Чӑваш Ен Транспорт министерствин «Чӑвашавтотранс» хысна предприятийӗн 64 ӗҫчен умӗнчи парӑмӗ 5,9 миллион тенкӗпе танлашнӑ. ЧР Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, паянхи куна ҫав парӑма унта тӳлесе татнӑ. Шалу тӳлеме предприяти пурлӑхне сутса тунӑ укҫана янӑ.

Ҫав вӑхӑтрах пирӗн тӑрӑхра ӗҫ укҫине вӑхӑтра тӳлеменнисем татах пур-ха. Сахаллӑн та мар вӗсем.

Маларах асӑннӑ Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерствин пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, Чӑваш Енри тӗрлӗ формӑллӑ предприяти-организацисенче хальхи вӑхӑтра шалу парӑмӗ 54,7 миллион тенкӗпе танлашать. Ӗҫ укҫипе татӑласса 1257 ҫын кӗтет. Кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗнченпе парӑм виҫи 14,9 миллион тенкӗлӗх чакнӑ.

«Икӗ чӑваш юратӑвӗнче пирӗн ҫӑлӑнӑҫпа пуласлӑх. Тепӗр халӑх ывӑл-хӗрӗпе пӗрлешсен чӑваш ҫухалса каять», — тесе шухӑшлать чӑваш халӑх писателӗ Анатолий Кибеч. Тата вӑл халӑхӑмӑра «таса, ӑслӑ» тет.

Паян Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗ Анатолий Кибеч ҫинчен Лидия Филиппова кӑларнӑ «Анатолий Кибеч. Душа и разум» кӗнекене тӳрӗ эфирта хӑтлама май туса пачӗ. Унта вулавӑш ӗҫченӗ Ольга Тимофеева, Ара Мишши ҫыравҫӑ, ҫавӑн пекех Анатолий Кибеч тата Лидия Филиппова хутшӑнчӗҫ.

Шурсухал-ҫыравҫӑпа тӗрлӗ темӑна хускатрӗҫ.

«Эп Кибече вуламан-ха, анчах вӑл мана темшӗн килӗшмест тенине илтетӗп. Килӗшме пултараймастӑп эп пурне те», — терӗ Анатолий Ильич. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, пурне те килӗшме официант мар, стюардесса та мар».

Ҫынна тавӑрмалла мар тесе шухӑшлать ҫыравҫӑ тата философ. «Тавӑру ҫулӗ ҫине тӑтӑн пулсан икӗ тупӑк хатӗрле. Хӑвна тата тӑшманна валли», — тет вӑл.

Ҫӗнӗ кӗнекене Чӑваш кӗнеке издательствинче 1000 экземплярпа кӑларнӑ.

Паян, ҫӗртме уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче республикӑн Сывлӑх сыхлав министерствине протоколсем ҫырма ирӗк пама йышӑннӑ. Кунта сӑмах административлӑ майпа саккуна пӑсакансем пирки пырать. Тата тӗрӗсрех каласан, чрезвычайлӑ лару-тӑру саманинче е ҫав саманана ҫывӑх чухне.

ЧР Сывлӑх сыхлав министерствин специалисчӗсем Административлӑ майпа саккуна пӑсни ҫинчен калакан кодексӗн 20.6.1 статйипе килӗшӳллӗн протоколсем ҫырма тытӑнӗҫ. Кӑшӑлвируспа чирлине пӗлсе тӑрсах йӗркене пӑхӑнманнисене, чирлисене те, вӗсемпе хутшӑннисене те, пырса тивӗ ҫакӑ. Протокол ҫырсан айӑплисене штрафлама та юрать.

rostov.tsargrad.tv сайтри сӑн

Шупашкарти Калинин районӗнчи ачалӑха сыхлас енӗпе ӗҫлекен пая икӗ ача хӳтлӗхсӗр тӑрса юлни пирки пӗлтернӗ. Амӑшӗ сипленет, ашшӗне вара шыраҫҫӗ.

