Ҫак кунсенче Аслӑ Ҫӗнтерӳ 70 ҫул тултарнӑ ятпа Пӗтӗм Раҫҫейри «Раҫҫей патриочӗсем» патриотлӑх канашлӑвӗ иртнӗ. Унта Ҫӗнӗ Шупашкарти 17-мӗш шкулти 9 ача, пурте 9–17 ҫулсенчисем, хутшӑннӑ.

Канашлу Анапа хулинче иртнӗ. Пӗтӗмпе 18 регионтан 14–18 ҫулсенчи 200 ытла ача килнӗ унта. Канашлу юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче пуҫланса 29-мӗшӗнче вӗҫленнӗ.

Чӑваш ачисем Чӑваш Ене тивӗҫлипе хӳтӗленӗ. Гражданпа патриотлӑх воспитанине парас тытӑмри социаллӑ проектсен конкурсӗнче Ҫӗнӗ Шупашкар ачисем 1-мӗш вырӑн йышӑннӑ. 2-мӗш вырӑна — Севастополь, 3-мӗшне Удмурт Республики тивӗҫнӗ.

Ҫӗнӗ Шупашкарти 17-мӗш шкулта 10-мӗш класра вӗренекен Анастасия Зотовӑна РФ Ҫамрӑксен пӗрлӗхне йышӑннӑ.

Юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев Хушу алӑ пуснӑ. Унпа килӗшӳллӗн, 2016 ҫулта Республика кунне Элӗк районӗнче паллӑ тӑвӗҫ.

Йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, Республика кунне Шупашкарта тата пӗр районта ирттереҫҫӗ. Ҫитес ҫулхи уява паллӑ тума Элӗк районӗ тивӗҫнӗ.

Михаил Игнатьев Элӗк районӗ хӑнасене йышӑнма хатӗррине ҫирӗппӗн пӗлтернӗ. Ҫавна май ЧР Министрсен Кабинетне вӑл мероприятисен планне хатӗрлеме, ӑна ҫирӗплетме хушнӑ.

Вырӑнти хӑйтытӑмлӑхсене Элтепер чӑвашсен наци уявне «Акатуя» тата культурӑпа спорт мероприятийӗсене йӗркелеме сӗннӗ.

Аса илтерер: Республика кунне ирттермешкӗн районсене конкурс ирттерсе суйлаҫҫӗ. Ҫак хисеплӗ уява ирттерме тивӗҫнисене ЧР Элтеперӗн грантне те параҫҫӗ. Ӑна ялсенчи инфратытӑма аталантарас ҫӗре яраҫҫӗ. Михаил Игнатьев 2013 ҫулта алӑ пуснӑ Хушупа килӗшӳллӗн, грант 10 миллион тенкӗпе танлашать.

Пӗрле нумай-нумай ҫул пурӑнакансенчен тӗслӗх илмелле ҫамрӑксен. Улатӑрта пурӑнакан Геннадий Ильичпа Таисия Петровна Ликачковсем яш-хӗршӗн чӑннипех те тӗслӗх пулаяҫҫӗ.

Мӑшӑр «Чукун ҫул ӗҫченӗсен клубӗнче» паллашнӑ. Вӗсем ҫемье ҫавӑрнӑранпа 50 ҫул хыҫа юлнӑ. Ликачковсем ывӑлпа хӗр ҫуратса ӳстернӗ. Халӗ вӗсем икӗ мӑнукӗпе тата вӗсен ачипе савӑнаҫҫӗ.

Геннадий Ильич 1940 ҫулта Кӑркӑсстанра ҫуралнӑ. 1952 ҫулта ашшӗ-амӑшӗпе пӗрле Улатӑр хулине куҫса килнӗ. 1964–1994 ҫулсенче вӑл «Электроавтомат» савутра ӗҫленӗ.

Таисия Петровна Улатӑр хулинчех ҫуралса ӳснӗ. Шкул пӗтерсен вӑл, 1963 ҫулта, «Электроприбор» савута ӗҫе вырнаҫнӑ. Унта Таисия Петровна 30 ытла ҫул ӗҫленӗ.

Мӑшӑр Кантемиров дивизийӗнче ҫар тивӗҫне пурнӑҫланӑ мӑнукӗпе Ильяпа мухтанать. Вӑл 2013 ҫулта Мускаври Ҫӗнтерӳ парадне хутшӑннӑ.

Ликачковсене «Ҫемьесен юбилейлӑ кӗнекине» кӗртнӗ. Мӑшӑр унта алӑ пуснӑ. 50-мӗш туй кунхине вӗсем ҫӗрӗсемпе ылмашӑннӑ.

Нумаях пулмасть Чӑваш Енре Ҫамрӑксен правительствине йӗркеленӗ. Кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнче Михаил Игнатьев хушу кӑларсан ЧР Вӗренӳ министерстви ҫамрӑк министрсен конкурсне йӗркеленӗ.

Конкурс витӗр тухнисем халӗ Ҫамрӑксен правительствинче министрсен тивӗҫӗсене пурнӑҫлаҫҫӗ. Пӗтӗмпе — 13 ҫын. Вӗсенчен кашнинех ӗҫ тӑвакан влаҫ органсен ҫумне ҫирӗплетнӗ.

Юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев ҫамрӑк министрсемпе «ҫавра сӗтел» ирттернӗ. Станислав Трофимов Ҫамрӑксен правительствин председателӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлать. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ кашниех министерствӑсенче стажировка тухать. Хальлӗхе пысӑк программӑсем хатӗрлеме ӗлкӗреймен-ха вӗсем.

Ҫамрӑк министрсен пуласлӑхӗ пысӑк. Вӗсенчен хӑшӗ-пӗри кадрсен резервне кӗме пултарӗ.

Ҫамрӑк министрсен ҫанӑ тавӑрса ӗҫлемелле пулӗ. Михаил Игнатьев вӗсене пӗр кун, иртен пуҫласа каҫчен, министрпа ирттерме сӗннӗ. Ун чухне вӗсем «пысӑк» должноҫра мӗнле ӗҫлемеллине ӑнланса илӗҫ.

Ҫурт-йӗре, ҫӗре, куҫман ытти пурлӑха епле регистрацилемелле-ха? Юрист мар та, пур ыйтӑва та ӑҫтан пӗлсе пӗтерейӗн. Раҫҫейӗн Росреестрӑн Чӑваш Енри Управленийӗ юпа уйӑхӗн 29-мӗшӗнче ҫынсене РФ Президенчӗн йышӑну пӳлӗмӗнче ку ыйтупа йышӑнассине пӗлтерет.

Йышӑну пӳлӗмӗ Шупашкарти Ленинград руамӗнчи 36-мӗш ҫуртра йышӑнӗ. Унта нумай ӗҫ пурнӑҫлакан центр вырнаҫнӑ.

Йышӑнӑва каяс текенсен центрти иккӗмӗш хута хӑпармалла. Специалистсем 16 сехетрен пуҫласа 18 сехетчен йышӑнӗҫ.

Росреестрта тӑрӑшакансемпе пӗрлех йышӑнӑва пынисене сӗнӳ-канашпа ваккатсем, нотариуссем, налук специалисчӗсем пулӑшӗҫ. Хӑвӑрпа пӗрле ал айӗнчи документсене илме сӗнеҫҫӗ, ун пек тӗплӗнрех ӑнлантарма май килӗ.

Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ – 62-90-44.

Чӑваш Енри тӑватӑ хаҫат федераци шайӗнче социаллӑ пӗлтерӗшлӗ массӑллӑ информаци хатӗрӗсен йышне кӗнӗ.

Вӗсем — Елчӗк районӗнчи «Елчӗк ен», Ҫӗнӗ Шупашкарти «Грани», Вӑрнар районӗнчи «Ҫӗнтерӳ ҫулӗ», Етӗрне районӗнчи «Ӗҫ ялавӗ» хаҫатсем.

