Нумаях пулмасть Чӑваш Ене Турцирен Джамаледдин Явуз килнӗ. Вӑл — ӑсчах, тюрколог. Ҫамрӑк арҫын Тутар, Чӑваш тата Пушкӑрт республикисенче ӑслӑлӑх ӗҫӗсен авторӗ шутланать.

Турципе Раҫҫей ҫӗршывӗсен хушшинчи ҫыхӑну япӑхланнипе ҫыхӑннӑ ку ахӑртнех. Ку Турци пирӗн самолета персе антарнӑ хыҫҫӑн пуҫланнӑ.

Джемаледдин шӑпах ҫав вӑхӑтра Чӑваш Енре пулнӑ. Вӑл кунта «Юнус Эмре» программӑпа диссертаци валли материалсем пухма килнӗ.

Ун пирки кӑшт маларах «Ҫамрӑксен хаҫатӗнче» те ҫырнӑччӗ. Вӑл чӑваш юмахӗсене турккӑлла куҫарнине палӑртнӑ унта. Джамаледдин чӑвашла та кӗске вӑхӑтрах калаҫма вӗреннӗ.

Халӗ ӑсчаха штраф тӳлеттересшӗн — 5 пин тенкӗ. Ӑна Турцие ӑсатӗҫ, кун хыҫҫӑн унӑн Раҫҫее 5 ҫул килме юрамӗ. Халӗ ӑна икӗ эрнелӗхе арестленӗ.

Тракья университетӗнче Джамаледдина саккунсӑр майпа тытса чарнӑшӑн кӑмӑлсӑр. Халӗ Турцин Хусанти генеральнӑй консульстви ӑсчаха ирӗке кӑларас ыйтупа ӗҫлет.

«Про Город» хаҫат тунӑ сӑн

Капюсавшӑн укҫа тӳлеттерме тытӑнсан халӑх самаях хирӗҫленӗччӗ. Халӗ те хӑшӗ-пӗри ӑна тӳлесшӗн мар. Анчах юпа уйӑхӗнче тӳлеменшӗн пени хушма тытӑнсан чылайӑшӗ хускалчӗ. Халӗ тӳлекенсен йышӗ нумайланса пынине палӑртаҫҫӗ.

ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Дмитрий Медведев саккун проектне хатӗрлеме хушнӑ. Унпа килӗшӳллӗн ватӑ ҫынсем капюсавшӑн тӳленӗ чухне ҫӑмӑллӑхсемпе усӑ курма пултарӗҫ.

Проекта Финанс, Строительство тата Ӗҫ министерствисем хатӗрлӗҫ. Вӗсем ҫӑмӑллӑхсене палӑртӗҫ.

Ҫавӑн пекех премьер-министр палӑртнӑ тӑрӑх, Правительство регионти влаҫсене пӗччен пурӑнакан 70 ҫултан аслӑрах ҫынсене юсав укҫин 50 процентне саплаштарма сӗннӗ. 80-ран иртнисене вара — 100 проценчӗпех.

Чӑваш Енри икӗ ҫӑмрӑкӑн проекчӗ Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра ҫӗнтернӗ. Вӗсем грант ҫӗнсе илнӗ.

ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Ен конкурса пӗтӗмпе 23 проект тӑратнӑ. Конкурса И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУ студенткин Нина Любинарскаян «Журналистикӑна – утӑм» проекчӗ тата И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ магистранчӗн Дмитрий Кошеваровӑн «Донор юнӗ пурнӑҫ парнелет» проекчӗ мала тухнӑ. Ку – 2-мӗш тапхӑрта. Икӗ проект грант ҫӗнсе илнӗ. пӗтӗмпе - 100 пин тенкӗлӗх.

Раҫҫей шайӗнче йӗркеленӗ конкурс анлӑ иртнӗ. Унта 4412 заявка пулнӑ. Кунсӑр пуҫне юридици сӑпачӗсенчен 247 заявка пулнӑ.

Конкурсӑн 1-мӗш тапхӑрӗнче вара Чӑваш Енри 8 ҫамрӑкӑн проекчӗ мала тухнӑ.

«Килтен тухса кайнӑ та таврӑнман…» Ҫакнашкал хыпарсем, шел те, час-часах курӑнма пуҫларӗҫ. Акӑ Чӑваш Енре каллех хӗрарӑм ҫухалнӑ.

Тамара Михайловна Куракина чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче 13 сехетре килтен тухса кайнӑ. Вӑл 62 ҫулта, Ҫӗнӗ Шупашкар хулинче пурӑнать.

Тамара Михайловна вӑрӑм пальто тӑхӑннӑ пулнӑ. Пуҫӗнче — хурарах тӗслӗ пысӑкрах калпак, уринче — тӗттӗм хӗллехи атӑ. Хӗрарӑм 160 сантиметр ҫӳллӗш, самӑртарах. Ҫӳҫне тӗттӗм хӗрлӗ сӑрланӑ, куҫӗ ҫутӑ тӗслӗ.

Тамара Михайловна хӑйӗнпе пӗрле телефон та, документсем те илмен. Вӑл чӗре чирӗпе аптӑрать. Хӗрарӑм хуларан кайма та пултарнӑ, ҫавӑнпа ялсенчи пушӑ ҫуртсене пӑхма ыйтаҫҫӗ.

Тамара Куракинӑна курнисене 89276683280 номерпе шӑнкӑравлама ытйаҫҫӗ.

Кушкӑри шкулат вӗренекен Татьяна Перепелкина

Республикӑри массӑллӑ информаци хатӗрӗсем час-часах тӗрлӗ конкурс ирттеҫҫӗ. Нумаях пулмасть «Тантӑш» хаҫат «Эпӗ «Тантӑша» юратататӑп» фотоконкурс йӗркеленӗ.

Ҫак конкурса республикӑри тата ун тулашӗнчи ачасем нумайӑн хутшӑнни пикри пӗлтерет пичет кӑларӑмӗ. Конкурсра ҫӗнтерес тесен «Тантӑшпа» сӑн ӳкерӗнсе ӑна мӗнлерех кӑмӑлланине хӑйне евӗр кӑтартса пама тивнӗ. Ҫӗнтерме ӑнтӑлса кашниех мӗн те пулин шухӑшласа кӑларнӑ, чи ӑнӑҫлӑ ӗҫсене редакцие ярса панӑ.

Ҫак фотоконкурса Елчӗк районӗнчи Кушкӑри вӑтам шкулти 9-мӗш класра вӗренекен Татьяна Перепелкина та хутшӑнас тенӗ. Пӗччен мар. Хӑйӗн класс ертӳҫи А.И. Портнова пулӑшса-хавхалантарса пынипе. Тӑрӑшни пикен сая кайман — конкурсра вӑл ҫӗнтернӗ.

Общество кирек хӑш саманара та ҫирӗп ҫемьесемпе вӑйлӑ. Ҫавна май ҫемье пӗлтерӗшне ӳстерес тӗллевпе республикӑра тӗрлӗ мероприяти ирттересси йӑлана кӗнӗ. Раҫҫейре Амӑшӗн кунне паллӑ тӑвас умӗн Чӑваш Енри кӑҫалхи чи лайӑх ҫемьесене чысларӗҫ.

"Ҫулталӑк ҫемйи - 2015" конкурса пурӗ 159 ҫемье хутшӑннӑ. Вӗсенчен 28-шӗ финала тухнӑ.

Чӳк уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Республикӑри ача-пӑчапа ҫамрӑксен пултарулӑх керменӗнче ҫӗнтерӳҫӗсене чысласа пысӑк уяв иртрӗ. "Ҫулталӑк ҫемйи - 2015" титула ҫӗнсе илекенсем Шупашкар хулин Мускав районӗнче пурӑнакан Магаринсем пулнӑ. Тӗрлӗ номинацире Ҫӗмӗрле хулинчи Зайцевсен, Вӑрнар районӗнчи Тикиневсен, Патӑрьел районӗнчи Раковсен, Тӑвай районӗнчи Константиновсен, Йӗпреҫ районӗнчи Васильевсен ҫемйисем ҫӗнтернӗ.

ЧР Правительстви «Чӑваш Республикинчи ӗҫ ветеранӗсем пирки» саккуна улшӑнусем кӗртнӗ. Мӗнлисене?

Халӗ ӗҫ ветеранӗн ятне илес тесен арҫынсен — 42,5 ҫул, хӗрарӑмсен 37,5 ҫул ӗҫлемелле. Ку хисепсем унчченхи пекех юлӗҫ. Анчах ӗҫ ветеранӗн ятне илес тесен малашне ӗҫ стажӗн ҫуррине республикӑра пухмалла. Ҫыннӑн професси тӗлӗшӗнчен репутацийӗ вара таса пулмалла. Выговорсем, асӑрхаттарусем пулмалла мар.

ЧР ӗҫ тата социаллӑ хӳтӗлев министрӗ Сергей Дмитриев палӑртнӑ тӑрӑх, пирӗн республикӑра 120 ҫын кун тӗлӗшпе ыйту ҫырнӑ ӗнтӗ.

Сӑмах май палӑртса хӑварар: республикӑри ӗҫ ветеранӗсене уйӑхсерен 1082 тенкӗ хушса тӳлеҫҫӗ. Тата вӗсен ҫыхӑнушӑн 50 процент ҫеҫ тӳлеме май пур.

Чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш Республикин правительствин пуҫлӑхӗ Иван Моторин Украинӑран куҫса килнисене пулӑшу парассипе ӗҫлекен ушкӑнӑн ларӑвне ирттернӗ.

ЧР ӗҫпе социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Сергей Димитриев Украинӑран ирӗксӗр тарса килнӗ 61 ҫын пурӑннине пӗлтернӗ. Вӗсенчен 34-шне вӑхӑтлӑха «Юрма» предприятире тата 37-шне «Чувашиякурорт» кану ҫуртӗнче вырнаҫтарнӑ. Йывӑрлӑх кӑларса тӑратакан ыйтусене вӑхӑтра татса пама хӗрӳ лини те йӗркеленӗ.

Украинӑран вӑхӑтлӑха килнисене пулӑшма федераци хыснинчен 20,8 млн тенкӗ куҫарса панӑ. Кунсӑр пуҫне республикӑри Хӗрарӑмсен канашӗ ыркӑмӑллӑх фончӗ урлӑ 1 млн тенкӗ пулӑшу куҫарнӑ. Укҫапа выртса тӑма кравать, чашӑк-тирӗк, ытти хатӗр илнӗ. Ӗҫпе тивӗҫтерекен служба Украинӑран тарса килнисене ӗҫ вырӑнӗпе тивӗҫтерессипе ҫивӗч тимленине ӗнентернӗ.

Сӑнсем (5)

Республикӑна ертсе пыракансем кӑна мар, районти ертӳҫӗсем те халӑх патне тухса ҫӳреҫҫӗ. Ӗнер, чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Патӑрьел район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Рудольф Селиванов Патӑрьел тата Тури Туҫа ял тӑрӑхӗсен депутачӗсемпе тата унти ҫамрӑксемпе тӗл пулнӑ.

Района ертсе пыраканпа пӗрлех райадминистрацин структура подразделенийӗсен пуҫлӑхӗсем, газ службин ӗҫченӗсем таранах пухӑннӑ.

Тӗлпулу тӗллевӗ пирки каланӑ май Рудольф Селиванов район центрӗнчи ӗҫ, ытти тӑрӑхпа танлаштарсан, тимлӗрех те тӗплӗнрех тишкерме ыйтнине хистенине палӑртса хӑварнӑ. Район центрӗнче тӗрлӗ професси, конфесси, наци ҫыннисем пурӑнаҫҫӗ. Тӗрлӗ ял тӑрӑхӗпе районтан килнисем йышли те район аталанӑвне витӗм кӳрет тесе шухӑшлать Рудольф Селиванов. "Пирӗн халӑха хумхантаракан мӗпур ыйтӑва пирӗн пӗлсе тӑмалла", - тенӗ вӑл.

Сӑнсем (31)

Сергей Димитриев министр

Республикӑра пурӑнакан ӗҫсӗр ҫынсене «Работа в России» (чӑв. Раҫҫейри ӗҫ) ваканси бази пулӑшать. Ку шухӑша Чӑваш Республикин правительствин эрнесерен иртекен планеркинче республикӑн ӗҫлевпе социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Сергей Димитриев палӑртса хӑварнӑ.

Ҫынсене ӗҫпе тивӗҫтерме республикӑра патшалӑх программи йышӑннӑ. Ӑна пурнӑҫа кӗртме пурӗ 494,4 млн тенкӗ пӑхса хӑварнӑ, вӗсенчен 271 миллионне — федераци хыснинчен. Кӑҫалхи вунӑ уйӑхра 349 миллион тенкӗпе усӑ курнӑ.

Программӑна кӑҫал 81 пин ҫын хутшӑнмалла. Паянхи кун тӗлне илес пулсан, 94,9 проценчӗ ку майпа усӑ курнӑ.

Программӑн тӗп тӗллевӗ — ӗҫсӗррисене вырӑн тупса парасси. Паянхи куна 39 пин ҫынна ӗҫе вырнаҫтарнӑ. Кӑтарту пӗлтӗрхипе танлаштарсан пысӑкрах пулнине Сергей Димитриев «Работа в России» ваканси базине йӗркелесе янинче те курать-мӗн.