«Апаш Ен» фольклор ушкӑнӗ летчиксемпе асӑнмалӑх сӑн ӳкерӗннӗ

Паян «Стрижи» пилотаж ушкӑнӗ Шупашкар районӗнчи Апаш ялӗнче пулнӑ. Вӗсене «Апаш Ен» фольклор ушкӑнӗ кӗтсе илнӗ. Вӗсене ҫулӑма пуҫ тайнине йӑлине кӑтартнӑ.

Апашри информаципе культура центрӗн пуҫлӑхӗ Любовь Кириллова пӗлтернӗ тӑрӑх, унта виҫӗ сехет пулнӑ вӑхӑтра 20 ҫынран тӑракан пилот ушкӑнӗ Апаш купельне те ҫитсе килнӗ. Вӗсем пӑр пек шыва та кӗрсе тухнӑ.

Аса илтеретпӗр, «Стрижи» пилаж ушкӑнӗ ӗнер пирӗн Шупашкарта пурӑнакансемпе унӑн хӑнисене авиа-шоу кӑтартса савӑнтарчӗ.

Ҫӗнӗ почта уйрӑмӗ уҫнӑ хыҫҫӑн

Кирек епле уяв умӗн те пӗр-пӗр объект уҫма тӑрӑшаҫҫӗ те, Шупашкар 545 ҫул ҫитнине уявланӑ май тӗп хуламӑрта ҫӗнӗ почта уйрӑмӗ уҫӑлнӑ. 24-мӗш номерлӗскерте таможня тӗрӗслевӗн вӑхӑтлӑх зони вырнаҫнӑ.

Таможньӑн тӗрӗслев зони вырнаҫнӑ почта уйрӑмӗсем Шупашкарта тек ҫуккине шута илсен вӑл ыттисенчен уйрӑлса тӑни каламасӑрах паллӑ.

Халӑхсем хушшинчи посылкӑсене пӑхтарас тесен ӑна илекенсен маларах тавара вӑхӑтлӑх упрамалли склада, вӑл вара Шупашкра хӗрринче вырнаҫнӑ, ҫитме тивнӗ. Ӳлӗмрен клиентсем кӑмӑллӑ пуласса шанаҫҫӗ. Ҫак шухӑша Раҫҫей почтин Чӑваш Енри пуҫлӑхӗ Владимир Тимофеев палӑртнӑ.

Ҫӗнӗ уйрӑма уҫнӑ май ҫӗнӗ почта открыткисене те кӑтартнӑ. Шупашкарӑн 550 ҫулхине, Чӑваш АССРӗн 100 ҫулхине халалласа Раҫҫейӗн почти вырӑнти тематикӑллӑ открыткӑсем, конвертсем тата маркӑсем кӑларма палӑртнӑ. Чӑваш Енӗн художество музейӗпе, ӳнер шкулӗсемпе тата республикӑра пурӑнакансемпе пӗр шухӑшлӑ пулса кӑҫал кӑна маркӑсӑр 50 тӗрлӗ открытка кӑларнӑ.

Владимир Селенин

Патӑрьел районӗнче ҫуралнӑ Владимир Васильевич Селенин 1967–1979 ҫулсенче Хӗрлӗ Чутай шкулӗнче ачасене вырӑс чӗлхине тата вӑй-хал культурине вӗрентнӗ. Ҫак хушӑра вӑл сахал мар спортсмен хатӗрленӗ.

Вӗрентекен хӑй те футбол вылякансен пӗрлештернӗ район командин пайташӗ пулнӑ. Владимир Селенин районта хоккей вӑййине аталантарассине те пысӑк тӳпе хывнӑ. Унӑн тӑрӑшулӑхне пула Кивӗ центрти чиркӳ ҫумӗнчи пӗве ҫинче хоккей площадки ӗҫленӗ. Ун ҫинче час-часах республикӑри хуласемпе районсен хоккеисчӗсем тӗл пулнӑ. Владимир Селенин ял спортсменӗсем хушшинче ҫичӗ-сакӑр хутчен республика чемпионӗ пулнӑ, виҫӗ хутчен Чӑваш Республикин Кубокне тивӗҫнӗ. Шел пулин те, паллӑ спортсменӑн пурнӑҫӗ вунӑ ҫул каялла ҫурлан 14-мӗшӗнче йывӑр чире пула 57 ҫулта татӑлнӑ.

