Республикӑра
Чӑваш Енӗн Общество палатин федераци шайӗнчи пайташӗ Елена Кузьмина пулӗ. Ҫапла йышӑннӑ республикӑн Общество палатин ларӑвӗнче. Уншӑн альтернативлӑ майпа вӑрттӑн сасӑлав ирттернӗ. Маларах ҫав тивӗҫе Николай Паштаев пурнӑҫланӑ, халӗ вӑл ку енӗпе ӗҫлемест. Елена Кузьмина Чӑваш Енӗн Адвокат палатине нумай ҫул ертсе пырать. Пуҫиле тата граждан ӗҫӗсемпе хӗрарӑм 20 ҫул ытла тӑрӑшать. «Маншӑн ку вӑл — ҫӗнӗ ӗҫ. Ҫавӑ маншӑн кӑсӑклӑ пуласса ҫеҫ мар, республикӑшӑн та усӑллӑ пуласса шанатӑп», — тенӗ Чӑваш Енӗн Адвокат палатин президенчӗ Елена Кузьмина. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин халӑх художникӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗ, Пушкӑрт АССРӗн тава тивӗҫлӗ художникӗ, художник-сценограф, Чӑваш Республикин патшалӑх премийӗн лауреачӗ, Ҫеҫпӗл Мишши премийӗн лауреачӗ Юрий Матросов 75 ҫул тултарнӑ. Юрий Петрович Шупашкар районӗнчи Ҫӗньял Чурачӑкра ҫуралнӑ. 1970 ҫулта вӑл И.Н. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх пединститутӗнчен (ун чухне вӑл аслӑ шкул институт шутланнӑ), художествӑпа графика факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ. Паян вӑл — сумлӑран та сумлӑ ӑста. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Экономика
Алексей Ладыковӑн Фейсбукри страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк Чӑваш Енри предприятисем Мускаври курава хутшӑннӑ. «Продэкспо» — Раҫҫейри тата Хӗвелтухӑҫ Европӑри чи пысӑк куравсенчен пӗри. Унта апат-ҫимӗҫпе тата тӗрлӗ сӗткенпе паллаштарнӑ. Пӗтӗм тӗнчери курава тӗнчери 73 ҫӗршыври 2,5 пин ытла предприяти пырса ҫитнӗ. Экспозицие 100 пин ытла тӑваткал метр лаптӑк ҫинче вырнаҫтарнӑ. Сумлӑ куравра пирӗн республикӑри предприятисем те тивӗҫлӗ вырӑн йышӑннӑ. «Сделано в Чувашии» (чӑв. Чӑваш Енре туса илнӗ) стенд аякранах курӑнса тӑнӑ. Унта Шупашкарти ликерпа водка завочӗн, Етӗрнери сӗт завочӗн, «АККОНДӑн», Етӗрнери спирт завочӗн, «Мелилотус», «Приволжские колбасы», «Деревенский дворик» предприятисен тата ыттисен продукцийӗпе паллаштарнӑ. |
Республикӑра
kprf121.ru сайтри сӑн Кӑҫал Республика кунӗ хӑш районта иртессине палӑртнӑ. Вӑл – Куславкка районӗ. Паллах, йӑлана кӗнӗ тӑрӑх, Шупашкарта та уяв пулӗ. Республика кунӗнче 30 ытла мероприяти иртмелле. Ҫав йышра, паллах, фейерверксен «Асамат» фестивалӗ те. Анчах юлашки икӗ ҫулта пандемие пула уяв ячӗпе салют яман. Аса илтерер: 2019 ҫулта Республика кунӗ 2019 ҫулта - Улатӑр районӗнче, 2020 ҫулта – Хӗрле Чутай районӗнче, 2021 ҫулта Ҫӗмӗрле районӗнче иртнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
typical-moscow.ru сайтри сӑн Паян, нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче, Ҫӗнӗ Шупашкарти Семенов урамӗнчи 23-мӗш ҫуртра хӗр ҫӳллӗшӗнчен ӳкнӗ. Телее, вӑл чӗрех юлнӑ. Хӗр 7-мӗш хутри чӳречерен ӳкнӗ. Аялта кӗрт пулни ҫеҫ ӑна вилӗмрен ҫӑлса хӑварнӑ. Вырӑна васкавлӑ медпулӑшу ҫитнӗ. Хӗр тумсӑрах пулнӑ, вӑл ан шӑнтӑр тесе ӑна часрах васкавлӑ медпулӑшу машинине кӗртсе лартнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
