Ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Варкӑш» литература клубӗн черетлӗ тӗлпулӑвӗ иртнӗ. Чӑваш кӗнеке издательствин редакторӗ тата ҫыравҫӑ Ольга Иванова «Контактра» халӑх тетелӗнчи страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр кун ҫути курнӑ «Чӗре тӗпӗнчи туйӑм» коллективлӑ сборника сӳтсе явнӑ.
Ольга Иванова хыпарланӑ тӑрӑх, «кӑларӑма юрату темипе ҫырнӑ калавсемпе повесть кӗнӗ. Авторӗсем – паянхи чӑваш ҫыравҫисем: Константин Малышев, Татьяна Ишмуратова, Оля Рубцова, Дмитрий Моисеев, Ольга Австрийская, Владислав Николаев, Владимир Степанов, Ольга Васильева. Произведенисенчи тӗп сӑнарсем – юрату авӑрне кӗрсе ӳкнӗ яшсемпе хӗрсем».
Хӑтлава хутшӑннӑ Людмила Сачкова прозаик кӗнекене туллин тишкернӗ, кашнин ҫинче уйрӑммӑн чарӑнса тӑнӑ.
«Ольга Австрийскаян чӗлхи сӑнарлӑ, пуян, ҫыравҫӑ детальсемпе вырӑнлӑ усӑ курать, сюжета тирпейлӗ йӗркелет», – тенӗ, сӑмахран, калем ӑсти.
2019 ҫулта йӗркеленнӗ DIVA чӑваш ушкӑнӗ авалхи чӑваш юррисене ҫӗнӗ пурнӑҫ парнелет. Ҫав вӑхӑтрах вӗсен хӑйне евӗр илемлӗ янӑравне упраса хӑвараҫҫӗ.
DIVA – аббревиатурӑна чӑваш руна элемӗсенчен йӗркеленӗ. «Чӑнлӑх, юрату, пӗрлӗх тата шанчӑклӑх патне ҫул тытни, аталану тата пӗрне-пӗри пулӑшни». Ҫапларах куҫарма пулать ӑна.
DIVA репертуарӗнче – XVIII ӗмӗр вӗҫӗнчи – ХX пуҫламӑшӗнчи юрӑсем.
Ушкӑн Russian World Music Awards премие тивӗҫнӗ, 2019 ҫулта Ӗпхӳре иртнӗ «Musafir» фестивале, ҫав ҫулах Питӗте пулнӑ «Добровидение», 2021 ҫулта Улан-Удэре йӗркеленӗ «Золотой голос Байкала», 2022 ҫулта Екатеринбургра пулса иртнӗ «Ural Music Night» фестивальсене хутшӑннӑ.
Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ушкӑн Мускаври Хӗрлӗ лапамри Пӗчӗк сцена ҫине тухӗ. Унта Раҫҫейри халӑхсен наци литературин фестивальне хутшӑнса ирттерекен концерт 12 сехетре пуҫланӗ.
Нумаях пулмасть Мускавра чӑваш тумне кӑтартнӑ. Унпа республикипе паллӑ «Паха тӗрӗ» фабрика паллаштарнӑ.
Мускаври этноподиума фабрика чӑваш тӗрриллӗ сцена тумне илсе кайнӑ. Куракансем умне тухнӑ пикесен ҫипуҫӗ пӗри тепринчен шукӑльрех те илӗртӳллӗрех пулнӑ.
«Эпир Мускава илсе кайнӑ тум-тир пирӗн асаннесемпе ватӑ асаннесем епле тӑхӑннине кӑтартса парать. Ку вӑл тӗрлӗ ӑрури модӑпа стиле хаклама май парать», — теҫҫӗ «Паха тӗрӗре».
Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Шупашкарти Хӗрлӗ тӳремри Константин Ивановӑн палӑкӗ умне чечек хурӗҫ.
Аса илтерер: вилӗмсӗр «Нарспи» поэма авторӗ ҫут тӗнчене ҫав кун килнӗ. Поэта сума сӑвакансем ҫуллен ҫавӑнта пухӑнаҫҫӗ. Кун пирки К. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ пӗлтернӗ.
Калининградри Светлогорск хулинче ҫу уйӑхӗн 17-18-мӗшӗсенче Раҫҫейри халӑхсен наци культурин ҫулсерен иртекен форумӗ пулнӑ.
Унта Мускаври чӑваш культурин обществин делегацийӗ хутшӑннӑ. «Ентеш» фольклор ансамблӗ те кайнӑ. Делегацие маларах асӑннӑ обществин председателӗ Лира Смирнова ертсе пынӑ.
Калининградри чӑвашсен «Туслӑх» организацийӗ илемлӗ экспозици хатӗрленӗ, чӑваш наци апат-ҫимӗҫне ас тивтерсе кӑтартнӑ, чӑваш сувенерине хатӗрлессипе ӑсталӑх сехечӗ ирттернӗ.
Тӑвай районӗнчи Алексей тата Анна Андреевсем хӑйсем ҫемье ҫавӑрнине Мускавра уявлама йышӑннӑ. Вӗсем ҫӗршывӑн тӗп хулинче, унти ВДНХри «Раҫҫей» куравра, мӑшӑрланнӑ.
Туя ҫамрӑксем хамӑр халӑхӑмӑрӑн йӑли-йӗркине пӑхӑнса ирттернӗ.
