Раштавӑн 30-мӗшӗнче Чӗмпӗр чӑвашӗсен «Канаш» хаҫачӗ 20 ҫул тултарать.
Чӗмпӗрте пӗрремӗш чӑваш хаҫачӗ 1918 ҫулта тухнӑ, вӑл «Ҫӗнӗ пурнӑҫ» ятлӑ пулнӑ. Ӑна кӗпӗрнери вӗрентӳ комиссариачӗ кӑларса тӑнӑ.
«Канаш» — ҫӗршывра демократи улшӑнӑвӗсем пуҫланнӑ хыҫҫӑн ҫуралнӑ хаҫат. Пӗрремӗш редакторӗ В.Ф.Ромашкин пулнӑ.
Паян издани 1350 экземпляр тиражпа тухса тӑрать. 2002 ҫултанпа коллектива Н.Н.Ларионов ертсе пырать. Редакци Чӗмпӗр хулинчи Пушкинская урамра вырнаҫнӑ (11-мӗш ҫурт). Редакцире 5 ҫын, вӗсенчен 3 журналист. Ҫак йышран 2 ҫын Писательсен союзӗнче тӑрать. «Канаш» ҫумӗнче 13 ҫул «Шевле» литпӗрлешӳ ӗҫлет. Ҫак тапхӑрта Писательсен союзне 10 ҫын ытла кӗнӗ. Редакци пулӑшнипе вырӑнти чӑваш авторӗсем 60 кӗнеке ытла кӑларнӑ. Хаҫат ӗҫченӗсем тӑрӑшнипе, область администрацийӗ укҫа-тенкӗпе пулӑшнипе 2000 ҫулта «Шевле ҫути« литература альманахӗ тата «Атӑл юрри» журналӑн виҫҫӗмӗш номерӗ пичетленчӗҫ.
Паян Чӗмпӗр тӑрӑхӗнче 111 пин ытла чӑваш пурӑнать. Эпир тӑван чӗлхене манасшӑн мар, чӑвашла калаҫасшӑн, вуласшӑн, юрласшӑн. «Канаш» ҫак ӗҫре пӗр йӑх ҫыннисене пулӑшса пырать.
Чӗмпӗрте «Чувашская Республика и Ульяновская область: диалог культур» проектӑн пултарулӑх тӗлпулӑвӗсен ярӑмӗ вӗҫленнӗ ятпа пысӑк уяв иртрӗ. Унта 1000 ҫынна яхӑн пуҫтарӑннӑччӗ.
Уява Шупашкартан Чӑваш Республикин культура министрӗ Р.М.Лизакова, пай пуҫлӑхӗ М.Н.Краснов, Чӑваш наци конгресӗн президенчӗ Г.Н.Архипов, Чӑваш патшалӑх университечӗн доценчӗ В.А.Абрамов, журналистсен пысӑк ушкӑнӗ килнӗччӗ.
Уява хутшӑнакансем ҫавра сӗтел хушшине ларса хӑйсене пӑшӑрхантаракан ыйтусене сӳтсе яврӗҫ.
Ҫаплах чӑваш тумне ҫӗлекенсем: Т.В.Шаркова, Л.В.Болтаева, З.И.Воронова алӑстисем — курав йӗркелерӗҫ. Чӑваш кӗнеке издатильствин кӗнекисене те туянма май пулчӗ.
Фойере — куракансене пултарулӑхӗпе «Эревет», «Илем» (Чӗмпӗр),«Савӑнӑҫ» (Димитровград) ушкӑнсем савӑнтарчӗҫ.
Юлашкинчен пысӑк концерт пулчӗ. Унта облаҫри патшалӑх симфони «Губернаторский» оркестрӗ хутшӑнчӗ. Дирижёрӗ — Раҫҫей халӑх артисчӗ, Чӑваш патшалӑх симфони капеллин дирижёрӗ Морис Яклашкин пулчӗ.
Чӗмпӗрти чӑвашсен наципе культура автономийӗн председательне Владимир Ильич Сваева облаҫӑн Ылтӑн кӗнекине кӗртнӗ, Чӗмпӗр облаҫӗн Хисеплӗ гражданӗ ятне панӑ. Халӗ чӑвашсенчен кун пек чаплӑ ят илнисем тӑваттӑн пулчӗҫ. Унччен ҫак ята В.В.Афанасьев (облаҫри чӑвашсен Обществӑлла Канашӗн пуҫлӑхӗ пулнӑскер, вилнӗ), Е.А.Фурашова врач-невропатолог, В.Н.Игнатьева-Тарават поэт тата ҫыравҫӑ тивӗҫнӗччӗ.
Чӗмпер Ен чӑвашӗсем Владимир Ильича чунтан саламлаҫҫӗ!
