Ӗнер, Чӑваш чӗлхи кунӗнче, Шупашкар хулинчи кинемейсем ачасене масмак ӑсталама вӗрентнӗ. Вӗсем хулари 41-мӗш вӑтам шкула кайнӑ, унта вӗренекенсемпе тӗл пулнӑ.
Хастар кинемейсем — Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центра ҫӳрекен ватӑсем. Вӗсем унта ал ӗҫӗпе пӗрмай аппаланаҫҫӗ. Чӑваш чӗлхи кунӗнче вӗсем ачасене Чӑваш чӗлхи кунне хӑҫан тата мӗн тӗллевпе пуҫарса яни ҫинче, тӑван халӑхӑмӑрӑн пуян культури ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Ачасем масмак ӑсталанине кӑсӑкланса ӑша хывнӑ, хтре япалана пуҫа тӑхӑнса пӑхнӑ, ватӑсене алӑ ҫупса тав тунӑ.
Чӑваш Енре пурӑнакан хӑш-пӗр ҫамрӑк чӑвашла туй ирттерме юратать. Ун пеккисенчен пӗрисем — Виктория тата Денис. Вӗсем туйӗ Чӑваш чӗлхи кунӗ умӗн, ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, кӗрленӗ.
Пӗрне-пӗри юратакан икӗ чун хӑйсен туйне чӑвашла ирттерме шухӑш тытнӑ. Ҫамрӑксен пуҫарӑвне вӗсен тӑванӗсемпе ҫывӑх ҫыннисем те ырланӑ.
«Чӑн-чӑн чӑваш туйӗ час-час пулмасть. Эпир пирӗн пурнӑҫӑмӑрти паллӑ кун чылайлӑха асра юлтӑр, кайран та аса илсе пурӑнмалӑх, ыттисене каласа кӑтартмалӑх пултӑр тесе тӑрӑшрӑмӑр», — тесе шухӑшлать ҫамрӑк арӑм.
Паян пирӗн республикӑра Чӑваш чӗлхи анлӑн уявланӑ. Ӑна шкулсемпе ача пахчисенче, социаллӑ учрежденисенче ирттернӗ. Шупашкарти Иван Яковлев палӑкӗ умӗнче митинг пулнӑ.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Мӑштавӑшра та ҫак ятпа пуҫтарӑннӑ. Унти Мӑштавӑш ялӗнче пурӑнакансем тӑван халӑхӑмӑра ҫутта кӑларнӑ Иван Яковлев ҫуралнӑ кунне паллӑ тума вырӑнти Уйӑп Мишши музейӗ умне пысӑк йышпа тухнӑ.
Чӑваш чӗлхи кунне халалласа Шӑмӑршӑ вӑтам шкулӗнче 6-мӗш класра вӗренекенсем хушшинче «Чӑваш чӗлхине пӗлетӗр-и?» вӑйӑ урокӗ иртнӗ. Ачасем тӗрлӗ станцире пулса хӑйсем чӗлхене мӗнле пӗлнине тӗрӗсленӗ.
Иван Яковлев аслӑ вӗрентекенӗмӗре сума суса тата Чӑваш чӗлхи кунне халалласа ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Карапай Шӑмӑршӑ культура ҫуртӗнче муниципалитет шайӗнчи фестиваль пулса иртнӗ.
«Чунтан савӑнса та хӑпартланса таврӑнтӑм ҫак уявран. «Эпир пулнӑ, пур, пулатпӑр!» – тесе калас килет, тӑвансем, — тесе ҫырнӑ халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче Людмила Семёнова-Ульянова.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев чӑваш чӗлхи ирӗклӗ янӑранишӗн савӑнать. Кун пирки вӑл Чӑваш чӗлхи кунӗпе саламланӑ май палӑртса хӑварнӑ.
«Чӑваш чӗлхи килте кӑна мар, хуласемпе муниципаллӑ округсен урамӗсенче те, театрсемпе музейсенче те, шкулсемпе больницӑсенче те ирӗклӗн янӑрани савӑнтарать.
Мӑн асаттемӗрсен ҫепӗҫ те янӑравлӑ чӗлхи яланах пурӑнтӑр тата тивӗҫлӗн аталантӑр тесе пирӗнтен кашниех хӑйӗнчен мӗн килнине йӑлтах тума тӑрӑшасса шанса тӑратӑп», — тесе шухӑшлать республика ертӳҫи.
Чӑваш чӗлхи кунӗпе республикӑн ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Алёна Елизарова Телеграмри хӑйӗн страницинче саламланӑ.
