Ҫапла, паян, нарӑсӑн 21-мӗшӗнче, пӗтӗм тӗнче тӑван чӗлхе кунне палӑртать. Пирӗншӗн, чӑвашсемшӗн, паллах тӑван чӗлхе вырӑнӗнче чӑваш чӗлхи шутланать. Ку уява 1999 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче ЮНЕСКОн 30-мӗш тӗп конференцийӗнче палӑртма йышӑннӑ. 2000 ҫулта вара ӑна пӗрремеш хут уявланӑ. Уяв тӗллевӗ — тӗрлӗ чӗлхелӗхе тата тӗрлӗ културӑлӑха упрасси. ЮНЕСКО палӑртнӑ тӑрӑх ҫитес вӑхӑтра тӗнчери 6 пин чӗлхерен ҫурри пӗтме пултарать. Ку уява ПНОн Тӗп Ассемблейи те ҫирӗплетнӗ (Α/RES/56/262-мӗш резолюци). Шел те, Чӑваш Ен администрацийӗн сайтӗнче ку уяв пирки пӗлмеҫҫӗ пулас... |
Нарӑсӑн 15-мӗшӗнче Шупашкарти «ЮНИТЭКС» хушма пӗлӳ паракан центрта «Шырав» ятлӑ республикӑри ӑстӑлӑхпа тӗпчев конференцийӗ иртрӗ. Конференцине Вырӑс Чукалти пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан тӗп шкул ачисем те хутшӑнчӗҫ. Андреев Михаилпа Улюков Сергей вара финала та тухрӗҫ. Финалта Республикӑри пур районӗсемпе хулисенчен пурӗ 57 ача тупӑшрӗҫ.
Андреев Михаил финалта «Сӗтел лампи» проектпа паллаштарчӗ, Улюков Сергей — «Ҫӳретмелли ҫипҫелен» («Управляемый воздушный змей») проекта кӑтартрӗ. Михаил проекчӗ те Сергей проектчӗ те ачасемпе комисси членӗсене кӑсӑклантарчӗ. Сергей вара 3-мӗш вырӑн та йышӑнчӗ.
|
Нарӑсӑн 19-мӗшӗнче Вӑрмар районӗнче «Аван - Полимер» ТМЯО уҫӑлчӗ. Предприятине Чупай ялӗнче ҫуралса ӳҫнӗ Павловсем тата район пулӑшнипе уҫма май тивнӗ. «Аван - Полимер» шӑвармалли шлангсем туса кӑларӗ, ҫулталӑк хушшинче 12-15 миллион тенкӗ тупӑш илме палӑртнӑ. Хальлӗхе унта 33 ҫын ӗҫлет, каярах ӗҫ вырӑнӗсен шутне 55 ҫитерме палӑртнӑ.
Мероприятине чӑваш юрри-ташшисемпе пуҫларӗҫ. Ҫавӑн пекех хӑйсен сӑмахӗсене «Аван – Полимер» пуҫлӑхӗ О. Ильин, район пуҫлӑхӗ В. Кириллов, Чӑваш Ен экономикӑпа суту-илӳ аталанӑвӗн министрӗн ҫумӗ А. Быченков тата ыттисем тухса сӑмах каларӗҫ. Хӗрлӗ хӑйӑва Вячеслав Кирилловпа Олег Ильин татрӗҫ.
|
Ӗнер, нарӑсӑн 19-мӗшӗнче, Ырашпулӑх ял тӑрӑхӗн юрӑ-тавӑ ушкӑнӗсем хӑйсен пултарулӑхне кӑтартрӗҫ. Концерт пуҫланас умӗн ял тӑрӑхӗн ертӳҫи Валерий Андреев 2007 ҫула пӗтӗмлетсе сӑмах каларӗ. Курма килнӗ хӑнасене уйрӑмах Шӑплат ял клубӗ ҫумӗнче ӗҫлекен «Хавас» ушкӑн юррисемпе ташшисем кӑмӑла кайрӗҫ. Вӑрмар районӗн сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх ҫитес вӑхӑтра ҫакӑн йышши концертсем Пысӑк Енкасси, Аслӑ Пинер, Келкеш, Кавал ял тӑрӑхӗсенче иртӗҫ.