Социаллӑ пӗлтерӗшлӗ массӑллӑ информаци хатӗрӗсен йышне медиарынокра 5 ҫултан кая мар ӗҫлекен, РФ тата МИХсен саккунне пӑсман хаҫатсемпе журналсем кӗреҫҫӗ. Ҫавӑн пекех вӗсен йышне халӑх килӗштерекен, сусӑрсен, наци тата тӗн ыйтӑвӗсене хускатакан, экстремизмпа кӗрешекен хаҫат-журнал кӗрет.

Ҫак массӑллӑ информаци хатӗрӗсем ача-пӑчапа тата ҫамрӑксемпе ҫыхӑннӑ проектсене пурнӑҫлаҫҫӗ. Вӗсем патриотлӑх воспитанине, ҫемье ыйтӑвне, йӑла-йӗркене, сывӑ пурнӑҫ йӗркине сарассине пысӑк тимлӗх уйӑраҫҫӗ.

Валерий Туркай

«Хыпар» Издательство ҫуртӗнче каллех улшӑнусем. Паян, юпа уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, ку таранччен директор-тӗп редактор тивӗҫӗсене пурнӑҫланӑ Валерий Владимирович Туркай юлашки кун ӗҫленӗ. Юпа уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ЧР информаци политикипе массӑлла коммуникацисен министрӗ Александр Иванов алӑ пусса уведомлени янӑ. Унта пӗлтернӗ тӑрӑх, Валерий Туркая контракт тӑсса паман.

Паян «Хыпар» Издательство ҫуртне министр ҫумӗ килнӗ. Коллектива пухса директор-тӗп редактор тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан ҫынпа паллаштарнӑ. Вӑл хыпарҫӑсемшӗн ҫӗнӗ ҫын мар ӗнтӗ. Ку тивӗҫе хальлӗхе Михаил Михайлович Арланов пурнӑҫлӗ. Унччен вӑл коммерци директорӗ пулнӑ.

Пухура «Хыпар» Издательство ҫурчӗн ертӳҫине суйламашкӑн конкурс ирттерессине пӗлтернӗ. Ӑна ирттерсе, ҫӗнӗ хуҫана палӑртса уйӑх ҫурӑ та иртӗ. Ҫапла хальлӗхе «Хыпар» Издательство ҫуртне Михаил Арланов ертсе пырӗ.

Грамотӑна тивӗҫнисем

Улатӑрти чукун ҫул техникумӗн студенчӗсем маттур теме пулать. Вӗсене ҫак кунсенче грамотӑпа чысланӑ.

Роман Апраксин, Андрей Чемашкин тата Александр Иванов арҫын пурнӑҫне ҫӑлнӑшӑн наградӑна тивӗҫнӗ. Вӗсем хӑйсене питӗ паттӑр кӑтартнӑ.

Ку авӑн уйӑхӗн 28-мӗшӗнче пулнӑ. Ҫамрӑксем Сӑр урлӑ хывнӑ кӗпер ҫинче уҫӑлса утнӑ. Кӗтмен ҫӗртен вӗсем патне палламан арҫын пынӑ та япалисене — телефонне, уҫӑсене — тытма хушнӑ та перила урлӑ каҫнӑ. Арҫын ҫамрӑксем кӑшкӑрнине пӑхмасӑрах аялалла сикнӗ. Анчах тарӑн пулман унта.

Студентсем тӳрех ҫӑлав службине шӑнкӑравланӑ. Ҫав вӑхӑтра вӗсем арҫынна тӗрлӗ ыйту панӑ, унӑн сывлӑхӗшӗн пӑшӑрханнӑ. Шывран хӑйсем туртса кӑларман. Арҫыннӑн шӑмми хуҫӑлма пултарнӑ-ҫке.

Тухтӑрсем килсен студентсем арҫынна носилка ҫине хума пулӑшнӑ. Халӑ арҫын пульницӑра выртать. Унӑн ури хуҫӑлнӑ. Студентсем грамотӑна тивӗҫнӗ пулин те хӑйсене паттӑр тесе шутламаҫҫӗ. Вӗсен шухӑшӗпе, кун пек лару-тӑрура кирек кам та ҫапла тӑвӗччӗ.

