Чӑваш Енре 51 ҫулти вӗрентекен суд сакки ҫине ларӗ. Вӑрнар районӗнчи Мӑн Явӑш шкулӗнче кӗҫӗн классене вӗрентнӗскер 8 ҫулти ача тӗлӗшпе юраман мерӑсемпе усӑ курнӑ.

Хӗрарӑма тӳрех икӗ статьяпа айӑпласшӑн. Следстви версийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл 2014 ҫулхи раштав уйӑхӗнче тат кӑҫалхи ҫу уйӑхӗнче урокра 1-мӗш класри ачана хур кӳнӗ. Ҫав шутра психологи тӗлӗшӗнчен те.

Вӗрентекен йывӑҫ указкӑпа ачана ҫапнӑ. Ҫавӑн пекех вӑл ӑна уҫӑсемпе, алӑпа пуҫӗнчен ҫапнӑ.

Ку видео тӗнче тетелне тухсан кун пирки йӗрке хуралҫисем те пӗлнӗ. Вӗрентекене тӳрех шкултан кӑларса янӑ. Следстви вӑхӑтӗнче вӑл хӑйӗн айӑпне йышӑнман.

Халӗ пуҫиле ӗҫе тишкерсе пӗтернӗ, ӑна суда ярса панӑ. Аса илтерер: кӑҫалхи ҫу уйӑхӗнче ачаран мӑшкӑлланӑшӑн Комсомольскинчи 1-мӗш шкулта ӗҫленӗ вӗрентекене те айӑпланӑ. 28 ҫултискере условлӑ майпа айӑпланӑ.

Тутар Сӑкӑтри вӑтам шкул

Патӑрьел районӗнчи Тутар Сӑкӑтри вӑтам шкул авӑнӑн 7-мӗшӗнче ҫивиттисӗр юлни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, вӗренӳ учрежденине вӑйлӑ ҫил-тӑвӑл шар кӑтартнӑ. Яваплисем шкул ҫивиттине икӗ эрнере юсаса пӗтерме шантарни, строительсем ӗҫе кӳлӗнни пирки пӗлтернӗччӗ эпир пӗлтернӗччӗ. Шкула йӗркене кӗртиччен ачасене Сӑкӑтри тата Алманчӑри шкулсенче вӗрентеҫҫӗ. Тутар Сӑкӑтри шкулта 167 ача тата шкул ҫулне ҫитмен 47 шӑпӑрлан пӗлӳ пухать.

Авӑнӑн 11-мӗшӗнче асӑннӑ шкула республикӑн резерв фондӗнчен 1 миллион та 500 пин тенкӗ уйӑрма йышӑннӑ. Вӑл – шкулӑн ҫивиттине юсама каякан тупра.

Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ шкула юсанӑ ҫӗрте халӗ икӗ бригада тӑрӑшни пирки хыпарлать.

Шупашкар районӗнчи Иккасси шкулне пӗр хӗрарӑм ачасене лашапа турттарать. Урапапа каякансем те пур-мӗн-ха, анчах асӑннӑ районти Платкари Галина Соколова ирсерен лаша пырса чарӑнать. Галина Соколова мӑнукӗсене Настьӑпа Никитӑна тата ытти ачана 4-мӗш ҫул кашни кунах шкула, ача пахчине лашапа леҫет. Лакӑм-тӗкӗмлӗ ҫулсем ҫинче хытах ан сиктертӗр тесе вӑл урапа ҫине «Жигули» кустӑрмисене вырнаҫтарнӑ. Хӗлле, юр ҫусан, ҫуна кӳлет. Лашине, «Савӑнӑҫ» ятлӑскере, 2005 ҫулта «1 Май» колхоз аркансан Ҫӗрпӳ ярмӑрккинче туяннӑ. Тӑватӑ ураллӑ «ҫӑмӑл машина» кӗркуннери пылчӑкра та, хӗллехи ҫил-тӑманра та ачасене шкула та, ача пахчине те илсе ҫитерет.

Кӑҫал Иккасси шкулне 1-мӗш класа 4 ача вӗренме пынӑ. «Эпир вӗреннӗ чухне вара вӗренекенсем йышлӑччӗ. «А» тата «Б» классем пурччӗ — кашнинче 25 ачаран кая пулман», — аса илет ачалӑх ҫулӗсене Платкари Николай Платонов.

Авӑнӑн 5-мӗшӗнче Красноармейски районӗнчи Трак шкулӗ 125 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Унта вӗренекенсене тата вӗрентекенсене саламламашкӑн паллӑ хӑнасем килсе ҫитнӗ. Уява педагогика ветеранӗсем, тӗрлӗ ҫулта кунтан вӗренсе тухнӑ ҫынсем, ашшӗ-амӑшӗ те хутшӑннӑ.

Шкул хӑнасен умӗнче мухтанма пултарать. Ҫак ҫулсенче вӑл илемленсе, аталанса ҫеҫ пынӑ. Малтанах чи лайӑх ӗҫченсене чысланӑ. Чылай вӗрентекен тата педегогика ветеранӗсем Хисеп грамотине, Тав хучӗпе ҫырӑвне тивӗҫнӗ.

