Пиллӗк ҫул хушшинче Чӑваш Енре «шкул ыйтӑвне пӗтӗмпех татса» парасшӑн. Кун пирки республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев ачасен интересӗсене тӗпе хурса наци стратегине пурнӑҫламалли координаци канашӗн ларӑвӗнче каланӑ.

«2016 мӗш ҫул валли бюджетра ҫӗнӗ шкулсем тума укҫа-тенкӗ пӑхса хӑварнӑ. Пилӗк ҫул хушшинче регионта шкул ыйтӑвне пӗтӗмпех татса пама тӗллев лартнӑ. Вунӑ ҫул хушшинче регионти 30 шкула тӗпрен модернизацилеме те палӑртса хунӑ», — тесе пӗлтернӗ Чӑваш Ен Элтеперӗ пухӑннисене.

Сӑмах май каласан, Раҫҫей Президенчӗ ҫумӗнчи ачасен прависене хӳтӗлекен уполномоченнӑй хатӗрленӗ танлаштарӑмра пирӗн республика ачасене пурӑнма чи лайӑх 10 регион шутне кӗнӗ. Шкулсемпе ача пахчисене черет пӗтсен, тен, пӗрремӗш йӗркене те лекӗ-и?..

Ку шухӑша паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин Чӑваш Енри ӗҫченӗсене професси уявӗпе саламланӑ чух палӑртнӑ.

«Халӑх тӑнӑҫлӑхӗ тата ырлӑхӗ ытларах чухне хӑрушсӑрлӑх органӗсен ӗҫченӗсен чун ҫирӗплӗхӗнчен, тивӗҫе парӑннинчен, тухӑҫлӑ ӗҫӗнчен тата професси ӑсталӑхӗнчен килет», — тенӗ пухӑннисене саламланӑ май Михаил Игнатьев.

Элтепер влаҫӑн патшалӑх органӗсемпе право сыхлавӗн органӗсем тухӑҫлӑ хутшӑнса ӗҫленӗрен коррупципе кӗрешмелли наци планӗ ӑнӑҫлӑн пурнӑҫланса пынине палӑртнӑ. «Терроризма тата экстремизма хирӗҫ кӗрешесси уйрӑмах ҫивӗч ыйтусен шутӗнче тӑнине, тулашри тупӑнсах тӑракан хӑрушлӑхсем тата ҫирӗплӗхе аркатма хӑтланакан факторсем контрразведка ӗҫ-хӗлӗнче тухӑҫлӑхрах вӑй хума хистенине каланӑ», — тесе хыпарлать республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗ.

ача пахчине уҫнӑ самант

Комсомольски районӗнче раштавӑн вунулттӑмӗшӗнче харӑсах икӗ ялта ача пахчисем хута кайрӗҫ.

Асанкасси ялӗнче кӗске вӑхӑт хушши пулмалли ушкӑн темиҫе ҫул та ӗҫленӗ ӗнте, халӗ вара ачасем садикре кунӗпех пулӗҫ. Вӑрманхӗрри Чурачӑк ялӗнче вара халлӗхе пӗр ушкӑн кӑна пулӗ, ачасем те унта ҫур кун хушши ҫеҫ тӑма пултарӗҫ. Ҫапах та ялти ҫамрӑк хӗрарӑмсемшӗн ку та пысӑк пулӑшу пулнине палӑртрӗҫ ача пахчине уҫма пуҫтарӑннӑ ашшӗ-амӑшӗсем.

Чӑваш Республикин Патшалӑх Совечӗн депутачӗ Петр Краснов, Комсомольски районӗн администраци пуҫлӑхӗ Алексей Самаркин, Хырхӗрри ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Анатолий Воробьев, район администрацин вӗрентӱ пайӗн пуҫлӑхӗ Надежда Петрова, Хырхӗрри шкул директорӗ Юрий Алексеев ял халӑхне паллӑ пулӑм ячӗпе саламларӗҫ, ачасене илемлӗ теттесем парнелесе савӑнтарчӗҫ.

Борис Комаров тунӑ сӑн

Синоптиксем юнкун Чӑваш Ен ҫийӗн тӗтре карса илессе малтанах систернӗ. Ҫӑра тӗтре Шупашкар ҫийӗн ытларикун каҫхинех аннӑ. Ҫавна май Мускавран Шупашкара вӗҫекен самолет хӑйӗн курсне улӑштарса урӑх еннелле кайнӑ.

Ӗнер 20 сехет тӗлне вырӑн-вырӑнӑн ҫӑра тӗтре карса илнӗ. Ҫавӑнпа Мускавран килекен самолет Шупашкара анса ларайман. Командир Хусанта анса ларма шухӑшланӑ.

Ахаль чухне самолет Шупашкара 20 сехет те 15 минутра ҫитет. Ӗнер пассажирсем Хусанта 20 сехет те 50 минутра анса ларнӑ. Анчах 21 сехет ҫурӑ ҫитнӗ — пассажирсем самолетрах ларнӑ-ха, хыпар кӗтнӗ.

22 сехетре пассажирсем тӗнче тетелӗнче хӑйсене автобуса лартнине пӗлтернӗ. Анчах улталанӑ иккен. «Мӗнле пултаратӑр — ҫапла ҫитӗр», — тенӗ вӗсене.

«Про Город» тунӑ сӑн

Ҫӗнӗ ҫул ҫывхарнӑ май республикӑра тепӗр конкурс ирттереҫҫӗ. Унпа килӗшӳллӗн, Чӑваш Енри уяв тӗлне капӑрлатнӑ чи лайӑх ялсене палӑртаҫҫӗ.

Конкурс раштав уйӑхӗн 9-мӗшӗнчен пуҫласа 2016 ҫулхи кӑрлачӑн 30-мӗшӗччен иртӗ. Унта хутшӑнакансене ҫак номинацисемпе хаклӗҫ: «Чӑрӑша чи лайӑх илемлетекенсем», «Ҫӗнӗ ҫулти чи лайӑх мероприяти», «Хӗллехи чи лайӑх спорт ӑмӑртӑвӗ».

Конкурса хутшӑнакансен малтанах заявка памалла, мероприятисем пирки информаци тӑратмалла, сӑнӳкерчӗксемпе 10 слайд тумалла, видеоотчет (вӑл 5 минутран ытла пулмалла мар) хатӗрлемелле.

Ҫӗнтерӳҫӗсене тӗнче тетелӗнче сасӑлав мелӗпе палӑртӗҫ. Вӑл раштав уйӑхӗнчен пуҫласа кӑрлачӑн 20-мӗшӗччен иртӗ. Виҫӗ номинацире те чи нумай сасӑ пухакан ҫӗнтерӳҫӗ пулӗ.

Чӑваш Енри пӗр кафе директорне штраф тӳлеттернӗ. Пысӑках мар — 500 тенкӗлех. Мӗншӗн?

ЧР прокуратурин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Комсомольски районӗнчи пӗр кафе ӗҫченӗ кӑҫалхи ака уйӑхӗнчен пуҫласа чӳкчен клиентсен даннӑйӗсене ҫырса пынӑ: хушаматне, ятне, ашшӗн ятне, поспорт серийӗпе номерне, ӑҫта пурӑннине, телефон номерне, урапин номерне… Кафене апатланма килнӗ пур ҫынӑнне те ҫырса пыман вӑл. Хӑшӗ апатланушӑн 5 пин тенкӗлӗххипе тӳленӗ — ҫавсене ҫеҫ.

Ҫавӑншӑн явап тытма тивнӗ те ӗнтӗ кафе директорӗн. Хӑй ӑнлантарнӑ тӑрӑх, вӑл суя ҫынсем суя 5 пин тенкӗлӗххине парса хӑварасран хӑранӑ-мӗн.

Республикӑра ЧР Элтеперӗ ҫумӗнче Ваттисен канашне йӗркелесси пирки хушӑва чӳк уйӑхӗн 19-мӗшӗнчех алӑ пуснӑ. Анчах унӑн йышӗнче кам пулассине халӗ тин татса панӑ.

Раштавӑн 11-мӗшӗнче Правительство ҫуртӗнче пӗрремӗш тӗлпулу иртнӗ. Тӗрлӗ организаципе орган сӗннӗ 60 кандидатурӑран 18-шне канаш пайташне суйланӑ. Вӗсем пурте — ӗҫ ветеранӗсем, пурте патшалӑх е общество, экономика, ӑслӑлӑх, социаллӑ тытӑм тата ӳнер ӗҫӗнче палӑрнӑшӑн наградӑна тивӗҫнӗ.

Канаш председательне И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн унчченхи ректорне Лев Куракова суйланӑ. Унӑн ҫумӗ вара Петр Ивантаев пулӗ.

Чӑваш Енре полици майорӗ пулнӑ ҫынна Сергей Иванова шыраҫҫӗ. ЧР ШӖМӗн оперативлӑ шырав пайӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна пуҫиле кодекс статйине пӑснӑшӑн шыраҫҫӗ.

Полици майорӗ пулнӑскер 2013 ҫулта «Общественное признание» конкурсра «Ҫулталӑкри ҫын» номинацире ҫӗнтернӗ. ШӖМ пӗлтернӗ тӑрӑх, сумла ҫак ята тивӗҫнӗ Сергей Иванова электропередача линийӗсен юписене вӑрланӑшӑн шыраҫҫӗ.

Пӗр уйӑх шыраҫҫӗ ӗнтӗ ӑна. Тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн ӑна ӗҫрен кӑларса янӑ пулнӑ.

Сӑмах май, Сергей Иванов 2014 ҫулта ҫынсене инкекрен хӑтарнӑ. М-7 федераци ҫулӗ ҫинче бензовозпа грузовик ҫапӑннӑ хыҫҫӑн пулма пултарнӑ вӑл. Цистернӑри топливо ҫул ҫине юхса тухнӑ. Сергей Иванов инҫех мар пулнӑ. Вӑл ҫула пӳлнӗ те васкавлӑ службӑсене чӗннӗ, хӑрушсӑрлӑх мерисене пӑхӑннӑ.

Ӗнер, раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Право йӗркине тытса тӑрас енӗпе ӗҫлекен координаци канашӗн ларӑвне ирттернӗ.

Унта наркотика тата психотроплӑ ытти япалана хирӗҫ кӗрешессипе ҫыхӑннӑ ыйтусене пӑхса тухнӑ. Элтепер яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫ пушӑ вӑхӑт пуррипе алхаснине палӑртнӑ. Ӗҫлӗ пулсан наркотикпа айкашма та вӑхӑт юлмасть тесе шухӑшлать вӑл.

Эрех-сӑра сиенӗ пирки те калаҫнӑ. Республика пуҫлӑхӗ сутлӑха пахалӑхсӑр эрех лекни ҫинчен те чарӑнса тӑнӑ. «Ҫынсем йӳннине кура илеҫҫӗ. Пирӗн ку процеса сӑнаса кӑна лармалла мар. Тухӑҫлӑн витӗм кӳмелле», — тесе каланӑ Элтепер. Ҫав шутра пахалӑхлӑ эрехе ӑҫта туянма май пуррине ӑнлантармаллине те Михаил Игнатьев палӑртса хӑварнӑ.

Сӑнсем (11)

Ача пахчин эскизӗ

Йӑлӑм енчи Сосновка поселокӗнчи ача пахчи кивелнӗ ӗнтӗ. Ҫак кунсенче унта пурӑнакансем патне ырӑ хыпар ҫитнӗ. Кивви вырӑнне кӗҫех ҫӗннине хута ямалла-мӗн.

Архитектура тата хула строительствин управленийӗнчен пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗнӗ ача пахчинче 150 шӑпӑрлан валли вырӑн пулмалла. Пӗтӗмпе 8 ушкӑн йӗркелемелле. Ача пахчи Пульница урамӗнче пулӗ.

Ҫӗнӗ ача пахчине хальхи условисемпе килӗшӳллӗн хута ярӗҫ. Унта бассейн та пулӗ. Хуҫалӑх блокӗ вара урӑх корпусра вырнаҫӗ.

Хальлӗхе архитектура тата планировка енӗпе килӗшӳсем тунӑ. Ача пахчинче 8 вӑйӑ тата спорт лапамӗсем пулӗҫ. Иккӗшӗнче 2–3 ҫулсенчи ачасем вылӗҫ, теприсенче — аслӑраххисем.

Ача пахчин территорине хурӑнсемпе, пилешсемпе, хырсемпе, вӗренесемпе, сиреньсемпе тата жасминсемпе илемлетӗҫ.