Ҫамрӑк мӑшӑра пурнӑҫри паллӑ пулӑмпа Шупашкар хулин пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Владимир Доброхотов саламланӑ. Вӑл вӗсене ҫемьере килӗшӳпе ҫураҫу суннӑ. Шупашкар хулин элемӗллӗ парнепе чысланӑ.
Сӗнтӗрвӑрри тӑрӑхӗнчи Сӗнтӗрпуҫ ялӗнче «Салтак ҫулӗ» хапха туса лартнӑ. Ӑна вырӑнти хастар ватӑ Леонид Степанов йӗркеленӗ.
Леонид Дмитриевич «Салтака ӑсатни» чӑваш йӑлине чӗртсе тӑратасшӑн. Ватттисем ватӑлса, ҫамрӑксем авалхине манса пыраҫҫӗ тесе ялти хастар ҫӗнӗ хапса туса лартнӑ. Унта вӑл тахҫан, иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсенче пулнӑ-ха. Каччӑсене салтака ҫавӑнтан ӑсатса янӑ.
Паян, ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх юӑпа ташӑ ансамблӗ хӑйӗн черетлӗ кнцет сезонне хупӗ. Концерт Чӑваш патшалӑх филармонийӗнче иртӗ, 18 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.
Концерт программинче – илемлӗ вокалпа хореографи композицийӗсем пулӗҫ. Вӗсем ансамблӗн ылтӑн фондӗнчен: «Пирӗн пата хӑнана килӗр», «Эпир Шупашкарта пуҫтарӑнтӑмӑр», «Пирӗн никӗс – атте килӗ», «Асамат юррисем» (Светлана Асамат юррисем).
Чӑваш музыкин классикӗсен илемлетнӗ хайлавӗсемпе пӗрлех хальхи вӑхӑтри авторсен кӗвви-ҫемми те янӑрӗ.
Шупашкар муниципалллӑ округӗнчи М. В. Игнатьев ячӗллӗ Янӑшри вӑтам шкулта Чӑваш чӗлхи кунне халалласа «Унӑн ячӗ нихӑҫан та сӳнмӗ» уяв иртнӗ. Аслӑ вӗрентекенӗмӗре, И.Я.Яковлева, халалласа литературӑпа музыка композицийӗ йӗркеленӗ.
«Уявра чӑваш чӗлхи ирӗккӗн те мӑнаҫлӑн янӑрарӗ», — хыпарланӑ вырӑнти шкулта чӑваш чӗлхи вӗрентекен Наталия Магазеева.
Чӑваш чӗлхи уявне хӑнасем те килсе ҫитнӗ. Вӗсен шутӗнче – Янӑш территори округӗн пуҫлӑхӗ Иван Грачёв, Шупашкар округӗнчи Хӗрарӑмсен ушкӑнӗн пуҫлӑхӗ Наталия Ердукова, Чӑваш Республикин хисеплӗ таврапӗлӳҫи Геннадий Васильев. Геннадий Леонидович чӑваш халӑхне ҫутта кӑларакан хисеплӗ ҫыннӑмӑрӑн кун-ҫулӗпе пархатарлӑ ӗҫӗ-хӗлӗ ҫинчен тӗплӗн каласа кӑтартнӑ.
5-11 класра вӗренкенсем вара И.Я.Яковлев пурнӑҫӗпе пултарулӑхне сцена ҫинче выляса панӑ.
«Критики у нас, чувашей, не существует…»
А.С. Пушкин
«Туслӑха ҫухатас тесен – тӗрӗсне кала»
Халӑх сӑмахлӑхӗ
Паллах ӗнте, Чӗмпӗр хулинче «Еткер» телепередача тухма пуҫлани – Раҫҫейри ку таранччен пулман пулӑм пулса юлчӗ. Тутарсемпе пӗрле ятлӑ Республика тулашӗнче тӑван чӗлхепе тухакан кӑларӑмсем ку таранччен пулманччӗ Раҫҫей Федерацинче. Куншӑн, паллах, ку ӗҫе пуҫарса яракан хастарсене тав тумалла. Сӑмах май, ирҫе-мӑкшӑсем, вӗсене валли те бюджетран укҫа-тенкӗ те, эфира тухма вӑхӑт та уйӑрса панӑ пулин те, пӗр кӑларӑм та йӗркелеймерӗҫ. Олег Мустаевпа Рамис Сафин пек пултаруллӑ ҫамрӑксем (ҫуллисем те) тупӑнмарӗҫ пулас…
Чӑвашсене (Чӗмпӗр ен тӑрӑхӑнчисене кӑна мар), чӑннипех те, турра шӗкӗр, ӑнчӗ, маттур та пултаруллӑ Олег Мустаев тележурналист «Еткер» каларӑма ертсе пыма пуҫлани. Ку кӑларӑм паян кунччен те унӑн ячӗпе ҫыхӑнать пирӗн астӑвӑмра.
Аса илтерес килет, ун чух (иртӗ ӗмӗрти 90-мӗш ҫулсенче) пирӗн сенкер экрансем ҫинче хальхи пек виҫҫӗр ытла канал мар, икӗ канал кӑна пулнӑ, ҫавӑнпа та вырӑнти хыпарсен кӑларӑмӗсем сисӗнмесӗр иртме пултарайман.
-1.7 °C