Ватӑ хӗрарӑм хӗрне ҫӑлас тесе ултавҫӑсене чутах 700 пин куҫарса паман. Ку Шупашкарта пулса иртнӗ. 75 ҫулти хӗрарӑм каласа кӑтартнӑ тӑрӑх, нарӑсӑн 4-мӗшӗнче килти телефонӗ ҫине хӗрӗ шӑнкӑравланӑ имӗш, ҫул ҫинче аварие лекни пирки, ыйтӑва татса пама 700 пин кирли ҫинчен каланӑ. Хӗрарӑм хӗрне пулӑшас тесе банка кайнӑ, укҫине илнӗ те ӑна куҫарса пама тӑнӑ. Анчах ун патне хӗрӗ шӑнкӑравланӑ – унпа нимӗн те пулса иртмен иккен. Кун хыҫҫӑн ватӑскер укҫана каялла счет ҫине хунӑ та кун пирки полицие пӗлтернӗ. 71 ҫулти хӗрарӑм вара ултавҫӑсен аллине лекнӗ. Хӗрне ҫӑлас тесе вӑл палламан арҫынна хӗрӗн япалисене, пухнӑ пӗтӗм укҫине – 500 тенке – парса янӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
Владимир Жириновский. Михаил Воскресенский (РИА Новости) тунӑ сӑн Кӑшӑлвируса пула пульница хунӑ ЛДПР ертӳҫине Владимир Жириновские ӳпке вентиляцийӗн аппарачӗпе ҫыхӑнтарнӑ — кун пирки хӑйсен ҫӑлкуҫӗсем ҫине таянса РБК тата Ura.ru пӗлтереҫҫӗ. «Ҫирӗплетместпӗр. Пӗтӗмпех йӗркеллӗ», — «Москва» агентствӑна ЛДПР пресс-секретарӗ Александр Дюпин ҫапларах хурав панӑ. РБК тепӗр ҫӑлкуҫӗ, «лару-тӑрӑва лайӑх пӗлекенскер», политик сывлӑхӗ питӗ начар пулнине пӗлтернӗ. «Вӑл питӗ йывӑр, сывлӑхӗ унӑн питӗ начар. Никам та ним енчен те шантарса каламасть. Унӑн ытти чир-чӗрсем пулни лару-тӑрӑва йывӑрлатать», — тенӗ кӑларӑмпа калаҫнӑ ҫын. РЕН ТВ вара, нимӗнле ҫӑлкуҫ ҫине тайӑнмасӑр, политикӑн «ӳпки 75% таран сиенленни» ҫинчен палӑртнӑ. Жириновский господина кӑшӑлвируспа пульница хуни пирки МИХсем нарӑсӑн 9-мӗшӗнче кӑнтӑрла пӗлтернӗччӗ. «РИА Новости» ҫӑлкуҫӗ каланӑ тӑрӑх, ӑна Мускавӑн тӗп хула пульницине илсе ҫитернӗ. Дюпин господин ун чухне парти ертӳҫи «хӑйне лайӑх туять, вӑл малалла ӗҫлет» тесе каланӑччӗ. 75 ҫулти Владимир Жириновский кӑшӑлвирусран пурӗ сакӑр хутчен вакцинӑланнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Харпӑр шухӑш
Чӑваш чӗлхи
(фельетон)
Чӑваш ҫырулӑхӗн кун-ҫулӗ мӗн ҫуралнӑранпах тертлӗ. Паян та вӑл пусмӑрта, ӑна чӑвашсем хӑйсемех тӑрӑшса пӑсаҫҫӗ. Ҫакна кура та чӑваш чӗлхинчен ачисем ютшӑнаҫҫӗ, хулари ашшӗ-амӑшӗ вӗсемпе вырӑсла пуплеҫҫӗ. Ялсенче паян чӑвашла калаҫакан ачасем питӗ сайра! Ҫукпа пӗрех. Пире, чӑвашла калаҫма хӑнӑхнӑскерсене, яла пырсан ют ҫӗре ҫитнӗ пек туйӑнать. Ҫӑлӑнӑҫӗ ачамсенче хамӑр ята, чӗлхене чӗррӗн хӑварассинче. Ҫырулӑха та. Кӗскен истори саманчӗсене аса илер-хе. Пурте илтнӗ чӑвашсен ҫӗнӗ алфавитне 23 ҫулхи Иван Яковлев, чӑваш ачи, Василий Белилин вырӑс студенчӗ пулӑшнипе 150 ҫул каялла 1871 ҫулта йӗркелени ҫинчен. Мӗншӗн ҫӗнӗ? Ара унчченех, ҫӗр ҫул малтанах чӑвашла ҫырнӑ та-ха…Тата Яковлевччен 5–6 ҫул маларах Чӗмпӗрте Николай Золотницкий та чӑвашсем валли «Солдалык кнеге» ҫырса кӑларнӑ. Тӗрӗссипе ку ӗҫе анлӑн пуҫараканни, ҫул уҫаканни вырӑс, Николай Иванович Ильминский, тӗн академийӗн профессорӗ. Тӗллевӗ чӑвашсене ҫутта кӑларса «вырӑс тӗнне» кӗртесси пулнӑ. Вӑлах тутар ачисем валли те христиан тӗнне вӗрентекен шкул уҫнӑ. |
