Нарӑс уйӑхӗн Чӑваш Республиикн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче ачасене чӑваш фольклорне вӗрентеҫҫӗ. Нарӑс уйӑхӗн 7-мӗшӗнче унти #ЗнайЧитай ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӗн лабораторийӗнче Шупашкарти 20-мӗш шкулти 5-мӗш класра вӗренекенсемпе 75-мӗш ача-пӑча пахчине ҫӳрекенсемпе тӗрлӗ меоприяти ирттернӗ.
«Чӑваш сӑпки» литературӑпа музыка сехетӗнче шкул ачисене сӑпка, ӑна мӗнрен хатӗрленинчен пуҫласа сӑпка юррисем ҫинчен каласа кӑтартнӑ.
Раҫҫейре «Мама и дети в национальных костюмах» (чӑв. Амӑшӗ тата ачисем наци тумӗпе) 5-мӗш юбилейлӑ пӗтӗм тӗнчери фотоконкурс иртӗ. Ӑна Федерацин национальноҫсен ӗҫӗпе тӑрӑшакан агентстви йӗркелет.
Заявкӑсене кӑрлач уйӑхӗн 5-мӗшӗнчех йышӑнма тытӑннӑ. Ӑна тӗрлӗ халӑхӑн хӑйне евӗрлӗхне упраса хӑварас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Кӑҫал пирӗн ҫӗршывра Ҫемье ҫулталӑкӗ тесе йышӑннӑран конкурс вӑхӑтӗнче йӑлана кӗнӗ ҫемье пахалӑхне те кӑтартӗҫ.
Фотоконкурса амӑшӗсемпе ачисем те, ашшӗсемпе аслашшӗ-кукашшӗсем те хутшӑнма пултарӗҫ. Кӑҫал «Тӑван чӗлхепе сӑпка юрри» ҫӗнӗ номинаци те пӑхса хӑварнӑ. Юрӑсене ethno-photo-vocals@yandex.ru электрон почтӑпа йышӑнӗҫ.
Ҫӗнӗ Шупашкарти пенсинерсем кӗнеке ӑшне вуланӑ вырӑна тупма хуракан хӑйӑва чӑвашла эрешсемпе илемлетнӗ.
Асӑннӑ хулари «Манӑн социаллӑ центр» клуба ҫӳрекен ватӑсем тӗрлӗ енӗпе вӑхӑта ирттереҫҫӗ. Унти «Тӗрӗ тӗнчи» клуба та халӑх йышлӑ пуҫтарӑнать.
Кӗнеке хушшине хумалли ятарлӑ хӑйӑва ал ӑстисем чӑвашла капӑрлатма шухӑш тытнӑ. Тӗрлесе хатӗрленӗ хӑйӑва икӗ енлӗн усӑ курма пулать. Вӑл икӗ енчен те ҫыпӑҫуллӑ пулса тухнӑ. Тӗрлеме вара кинемейсем хӗрлӗ, сарӑ тата хура тӗссемпе усӑ курнӑ.
Аякра пурӑнакан ентешӗмӗрсем хамӑр халӑхӑмӑрӑн культурине, чӗлхине упраса хӑварма тӑрӑшни питех те хавхалантарать. Вӗсем ҫак пуянлӑха хӑйсен ачисене парса хӑварма тӑрӑшаҫҫӗ.
Красноярск хулинче пурӑнакан Ксения Сапожникова тата Таисия Бродовская, ав, чӑваш ҫӗрӗнчен аяка пурӑнсан та чӑвашла юрлаҫҫӗ, чӑваш культурипе кӑсӑкланаҫҫӗ. Ҫав енӗпе вӗсене амӑшӗсем пулӑшса пыраҫҫӗ.
Ксения тата Таисия шкулта иртекен мероприятисене хасар хутшӑнса тантӑшӗсене те чӑваш культурипе паллаштараҫҫӗ.
Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче, республика Элтеперӗ Олег Николаев Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашне Ҫырупа тухнӑ чухне чӑвашла цитатӑсемпе те усӑ курнӑ.
Ҫырӑвӑн пуҫламӑшӗнче вӑл, сӑмахран, паллӑ ентешӗмӗр, Раҫҫейӗн этнопедагогика шкулне йӗркелесе янӑ Геннадий Волков академик каланине илсе кӑтартнӑ. «Кашни ҫынна е уйрӑм халӑхӑн шӑпине виҫӗ юрату тытса пырать: ачасене юратни: ӗҫе юратни: Тӑван ҫӗршыва юратни», – тесе аса илтернӗ Олег Николаев Геннадий Никандрович сӑмахӗсене. Аслӑ вӗрентекенӗмӗр Иван Яковлев каланине те асӑнса хӑварнӑ: «Пӗр-пӗрин сӑмахне тӑнланса пурӑнни, пӗрне пӗри ырӑлӑх туса тӑни пурнӑҫа хӑват парать… Килӗшсе ӗҫленӗ ӗҫ пысӑк усӑллӑ – ҫакна пӗлсе тӑрӑр».
«Пурте пӗрле кар тӑрса, харӑссӑн утсан, йывӑрлӑхсем те сирӗлӗҫ, ҫул та кӗскелӗ!» — тесе вӗҫленӗ Ҫырӑва Олег Николаев.
Шупашкар хулинче пӗр хӗрачана Хӗвел тесе чӗнӗҫ.
Ача кӑрлач уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Хусанта ҫуралнӑ. Ят пама ашшӗ-амӑшӗ «Рождение ребенка» (чӑв. Ача ҫурални) суперсервиспа усӑ курнӑ.
Ачана Шупашкар хулинчи Мускав районӗнчи загсра иртнӗ эрнере регистрациленӗ.
Эпир астӑвасса, Хӗвел ят хунине унччен илтменччӗ.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче Чӑваш музыкин XIII фестивалӗ иртӗ. Ӑна нарӑс уйӑхӗн 1-4-мӗшӗсенче «Атӑл Опера» оперӑпа балет театрӗнче йӗркелӗҫ.
Музыка форумне Анисим Асламас кӗввипе ҫырнӑ «История Нарспи» балет уҫӗ. Композитор ҫуралнӑранпа кӑҫалхи утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнче 100 ҫул ҫитӗ. Балета Константин Иванов поэмине тӗпе хурса хатӗрленӗ.
Фёдор Васильевӑн «Шыварман» балетне те программӑна кӗртнӗ. 1960 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче шӑпах ҫав ӗҫпе уҫӑлнӑ та Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ. Премьера хыҫҫӑ оперӑна темиҫе хутчен ҫӗнетнӗ.
Андрей Галкин музыкипе лартнӑ «Хуркайӑк ҫулӗ» балета нарӑс уйӑхӗн 3-мӗшӗнче курма май килӗ.
Фестиваль нарӑс уйӑхӗн 4-мӗшӗнче «Тӗнчери наци музыки» гала-концертпа вӗҫленӗ. Унта Питӗрти «Acid Hasid» ансамбль тата «Атӑл Опера» симфони оркестрӗ хутшӑнӗ.
Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ кӑрлач уйӑхӗн 24-26-мӗшӗсенче Мускаври «Раҫҫей» форума хутшӑнӗ.
Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки Наталья Ахмед Чӑваш Ен ҫинчен каласа кӑтартӗ тата актёр пултарулӑхӗн вӑрттӑнлӑхне уҫӗ.
Чӑваш халӑх артистки Ирина Архипова ырӑ кӑмӑллӑ Урине карчӑка ҫаврӑнса чӑвашсем йӑлара усӑ куракан япалисемпе, арчасенче упранакан тумтирпе паллаштарӗ. Тумсене тӑхӑнса пӑхма та ирӗк парӗ.
Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Леонид Яргейкин чӑвашсен паллӑ ывӑлӗн Василий Чапаевӑн сӑнарне кӑтартса парӗ. «Чапаев. Вечность за час» моноспектакль сыпӑкӗсемпе паллаштарӗ.
Мускаври ВДНХра «Раҫҫей» курав малалла ӗҫлет. Чӑваш наци музейӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, паянхи куна унта чӑваш тӗррин кунне халалланӑ.
Курава пырса куракансем чӑва эрешӗллӗ брошка хатӗрлеме пултараҫҫӗ. Ҫав енӗпе вӗсене Чӑваш тӗррин музейӗнче ӗҫлекен Татьяна Петрова пулӑшать. Наци тумне тӑхӑнса сӑн ӳкерӗнме те май пур. Пысӑк экран ҫинче вара чӑвашсен виҫӗ этнографи укшӑнӗпе паллаштаракан фильм кӑтартаҫҫӗ.
Испанире пурӑнакан кил хуҫи хӗрарӑмӗ апат-ҫимӗҫ хатӗрлеме тӑрсан чӑваш тӗрриллӗ саппун ҫакать. Ӑна чӑваш хӗрӗ Людмила Иванова парнеленӗ.
Людмила Иванова чылай ҫул ӗнтӗ мӑшӑрӗпе Бельгири Брюссель хулинче пурӑнать. Ентешӗмӗрӗн упӑшки — Испани ҫынни. Ҫавна май вӗсем упӑшкин тӑван тӑрӑхӗнче час-часах пулаҫҫӗ.
«Упӑшка Испани ҫынни пулнӑран эпир мӗнпур уява Мадридра пухӑнатпӑр. Уявсене эпир ҫемьепе тата туссемпе палӑртатпӑр. Ака уйӑхӗнче тӑван тӑрӑхра пулнӑ чухне эпӗ чӑваш тӗрриллӗ саппун туянтӑм, ӑна Мадридри хамӑр кӳршӗ хӗрарӑмне парнелерӗм», — каласа кӑтартрӗ ҫак йӗркесен авторне Людмила.
Людмила, сӑмах май каласан, аякра пулсан та Тӑван ҫӗршыва, ҫуралнӑ кӗтесне, тӑван халӑхӗн йӑли-йӗркине сума суса тата пысӑка хурса хакласа пурӑнать.
-1.7 °C