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: «Канаш» хаҫат, Чӗмпӗр
Чӗмпӗр Енре вӑл 9-мӗш хут пулчӗ ӗнтӗ. Юлашки тапхӑрта сцена ҫине 11 юрӑҫ тухрӗ. Пӗрремӗш вырӑна Аслӑ Нагантинти вӑтам шкулта 10-мӗш класра вӗренекен Елена Васильева ҫӗнсе илчӗ. Иккӗмӗшсем — Ектерина Артемьева тата Екатерина Шепелёва. Виҫҫӗмӗш вырӑна Елена Чечуковӑпа Елена Петрукова пайларӗҫ.
Юрӑҫсен ӑсталӑхне хак пама Шупашкартан ЧНК ертӳҫи Г.Архипов, Светлана Асамат юрӑҫ тата сӑвӑҫ, Татьяна Шаркова ӳнерҫӗ килсе ҫитнӗччӗ. Вӗсем кӑмӑла кайнӑ артистсене парнесем парса хавхалантарчӗҫ.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: «Канаш» хаҫат, Чӗмпӗр хули.
Чӗмпӗрти чӑвашсен «Еткер» фонд (президенчӗ Олег Мустаев) премийӗпе орденне тӑван халӑх умӗнче наука, литература, искусство, журналистика, архитектура тата спорт енӗпе тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн параҫҫӗ. Кӑҫал лауреатӑн хисеплӗ ятне тата премине Чӑваш халӑх художникӗ Владимир Агеев (чӑваш халӑх ӑс-хакӑлне ӳнер витӗр ҫине тӑрса ӗҫлесе тӗнче шайне ҫитернӗшӗн), Тутарстанри чӑвашсен культурӑпа автономи председателӗ, философи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ Константин Яковлев (чӑваш чӗрӗлӗхӗпе пӗрлӗхӗшӗн ҫине тӑрса ӗҫленӗшӗн), Чӗмпӗрти усламҫӑ, Чӗмпӗр, Сарӑ Ту, Пенза тӑрӑхӗнчи чӑвашсен энциклопедийӗн редакторӗ тата пӗртен-пӗр спонсорӗ (чӑвашсен еткерлӗхне аталантарса упрама тӑрӑшнӑшӑн) илме тивӗҫнӗ.
Пӗлсе тӑма: Чӗмпӗрти чӑвашсен «Еткер» фондне ҫак ятлах телекӑларӑмӑн тӗп редакторӗ Олег Николаевич Мустаев йӗркеленӗ. 1992 ҫулта пултаруллӑ чӑвашсене татах хавхалантарас шутпа фондӑн ятарлӑ И.Я.Яковлев ячӗпе хисепленекен премине туса хунӑ. 2002 ҫулта унӑн ятарлӑ паллине ҫирӗплетнӗ, ӑна И.Я.Яковлев орденӗ ятпа преми ҫумне пама тытӑннӑ.
Ульяновскра тухса тӑракан чӑвашла «Еткер» кӑларӑм 20 ҫулта.
Юпан 24-мӗшӗнче Ульяновскри Халӑх культурисен центрӗнче "Еткер" телекӑларӑм уҫӑлнӑранпа 20 ҫул ҫитнине халалланӑ анлӑ мероприяти иртрӗ. Кермен залӗнче пухӑннӑ лӑк тулли халӑх пӗрне-пӗри уявпа саламларӗ. Официаллӑ делегацисем Тутарстанран, Чӑваш Республикинчен тата Самар хулинчен килсе ҫитрӗҫ. «Еткер» редакцин редакторӗ пӗр улшӑнми 20 ҫул пулса вӑй хуракан Олег Николаевич Мустаева Сергей Морозов кӗпӗрнаттӑр ячӗпе саламласа ылтӑн сехет парнелерӗҫ. Тӗрлӗрен обществӑлла организацисемпе патшалӑх тытӑмӗн ертӳҫисем саламланӑ хыҫҫӑн уяв малалла Светлана Яковлева, Алексей тата Андрей Шадриковсем, Дипендра Мани, Александр Ильин, Светлана Карсакова, Силиса, Типшӗм Сашук юрӑҫӑсемпе «Авангард» ташӑ ушкӑнӗн илемлӗ концерчӗпе малалла тӑсӑлчӗ.
Савӑнӑҫлӑ каҫ вӗҫӗнче Олег Мустаев уява унпа пӗрле паллӑ тума пуҫтарӑннӑ ентешсене пуҫ тайса тав турӗ.
Чӗмпӗрти «Арбат» культура комплексӗнче юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗ кунӗнче чӑваш каччисемпе хӗрӗсем ташӑ каҫӗнче савӑннӑ. Уява йӗркелекенӗ — «Уллах» ятлӑ чӑваш ҫамрӑкӗсен пӗрлешӗвӗ. Дискотекӑна 400 ҫын ытла пухӑннӑ. Кӳршӗ Тутарстан ҫамрӑкӗсем те ҫитнӗ. Конкурссенче, вӑйӑсенче ҫӗнтерекенсене парнесем парса хавхалантарнӑ. Вырӑнти ҫамрӑк юрӑҫсем Елена Чечукова, Дмитрий Ахмеров пуханнисене янӑравлӑ сассипе савӑнтарнӑ.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: «Канаш» хаҫат (Чӗмпӗр)
Ҫапла, юпан 9-мӗшӗнче «Уллах» ЧҪП Чӗмпӗрте черетлӗ дискотека ирттерет. Вӑл Арбатра (Чӗмпӗрсем пӗлеҫҫӗ ӗнтӗ) пулӗ, 21 сехет каҫхине пуҫланӗ. Дискотека «Салтака ӑсататпӑр» ятпа пулать.
Ятарлӑ хӑнасем: Чӗмпӗр облаҫӗнчи юрӑҫсем.
Билет хакӗ: 13 сехетчен — 150 тенкӗ, ун хыҫҫӑн — 200 тенкӗ. Маларах туянас текенсем 100 тенкӗпе туянма пултараҫҫӗ. Ыйтса пӗлмелли инҫесас номерӗ: 8-908-471-32-67.
Чӗмпӗр каччисемпе хӗрӗсем! Сире пурне те ҫак хаваслӑ мероприятине йыхлавлатпӑр!
Утӑ уйӑхӗн 5-11-мӗшӗсенче «Сувар» ятлӑ ҫамрӑксен пӗрлешӗвӗ ҫулҫӳреве тухрӗ. Чунҫӳреве (поломничествӑна) пурӗ 33 ҫын тухрӗ — вӗсен шутӗнче О. Цыпленков (чунҫӳрев ертӳҫи), «Шуҫӑм» ансамбль, ҫыравҫӑсем (С. Асамат, Лидия Сарине), Вера Никонорова эстрада ҫӑлтӑрӗ, чӑваш чӗлхи вӗрентӳҫисем, ҫамрӑксем пулчӗҫ. Chuvash.Org сайтӑн тӗп администраторӗ те вӗсемпе пӗрле кайса килчӗ.
Чунҫӳрев утӑн 5-мӗшӗнче пуҫланчӗ. Чи малтан ҫула тухнӑскерсем Ҫеҫпӗл Мишшин ҫуралнӑ ялне кӗрсе тухрӗҫ — паллӑ сӑвӑҫ ҫуралнӑранпа кӑҫал 110 ҫул ҫитнӗ! Кайран Митта Ваҫлейӗн, Геннадий Айхи вилтӑприйӗсем ҫине ҫитсе вӗсене асӑнчӗҫ, Тикеш хулашпа паллашрӗҫ. Пӗрремӗш кун Кӑнна Кушкинче вӗҫленчӗ — Иван Яковлев ҫуралнӑ ялӗнче музейпе паллашрӗҫ, ҫула тухнӑ артистсем концерт кӑтартрӗҫ, Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши музейӗн заведущийӗ Антонина Андреева кӑвар чӗреллӗ поэтӑн кун-ҫулӗпе, унӑн сӑввисемпе паллаштарчӗ.
Иккӗмӗш кунне чунҫӳревҫӗсем Чӗмпӗр урлӑ Самар облаҫӗнчи Ухинкел ялне кайрӗҫ. Шел те, ку кун Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗнче музей ӗҫлеменнине пула Чӗмпӗрте чарӑнса тӑрасси пулмарӗ.
Хальлӗхе 1-мӗшӗ ҫеҫ-ха. Ун тиражӗ — 4 пин экземпляр. Проект авторӗ, укҫа-тенкӗпе тивеҫтерекенӗ, редакторӗ, издателӗ Дмитрий Кузьмин усламҫӑ ҫак кӗнекесене хӑвӑртрах сутса пӗтерсе ҫав укҫапа 2-мӗш томне кӑларма пикенесшӗн. 1-мӗш тома Ульяновск, Сарӑту, Пенза облаҫӗсенче пурӑнакан е ҫак регионсемпе тачӑ ҫыхӑннӑ 1250 ҫынна кӗртнӗ. Ҫаплах ҫакӑнта вырнаҫнӑ чӑваш ялӗсем, паллӑ вырӑнсем ҫинчен ҫырни пур кунта. Ҫавӑнпа кӗнеке ячӗ те ҫапларах: «Краткая чувашская региональная энциклопедия». 2-мӗш том валли те чылай ят пуҫтарнӑ ӗнтӗ.
Кӗнеке кӑларма патшалӑх пӗр пус та паман, уйрӑм усламҫӑсем ҫеҫ кӑштах пулӑшнӑ. Пӗтӗм йывӑрлӑхне вара Дмитрий Васильевич хӑй ҫине илнӗ: хӑй машинипе ялсем тӑрӑх ҫӳресе тивӗҫлӗ ҫынсен ячӗсене пуҫтарнӑ, укҫалла наборщик, корректор, верстальщик тупса ӗҫлеттернӗ.
Кӗнекене Шупашкарти типографире пичетленӗ.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: "Канаш" хасат
+12.3 °C