|
Нарӑсӑн 14-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх университетӗнче «К.В. Ивановӑн «Нарспи» поэми — тӗнче литература классикин шедеврӗ» ятлӑ регионсен хушшинчи ӑслӑлӑхпа практика конференцийӗ иртрӗ. Конференцине ЧПУн чӑваш филологийӗпе культура факультет деканӗ В.Г. Родионов уҫрӗ. Ҫавӑн пекех конференцине вӗрентӳ министр ҫумӗ Матвеев В.В., университетри ӑслӑлӑхпа тӗпчев пайӗн пуҫлӑхӗ В.В. Афанасьев тухса сӑмах каларӗ. Конференцине пухӑннӑ хӑнасене уйрӑмах Чӑваш академи драма театрӗн артисчӗ Иванов И.И. хатӗрленӗ «Нарспи» поэмӑри сценӑсем кӑмӑла кайрӗҫ. Рольсенче Иванов И.И. хӑй, тата университет студенчӗсем хутшӑнчӗҫ. |
Ҫапла, паян, нарӑсӑн 18-мӗшӗнче «Чӑваш тӗнчи» сӑн галерейинчи сӑнӳкерчӗксен шучӗ 7 пине ҫитрӗ. 7 пинӗмӗш сӑнӳкерчӗкне «Нарспи» поэмӑна ҫырнӑранпа 100 ҫул ҫитнине палӑртнӑ мероприятинче ӳкернӗ — ку та пирӗн шутпа питӗ палӑртуллӑ пулӑм.
«Чӑваш тӗнчи» — пысӑк калӑпӑшлӑ галерея. Эсир унта Чӑваш Енри нумай ялсемпе паллашма пултаратӑр. Унтах тӗрлӗ музейсене, мероприятисене виртуаллӑ майпа ҫитсе курма май пур. Галерея пӗтӗм чӑваш тӗнчипе ҫыхӑннӑ. Унта Чӑваш Ен кӑна мар, чӑвашсем пурӑнакан ытти вырӑнсем те пур.
Сайт адресӗ:: http://gallery.chuvash.org |
Ял тӑрӑхне ултӑ ял кӗрет: пурӗпе вӗсенче 1012 ҫын пурӑнать. Юлашки тапхӑрта халӑх йышӗ пӗр шайрах тӑрать. Ӗҫлеме ытларах Элӗке, хуласене каяҫҫӗ. Сӗт-ҫу тата аш-какай туса илес хресчен-фермер ӗҫлевӗ сарӑлса пырать. Килти хушма хуҫалӑха аталантарас тӗллевпе ял ӗҫченӗсем 3,7 миллиона яхӑн тенкӗ кивҫен укҫа туяннӑ. Ялсене ҫитме хале ҫӑмӑл. Ярушка ялӗсӗр пуҫне, пурӑну вырӑнӗсене асфальт такӑр ҫулӗ ҫывхартать. Сарплат ялӗнче вара пӗр урамне те асфальтланӑ. Ҫуралнӑ тавралӑха юратса «Чи лайӑх ял», «Чи лайӑх урам», «Чи лайӑх килти хуҫалӑх» ӑмӑртусем ирттереҫҫӗ. Хальхинче Тимӗрҫкасси ялӗ, Григорий Федоров (Уйкас ялӗ) сумлӑ ятсене ҫӗнсе илчӗҫ. Сарплат ялӗнче пулас ҫу уйӑхӗсенче пӗве тасатма татса хунӑ. Мӑн Йӑлкӑшра ача-пӑчасен выляв-спорт лаптакӗ тума палартнӑ. Анчахрах шкул спорт залӗнче ялсем хушшинче волейбол вӑййипе ӑмӑрту иртрӗ. Пӗрремӗш вырӑна Пӗчӗк Йӑлкӑш ялӗн яш-кӗрӗмӗсем тухрӗҫ. |
Тутар республикинчи Ҫӗпрел районне кӗрекен Хулаҫырма ялӗнче Николай Угаслов парнисене ҫӗнсе илессишӗн чӑваш кӗрешӳ ӑстисем ӑмӑртрӗҫ. Кавир ҫине ҫӗр спортсмен ытла, Тутарстан, Чӑваш Ен, Чӗмпӗр паттӑрӗсем тухрӗҫ. Уйрӑм ушкӑнсем хушшинче пӗрремӗш вырӑна Чӑваш республикин Патӑрьел районӗнчи Шӑнкӑртам ялӗн кӗрешӳҫисем ҫӗнсе илчӗҫ. Иккӗмӗш вырӑнта Тутарстанри Ҫӗпрел районне кӗрекен Матак паттӑрӗсем, кавир хуҫисем вара виҫҫӗмӗшсем. Ҫӗпрел районӗнче кӗрешӳ спорчӗ аван аталанса пырать. Николай Угаслов ҫывӑх вӑхӑтра кашни чӑваш шкулнех кӗрешӳ кавирӗ туянса пама шантарчӗ. |
Интертетелте Балтай Микуҫӑн блогӗ уҫӑлни ҫинчен сире пелтересшӗн. Вӑл http://baltaj.blogspot.com вырнаҫнӑ. Микуҫ медаль ӑсталас ӗҫпе 25 ҫул ӗслет ӗнтӗ — ун блогӗнче вӗсемпе эсир паллашма пултаратӑр. Тӗслӗхрен, Атилла патшана халалласа тунӑ медальне курма май пур. Енчен те Балтай Микуҫпа мӗн пирки те пулин калаҫса илмелли пур пулсан, унӑн электронлӑ адресӗ: mikus2@narod.ru |
Элӗк районӗн ача-пӑча вулавӑшӗнче «Ҫӗнӗ ятсем уҫатпӑр» кӗнекепе паллаштаракан мероприяти иртрӗ. Кӗнекене «Чӑваш Ен» фонд кӑларнӑ. Сӑмах май, фонд ҫамрӑксем хушшинче литература енчи пултарулӑха уҫас ӗҫпе тӑрмашать. Кӗнекепе вулавӑх заведующийӗ Гордеева Раиса Митрофановна паллаштарчӗ. Кӗнекере Элӗк районӗн ачисен ӗҫӗсем те пур.
«Анне ӑшши» ятлӑ калавсен ярӑмӗшӗн Абанникова Ирина, «Ҫутӑ ҫалтӑрӑм» калавшӑн Михайлова Анжелика, «Чаранӗ–ши килти ҫил–тӑвӑл» ятлӑ калавсен ярӑмӗшӗн Степанова Августина, «Хӗр чӗри» калавшӑн Кузнецова Кристина «Чӑваш чӗлхеллӗ проза» номинацийӗн дипломанчӗ ятне илнӗ. «Вутпа ан выля» пьесӑшӑн чӑвашла драматурги енӗпе Абанникова Ирина пӗрремӗш вырӑн, Михайлова Анжелика «Пирӗн те пурӑнас килет» пьесӑшӑн — иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ.
Кӗнекепе паллаштарма ҫаврӑк ҫыравҫӑсем те килнӗччӗ. Кузнецова Кристинӑпа Степанова Августина хӑйсем каласа панӑ тӑрӑх вӗсем мӗн пӗчӗкренех сӑвӑ ҫырма юратнӑ. |
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (22.12.2024 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, -1 - -3 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Кӑрмӑш гербне йышӑннӑ. | ||
| Вӑта Тимӗрҫен шкулне уҫнӑ. | ||
| Аслут Александр Николаевич, чӑваш сӑвӑҫи, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |