Чӑваш Ен делегацийӗ нумаях пулмасть Кабарда-Балкари Республикинче пулнӑ.
Йӑхташӑмӑрсене Нальчик чӑвашсен общество организацийӗн
председателӗ Алена Чернова ӑшшӑн кӗтсе илнӗ.
Чӑвашсене «Ҫӑлкуҫ» уйлӑхра
вырнаҫтарнӑ, республика тӑрӑх кӑтартса ҫӳренӗ.
Чӑвашсен делегацийӗ Кабарда-Балкари ҫӗрӗ ҫинче Чӳк ирттернӗ, юпа вырнаҫтарнӑ. Ӑна Алексей Казаков скульптор хатӗрленӗ.
Чӑваш Енре хутӑш чӑвашсен «Тапӑ» фестивалӗ иртнӗ. Вӑл Тӑвай округӗнче пулнӑ.
Фестивале тӗрлӗ округран килнӗ: Вӑрмар, Куславкка, Шупашкар, Сӗнтӗрвӑрри, Ҫӗрпӳ, Красноармейски тӑрӑхӗсенчен. Вӗсем историпе, йӑла-йӗркепе, ӳнерпе пайланма пухӑннӑ.
Фестивале хутшӑнакансем тӗрлӗ инструмент каланӑ, юрланӑ, историсем каласа кӑтартнӑ. «Алран кайми аки-сухи» юрлани чи хумхануллӑ самант пулнӑ.
Шупашкар хулинче ҫак уйӑхра чӑваш эпосӗнчи сӑнарсене вырнаҫтарнӑ.
Вӗсене Мускав ҫыран хӗрринче тата кӳлмек тавра лартса тухнӑ.
Ҫав сӑнарсем — чӑваш эпосӗнчен ҫеҫ мар, юмахсенчен те, литературӑран та.
Пурӗ 6 пӗчӗк кӳлепе. Вӗсенчен пӗри — мӑшӑрлӑ.
Вӗсен историйӗпе паллашас тесен кӳлепе патӗнчи qr-кода смартфон камерипе ӳкерсе илмелле ҫеҫ.
Шупашкарти кӳлмекре чӑваш кӗпине тӑхӑннӑ хӗрӗн мини-скульптури вырӑн тупнӑ. Хула 555 тултарнине халалласа ултӑ кӳлепе вырнаҫтарма палӑртнӑ. Ку – вӗсенчен пӗри.
Статуэтка тӗп пляж ҫывӑхӗнче ларать. Ӑна бетон карта ҫумне ҫирӗплетнӗ. Вӑл «Чиперук Пӑлаки» (вырӑсла «Красавица Плаги») ятлӑ. Ун ҫумӗнче QR-код пур, ун ҫине телефон камерипе тӗллесен вӑл чӑваш юмахӗнчи сӑнар пулнине пӗлме май пур.
Кӳлмекре мини-статуэткӑсем татах пур: Уйӑх ҫинчи хӗр, Нарспи тата Сетнер, Тилӗ.
Шупашкарта Хӗрлӗ тӳремре Раҫҫейӗн тӗрленӗ карттине тума 52 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрма хатӗр. Аукционра малтанхи хака палӑртнӑ: 51 миллион та 934,9 пин тенкӗ.
Саккас параканни - Чӑваш наци музейӗ. Аукционра ҫӗнтернӗ подрядчикӑн музея чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗччен туса пӗтермелле. Унӑн лаптӑкӗ 250 тӑваткал метр пулӗ.
Сӑмах май, чӳкӗн 26-мӗшӗнче республикӑра Чӑваш тӗррин кунне паллӑ тӑваҫҫӗ.
Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ ҫӗнӗ сезона Александр Артемьевӑн «Салампи» пьесипе Чӑваш халӑх артистки Наталия Сергеева режиссёр лартнӑ спектакльпе уҫрӗ.
Пластика режиссёрӗ, балетмейстерӗ – Пушкӑрт Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ деятелӗ тата тава тивӗҫлӗ артистки Рамиза Мухаметшина. Художникӗ – Светлана Зверева, ҫутӑ лартакан художникӗ – Михаил Добрышин. Композиторӗ – Чӑваш Республикин искусствӑсен тава тивӗҫлӗ деятелӗ Лолита Чекушкина. Балетмейстерӗ, ташӑсене лартаканӗ – Раҫҫей Федерацийӗн тата Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Людмила Нянина.
Салампи ролӗнче Анна Цветкова, Алмазов — Арсентий Димитриев.
Кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа шӑп та лӑп 125 ҫул ҫитет. Ҫавна май Лидия Филиппова, Ҫеҫпӗл Мишши ентешӗ, журналист тата публицист, ҫыравҫӑ, ӑсчах-тӗпчевҫӗ «Пурӑн, пирӗн Ҫеҫпӗл!» - «Живи, наш Сеспель!» сӑвӑсен пуххине хатӗрлесе кӑларнӑ. Ҫав кӗнекене Патӑрьелти пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан 2-мӗш номерлӗ вӑтам шкулта хӑтланӑ.
Хӑтлава Ҫеҫпӗл Мишшин «Тинӗсе» сӑввине шкул ачисем вуланинчен пуҫланӑ. Ӑна 10-мӗш класра вӗренекен София Цыганова тата Яна Головина ӑста янраттарнӑ. Кун пирки Мая Селендеева тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
Ҫеҫпӗл сӑввисенеытти ача та чун-чӗри витӗр шӑрантарса кӑларнӑ.
«Ҫеҫпӗл Мишши сӑввисем паянхи кун та мӑнаҫлӑн янӑраҫҫӗ. Апла кӑвар чун-чӗреллӗ сӑвӑҫӑмӑр халӑх чӗринче пурӑнать тесех тӗв турӑмӑр. Ҫыравҫӑсемпе тӗл пулни те хавхалантарчӗ темелле вӗсене. Шурӑ хуламӑртан Лидия Филипповӑпа пӗрле Галина Кӗмӗл, Мальвина Петрова сӑвӑҫсем те килчӗҫ хӑтлава», — хыпарланӑ Мая Селендеева.
Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ ҫӗн сезона ҫитес уйӑхра уҫӗ. Концерт юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Шупашкарти трактор тӑвакансен культура керменӗнче иртӗ.
Концерт программине «В семье единой» (чӑв. Пӗрлехи ҫемьере) ят панӑ. Ӑна вӑл Раҫҫейри ҫемье ҫулталӑкне халалланӑ.
«Пӗр шухӑшлӑх ҫемьере те, ҫӗршывра та пӗлтерӗшлӗ. Унран пирӗн, ҫемье тата патшалӑх пуласлӑхӗ килет. Чӑваш Енри пӗрлехи ҫемьере нумай халӑх наци ҫынни пурӑнать. Программӑра вӗсен пултарулӑхне пӗрлехи вокалпа хореографи концерчӗ урлӑ кӑтартса парӑпӑр», – тенӗ ансамблӗн ӳнер ертӳҫин тивӗсне пурнӑҫлакан Алексей Тимошенко.
Паян, авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, чӑваш кӑйкӑрӗ Андриян Николаев ҫуралнӑранпа 95 ҫул ҫитнине, ҫавна май республикӑра тӗрлӗ мероприяти иртессине эпир ӗнер пӗлтернӗччӗ-ха.
Шуршӑл ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ Андриян Николаева (1929-2004) асра тытса Лидия Филиппова журналист тата публицист халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пост вырнаҫтарнӑ май пӗр саманта аса илнӗ.
«Ӑна асра тытатӑп... «Чӑвашла калаҫ!..» Ҫакӑн пек вырӑна ларста илнӗччӗ вӑл Иван Яковлев патриархӑн юбилейне халалласа Чӑваш Ен Правительствинче ирттернӗ мероприятире пӗр пуҫлӑха», — тесе палӑртса хӑварнӑ журналист.
Элӗк тӑрӑхӗнчи маттур икӗ пике хальхи вӑхӑтри паллӑ юрӑсенчен пӗрне, «Матушка Земля» ятлӑскере, чӑвашла янӑратнӑ. Клипа Тавӑт ялӗ ҫывӑхӗнче ӳкернӗ.
Пикесем чӑвашла тумланнӑ. Клипра — ял пӗви, хурӑнлӑх, чӑваш кӗпипе эрешӗ.
Юрра Анна Куликова шӑрантарнӑ. Сӑмахӗсене вырӑсларан чӑвашла Анастасия Игнатьева куҫарнӑ. Клипра вӗсем иккӗшӗ те ӳкерӗннӗ. Режиссёрӗ тата операторӗ – Константин Доброхотов.
+1.3 °C