Районти спорт ветеранӗсен канашӗ паллӑ спортсмена асӑнса ҫурлан 15-мӗшӗнче Питӗркассинчи «Спартак» стадионта мини-футбол выляс енӗпе турнир ирттернӗ.

Владимир Терентьев ватӑна пыл парнелет

Ҫурлан 14-мӗшӗнче, пыл сӑпасӗнче, Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗнӗ Пурнӑҫ ялӗнче ҫуралса ӳснӗ, халӗ Мускав облаҫӗнче пурӑнакан Владимир Терентьев ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗпе Любовь Юринӑпа пӗрле Ҫӗнӗ Пурнӑҫ, Березовка, Орел ялӗсенче кун кунлакан ватӑсем патне ҫитнӗ.

Владимир Иванович ҫирӗп сывлӑх сунса, пыл сӑпасӗпе саламласа кашнине пыл парнеленӗ.

Владимир Терентьев мӑшӑрӗпе Лидия Викторовнӑпа Мускав облаҫӗнче 30 ҫул ытла пурӑнаҫҫӗ. Виҫӗ ывӑл ҫитӗнтернӗ. Халӗ вӗсем Ҫӗнӗ Пурнӑҫ ялӗнче ҫурт ҫӗклеҫҫӗ.

Владимир Мускав облаҫӗнче утар тытать. Тӑван ялӗнче те вӗллесем пур. Ватӑсем вӑл парнеленӗ пылшӑн тата хӑйсене манманшӑн питӗ савӑннӑ.

Сӑнсем (20)

Ҫурлан 18-мӗшӗнче, паян, Патӑрьел районне «Ӗренпурти наци культурин чӑваш автономийӗ» общество организацийӗ ҫитсе курнӑ.

Хӑнасене район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Николай Глухов кӗтсе илнӗ. Ҫак общество организацийӗ кӑҫал «Акатуй — Сапантуй» уява хутшӑннӑ, Патӑрьел тӑрӑхӗнчи халӑхӑн культурипе, йӑлипе паллашнӑ. Паян вара хӑнасене Николай Глухов районӑн социаллӑ экономика аталанӑвӗ пирки каласа кӑтартнӑ, вырма ӗҫ-хӗлӗпе паллаштарнӑ.

Хӑнасем «Юрма» агрохолдинг ӗҫӗпе те паллашнӑ. Организацире 12 пин ытла сысна ӗрчӗтеҫҫӗ. Кӑҫал унта 1150 тонна аш-какай хатӗрленӗ. Ку пӗлтӗрхи ҫак тапхӑрпа танлаштарсан, 30% ытларах.

Хӑнасем патӑрьелсен ӗҫне пысӑк хак парса малашне хутшӑнса ӗҫлемеллине палӑртнӑ.

Ҫурлан 13-мӗшӗнче ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче пурӑнмалли чи пӗчӗк укҫа виҫине палӑртнӑ.

ЧР Сывлӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи иккӗмӗш кварталта республикӑри пурӑнмалли чи пӗчӗк укҫа виҫи 6968 тенкӗпе танлашнӑ. Пӗрремӗш кварталпа танлаштарсан, виҫе 496 тенкӗ ӳснӗ.

Социалла демографи ушкӑнӗпе илес тӗк, пурӑнмалли чи пӗчӗк укҫа виҫи кӑҫалхи иккӗмӗш кварталта ӗҫлеме пултаракан ҫынсемшӗн 7402 тенкӗпе (7,8% е 536 тенкӗ ӳснӗ) танлашнӑ, пенсионерсем валли — 5689 тенкӗ (7,5% е 398 тенкӗ ӳснӗ), ачасем валли — 6980 тенкӗ (7,2% е 471 тенкӗ ӳснӗ).

Ҫурлан 16-мӗшӗнче Шупашкарта тата Канашра «Донорсен шӑматкунӗ» черетлӗ акци иртнӗ. Шупашкарта ӑна Хула кунне халалланӑ.

ЧР Сывлӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫак кун юн памашкӑн 100 ытла ҫын килнӗ. Анчах сывлӑх енчен хавшак пулнӑран вӗсенчен 90-шӗ ҫеҫ донор пулайнӑ. Акцие хутшӑннисем пулӑшнипе плазма тата сахал вӑхӑт упранакан юн компоненчӗн банкӗсем тулнӑ. Вӗсем вара республикӑри медицина организацисенче питӗ кирлӗ. Акци кунӗнче 46 литр юн хатӗрленӗ.

Чӑваш Енре ҫитес «Донорсен шӑматкунӗ» юпа уйӑхӗн 18-мӗшӗнче иртӗ.

Ҫурлан 17-мӗшӗнче Шупашкарта каллех инкек пулнӑ. Нумай хваттерлӗ ҫурт чӳречинчен тепӗр ача ӳкнӗ.

Пӑтӑрмах Шумилов урамӗнчи пӗр ҫуртра пулнӑ. Ашшӗ-амӑшӗ иккӗри ывӑлне асламӑшӗпе хӑварса лавккана тухнӑ. Асламӑшӗ ачана тӗпелте хӑварса тепӗр пӳлӗме кайнӑ. Ҫав вӑхӑтра арҫын ача чӳречерен тухса ӳкнӗ. Асламӑшӗ кухньӑна таврӑнсан мӑнукне тупайман, чӳрече ҫинчи москитлӑ сетка та пулман.

Хӗрарӑм мӑнукне ҫӗр ҫинче тупсан васкавлӑ медпулӑшӑва чӗннӗ. Анчах ачана ҫӑлма май килмен — вӑл пульницӑра вилсе кайнӑ.

Следстви палӑртнӑ тӑрӑх, ача пӗчӗк сӗтел-пуканпа усӑ курса чӳрече янахӗ ҫине хӑпарнӑ та москитлӑ сетка ҫине таяннӑ. Лешӗ йывӑрӑша чӑтман.

Халӗ следстви пырать. Пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ.

Ӗҫ мигранчӗсем

Мӗн тӑвӑн — кам епле пултарать, ҫавӑн пек ӗҫлесе пурӑнать. Пирӗн чӑвашсем тӗнче касса ҫӳренӗ вӑхӑтра хамӑр тӑрӑхра ют енчен килнисем тар тӑкаҫҫӗ. Тем тӑвакан та пур вӗсем хушшинче: хӑйсен ӗҫне (чылай чухне — апатлану предприятийӗсене) уҫакан та, стройкӑра тар тӑкакан та.

РФ Миграци службин республикӑри управленийӗ Канаш хулинчи мигрантсем ӑҫтан килнине тата вӗсем ӑҫта тар тӑкнине тишкернӗ те республика территорийӗнче тӑрӑшкан мигрантсем евӗрех канашрисем те ытларахӑшӗ квалификациллӗ мар ӗҫре тӑрӑшнине пӗтӗмлетнӗ. Ютран килнисенчен самайӑшӗ, миграци службин шучӗпе, вырӑнти халӑх пӗчӗк ӗҫ укҫи, йывӑр тесе ӗҫлеме килӗшмен вырӑнсенче тӑрӑшаҫҫӗ. Канаша илсен, вӑл хулари мигрантсен шутӗнче ытларах — Таджикистан тата Узбекистан ҫыннисем. Ют ҫӗршыв ҫыннисене ӗҫ явӑҫтаракан предприятисен шутӗнче «Промтрактор-Вагон», «Скала», «БТ», «КЗЭП» обществӑсене асӑннӑ.

Тӑвай район прокуратури Вӑрмар район судне вӑрманҫӑ пирки пуҫиле ӗҫ ярса панӑ. Арҫынна йывӑҫа саккунлӑ мар майпа каснӑ тата ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑ тесе айӑплаҫҫӗ. 2013 ҫулхи кӑрлачра вӑл Тӑвай тӑрӑхӗнче вӑрман касма ирӗк панӑ. Каярах ҫу уйӑхӗнче каллех вӑл пӗр ҫынна йывӑҫ кастарттарнӑ. Ҫапла вара республикӑн Ҫутҫанталӑк министерствине 122 пин тенкӗлӗх шар кӳнӗ.

Тӑвай вӑрманҫи саккуна административлӑ майпа пӑсни пирки суя протокол шӑрҫаланӑ. Суя ӗҫпе аппаланнӑ вӑрманҫӑ шӑпине суд татса парӗ.