Чӑваш Енре 100 ҫултан иртнӗ 165 ҫын пурӑнать. ЧР Сывлӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗр ӗмӗрлисен йышӗ 35 процент ӳснӗ.
Республикӑри чи ватӑ ҫын – 106 ҫулта. Вӑл – хӗрарӑм. Чи ватӑ арҫын вара 103 ҫул тултарнӑ. Вӑрӑм ӗмӗрлисем ытларах Елчӗк районӗнче тӗпленнӗ.
Чӑваш Енре 90 ҫултан аслӑрах 6 пине яхӑн ҫын пурӑнать. Пӗтӗмӗшле илсен, республикӑра аслӑ ӳсӗмри 300 пине яхӑн ҫын тӗпленнӗ.
Чӑваш Енри апат-ҫимӗҫе Бельгипе Германире туянаҫҫӗ. Вӗсенче кӑна та мар, Польшӑра, Китайра, СНГ (Никама пӑхӑнман ҫӗршывсен пӗрлӗхӗ) ҫӗршывӗсенче.
Паян Чӑваш Енри аграрисем хӑйсен професси уявне (вӑл юпа уйӑхӗнче-ха, анчах пирӗн республикӑра уява уй-хирти ӗҫе вӗҫленӗ хыҫҫӑн ҫеҫ пуҫтарӑнаҫҫӗ) пухӑннӑ.
Республика Элтеперӗ Олег Николаев палӑртса хӑварнӑ тӑрӑх, экспорта санкцисем витӗм кӳнӗ пулин те кӑштах ӳсӗм пӗрех пур. Кӑҫалхи кӑрлач-юпа уйӑхӗсенче агропромышленность продукцине ют ҫӗршыва ӑсатасси 7 процент ӳснӗ.
Халӑх шухӑшне ыйтса пӗлекен пӗтӗм Раҫҫейри центр (ВЦИОМ) кӑҫалхи чи лайӑх эстрада юрӑҫисем камне пӗлме ыйтӑм ирттернӗ.
Юрӑҫсенчен Олег Газмановшӑн ыйтӑма хутшӑннисенчен 14 % сасӑланӑ, SHAMANшӑн — 13 %, Николай Басковшӑн — 9 %, Филипп Киркоровшӑн — 8 %, Григорий Лепспа Сергей Лазаревшӑн — 6-шар процент.
Хӗрарӑм юрӑҫсенчен Полина Гагарина малта, уншӑн 14 % сасӑланӑ, Алла Пугачевӑшӑн — 8 %, Валерияшӑн — 7 %, Лариса Долинӑпа Юлия Чичеринӑшӑн — 5-шар процент.
Ыйтӑма телефонпа юпа уйӑхӗн 21-22-мӗшӗсенче ирттернӗ.
Чӑваш Енре туса илекен тӗрлӗ продукци ют ҫӗршывсене те ӑсанать. Чӑх урине илсен, акӑ, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа ӑна шӑнтса Китая 3 488 тонна сутнӑ.
Унсӑр пуҫне талӑкри хур чӗпписене пурӗ 2 пин пуҫ Казахстана ӑсатнӑ. Асӑннӑ ҫӗршыва сӗт-ҫу продукцине 4,9 тонна, пулӑ апатне 0,2 тонна сутнӑ.
Чӑх ури пирки каласан, Китайра вӑл паха апат шутланать.
Чӑваш Енре ӗҫсӗрлӗх шайӗ — 0,81 процент. Республикӑн Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗ тӗлне пирӗн тӑрӑхра ӗҫсӗр 4896 ҫынна шута илнӗ. Ӗҫлекенсен пӗтӗмӗшле шутӗнчен ку вӑл 0,81 процент пулать. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 23 пин те 462 ҫынна ӗҫе вырнаҫма пулӑшнӑ.
Пӗтӗм тӗнчери ӗҫ организацийӗн методологийӗпе шутласан, кӑҫалхи ҫӗртме-ҫурла уйӑхӗсенче ӗҫсӗрлӗх хисепӗ пирӗн республикӑра 2,9 процентпа танлашнӑ. Ку цифрӑна Чӑвашстат илсе кӑтартнӑ.
Паянхи куна илсен, ӗҫсӗррисем уйӑхсерен 1500 тенкӗрен пуҫласа 12 792 тенкӗ (ку чи пысӑк виҫе) таран илсе тӑраҫҫӗ. Малтанхи виҫӗ уйӑхра ӗҫ укҫин 75 процентне тӳлеҫҫӗ, анчах ҫав сумма ӗҫсӗррисене паракан чи пысӑк виҫерен иртмелле мар, тепӗр виҫӗ уйӑх – 60 процент, анчах вӑл укҫа 5 пинтен иртмелле мар.
Чӑваш Енре туса илекен апат-ҫимӗҫ чикӗ леш енне ӑсанать.
«АПК продукцийӗн экспорчӗ» регион проекчӗпе килӗшӳллӗн Чӑваш Республики пӗлтӗрхи ҫак тапхӑртинчен кайӑк-кӗшӗк какайне виҫӗ хут, ҫӑмарта 65 хут, ҫу культурисене 1,7 хут ытларах ӑсатнӑ. Кунсӑр пуҫне кондитер тата ҫӑкӑр-булка изделийӗсем, шӑккалат, тип ҫу, чей, качака сӗчӗ экспорта каять» — ҫакӑн пек цифрӑсем илсе кӑтартнӑ республика Элтеперӗн Олег Николаевӑн агропромышленность комплексӗнче тӑрӑшакансене професси уявӗпе саламланинче.
Регион ертӳҫи ял хуҫалӑхӗнче тата агропромышленность продукцине тирпейлекен отрасльте тӑрӑшакансене «ӗҫре пысӑк ҫитӗнӳсем тунӑшӑн тата тӑван ҫӗре юратнӑшӑн» тав тунӑ.
Чӑваш Енре пурӑнакансем «Литература диктанчӗ» пӗтӗм тӗнчери ҫутӗҫ акцине хутшӑннӑ. Ӑна Мурманск облаҫӗнчи ӑслӑлӑх вулавӑшӗ Раҫҫейӗн Культура министерстви пулӑшнипе ирттернӗ.
Диктанта ҫырма Чӑваш Республикин Ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшне пуҫтарӑннисен вырӑс классикине тата хальхи вӑхӑтри литературӑна пӗлнине кӑтартса пама тивнӗ.
Диктант ҫырнӑ 35 ҫынтан 14-35 ҫулсенчисем 29-ӑн пулнӑ, 36-50 ҫутисем – 4-ӑн, 51-рен аслӑраххисем – 2-ӗн. Уйрӑмах хастаррисем — Шупашкарти электромеханика колледжӗнче вӗренекенсем.
Юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пӗтӗм тӗнчере Ваттисен кунне уявлаҫҫӗ те, Чӑвашстат ҫавӑн умӗн пирӗн республикӑри ватӑ ҫынсен йышне тишкернӗ.
2022 ҫул пуҫламӑшӗ тӗлне пирӗн республикӑра пурӑнакансен 24 проценчӗ, е 290 пин ҫын, аслӑ ӑрурисем шутланнӑ. Карчӑксен йышӗ арҫынсенчен 2,4 хут ытларах.
Раҫҫей Пенси фончӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ хыпарланӑ тӑрӑх, тивӗҫлӗ канурисен шучӗ 358 пинпе танлашать. Вӗсенчен 5 пине яхӑн ҫын – 90-99 ҫулсенчисем. Вӑрӑм ӗмӗрлисем Шупашкарта, Патӑрьел, Елчӗк тата Сӗнтӗрвӑрри районӗсенче йышлӑ. 100 ҫултан иртнисен шучӗ – 47.
Аслӑ ӑрурисем те ҫемье ҫавӑраҫҫӗ. Иртнӗ ҫул 88 ватӑ мӑшӑрланнӑ.
Чӑваш Енре ҫемье ҫавӑрас кӑмӑллӑ арҫынсем юлашки кунсенче йышланнӑ. Ку хыпара республикӑн Юстици ӗҫӗсен патшалӑх службинче пӗлтернӗ.
Алла ҫӗрӗ тӑхӑнас ӗмӗтлисен йышӗ авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗ хыҫҫӑн йышланнӑ. Мобилизацие лекекен арҫынсем ҫемье ҫавӑрни ҫинчен ӗнентерекен штампа паспорт ҫине васкавлӑн ларттарма талпӑнаҫҫӗ-мӗн. Ҫавна кура вӗсен кӑмӑлне заявлени панӑ кунах тивӗҫтерме йышӑннӑ.
Авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗ хыҫҫӑн 52 арҫын мӑшӑрланнӑ. Ытти категорие кӗрекенсен заявлени панӑ хыҫҫӑн пӗр уйӑхран кая мар кӗтмелле.
Чӑваш Енре хаҫат вулакансен йышӗ — 12 процент ҫеҫ. Ҫапла пӗлтернӗ Чӑваш Енри Регион управленийӗн центрӗн ертӳҫи Татьяна Немцева.
Асӑннӑ центр ятарлӑ ыйтӑм ирттернӗ иккен. Унта хутшӑннисем палӑртнӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ хыпарсене тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсем, тӗнче тетелӗнчи кӑларӑмсем урлӑ пӗлсе тӑраҫҫӗ. Ыйтӑма хутшӑннисенчен 12 проценчӗ ҫеҫ хаҫат вулать иккен.
«Паян тӗнче тетелӗ — Раҫҫейӗн цифра политикин тӗп инструменчӗ. Аудиторие илӗртессипе вӑл йӑлана кӗнӗ массӑллӑ информаци хатӗрӗсенчен ирттерет. Кунсӑр пуҫне ҫӗнӗ хыпар малтан тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенче сарӑлать, кайран — ытти ҫӑлкуҫра», — тенӗ Татьяна Немцева.
+2.7 °C