Республикӑра
pg21.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енре кӑҫал Республика кунне епле ирттересси пирки шухӑшлаҫҫӗ. Паян влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче Республика кунне халалланӑ мероприятисен планне ҫирӗплетнине пӗлтернӗ. Пӗтӗмӗшле илсен, унта ним ҫӗнниех те ҫук. Чылайӑшӗ унчченхи евӗрех. Мероприятисен шучӗ 3 теҫетке ытла. Унта тӗрлӗ форумпа фестивале асӑнса хӑварнӑ. Кӑсӑклӑраххи, ахӑртнех, URBANКАСЫ архитектурӑпа урбанистика форумӗ. Унӑн тӗллевне ятӗнчен тавҫӑрма пулать-тӗр. Нумай мероприятие Чӑваш Енре кӑҫал пӑхса хӑварнӑ Паллӑ ентешсен ҫулталӑкне халаллӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
cap.ru сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗксемпе усӑ курса хатӗрленӗ коллаж Кӑҫал Чӑваш Енре – Паллӑ ентешсен ҫулталӑкӗ пулнине пэир пурте пӗлетпӗр-ха. Асӑннӑ ҫулталӑкӑн логотип тата брендбук пулассине эпир унччен хыпарланӑччӗ. Ӑна конкурс ирттерсе суйланӑ. Чӑваш Енӗн Культура министерстви ирттернӗ пултарулӑх ӑмӑртӑвне логотиппа брендбукӑн 23 вариантне ярса паракан тупӑннӑ. Халӗ вӗсене пӑхса тухнӑ. Ҫӗнтерӳҫӗ тесе Дмитрий Сырова палӑртнӑ. Ҫӗнтерӳҫе 200 пин тенкӗ парса хавхалантарӗҫ. Дмитрий Сыров ИЯ. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнчен вӗренсе тухнӑ. Полиграфи дизайнӗпе урамри реклама енӗпе 15 ҫула яхӑн ӗҫлет. 2014 ҫулта унӑн ӗҫӗ «Шупашкар — сывӑ хула» элем конкурсӗнче ҫӗнтернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (18.01.2025 21:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 739 - 741 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Евсевьев Макар Евсевьевич, ҫыравҫӑ, этнограф, мордва чӗлхин ҫыруллӑхне никӗслекенни ҫуралнӑ. | ||
| Данилов-Чалдун Максим Николаевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Абрамов Иван Кузьмич, РСФСР тава тивӗҫлӗ тухтӑрӗ ҫуралнӑ. | ||
| Василий Краснов-Асли, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Антонов Иван Захарович, чӑваш ҫыравҫи, журналисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Чаппан вӑрҫи пуҫланнӑ. | ||
| Ленский Леонид Александрович, тава тивӗҫлӗ ӑслӑлӑх ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Михлеев Дмитрий Никонорович, чӑваш кинорежиссёрӗ, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Ярды Валерий Николаевич, чӑваш спортсменӗ, тӗнче чемпионӗ ҫуралнӑ. | ||
| Галкин Андрей Петрович, чӑваш кӗвӗҫи ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |