Ыран, ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, Тутарстанра Акатуй иртӗ. Уява Ҫӗпрел районӗнчи Упи ялӗнче пуҫтарӑнӗҫ.
Акатуй – чӑвашсен авалтан пыракан ырӑ уявӗ. Ӑна ҫурхи ака-суха ӗҫне вӗҫлесен ирттереҫҫӗ.
Уяв 9 сехетре уҫӑлӗ. Сцена ҫине Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ те тухӗ. 10 сехетре «Тӑван енӗм – ӗмӗр юратнӑскерӗм» концерт программи пуҫланӗ. Ӑна Акатуй валли ятарласа хатӗрленӗ.
Чӑваш Енре нумай нациллӗ ҫамрӑксен слёчӗ иртӗ.
Чӑваш Республикин Культура институтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, хальхи вӑхӑтра Нумай нациллӗ ҫамрӑксен регионсем хушшинчи форумне хатӗрленеҫҫӗ. Культурӑпа вӗренӳ слёчӗ ҫӗртме уйӑхӗн 18-22-мӗшӗсенче пулӗ.
Вӗренӳ учрежденийӗсемпе ҫамрӑксен организацийӗсен арт-платформи «Ясна» этноэкологи комплексӗнче ӗҫлӗ. 50-а яхӑн ҫамрӑк чӑваш халӑхӗн йӑли-йӗркипе тата культурипе паллашӗ.
Ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче «Поэзи ҫеҫпӗлӗ» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Унта хутшӑннисем Ҫеҫпӗл Мишши поэтӑн тата автор сӑвввисене илемлӗ вулассипе ӑмӑртнӑ.
Конкурсӑн финалне хутшӑннисем поэзи батлне ирттернӗ. Сӑвӑсене вӗсем Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши музейӗ умӗнче вуланӑ.
Чӑвашла сӑвӑ вулакансен «Поэзи ҫеҫпӗлӗ» конкурсне Ҫеҫпӗлӗмӗр ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалланӑ. Конкурс кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пуҫланнӑ. Конкурсантсен сӑвӑ вуланине видеопа ӳкерсе илсе ярса памалла пулнӑ.
Финала 20 ача тухнӑ, вӗсенчен 17-шӗ Шупашкарти ӑмӑртӑва хутшӑннӑ. Шкул ҫулне ҫитменнисенчен Ефим Лиллин пӗрремӗш вырӑна тухнӑ. Шкул ачисенчен Гран-пие Иван Савельев тивӗҫнӗ. Пӗрремӗш вырӑна Анна Жидова, Алена Егорова, Зинаида Катурова, Анна Степанова, Наталья Прокопьева. Семен Семенов, Арсентий Иванов йышӑннӑ.
Хӑйсем ҫырнӑ хайлавсене вуланисенчен Виктория Леонтьева «Пирӗн Ҫеҫпӗлӗмӗр» сӑвӑпа мала тухнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Варкӑш» литература клубӗн черетлӗ тӗлпулӑвӗ иртнӗ. Чӑваш кӗнеке издательствин редакторӗ тата ҫыравҫӑ Ольга Иванова «Контактра» халӑх тетелӗнчи страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗлтӗр кун ҫути курнӑ «Чӗре тӗпӗнчи туйӑм» коллективлӑ сборника сӳтсе явнӑ.
Ольга Иванова хыпарланӑ тӑрӑх, «кӑларӑма юрату темипе ҫырнӑ калавсемпе повесть кӗнӗ. Авторӗсем – паянхи чӑваш ҫыравҫисем: Константин Малышев, Татьяна Ишмуратова, Оля Рубцова, Дмитрий Моисеев, Ольга Австрийская, Владислав Николаев, Владимир Степанов, Ольга Васильева. Произведенисенчи тӗп сӑнарсем – юрату авӑрне кӗрсе ӳкнӗ яшсемпе хӗрсем».
Хӑтлава хутшӑннӑ Людмила Сачкова прозаик кӗнекене туллин тишкернӗ, кашнин ҫинче уйрӑммӑн чарӑнса тӑнӑ.
«Ольга Австрийскаян чӗлхи сӑнарлӑ, пуян, ҫыравҫӑ детальсемпе вырӑнлӑ усӑ курать, сюжета тирпейлӗ йӗркелет», – тенӗ, сӑмахран, калем ӑсти.
2019 ҫулта йӗркеленнӗ DIVA чӑваш ушкӑнӗ авалхи чӑваш юррисене ҫӗнӗ пурнӑҫ парнелет. Ҫав вӑхӑтрах вӗсен хӑйне евӗр илемлӗ янӑравне упраса хӑвараҫҫӗ.
DIVA – аббревиатурӑна чӑваш руна элемӗсенчен йӗркеленӗ. «Чӑнлӑх, юрату, пӗрлӗх тата шанчӑклӑх патне ҫул тытни, аталану тата пӗрне-пӗри пулӑшни». Ҫапларах куҫарма пулать ӑна.
DIVA репертуарӗнче – XVIII ӗмӗр вӗҫӗнчи – ХX пуҫламӑшӗнчи юрӑсем.
Ушкӑн Russian World Music Awards премие тивӗҫнӗ, 2019 ҫулта Ӗпхӳре иртнӗ «Musafir» фестивале, ҫав ҫулах Питӗте пулнӑ «Добровидение», 2021 ҫулта Улан-Удэре йӗркеленӗ «Золотой голос Байкала», 2022 ҫулта Екатеринбургра пулса иртнӗ «Ural Music Night» фестивальсене хутшӑннӑ.
Кӑҫалхи ҫӗртме уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ушкӑн Мускаври Хӗрлӗ лапамри Пӗчӗк сцена ҫине тухӗ. Унта Раҫҫейри халӑхсен наци литературин фестивальне хутшӑнса ирттерекен концерт 12 сехетре пуҫланӗ.
Нумаях пулмасть Мускавра чӑваш тумне кӑтартнӑ. Унпа республикипе паллӑ «Паха тӗрӗ» фабрика паллаштарнӑ.
Мускаври этноподиума фабрика чӑваш тӗрриллӗ сцена тумне илсе кайнӑ. Куракансем умне тухнӑ пикесен ҫипуҫӗ пӗри тепринчен шукӑльрех те илӗртӳллӗрех пулнӑ.
«Эпир Мускава илсе кайнӑ тум-тир пирӗн асаннесемпе ватӑ асаннесем епле тӑхӑннине кӑтартса парать. Ку вӑл тӗрлӗ ӑрури модӑпа стиле хаклама май парать», — теҫҫӗ «Паха тӗрӗре».
Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Шупашкарти Хӗрлӗ тӳремри Константин Ивановӑн палӑкӗ умне чечек хурӗҫ.
Аса илтерер: вилӗмсӗр «Нарспи» поэма авторӗ ҫут тӗнчене ҫав кун килнӗ. Поэта сума сӑвакансем ҫуллен ҫавӑнта пухӑнаҫҫӗ. Кун пирки К. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ пӗлтернӗ.
Калининградри Светлогорск хулинче ҫу уйӑхӗн 17-18-мӗшӗсенче Раҫҫейри халӑхсен наци культурин ҫулсерен иртекен форумӗ пулнӑ.
Унта Мускаври чӑваш культурин обществин делегацийӗ хутшӑннӑ. «Ентеш» фольклор ансамблӗ те кайнӑ. Делегацие маларах асӑннӑ обществин председателӗ Лира Смирнова ертсе пынӑ.
Калининградри чӑвашсен «Туслӑх» организацийӗ илемлӗ экспозици хатӗрленӗ, чӑваш наци апат-ҫимӗҫне ас тивтерсе кӑтартнӑ, чӑваш сувенерине хатӗрлессипе ӑсталӑх сехечӗ ирттернӗ.
Тӑвай районӗнчи Алексей тата Анна Андреевсем хӑйсем ҫемье ҫавӑрнине Мускавра уявлама йышӑннӑ. Вӗсем ҫӗршывӑн тӗп хулинче, унти ВДНХри «Раҫҫей» куравра, мӑшӑрланнӑ.
Туя ҫамрӑксем хамӑр халӑхӑмӑрӑн йӑли-йӗркине пӑхӑнса ирттернӗ.
Ҫамрӑк мӑшӑра пурнӑҫри паллӑ пулӑмпа Шупашкар хулин пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Владимир Доброхотов саламланӑ. Вӑл вӗсене ҫемьере килӗшӳпе ҫураҫу суннӑ. Шупашкар хулин элемӗллӗ парнепе чысланӑ.
Сӗнтӗрвӑрри тӑрӑхӗнчи Сӗнтӗрпуҫ ялӗнче «Салтак ҫулӗ» хапха туса лартнӑ. Ӑна вырӑнти хастар ватӑ Леонид Степанов йӗркеленӗ.
Леонид Дмитриевич «Салтака ӑсатни» чӑваш йӑлине чӗртсе тӑратасшӑн. Ватттисем ватӑлса, ҫамрӑксем авалхине манса пыраҫҫӗ тесе ялти хастар ҫӗнӗ хапса туса лартнӑ. Унта вӑл тахҫан, иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсенче пулнӑ-ха. Каччӑсене салтака ҫавӑнтан ӑсатса янӑ.
+3.7 °C