«Анне чӗлхи илӗртӳллӗ, ҫепӗҫ те илемлӗ, янӑравлӑ та юрӑ пек кӗвӗллӗ. Ҫӗр ҫинчи пин-пин чӗлхе йышӗнче тӑван чӗлхе чи хакли пулӗ. Ака уйахӗн 25-мӗшӗнче пирӗн тӑван халӑхӑмӑр Чӑваш чӗлхи кунне паллӑ тӑвать.
Эпир ӑна чӑваш халӑхне ҫутта кӑларакан Иван Яковлевич Яковлевӑн ҫуралнӑ кунӗнче уявлатпӑр. Вӑл тӑрӑшнипе паян тӑван чӗлхепе калаҫма, ҫырма, вулама пултаратпӑр. Аслӑ вӗрентекенемӗр чӑваш халӑхне чӗлхене упрама пиллесе хӑварнӑ. Ҫак пиле манас марччӗ!
Куллен тӑван чӗлхепе пупленӗ чухне, вӑл чӗрӗ пулӗ! Чӑвашла калаҫасчӗ! Уяв ячӗпе!» — тесе ҫырнӑ министр.
Паян пирӗн республикӑра Пӗтӗм чӑваш диктантне ҫырнӑ.
Акцин тӗп тӗллевӗ — тӑван чӗлхене сыхласа упраса хӑварасси тата аталантарасси.
Кӑҫал Чӑваш Енре экологи ҫулталӑкӗ пулнӑ май диктант темине ҫутҫанталӑкпа ҫыхӑннине суйласа илнӗ. Диктанта Ҫемен Элкерӗн «Чӑваш вӑрманӗ» хайлавӗ тӑрӑх ҫырнӑ.
«Ҫыракансем палӑртнӑ тӑрӑх, текст йывӑр пулман. Ӑна кӗҫӗн ҫулхисем те пиллӗк паллӑ илме пултарнӑ.
«Пӗтӗм чӑваш диктантне» Чӑваш Енри тӗрлӗ учрежденире ҫырчӗҫ. Йӗркелӳҫӗсем Шупашкарта кӑна 4 вырӑн палӑртнӑ», – тесе хыпарланӑ Телеграмри «Чӑваш Ен калаҫать» каналта.
Ҫак кунсенче Шупашкарта тӑван чӗлхе вӗрентекенсен «Пӗрлӗхре – вӑй» ятпа регионсем хушшинчи форум иртет. Вӑл ӗнер, ака уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, пуҫланнӑ, ыран вӗҫленӗ.
Форума Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче уҫнӑ. Ӗнерех И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче педагогика ӑсталӑхӗн меслетлӗх фестивалӗ иртнӗ.
Паян И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче ӑсталӑх лаҫҫисем, интерактив заданисем иртнӗ. Пӗтӗм чӑваш диктантне те унта ҫырнӑ.
Ыран воркшоп, поэзи фестивалӗ, И.Я. Яковлев палӑкӗ умӗнче пуху иртӗ.
Етӗрне округӗнчи Кӑкшӑм шкулӗнчи медиацентр чӑваш культурине халалласа репортажсем хатӗрлет. Кун пирки Телеграмри «Пуринчен малтан. Ҫывӑрса юлмасан» каналта пӗлтернӗ.
Ҫӗнӗ пуҫарӑва шкул хастарӗсем чӑваш чӗлхи эрнипе ҫыхӑнтарнӑ иккен. «Хальлӗхе вӗсем чӑваш литератури тата чӑваш ӑсти ҫинчен видеороликсем хатӗрленӗ», — тесе хыпарланӑ маларах асӑннӑ ҫӑлкуҫра.
«Центр и периферия» ӑслӑлӑх журналӑн кӑҫалхи пӗрремӗш номерӗнче Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн директорӗн ӑслӑлӑхпа аталану енӗпе ӗҫлекен ҫумӗн Геннадий Николаевӑн, истори наукисен кандидачӗн Геннадий Николаевӑн статйи пичетленсе тухнӑ.
Унта институтӑн ӗҫченӗсен ҫитӗнӗвӗпе паллаштарнӑ. Паянхи куна илсен, асӑннӑ учреждени академи евӗрлӗ центр пулса тӑрать. Унта чӑваш чӗлхин, литературин, историйӗн, археологийӗн, этнологийӗн, антропологийӗн, ӳнерӗн ыйтӑвӗсене теори тата ӑслӑлӑхпа прикладной енӗпе тӗпчет.
+18.3 °C