Трак шкулӗ кунтан вӗренсе тухнӑ ҫыннисемпе мухтанма пултарать. Трак шкулӗнче аттестат илнисем лайӑх тухтӑрсем, юристсем, ӳнерҫӗсем, ял хуҫалӑх ӗҫченӗсем, вӗрентекенсем пулса тӑнӑ.

Уявра Трак шкулӗ, унта ӗҫлекенсемпе вӗренекенсем тӗлӗшпе нумай ырӑ сӑмах янӑранӑ.

Пӗлмешкӗн: 2011 ҫулччен вӑл Трак чӑвашла-нимӗҫле гимнази пулнӑ. Унтан ӑна Трак вӑтам шкулӗ туса хунӑ. Халӗ те вӑл ҫак ятпах.

Кӑҫал авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа шкул ачисене ҫӗнӗлӗхсем кӗтеҫҫӗ. РФ Вӗренӳ министрӗ Дмитрий Ливанов каланӑ тӑрӑх, малашне 5-мӗш класра иккӗмӗш ют чӗлхе вӗрентме пуҫлӗҫ.

«Авӑнӑн 1-мӗшӗнчен пиллӗкмӗш классем ҫӗнӗ стандартпа вӗренме тытӑнӗҫ. Унпа килӗшӳллӗн иккӗмӗш ют чӗлхене пурин те вӗренме тивӗ», — ҫапла каланӑ Дмитрий Ливанов министр «Раҫҫей хаҫӑтӗнчи» интервьюра. Палӑртар: унччен аслӑ классенче пӗр ют чӗлхе ҫеҫ вӗреннӗ.

Министр ют чӗлхесем хутшӑнмалли мел ҫеҫ маррине палӑртнӑ. Унӑн шухӑшӗпе ку ӑс-тӑна аталанма пулӑшать. Унӑн сӑмахне ӗненес-тӗк ҫак предмет шкул программинче тивӗҫлӗ вырӑн йышӑнӗ.

Халӗ пур шкул та ҫӗнӗлӗх валли укҫа-тенкӗ тупма хатӗр. Ливанов палӑртнӑ тӑрӑх, регионсен мӗнле те пулин укҫа перекетлес туртӑм пур. Ҫӗнӗ стандарта пурнӑҫа кӗртме шкулсенче куҫӑм тапхӑрне йӗркелӗҫ.

«Про Город» архивӗнчи сӑн

Ҫуллахи каникул вӗҫленсе пырать. Ачасем шкула кайма хатӗрленеҫҫӗ, сумкӑсене кӗнеке-тетрадь, ручка чикеҫҫӗ. Кӑҫал ачасене шкулта мӗнле улшӑнусем кӗтеҫҫӗ?

Ҫак кунсенче РФ Вӗренӳпе ӑслӑлӑх министерствин Хушӑвӗ вӑя кӗнӗ. Вӑл шкул ачисене, киле панӑ ӗҫсене пырса тивет. Документра палӑртнӑ тӑрӑх, ачасене килти ӗҫ калӑпӑшне хӑш класра вӗреннине кура памалла.

Хушу акӑ мӗн пирки пӗлтерет: кӗҫӗн класра вӗренекен ачасене килте кунне 1,5 сехетрен ытла мар вӗренме сӗннӗ. Выпускниксен вара киле панӑ ӗҫе 3,5 сехет тумалла. Пӗрремӗш класра ӑс пухакансен тӗлӗшпе уйрӑммӑн палӑртнӑ. Вӗсене пачах киле ӗҫ памӗҫ. Уроксенче вара паллӑсем лартмӗҫ.

Тӗплӗнрен имлсе кӑтартсан, 2–3-мӗш классен килте 1,5 сехет вӗренмелле. 4–5-мӗш классен вара — 2 сехет. 6–8-мӗш класра ӑс пухакансен киле панӑ ӗҫе 2,5 сехет тумалла. 9–11-мӗш классен вара — 3,5 сехет таран.

Шупашкар районӗнчи Янӑшра шкул уҫассине, пытармасӑр каласан, темле хаклакан та пулчӗ. Сахал ачаллӑ ялта кермен пек шкул кирлӗ мар, бассейнӗ кӑна иккӗ пулать тата темле те ӳпкелекен тупӑнчӗ. Анчах вӑл тӑрӑхрисем Янӑшри тӑхӑр класс вӗренмелли (халӗ ун пек каламаҫҫӗ-ха. Пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан теҫҫӗ) шкул пӗчӗк ҫуртра вырнаҫнине, шкул ҫулне ҫитменнисем вара хуралтӑ евӗр ача пахчинче хӗсӗннине аван пӗлеҫҫӗ.

Паянхи пулӑм Янӑш тата вӑл тӑрӑхри Мамӑш енчи ачасемшӗн чӑн та савӑнаҫах. Шкула уҫма ентешӗсем патне Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Михаил Игнатьев хӑй (Михаил Васильевич ҫав енчи ҫын. Вӑл Кӗҫӗн Турхан ялӗнче ҫуралса ӳснӗ) пырса ҫитнӗ. Унпа пӗрле ытти тӳре-шара та пулнӑ. Тавралли ял халӑхӗ те ҫак пулӑма курма кӑмӑлтан пуҫтарӑннӑ.

Янӑшри шкул малашне вӑтам шутланӗ. Унта 165 ача вырнаҫаять. Шкул ҫулне ҫитменнисем те валли те унта пӑхса хӑварнӑ. Хӑтлӑ ҫуртра ял ачисем хӑйсене хуларисенчен кая туймӗҫ. Республикӑна ертсе пыракансен ҫак парнине халӗ пурин те тивӗҫлипе йышӑнса чунтан тӑрӑшмалли кӑна юлать: вӗрентекенӗсен чуна парса пӗлӳ памалла, ачисен талпӑнса вӗренмелле.

Малалла...

Чӑваш Енре «И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУн чи лайӑх выпускникӗ» уҫӑ конкурс ирттереҫҫӗ. Унта ҫак аслӑ шкулта вӗреннӗ, вӗренӳ тытӑмӗнче ӗҫлекен кирек мӗнле ҫын та хутшӑнма пултарать. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗнче хыпарлаҫҫӗ.

И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУ конкурса 85 ҫулхи юбилей ячӗпе ирттерет. Конкурса икӗ тапхӑрпа йӗркелӗҫ. Пӗрремӗшӗнче (куҫӑн мар майпа) конкурса хутшӑнакансен электронлӑ портфолио, «Эпӗ ЧППУ выпускникӗ, кунпа мухтанатӑп!» эссе, «Хальхи вӗрентекен портречӗ» видеофрагмент ярса памалла. Вӗсене chgpu_konkurs@mail.ru адреспа авӑнӑн 14-мӗшӗччен ямалла.

Иккӗмӗш тапхӑр куҫӑн майпа юпан 1-мӗшӗнче иртӗ. Унта пӗрремӗш тапхӑрта чи нумай балл пухнӑ 10 конкурсҫӑ хутшӑнӗ.

«Про Город» тунӑ сӑн

Шупашкар хула администрацийӗ Лебедев ячӗллӗ лицей-интернат тӗлӗшпе халӑхпа курнӑҫнӑ. Ӑна 4-мӗш лицейпе пӗрлештерме йышӑннӑ.

Кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ районӗнче икӗ сменӑпа вӗрентме пуҫлас хӑрушлӑх пур. Микрорайонта демографи лару-тӑрӑвӗ лайӑхланнӑ май ҫитес вӑхӑтра шкул ачисен йышӗ нумайланӗ. Унта халӗ 9 шкул ӗҫлет. Вӗсенчен иккӗшӗнче икӗ сменӑпа вӗренеҫҫӗ ӗнтӗ.

Администрацинчен пӗлтернӗ тӑрӑх, хушма вырӑнсем пирки халех шутламалла. Лебедев ячӗллӗ лицейра юсав ӗҫӗсем ирттерсен унта вырӑнсем хатӗрлесси планра.

Халӗ ку ҫурта вӗренӗве юрӑхлӑ пултӑр тесе тӑрӑшаҫҫӗ-мӗн. Аса илтерер: лицея 2012 ҫулхи ҫулла, вӗренӳ ҫулӗ пуҫланас умӗн, тӑрук хупса хучӗҫ. Унтанпа унӑн шӑпи пирки тӗрлӗрен калаҫрӗҫ. Хальлӗхе унти общежитире Петров урамӗнчи авариллӗ ҫуртрисем пурӑнаҫҫӗ.

Канашри 8-мӗш ача пахчинче паян савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура ҫӗнӗ ушкӑн уҫӑлнӑ. Хӗрлӗ хӑйӑва касма хулари тӳре-шара пынӑ. Канаш хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ — вӗренӳ пайӗн пуҫлӑхӗ Валентина Димитриева — тӗпрен юсаса уҫнӑ ҫӗнӗ ушкӑнпа саламлама хавас иккенне палӑртнӑ. «Сирӗн ачӑрсене кунта хӑтлӑ та меллӗ пулать. Шкул ҫулӗчченхи пӗлӗве илме кунта мӗнпур услови пур кунта», — тенӗ хула тӳре-шари.

Пӗр-пӗр объекта уҫнӑ чух уншӑн тав тӑвакансем яланах тупӑнаҫҫӗ те, Канашра та ун пеккисем пулнӑ. Воспитательсемпе ашшӗ-амӑшӗ хула администрацийӗ ячӗпе ырӑ сӑмахсем каланӑ.

Хӗрлӗ хӑйӑва каснӑ хыҫҫӑн ытти ҫӗрти пекех хӑнасем ҫӗнӗ ушкӑна кӗрсе пӑхнӑ. Ачасем вара ҫӗнӗ теттесемпе паллашнӑ.

Ҫывӑх вӑхӑтра канашсем шӑпӑрлансем валли тата виҫӗ ушкӑн уҫасса пӗлтереҫҫӗ.

Сӑнсем (23)