Сусӑрсен тӗлӗшпе пуҫарнӑ патшалӑх программи хуласенче ҫеҫ мар, ялсенче те пурнӑҫланать. Унпа килӗшӳллӗн, сусӑрсене тӗрлӗ ҫӗре кӗрсе ҫӳремелли майсем туса параҫҫӗ.

Кӑҫал Патӑрьел районӗнчи Туҫа ялӗнчи шкулта та улшӑнусем пулнӑ. Шкула сусӑрсем валли хӑтлӑлатнӑ. Унта кӗнӗ ҫӗрте пандус пур. Ҫакна тумашкӑн шкул кӑҫал 480 пин тенке тивӗҫнӗ. Унпа чылай ӗҫ тума пултарнӑ.

Малтанах вӗсем шкула кӗмелли алӑка улӑштарнӑ. Унӑн 90 сантиметр сарлакӑш пулмалла. Ҫапла тунӑ та вӗсем.

Шкулта 156 ача вӗрент. Вӗсенчен 6-шӗ — сусӑр. Халӗ вӗсем коридорпа ҫӑмӑллӑнах ҫӳреҫҫӗ. Вӗсен иккӗмӗш хута хӑпармалла ан пултӑр тесе пӗрремӗш хутра ятарлӑ пӳлӗм уйӑрнӑ. Унта пур предметпа та урок иртет. Ҫавӑнпа сусӑрсен пӳлӗмрен пӳлеме куҫса ҫӳремелле мар.

Кӑҫал Туҫа шкулӗ тепӗр программӑна кӗнӗ. Шкул спортзалне ҫӗнетмешкӗн вӑл 180 миллион тенке тивӗҫнӗ. Унпа чӳречесене, урайне улӑштарнӑ, душ кӗмелле, хывӑнмалли пӳлемсем тунӑ, спорт хатӗрӗсем туяннӑ.

Сӗнтӗрвӑрри район администрацийӗн экс-пуҫлӑхӗ Юрий Моисеев тӗлӗшпе нумаях пулмасть ҫӗнӗ приговор вуланӑ. Ун тӗлӗшпе пӗрре мар суд ларӑвӗ иртнӗ. Кӑҫалхи кӑрлачра ӑна сӗтев илнӗшӗн, должноҫри полномочипе ытлашшипех уса курнӑшӑн тата вӑрланӑшӑн ҫирӗп режимлӑ колоние 11 ҫуллӑха ӑсатнӑччӗ. Анчах Моисеев кунпа килӗшмесӗр аппеляци панӑ. Аслӑ суд ӑна тивӗҫтернӗ. Хальхинче айӑплава кӑштах ҫемҫетнӗ.

Хальхинче Моисеев сӗтев илни вырӑнне вӑрланӑ тесе ӗнентересшӗн пулнӑ. Куншӑн айӑплав ҫемҫерех-ҫке. Следстви вӑхӑтӗнче вӑл 2 миллиона ялти культура ҫуртне тунӑ ҫӗре яма палӑртнине ӗнентерме хӑтланнӑ. Унран пулӑшу ыйтнӑ хӗрарӑма та пулӑшма хатӗрленнӗ имӗш вӑл. Анчах ҫаксене йӑлтах ӗнентерме май килмен.

Приговора хальхинче виҫӗ сехет ытла вуланӑ. Ҫапла майпа Моисеева ҫирӗп режимлӑ колоние 9 ҫуллӑха ӑсатма, 60 миллион тенкӗ штраф тӳлеттерме йышӑннӑ.

Анчах Моисеев хӑй айӑплӑ марринех калать. Вӑл малалла кӗрешме хатӗр-мӗн. Ҫак кун Моисеев тӗлӗшпе кӑна мар, унӑн пӗлӗшӗ Сергей Галочкин тӗлӗшпе те приговор вуланӑ. Вӑл 2 миллиона панӑ чухне посредник пулнӑ.

Малалла...