Арҫын ачасем -2-ре тата 3-ре. Ҫемьере йывӑр лару-тӑру сиксе тухнӑ. Амӑшӗ халӗ стационарта сипленет, ашшӗ ӑҫти паллӑ мар – шыраҫҫӗ. Пай ӗҫченӗсем ҫул ҫитменнисемпе ӗҫлекен инспекторсемпе пӗрле вырӑна ҫитсе тӗрӗсленӗ. Лару-тӑру йывӑр: тӑванӗсем те тӗрлӗ сӑлтава пула пӗчӗк ачасене пӑхаймаҫҫӗ.

Ҫывӑх тӑванӗсем ирӗк панипе ачасене пульницӑна илсе кайнӑ, унтан вӗсене ача ҫуртне куҫарӗҫ. Амӑшӗ сипленсе пӗтериччен, ашшӗне тупиччен арҫын ачасем унтах пулӗҫ.

foto.cheb.ru сайтри сӑн

Паян И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУ юбилейне паллӑ тӑвать. Асла шкул 90 ҫул тултарнӑ.

Вӑл 19309 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 10-мӗшӗнче уҫӑлнӑ, малтан Чӑваш педагогика университечӗ пулнӑ. Вӑл Чӗмпӗрти чӑваш учителӗсен шкулӗн (чӑваш шкулӗсем татат Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи интеллигенци халӑхӗ валли вӗрентекенсем хатӗрленӗ) преемникӗ пулса тӑнӑ.

Халӗ вӑл – Чӑваш патшалӑх педагогика университечӗ, Иван Яковлев ятне илнӗ. Унта 5 вӗренӳ корпусӗ ӗҫлет, студентсене 10 факультетра вӗрентеҫҫӗ. Аслӑ шкул ректорӗ Владимир Иванов каланӑ тӑрӑх, республикӑри шкулсенче ӗҫлекен вӗрентекенсен 80 проценчӗ ЧППУра ӑс пухнӑ.

shumerlya.bezformata.com сайтри сӑн

Юлашки вӑхӑтра Хӗрлӗ Чутай районӗнче кӑшӑлвируспа чирлекенсем нумайланнӑ. Унта 110 ҫын инфекциленнӗ.

ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев хушнипе оперштаб ҫумӗнчи ӗҫ ушкӑнӗ района ҫитнӗ. Вырӑнти халӑха лару-тӑру пирки ытларах хыпарласа тӑма йышӑннӑ, вырӑнтисем вара общество вырӑнӗсене дезинфекцилӗҫ. Тепӗр тесен, Хӗрлӗ Чутай районӗнче ку ӗҫе пуш уйӑхӗнчех тума пуҫланӑ.

Уйӑх пуҫланнӑранпа чирлӗ ҫынпа хутшаннӑ 19 ҫын режима 29 хутчен пӑснӑ. Маска тӑхӑнмасӑр ҫӳрекенсем те пулнӑ. Оперштаб ҫумӗнчи ӗҫ ушкӑнӗ палӑртнӑ тӑрӑх, района инфекцие ют регионта вахта мелӗпе ӗҫлекенсем, ют тӑрӑхран ҫитнисем ытларах илсе килнӗ.

Чӑваш Енӗн шырав юхӑмӗ хӑйсен хастарне Евгений Шумилова пульницӑна вырттарас тесе Фейсбукра ӗнер пулӑшу ыйтса ҫырнӑ.

Арҫыннӑн ӳпки икӗ енӗпе шыҫнӑ. Вӑл пысӑк температурӑпа пӗр эрне нушаланнӑ, виҫ кун каялла тӑн ҫухатнӑ. Юнри сахӑр виҫи чакса кайнӑ. Участокри врач кӑшӑлвирусран тест тума ҫӗртме уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ҫеҫ вырӑн пур тенӗ. Васкавлӑ пулӑшу чӗнсен тухтӑрсем 3 сехет ытла кӗттернӗ. Врач юн пусӑмне те виҫмен имӗш. Евгений Георгиевич вара юн пусӑмӗ пысӑккипе, диабет чирӗпе нушаланать иккен. 64 ҫулти арҫын пӗччен пурӑнать.

Евгений Шумилов ӗҫлекен «Советская Чувашия» хаҫат та ҫине тӑнӑ — усси пулман.

Паян вара чирлӗ ҫынна тинех пульницӑна вырттарнӑ. Вырӑн тупас, пульницӑна хурас тесе Шумиловӑн ҫывӑх ҫыннисем тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗнче ҫырнӑ, депутатсене пулӑшма ыйтнӑ.

Инкеклӗ лару-тӑру министерстви тунӑ сӑн

Муркаш районӗнчи Кӑпас ялӗ ҫывӑхӗнчи пӗвере арҫын путса вилни пирки хыпарланӑччӗ. Ҫав вырӑнтах, ҫав кунах унта тепӗр ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ.

Юнка ял тӑрӑхӗн администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, инкек ҫӗртме уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ирхи 10 сехет хыҫҫӑн пулнӑ. Ҫав ирхине унӑн ентешӗ, 1971 ҫулта ҫуралнӑ арҫын, путса вилнӗ. Ку вара – ун хыҫҫӑн.

Иккӗшӗ те урӑ пулман, тумтирӗпех шыва кӗме кӗрсе кайнӑ. Вӗсем пулӑҫсен куҫӗ умӗнчех путса вилнӗ. Анчах лешсем вӗсене ҫӑлайман.

"За рулем" порталти сӑн

Паян кӑнтӑрла М-7 ҫул ҫинче, Лапсарпа Кӳкеҫ хушшинче, хӑрушӑ авари пулнӑ. Шел те, инкекре ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ.

Малтанлӑха палӑртнӑ тӑрӑх, «Фиат Дукато» Уйкас еннелле пӑрӑнма тӑнӑ. Ун ҫине фура пырса кӗнӗ. Унтан йывӑр тиевлӗ машина транспорт хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухса кайнӑ, унта «УАЗпа» ҫапӑннӑ. Ку вара «ВАЗ-2110» машина ҫине пырса тӑрӑннӑ.

УАЗри ҫын авари вырӑнӗнче вилнӗ. Инкек вӑхӑтӗнче ҫул ҫинче «пӑкӑ» пулнӑ. Вырӑнта Инкеклӗ лару-тӑру министерствин специалисчӗсем ӗҫленӗ.

Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр (ку ӗҫе тахҫантанпах тӑвайманччӗ-ха...). Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

«Вӑрман хӑртрӑм...» «Эх тур-тур, ҫав усал ҫын кашнинех сӑмахӗпе хӑртать ӗнте…»

Хӑртрӑм, хӑртать — пурте вӗсем хӑрт сӑмахран пулса кайнӑ.

Хӑрт — пысӑк пуртӑ, ҫар пуртти, унпа вӑрман касма та, йывӑҫ кӑклама та лайӑх пулнӑ. Хӑртпа вӑрман кӑкланине хӑртни тесе каланӑ. Этеме сӑмахпа хӑртни — ҫивчӗ тимӗрпе касса татнӑ пекех калани.

Епле хитре чӗлхе! Сӑнарлӑх — кашни утӑмрах...

Хушса калани. Ашмарин хатӗрленӗ сӑмах пуххине е Скворцов редакциленӗ чӑвашла вырӑсла словаре пӑхсан, эпир чӑн та «хӑрт» сӑмаха тупатпӑр. Юлашкине вара Ашмарин словарӗнченех кӗнӗ пулас — ним улшӑнусӑр. Словарьте ӑна «секира», «алебарда», «сабля», «шашка», «сабля» сӑмахсемпе куҫарма сӗнеҫҫӗ.

Ҫавах та каласа хӑвармалли пурах: Ашмарин унсӑр пухне «хӑртӑ» вариантне те кӗртнӗ — кунта вара тӗплӗрех ӑнлантарса панӑ: «обоюдоострый топор, употреблявшийся в битвах»; «палка с топориком на конце».

Малалла...