Чӑваш хастарӗсем ҫулсеренех «Хавал» университет уҫаҫҫӗ. Кӑҫал вӑл утӑ уйӑхӗн 16-мӗшӗнчен пуҫласа 22-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Аса илтерер: унта чӑваш чӗлхине вӗренме, тӑван халӑхӑмӑрӑн пуян эткерлӗхӗпе кӗске вӑхӑтра туллин те тӗрлӗ енлӗн паллашма май туса параҫҫӗ.
Кӑҫал «Хавал» ҫуллахи университет «Мечта» санаторире ӗҫлӗ. Вӑл Шупашкартан инҫех мар.
Ҫуллахи университета чӑваш чӗлхипе кӑсӑкланакансене пурне те хапӑл туса кӗтсе илӗҫ.
Пӗччӗкҫӗ чӑвашсем Наци библиотекинче Кӑвар чӗреллӗ Ҫеҫпӗл Мишши пурнӑҫӗпе пултарулӑхне тӗпе хурса йӗркеленнӗ куравра пулса курнӑ. Кун пирки халӑх тетелӗнчи «Аталану» пабликра пӗлтернӗ.
Унта хыпарланӑ тӑрӑх, аслӑ поэтӑмӑрӑн ҫӑмӑл мар ачалӑхӗ пирки пӗлнӗ, ҫав вӑхӑтрах Мишша сӑвӑ ҫырма ҫеҫ мар, илемлӗ ӳкерме те, тӑмран тӗрлӗ кӳлепе ӑсталама пӗлнине те ӑша хывнӑ.
Экскурсие вулавӑш ӗҫченӗ Антонина Андреева ирттернӗ.
Чӑваш Енре «Аваллӑхсӑр малашлӑх ҫук» фестиваль иртӗ. Ун вӑхӑтӗнче тӗрлӗ ӑмӑрту, экскурси йӗркелӗҫ, ӑсталӑх лаҫҫисем ӗҫлӗҫ, парнесемпе савӑнтарӗҫ.
Фестиваль нарӑс уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай вӑтам шкулӗнче пулӗ.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ институчӗн ӗҫченӗ Анна Егорова халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, фестиваль ӑмӑртӑвӗсем хушшинче:
«Ҫемье йӑли-йӗрки – ҫирӗп ҫемье никӗсӗ» (вӑтам е аслӑ классенче вӗренекенсен фольклор ушкӑнӗ чӑваш халӑхӗн хӑй тӑрӑхӗнчи пӗр-пӗр йӑли-йӗркине кӑтартса пани);
«Халӑх юрри – чунӑм уҫҫи» (вӑтам е аслӑ классенче вӗренекенсем чӑваш халӑх юррине юрлани);
«Ай, ташлар-и ташшине…» (шкулчченхи вӗренӳ организацийӗсенчи ачасем тата 1-11-мӗш классенче вӗренекенсем чӑваш ташши ташлани);
«Ҫыру ҫырсамӑр салтаксем патне» (2-11-мӗш классенче вӗренекенсем хӑйсем ҫырнӑ ҫырусене пӑхмасӑр пултаруллӑ каласа пани);
«Халӑх йӑли – пурнӑҫ йӗрки» (вӗрентекенсем чӑваш халӑх йӑли-йӗркине тӗпе хурса ирттернӗ уроксемпе урок тулашӗнчи ӗҫсем ирттерни);
«Ӑста аллинче ӗҫ вылять» (5-11-мӗш классенче вӗренекенсен алӑ ӗҫӗ тума вӗрентекен ӑсталӑх класӗ ирттерни);
«Мухтав сана, ҫӗнтерӳҫӗ салтак» («Ҫӗнтерӳ кунӗ ачасен куҫӗпе») (2-11-мӗш классенче вӗренекенсен ӳкерчӗкӗсен куравӗ).
Нарӑс уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, кӗҫнерни кун, Наци вулавӑшӗнче поэие юратакансен «Хавхалану» клубӗн черетлӗ поэзи каҫӗ иртӗ.
Вулавӑш ӗҫченӗ Антонина Андреева пӗлтернӗ тӑрӑх, поэзие юратакансене Галина Кӗмӗл (Серебрякова) хӑйӗн пултарулӑхӗпе тарӑнрах паллаштарса сӑввисене вуласа парӗ. Кӑрлач уйӑхӗнче ҫуралнӑ ытти поэта те поэзи уявӗнче хапӑл пулӗҫ.
Чӑваш Енре сӑвӑ вулакансен «Сӑмах хӑвачӗ» конкурс-фестивалӗ виҫҫӗмӗш хут иртнӗ. Вӑл хальхинче те Муркаш тӑрӑхӗнчи Калайкасси шкулӗнче пулнӑ.
Сӑвӑ калассипе кӑҫал 150 ача ӑмӑртнӑ. Ачасем хӑйсен ҫулне кура икӗ секцире ӑмӑртнӑ. «Эпир пулнӑ, пур, пулатпӑр!» секцире чӑваш халӑх поэчӗ Петӗр Хусанкай сӑввисене вуланӑ. «Муркаш сасси» секцире Муркаш районӗнче ҫуралнӑ поэтсен хайлавӗсене е Муркаш тӑрӑхне, халӑхне, паллӑ ҫыннисене халалланӑ сӑвӑсене вуланӑ.
1-4 классен хушшинче Петӗр Хусанкай сӑввисене 50-а яхӑн ача вуланӑ.
Ачасене чӑваш халӑх поэчӗ Юрий Сементер, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Виталий Романов, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Альбина Юрату тата Николай Кузьмин, чӑваш халӑх поэчӗ Раиса Сарпи, Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Эдуард Бахмисов, чӑваш халӑх поэчӗ Светлана Асамат, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗн наци литературипе библиографи пайӗн тӗп библиотекарӗ Антонина Андреева хакланӑ.
Чӑвашла роман ҫыракансем кӑҫал та конкурса хутшӑнма пултараҫҫӗ. «Чӑваш романӗ» пултарулӑх ӑмӑртӑвне
Чӑваш кӗнеке издательстви виҫҫӗмӗш хут ирттерет. Конкурса халиччен кӗнекен пичетленмен чӑвашла алҫырусене йышӑнӗҫ. Ӗҫӗн А4 форматпа 700 страницӑран ытла пулмалла мар.
Конкурс ӗҫӗсене кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗччен fed_ol@mail.ru электрон адреспа е почтӑпа ҫак адреспа ярса памалла: 428019, Шупашкар хули, Иван Яковлев проспекчӗ, 13-мӗш ҫурт, Чӑваш кӗнеке издательстви, «Чӑваш романӗ» конкурса».
Муркаш тӑрӑхӗнчи Калайкасси шкулӗнче иртне эрне вӗҫӗнче «Сӑмах хӑвачӗ» ятпа муниципалитет шайӗнчи фестиваль-конкурс иртнӗ.
Унта пурӗ 150 шкул ачи хутшӑннӑ. Вӗсем Петӗр Хусанкай сӑввисене, Муркаш районӗнче ҫуралнӑ сӑвӑҫсен хайлавӗсене тата Муркаш районне халалласа ытти поэт ҫырнӑ сӑвӑсене чӑвашла пӑхмасӑр илемлӗ вуланӑ.
«Муркаш ҫӗрӗ хастар та пултаруллӑ ҫынсемпе малтан та пуян пулнӑ, маттурсем татах йышлӑланчӗҫ. Поэзи уявне хутшӑннисем ҫакна паян тепӗр хут ҫирӗплетрӗҫ», —тесе пӗлтернӗ халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче фестиваль-конкурсра ачасен пултарулӑхне хаклама хутшӑннӑ Чӑваш Ен наци вулавӑшӗн ӗҫчене Антонина Андреева.
Чӑваш наци вулавӑшӗнче поэзие юратакансем «Хавхалану» клубӑн черетлӗ ларӑвӗ иртнӗ. Унта раштав уйӑхӗнче ҫуралнӑ чӑваш халӑх поэчӗн Раиса Сарпин тата Владимир Андреев педагогӑн сӑввисемпе паллашнӑ.
«Вениамин Пехил пурӑннӑ пулсан кӑҫал 70 ҫул тултарнӑ пулӗччӗ. Василий Кервен, унпа пӗрле аслӑ шкулта вӗреннӗскер, Пехилӗн пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗ ҫинчен кӗскен каласа пачӗ, ҫак хушма ята мӗнле тупса пани ҫинчен те пӗлтерчӗ», — пӗлтернӗ клубӑн халӑх тетелӗнчи страницинче.
Кӑрлач уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче «Чувашский национальный танец: обработка и сохранение фольклорных традиций» (чӑв. Чӑваш наци ташши: илемлетесси тата фольклор йӑли-йӗркине упраса хӑварасси) республика шайӗнчи ҫавра сӗтел иртнӗ.
Мероприятие республикӑри опытлӑ балетмейстер Людмила Нянина ертсе пынӑ. Вӑл Чӑваш патшалӑх культура институтӗнче преподавательте ӗҫлет.
Ҫавра сӗтеле ача-пӑча ӳнер шкулӗсен педагог-хореографӗсем пуҫтарӑннӑ. Вӗсене ӑстасен ташшисене кӑтартнӑ, вӑл е ку хускану мӗне пӗлтернине каласа панӑ.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Апаш тӑрӑхӗнче пурӑнакансем хӑйсен паллӑ ентеше Борис Алексеева, СССР халӑх артистне, асӑннӑ тӑрӑхри Паҫпак ялӗнче ҫуралса ӳснӗскере ырӑпа аса тытаҫҫӗ.
Апашри халӑх театрӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, 4 ҫул каялла театра Борис Алексеев ятне панӑ, 3 ҫул каялла халӑх артисчӗн ентешӗсем Борис Алексеев ячӗпе Паҫпак ялӗнче палӑк лартнӑ. Апаш халӑх театрӗн артисчӗсем чапа тухнӑ артист ятне тивӗҫтерес енӗпе ырӑ йӑлана малалла тӑсма шут тытнӑ, театр логотипӗпе ятарласа футболкӑсем туса хатӗрленӗ.
+1.3 °C