Шупашкарти «Пӗчӗк ҫӗршыв» ача пахчине уҫнӑ самант

Чӑваш Енре кӑҫал 15 ача пахчи уҫма палӑртни пурнӑҫа кӗчӗ. Пӗр вӑхӑтра вӗсене уҫса ӗлкӗреймессӗнех туйӑнни те пулман маррине пытараймӑпӑр. Анчах шухӑшланине пурнӑҫа кӗртме май килчӗ. Ҫав шутра Кӳкеҫре темиҫе ҫул каялла уҫма палӑртнӑ ача пахчин те алӑкӗ уҫӑлчӗ, Муркашрин те.

Шӑпӑрлансем валли юлашки тӑватӑ ҫулта 19,6 пин ытла вырӑн уҫнӑ, ҫав шутран чӗрӗк пайӗ — 5,7 пинӗ — кӑҫала тивет. Юлашкинчен асӑннӑ цифрӑран 3 пине яхӑнӗ — ҫӗнӗ ача пахчисем уҫнин тӳпи.

Ҫӗршыв Президенчӗн хушӑвӗпе килӗшӳллӗн килес ҫул пирӗн ҫӗршывра 3 ҫултан пуҫласа 7 ҫулчченхисен ача пахчин ыйтӑвне пуҫӗпех татмалла. Чӑваш ене илсен, хальхи вӑхӑтра пирӗн республикӑра 1,5 ҫултан аслӑраххисен 80,6 проценчӗ ача пахчине ҫӳрет.

Шупашкар районӗнчи Мӑнал шкулӗнче шӑпӑрлансем валли ушкӑн уҫнӑ. 25 ачалӑхскере шкул ҫулне ҫитменнисем ҫӳреме тытӑнӗҫ. Савӑнӑҫлӑ самант ячӗпе йӗркеленӗ мероприятие район администрацийӗн вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхӗ Борис Романов тата Кӑшавӑш ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Сергей Мульдияров хутшӑннӑ.

Пӗчӗккисем валли ушкӑн йӗркелеме федераци хыснинчен 2,5 миллион тенкӗ, районтан 700 пин тенкӗ уйӑрнӑ.

Иртнӗ вӑхӑтра ача-пӑча пахчи шкул ҫуртӗнче вырнаҫнӑ пулнӑ-ха, анчах кайран ӑна хупнӑ. Шкул директорӗ Алексей Игнатьев шӑпӑрлансем валли ушкӑн уҫни Мӑнал ачисене ача-пӑча пахчипе тивӗҫтерме май парать. Унччен вӗсене ашшӗ-амӑшӗ Кӑшавӑша, Ҫӗньял Покровскине тата Шупашкара илсе ҫӳренӗ-мӗн. Ҫӗнӗ ушкӑна 3 ҫултан пуҫласа 7-чченхисем вырӑн тупӗҫ. Вӗсем унта килес ҫулхи кӑрлачӑн 12-мӗшӗнчен ҫӳреме тытӑнӗҫ.

Шупашкар районне илсен, ыран Кӳкеҫре «Крепыш» ача-пӑча пахчи уҫӑлӗ, ытларикун — Ҫӗнӗ Тренкассинчи «Ҫӑлкуҫ» ача пахчинче 50 вырӑнлӑх икӗ ушкӑн.

Сӑнсем (6)

Паян Етӗрне хулинпе тата районӗшӗн паллӑ пулӑм иртнӗ. Унта ҫӗнӗ ача пахчи уҫӑлнӑ. «Сывлӑм пӗрчи» ят панӑскер хулан илемлӗ вырӑнӗнче вырнаҫнӑ — виҫӗ хутлӑ ҫурта Етӗрне варринче ҫӗклесе лартнӑ. Вӑл аякранах курӑнса ларнине пӗлтереҫҫӗ.

Хӗрлӗ хӑю каснӑ ятпа йӗркеленӗ мероприятие наци тумӗ тӑхӑннӑ хӗрпе каччӑ ҫӑкӑр тӑварпа кӗтсе илнӗ. Уява Хӗл Мучипе Юрпике те пырса ҫитнӗ. Савӑнӑҫлӑ уява район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Владимир Кузьмин уҫнӑ. Район администрацийӗ ячӗпе ача пахчине вӑл юр тасатмалли машина парнеленӗ.

Сӑнсем (105)

Ҫӗрпӳ хулинчи «Кӑнтӑр» микрорайонта 1000 ача вӗренмелӗх шкул тума проект ӗҫӗсене вӗҫленӗ. Чӑваш Енӗн Строймининӗн экспертизӑпа хаксене палӑртакан центрӗ нумаях пулмасть ӑна патшалӑх экспертизи хатӗрлесе ҫитернӗ.

Проектпа пӑхнӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ шкул виҫӗ хутлӑ пулӗ. Ӑна кирпӗчрен хӑпартмалла. Виҫӗ пайран тӑракан шкул аслӑ классем, кӗҫӗн классем тата пурин те усӑ курмалли вырӑнсенчен тӑрӗ. Акт залне 350 вырӑнлӑх палӑртнӑ, спорт залӗ 350 тӑваткал метр йышӑнӗ. Физкультурӑпа спорт зонинче 60*90 метр калӑпӑшлӑ футбол уйӗ, 30*60 метр калӑпӑшлӑ хоккей лаптӑкӗ пӑхса хӑварнӑ. Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн правилисене хӑнӑхтарма автохула та туса хӑвармалла. Ун пекки республикӑри пӗр шкулта та хальлӗхе ҫуккине пӗлтереҫҫӗ. Шкул тума 542 миллион тенкӗ кирлӗ.

Комсомольски районӗнчи Кӗҫӗн Ҫӗрпӳелти вӑтам шкулта романса юратакансен каҫӗ иртнӗ.

Шкулти ҫавӑн пек уява вӗрентекенсем те, шкул ачисем те пухӑннӑ. Романссене вӗсем шӑплӑха путса итленине пӗлтереҫҫӗ. Уяв каҫне пухӑннисем О. Погудин, И. Крутов, А. Малинин репертуарӗнчи хайлавсене суйланӑ. Максим Терентьевпа тата Валерия Казакова чунтан та ӗнентерӳллӗн юратнине пӗлтереҫҫӗ. Ачасенчен учительсем те юлман. Романс юрланисен хушшинче — М.В. Григорьева математик, вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентекен Е.М. Акчурина тата В.В. Любимова. Вокалистсен тӗп пулӑшуҫи гитара пулнӑ.

Раштавӑн 19-мӗшӗнче Патӑрьел районӗнче культура ҫулталӑкне официаллӑ майпа хупнӑ. Районти чи лайӑх художество пултарулӑх ушкӑнӗсем, солитсем ҫав ҫӗнӗ репертуарпа куракан умне тухнӑ. Культурӑпа кану центрӗнчи фойере вара Патӑрьел тӑрӑхӗнчи паллӑ ҫынсемпе паллаштаракан буклетсен, сӑн ӳкерчӗксен альбомӗсен куравӗ ӗҫленӗ. Ал ӑстисен ӗҫӗсене те илсе пынӑ.

Паллӑ ҫынсем тенӗрен, Патӑрьел тӑрӑхӗ Геннадий Айхие, Митта Ваҫлейне, Василий Давыдов-Анатрине, Алексей Талвира, Авраам Бурундукова, Юхма Мишшине, Раиса Сарпине тата ыттисене парнеленӗ.

Культура ҫулталӑкӗнче районта самай ӗҫ туса ирттернине палӑртса хӑварнӑ. Вӗсен шутӗнче культура учрежеднийӗсене юсаса ҫӗнетнине те, чиркӳсемпе мечетсене юсанине те, музейсене аталантарнине те, пултарулӑха аталантарма условисем туса панине те.

Районта тӗрлӗ халӑх ҫынни килӗштерсе пурӑннине палӑртнӑ. «Шӑнкӑртам вулавӗсем», «Ураза-Байрам», «Мавлюд» уявсем ирттерни те ҫавнах ҫирӗплетет тесе шухӑшлаҫҫӗ.

Малалла...

Ҫапла ӗнентерет Хӗрлӗ Чутай район администрацийӗн пресс-служби. Шкул ҫулне ҫитменнисем валли асӑннӑ ялта ҫӗнӗ учреждени уҫӑлмалла. Хыпарта ӑна хӑҫан тума пуҫласа хӑҫан пӗтерессине каламан та, анчах подряд организацийӗ килӗшӳре пӑхнӑ вӑхӑтра мӗнпур ӗҫе пурнӑҫлама шантарнине ӗнетереҫҫӗ.

Ҫӗнӗ учреждении 160 ачалӑх пулӗ. Ӑна икӗ хутлӑ хӑпартма палӑртнӑ. Ача пахчине Хӗрлӗ Чутайӗнчи Ленин урамӗнче туса лартӗҫ.

Подряд организацине электрон аукцион ирттерсе палӑртнӑ. Район влаҫӗсем халӗ унпа килӗшӗве алӑ пуснӑ ӗнтӗ. Никама систермесӗр-тумасӑр мар, савӑнӑҫлӑ лару-тӑрурах.

Федерацин наркотӗрӗслевӗн республикӑри управленийӗн ӗҫченӗсем шкул ачисем валли Уҫӑ алӑксен кунӗ ирттернӗ.

