РФ Президенчӗн Владимир Путинӑн Хушӑвӗпе килӗшӳллӗн Чӑваш Енри ултӑ ҫемье «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орденсене тата медальсене тивӗҫнӗ.

«Ашшӗ-амашӗн мухтавӗ» ордена Куславкка районӗнчи Маркидановсем тата Улатӑрти Савенковсем тивӗҫнӗ. Тепӗр тӑватӑ ҫемьене «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орден медальне панӑ. Вӗсем — Патӑрьел районӗнчи Бурчаклысем, Ҫӗнӗ Шупашкарти Григорьевсем, Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Егоровсем тата Вӑрмар районӗнчи Силлеровсем (вӗсем пирки нумай пулмасть хыпарланӑччӗ).

Ҫак ҫемьесем ачасене воспитани парас ӗҫе пысӑк тӳпе хывнӑ. Акӑ Маркидановсен 7 ача, Савенковсен вара — ытларах. Хӑйсем те, ашшӗ-амӑшӗсем, сывӑ пурнӑҫ йӗркине пӑхӑнаҫҫӗ, ачисемшӗн ырми-канми тӑрӑшаҫҫӗ.

2015 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен Чӑваш Енре транспорт налукӗн налук ставкин индексацийӗ пулӗ. Унӑн проектне ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче ЧР Финанс министрӗ Светлана Енилина саккун проекчӗпе паллаштарнӑ.

Унпа килӗшӳллӗн 100 лаша вӑйӗллӗ ҫӑмӑл автомашинӑсен ставки 2 тенкӗ ӳсӗ. Ҫапла майпа вӑл 1 лаша вӑйӗшӗн 13 тенкӗ пулӗ. Пӗтӗмӗшле илсен, кунашкал транспорт хуҫисен 148 тенкӗ ытларах кӑларса хума тивӗ. 100–150 лаша вӑйӗллӗ автомобильсен ставки 4 тенкӗ хӑпарӗ, ҫавӑнпа 1 лаша вӑйӗ 23 тенкӗпе танлашӗ. Халӗ вӑл 19 тенкӗ. Пӗтӗмӗшле кунашкаллисен налук сумми 500 тенкӗ ӳсӗ.

Ытларах улшӑнусем вӑйлӑ машина хуҫисене пырса тивӗ. 150 лаша вӑйӗнчен ытларах автомашинӑсен 1 лаша вӑйӗшӗн 37 тенкӗ тӳлеме тивӗ. Хальлӗхе ку 31 тенкӗпе танлашать. Ҫавна май налук сумми 1 050 ытларах пулӗ.

Ҫу уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче «Хыпар» издательство ҫурчӗн ҫамрӑк корреспонденчӗсен слечӗ иртрӗ. Унта республикӑри тӗрлӗ районтан пухӑннӑ 100 яхӑн ача хутшӑнчӗ.

Пухӑннисене фойере пукане театрӗн артисчӗсем кӗтсе илчӗҫ, ачасемпе тӗрлӗ вӑйӑ ирттерчӗҫ. Ҫамрӑк журналистсене ЧР информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министрӗ Валентина Андреева, «Хыпар» Издательство ҫурчӗн директорӗ-тӗп редакторӗ Алексей Леонтьев, Чӑваш наци телерадиокоипанийӗн директорӗ Александр Магарин, «Советская Чувашия» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Владимир Васильев, ЧР Вӗренӳ министерствин пай пуҫлӑхӗ Инесса Ядранская хутшӑнчӗҫ. Вӗсем пухӑннисене хаҫат-журналпа малашне те туслӑ ҫыхӑну тытма чӗнсе каларӗҫ.

Алексей Леонтьев чи пултаруллисене ачасемпе ҫамрӑксен кӑларӑмӗсемпе туслӑ ҫыхӑну тытнӑшӑн «Хыпар» издательство ҫурчӗн тав хутне пачӗ. «Тантӑшпа» «Тетте» редакторӗ Владимир Федоров та хаҫат корреспонденчӗсен малашне те хаҫата интереслӗ материалсемпе пуянлатасса, хаҫатпа журнал тусӗсем хутшӑнасса шанать. «Самант» редакторӗ Владимир Степанов журнал ирттернӗ «Тӑван культура» — Раҫҫей культурин тӗпренчӗкӗ» викторина ҫӗнтерӳҫисене Хисеп хучӗпе чысларӗ.

Малалла...

«Ирӗклӗх» ҫыпӑҫтаракан ҫыпӑҫтаркӑч

Чӑвашсен «Ирӗклӗх» наципе культура чӗрӗлӳ обществи хӑйне регистрацилеменнишӗн суда ҫитнӗ. Ун пирки «Хулканпа хӗҫ» правӑна сыхлакан организаци «Ирӗклӗ сӑмах» интернет-хаҫата пӗлтернӗ.

Юстици министрестви асӑннӑ организацие регистрацилессӗн марри пуш уйӑхӗнче паллӑ пулнӑ. Ҫакна ведомство уставри йӑнӑшпа ҫыхӑнтарнӑ. «Ирӗклӗх» канаш ертӳҫи Дмитрий Степанов ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнче суда тавӑҫпа ҫитнӗ, Юстици министерстви хирӗҫленине саккунлӑ мар тесе йышӑнма ыйтнӑ.

Тавӑҫра министерство сӑлтавланипе юристсем килӗшмеҫҫӗ имӗш, ун пек шухӑшлакансен шучӗпе саккунра ун пек виҫе ҫук-мӗн. Сӑмахран, министерство тӳри-шари утсавра пӗрлешӗвӗн организаципе право формине кӑтартман тенӗ иккен. Анчах апла калани обществӑн тулли ятӗнче пур-мӗн. Кунсӑр пуҫне уставра «регионти общество организацийӗ» тесе ҫырни пур теҫҫӗ.

Правӑна сыхлакансен шучӗпе Юстици министерстви уставра «филиалсен тата представительствӑсен пурлӑхне тытса тӑрассин прависем» ҫинчен уставра палӑртма ыйтнине те тӗрӗс мар тесе шухӑшлаҫҫӗ иккен. «Общество пӗрлешӗвӗсем ҫинчен» калакан саккунӑн 29-мӗш статйине пӗтӗмпех кӗртме ыйтнине те вӗсем ӑнланмаҫҫӗ иккен.

Малалла...

Красноармейски районӗнче ачасемпе ҫамрӑксен общество организацийӗсен «Яковлев хунавӗсем» XIII район фестивалӗ иртнӗ.

Мероприятие районти 11 шкулти организаци хутшӑннӑ. Пурте Мухтав монуменчӗ патне колоннӑпа утнӑ, чечексем хунӑ. Унтан Красноармейски ялӗн тӗп урамӗпе Ҫӗнтерӳ паркне утнӑ. Мероприятие Красноармейски районӗн хисеплӗ ҫынни, Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗ Михаил Прохорович Прохоров та хутшӑннӑ.

Уявра ташланӑ-юрланӑ, вӑл ташӑ марафонӗпе вӗҫленнӗ. Тӑватӑ номинацире Трак вӑтам шкулӗ, Упи вӑтам шкулӗ, Еншик Чуллӑ шкулӗ ҫӗнтернӗ.

Фестивале хутшӑннӑ ачасен мӗнпур организацисене «Яковлев хунавӗсем» программӑна аталантарнӑшӑн грамотӑсемпе, тав ҫырӑвӗсемпе чысланӑ. Район фестивальне хастар хутшӑннӑшӑн Трак вӑтам шкулӗн вожатӑйне Д.Ф.Ефимовӑна Димплом панӑ.

Ку инкек Шупашкар районӗнчи пӗр ялта пурӑнакан Николаевсен пуш уйӑхӗнче пулса иртнӗ. Пушарта тӑватӑ ачаллӑ ҫемье пӳртсӗр тӑрса юлнӑ. Шар курнисене епле пулӑшасси пирки Халӑха социаллӑ пулӑшу кӳрес енӗпе центр ӗҫченӗсем те пуҫ ватман мар. Вӗсем вырӑна та ҫитсе килнӗ. Сывлӑх сыхлав тата социаллӑ пулӑшу министерстви урлӑ пулӑшу илме кирлӗ хутсене хатӗрлесе панӑ. Кунсӑр пуҫне центр ӗҫченӗсем «Пӗрле пулӑшар» акци ирттерессине пӗлтернӗ.

Инкек курнисене пулӑшма килӗшнисенчен пӗрисем — Кӳкеҫри лицейра 5-мӗш класра вӗренекенсем. Вӗсем теттесем тата ачасен ҫипуҫне пухнӑ та класс ертӳҫипе Алексей Егоровпа пӗрле ҫав япаласене социаллӑ пулӑшу центрне пырса панӑ.

Силеровсем

Вӑрмар районӗнчи Силеровсен ҫемйи «Ашшӗ-амӑшӗн мухтавӗ» орден медальне тивӗҫнӗ. Раҫҫей Президенчӗ ку хушӑва иртнӗ уйӑх вӗҫӗнче алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Орден медальне ачасене воспитани парас тата ҫемье хаклӑхӗсене упраса хӑварас тесе тӑрӑшакансене параҫҫӗ.

Силеровсем 22 ҫул пӗрле пурӑнаҫҫӗ иккен. Университетра вӗреннӗ вӑхӑтрах паллашнӑ вӗсем. Кил хуҫи хӗрарӑмне, Татьянӑна, пулас упӑшки, Игорь, шӳтлеме юратни кӑмӑла кайнӑ иккен. Нумай кулнипе пит ҫӑмарти ыратма пуҫлатчӗ тесе аса илет иккен вӑл паян. Малтан Татьяна анестезиолог-реаниматологра тӑрӑшнӑ. Кайран бухгалтер ӑсталӑхне алла илнӗ те халӗ хӑй фирминче ӗҫлет. Кил хуҫи стоматологи поликлиники уҫнӑ.

Ҫӗнӗ ҫемьере пӗрин хыҫҫӑн тепри виҫӗ ывӑл ҫуралнӑ. Унтан хӗр пултӑр тенӗ те тепӗр икӗ хӗр ҫуралнӑ. Ывӑлӗсем халӗ ишме юратаҫҫӗ-мӗн, наградӑсене те тивӗҫнӗ. 2012 ҫулта ҫемье республикӑра «Ҫулталӑк ҫемйи» конкурсра ҫӗнтернӗ.

Шупашкарти ача ҫурчӗн сайтӗнчи сӑн

Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне тунӑ пӗтӗмлетӳпе килӗшӳллӗн, Чӑваш Енри ятарлӑ вӗренӳ учрежденийӗсенче 315 ача пурӑнать. Ку, 2011 ҫулхипе танлаштарсан, икӗ хут сахалрах.

Палӑртма кӑмӑллӑ: ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр юлнӑ ачасен йышӗ усрава илнине пула чакать. Кӑҫал ҫулталӑк пуҫламӑшӗнче ятарлӑ организацисенче 335 ача пурӑннӑ, 2012 ҫулта — 548, 2011 ҫулта — 597, 2009 ҫулта — 776.

Ака уйӑхӗнче ав ача-пӑча учрежденийӗнче пурӑнакан 12 шӑпӑрлан ҫемьере хӳтлӗх тупнӑ. Вӗсенчен 4-шне Шупашкарта усрава илнӗ, 3-шне — Улатӑрта, тепӗр виҫҫӗшне — Ҫӗмӗрлере, иккӗшне — Ҫӗрпӳре.

Юлашки ҫулсенче республикӑра тӳрленмелли тӑватӑ интернат шкула, виҫӗ ача ҫуртне хупнӑ. Халӗ пӗтӗмпе виҫӗ ача ҫурчӗн, тӳрленмелли сакӑр интернат шкул, ачасен ятарлӑ икӗ шкул, ӑс-тӑн тӗлӗшӗнчен начар аталанакан ачасен пӗр ҫурчӗ алӑкӗ уҫӑ.

Республикӑра — кадр улшӑнӑвӗ. Чӑваш Енӗн правительствин пуҫлӑхӗн Иван Моторинӑн паянхи йышӑнӑвӗпе сывлӑх сыхлав министрӗн ҫумне Александр Медюкова ӗҫрен хӑтарнӑ.

Александр Медюкова ку должноҫа правительство пуҫлӑхӗ пӗлтӗрхи кӑрлачӑн 30-мӗшӗнчи йышӑнӑвӗпе ҫирӗплетнӗ. Унччен вӑл «Ростелеком» акционерсен обществин республикӑри филиалӗнче тӗрлӗ ӗҫре тӑрӑшнӑ. 2007–2011 ҫулсенче, сӑмахран, Медюков асӑннӑ предприятин (тӗрлӗ ҫулта вӑл тӗрлӗ ятлӑ пулнӑ) Шупашкарти филиалӗнче ертӳҫӗре тӑрӑшнӑ. Кайран ӑна «Ростелекомӑн» республикӑри филиалӗн коммерци директорӗ пулма шаннӑ, каярах вӑл ертӳҫӗ пуканне йышӑннӑ.

Медюков 1969 ҫулта Канашра ҫуралнӑ. Ҫемьеллӗ. Виҫӗ ача ашшӗ.

Чӑваш Енри нумай ӗҫ тӑвакан центр автоматизациленӗ ҫӗнӗ йышши тытӑм ҫине куҫнӑ. Информаци тытӑмне иртнӗ ҫул вӗҫӗнче юсаса ҫӗнетнӗ. Кӑҫал ӑна тест мелӗпе тӗрӗсленӗ те тытӑм аван ӗҫленине палӑртнӑ. Хальхи вӑхӑта илсен нумай ӗҫ тӑвакан центра автоматизациленӗ тытӑм ҫине йӑлтах куҫарса пӗтернӗ.

Тытӑм ҫынсем патшалӑх тата муниципалитет пулӑшӑвӗ илме тӑратакан хутсене шута илекенскер иккен. Программа республикӑри мӗнпур центра пӗрлештерет. Унӑн лайӑх тепӗр енӗ шутӗнче ведомствӑсем хушшинчи электронлӑ хут ҫаврӑнӑшне йӗркеленине палӑртаҫҫӗ. Ансатрах каласан, нумай ӗҫ кӳрекен центр ӗҫченӗсем кирлӗ информацие федерацин ӗҫ тӑвакан органӗсене тӳрремӗнех ыйтса яма пултараҫҫӗ.