Унта пухӑннӑ ачасене, вӗсем Ача-пӑча полицейскийӗн академине ҫӳрекенсем, асӑннӑ службӑн ӗҫ-хӗлӗ пирки каласа кӑтартнипе, наркотикпа айкашни мӗн патне илсе ҫитерни ҫинчен асӑрхаттарнипе пӗрлех ҫак тытӑмӑн «ГРОМ» пайӗн ӗҫченӗсен ӗҫӗнчи кӑткӑслӑхсемпе те паллаштарнӑ. Сӑмахран, ятарлӑ мероприятисем ирттернӗ чух епле хатӗрсемпе усӑ курнине, ҫӳллӗ хута епле хӑпарса аннине... Спецназ офицерӗсем ачасене хӗҫ-пӑшала пухса сӳтмеллине те кӑтартнӑ.

Наркотӗрӗслев ӗҫченӗсем ун пек тӗлпулӑва малашне те йӗркелесшӗн. Анчах маларах асӑннӑ академи ачисемпе кӑна мар, республикӑри шкулсенче вӗренекенсемпе те. Курнӑҫӑвӑн тӗп тӗллевӗ, паллах, — наркотик сиенӗ пирки ӑнлантарасси.

Сӑнсем (4)

Культура ҫулталӑкне халалланӑ «Тӑван ялӑм ҫапла пуҫланнӑ» конкурс раштав уйӑхӗн 1-мӗшӗччен пынӑ. Чӑваш Республикин шкулӗсенче вӗренекен «Тантӑш» хаҫат тусӗсем, ҫамрӑк таврапӗлӳҫӗсем, пултарулӑх ӑмӑртӑвне паха хайлавсем ярса панӑ. Вӗсене хаҫат номертен номере пичетлесе пынӑ, пичетлесе ӗлкӗрейменнине каярах пичетлеме шантараҫҫӗ.

Тӑван ял халапӗсем тӗрлӗ шайлӑ пулнӑ. Вӗсем пӗринчен тепри кӑсӑк тесе ӗнентереҫҫӗ. Халапсене ват ҫынсем каласа панине истори чӑнлӑхӗсемпе ҫыхӑнтарса тӑван ял историне тулли уҫса пама тӑрӑшнӑ.

«Тӑван ялӑм ҫапла пуҫланнӑ» конкурса хутшӑннисен ячӗсене «Тантӑш» хаҫатра та пичетлемелле, авторӗсене тата вӗсен ерӳҫисене сертификат тата парнесем парса чысламалла. «Сертификатсемпе парнесене хаҫат редакцине кӗрсе илме пултаратӑр», — тесе хыпарлаҫҫӗ конкурс йӗркелӳҫисем.

Ирина Гладкова (Шӑмӑршӑ районӗ, Виҫпӳрт Шӑмӑршӑ), Николай Кулагин (Элӗк районӗ, Мӑн Ямаш вӑтам шкулӗ, 6 класс), Юлия Ильденеева (Улатӑр районӗ, Суйкӑн шкулӗ, 6 класс), Мария Тигинова (Улатӑр районӗ, Суйкӑн, 9 класс), Ольга Алексеева (Ҫӗрпӳ районӗ, Ямаш шкулӗ, 8 класс), Вадим Андреев (Ҫӗрпу районӗ, Ямаш шкулӗ, 9 класс), Никита Никитин (Элӗк районӗ, Шӗмшеш шкулӗ, 8 класс), Анна Удиванова (Элӗк районӗ, Шӗмшеш шкулӗ, 10 класс), Ольга Архипова (Элӗк районӗ, Шӗмшеш шкулӗ, 7 класс), Катя Сарбаева (Сӗнтӗрвёрри район, Карапаш), Анна Михеева (Хӗрлӗ Чутай районӗ, Мён Этмен шкулӗ, 11 класс), А.

Малалла...

Иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче Калининград облаҫӗнчи Балтийск хулине ҫарпа тинӗс флочӗн ветеранӗсен союзӗн ертӳҫипе Владимир Крюковскийпе Чӑваш Ен представителӗсем ҫитсе килнӗ. Аслисемпе пӗрле йышра А.В. Кочетов ячӗллӗ Шупашкарти кадет шкулӗнче вӗренекенсенчен хӑшӗсем те пулнӑ. Ҫавӑн чухне делегатсем пирӗн республикӑри чи лайӑх кадетсем «Р-2» катер ҫинче практика тухасси пирки калаҫса татӑлнӑ.

Кунсӑр пуҫне республикӑн Вӗренӳ тата Культура министерствисем Балтинчи ҫарпа тинӗс базин 20963-мӗш чаҫӗпе килӗштерсе ӗҫлеме килӗшӳ тунине те палӑртмалла. Унта шефла ҫыхӑну тытасси пирки сӑмах пырать. Пирӗннисем гвардин «Р-2» ракета катерне пӑхса тӑрӗҫ. Ҫар чаҫӗ ҫӗршывӑн ҫарпа тинӗс флочӗн тӗп командирӗ патне катера «Чӑваш Ен» ят парасси пирки ходатайствӑпа тухмалла.