Ҫӗртмен 12-мӗшӗнче Чӗмпӗрте чӑваш Акатуйӗ пулать. Вырӑнӗ — Винновка ращи (чукун ҫул вокзалӗ патӗнчен инҫе мар). 11 сехетре пуҫланать. Артистсене, кӗрешӳҫӗсене, кире пукан йӑтакансене, куракансене йыхравлатпӑр.
Уява Чӗмпӗр облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономийӗ ирттерет.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: "Канаш" хаҫат
Чӗмпӗрте Чӑваш Республикипе Ульяновск облаҫӗ хушшинче «Диалог культур» ятпа культура ҫыхӑнӑвӗсене анлатма Килӗшӳ туса ҫирӗплетрӗҫ. Ҫак тӗллевпе Чӗмпӗре Шупашкартан делегаци пырса кайрӗ: культура министерӗн ҫумӗ Казакова Т.В., пай пуҫлӑхӗ Краснов М.Н., ЧПУ доценчӗ Абрамов В.А., РФ тава тивӗҫлӗ художникӗ В.П.Нагорнов.
Ҫак Килӗшӳ тӑрӑх Культура программи Ульяновск облаҫӗнче чӳк уйӑхӗччен тӑсӑлмалла. Унта ҫыравҫӑсен, ӳнерҫӗсен тата ытти пултарулӑх ҫыннисен тӗлпулӑвӗсем иртмелле.
Чӗмпӗрсем умӗнче Чӑваш патшалӑх академи ансамблӗ пысӑк концерт кӑтартрӗ.
Пуш уйахӗн 26-мӗшӗнче Чӗмпӗрти чӑвашсен «Канаш» хаҫачӗн 1000-мӗш номерӗ тухрӗ. Пӗрремӗш кӑларӑмӗ вара 1989 ҫулхи раштавӑн 30-мӗшӗнче тухнӑччӗ. Хаҫат кӑҫал 20 ҫул тултарать.
И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн чӑваш филологийӗпе культура факультетӗнче вӑй хуракансем ӑслӑлӑхра малтисен ретӗнче пулни тата В.А. Милютин доцент кӗҫех Элиста хулинче (Калмӑк республики) иртекен фольклор ташшисен конференцине хутшӑнасси пирки эпир интернетра пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Пирӗн ӗҫтешӗмӗр Калмӑк патшалӑх гуманитари институтӗнче иртнӗ семинар-практикумра «Чӑваш ташшин традицилле лексикинчи хӑшпӗр уйрӑмлӑхсем» темӑпа доклад тунӑ. Владимир Аркадьевич сӑмахпа каласа ҫеҫ мар, ташӑри хӑшпӗр уйрӑмлӑхсене хусканупа та кӑтартса парса Питӗр, Нальчик, Владикавказ, Якутск хулисенчен килнӗ хӑнасене тӗлӗнтернӗ. Калмӑк фольклорисчӗсене уйрӑмах ҫакӑ кӑсӑклантарнӑ: В.Милютин доцент кӑтартнӑ хӑшпӗр хусканусем, тӗслӗхрен, чӑваш хӗрарӑмӗсем мӑшӑрлӑ ташӑра ӳт-пӗве чӗтрентерсе ташлани, калмӑк халӑхӗ хушшинче анлӑ сарӑлнӑ хусканусен шутне кӗреҫҫӗ. Ҫакнашкал ташӑ пайрӑмӗсене Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи чӑвашсем ӑҫтан вӗреннӗ-ха? Ыйтӑва тӗплӗн сӳтсе-явнӑ май ҫакӑ паллӑ пулнӑ: асӑннӑ регионта тахҫан авал (ваттисем каланӑ тӑрӑх) калмӑксем те пурӑннӑ-мӗн.
Кӑрлачӑн 5-мӗшӗнче Чӗмпӗр хулинче хупӑ чӑваш дискотеки иртӗ. Вӑл «Арбат» клубра 18 сехетпе 23 сехетчен иртӗ. Хакӗ 200 тенкӗ. Дискотекӑна пурте килме пултараҫҫӗ: асли те кӗҫӗнни те!
Дискотека хупӑ мелпе иртнӗрен унта лекмешкӗн сирӗн ирттерекенсемпе ҫыхӑнма тивет: 8-937-453-86-98 (ку кӗсье телефонӗн номерӗ). Маларах ҫыхӑнсан дискотекӑна лекес шанчӑк пысӑкрах!
«Арбат» клубӑн адресӗ: Чӗмпӗр хули, Карл Маркс урамӗ, 7-мӗш ҫурт.
Чӑваш халӑхне ҫутта кӑлараканӗ И.Я. Яковлев 1868 ҫулхи кӗркунне Чӗмпӗрте чӑваш шкулне никӗсленӗренпе 140 ҫул ҫитрӗ. Ҫак паллӑ куна уявлама 2008 ҫулхи чӳкӗн 21-мӗшӗнче Чӗмпӗр хулине Чӑваш патшалӑх университетӗнчен Вӗрентӳпе консультации пунктне делегаци тухса кайрӗ: ЧПУн чӑваш филологийӗпе культура факультечӗн деканӗ В.Г. Родионов профессор, Г.И. Федоров профессор, В.А. Абрамов доцент, В.А. Милютин доцент, «Ульяновск» хаҫат редакторӗ Л.И. Филиппова, «Хыпар» хаҫатра культура пайӗн редакторӗ Н. Смирнова, О.Н. Яковлева.
Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗн никӗсӗнче академик Л.П. Кураков сӗннипе йӗркеленӗ ЧПУн Вӗрентӳпе консультаци пунктӗнче вӑй хуракансем уява килнисене ҫӑкӑр тӑварпа кӗтсе илчӗҫ. Савӑнӑҫлӑ уяв И.Я.Яковлев музейӗнче иртрӗ. Саламлама килнисем хушшинче Ульяновск облаҫӗн вӗрентӳ министерствинчен Ф.Т. Улендеева, Ульяновск облаҫӗнчи чӑвашсен наципе культура автономи исполкомӗн председателӗ В.
Ирхи Хусан. Чӳкӗн 15-мӗшӗ. Чӳк уйӑхне кура сивӗтме пуҫланӑ ҫанталӑк. Халӑхсен хушшинчи туслӑх ҫурчӗ. Шӑп та лӑп ҫак вӑхӑтра, ҫак ҫуртра «Сувар» хаҫат 15 ҫул тултарнӑ ятпа Раҫҫейӗн тӗрлӗ регионти журналистсемпе хаҫатҫӑсем хушшинче ҫавра сӗтел иртрӗ. Пирӗн сайтран ҫак сайтӑн тӗп администраторӗ Николай Плотников хутшӑнчӗ.
Хутшӑнакансем хушшинче «Хыпар» хаҫатӑн тӗп редакторӗ А.П. Леонтьев, Пушкӑртра тухса тӑракан «Урал сассин» тӗп редакторӗ Михайлов Ю.Н., Чӗмпӗрти «Канаш» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Ларионов Н.Н., Пушкӑртстанра тухакан «Аван-и» радиокӑларӑмӑн редакторӗ Никитина Т.П, «Сувар» хаҫатӑн малтанхи радакторӗсемпе ӗҫченӗсем тата халӗ ӗҫлекен журналистсем пулчӗҫ. Ҫавра сӗтеле, паллах, «Сувар» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Константин Малышев ертсе пычӗ.
Ҫавра сӗтелте хаҫатсен ӗҫӗнче тӗл пулакан йывӑрлӑхсене, вӗсемпе кӗрешмелли мелсене сӳтсе яврӗҫ. Чи пысӑк тема вырӑнӗнче хаҫатсен тиражӗ пулчӗ.
Ӗнер, юпан 31-мӗшӗнче, Чӗмпӗрти 61-мӗш пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкул ҫумӗнче чӑваш культурин центрӗ уҫӑлчӗ. Ку ӗҫ паллах хӑй тӗллӗн пулмасть, ӑна уҫма Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи чӑваш наципе культура автономийӗ сӗннӗ. Чӗмпӗр облаҫӗн губернаторӗ те самай пулӑшнӑ.
Центрта чӑвашсем чӗлхене вӗренӗҫ, хӑйсен историпе тата культурипе паллашӗҫ.
Ку шкултах тепӗр ҫул Атӑлҫи халӑхӗсен культура центрне уҫасшӑн. Хальлӗхе хулара 2006 ҫулта 91-мӗш шкул ҫумӗнчи тутарсен культура вучахӗ пур, тата 64 шкул ҫумӗнче финн-угорсен центрӗ ӗҫлет.
Источник новости: Минэкономразвития Чувашии
| ҪӖР | 17 |
«Канаш» хаҫат пӗлтерет:
Чӗмпӗрти Мемцентрта И.Я.Яковлев ҫуралнӑранпа 160 ҫул ҫитнине халалланӑ уявра УОЧНКА председателӗ В.И. Сваев Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи чӑваш юхӑмӗн 43 хастарне асӑну медалӗпе чысланӑ пирки хаҫат вулаканӗсене пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Мӗнле медаль вӑл?
Ӑна И.Я. Яковлев ҫуралнӑранпа 160 ҫул ҫитнине халалласа хатӗрленӗ, вӑл сарӑрах тӗслӗ металран. Медале кама парассине УОЧНКА президиумӗнче ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче пӑхса тухнӑ. Ӑна илме тивӗҫлисен шутӗнче - облаҫре ӗҫлесе пурӑнакан хастарсем: ҫыравҫӑсем, журналистсем, юрӑҫсем, тӗрлӗ шайри пуҫлӑхсем, усламҫӑсем, вӗрентӳ ӗҫченӗсем. Сӑмах май, ку списокра С.И. Морозов кӗпeрнаттӑр, Саккунсем кӑларкан Пуху председателӗ Б.И.Зотов, Ульяновск Хула Думин председателӗ В.А. Гвоздев, С.Н. Ермаков мэр та пур.
Медалӗн Положенийӗ тӑрӑх, ӑна чӑваш наци культурине ҫӗклес тесе нумай вӑй хуракансене кӑмӑл-сипет енчен хавхалантарас тесе параҫҫӗ.
Ҫакна та палӑртса хӑвармалла: ку УОЧНКАн 10 ҫулхи историйӗнче – пӗрремӗш медалӗ.
Николай ЛАРИОНОВ
«News mail.ru» хыпарӗсем
Ульяновск пуҫлӑхӗ Сергей Ермаков хулана малтанхи ятне — Чӗмпӗре (вырӑсла — Симбирск) тавӑрас пуҫару ӗҫне тапратса янӑ.
Авал хула ҫак ятпа 1924 ҫулчен пурӑннӑ. Облаҫне вара хальхи ятнех – Ульяновск (вырӑсла) облаҫӗ — хӑварма сӗннӗ. «Чаплӑ янташӑн астӑвӑмне хисеплесе, облаҫ ячӗ Ульяновск юлтӑрах», — шутлать хула ертӳҫи.
2008 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗнче Чӗмпӗр карманӗ туса лартнин 360 ҫулӗ ҫитет. Унсӑр пуҫне, 2012 ҫулта хула шӑпипе тачӑ ҫыхӑннӑ Иван Гончаров ҫыравҫӑ ҫуралнӑранпа 200 ҫул тулать.
Чӗмпӗрте нумай паллӑ ҫыравҫӑсемпе сӑвӑҫсем: Иван Гончаров, Денис Давыдов, Николай Языков, Николай Карамзин тата патшалӑх ӗҫтӗшӗсем: Александр Керенский, Владимир Ульянов (Ленин) ҫуралнӑ. Чӗмпӗре (Симбирска) Ленин вилнӗ хыҫҫӑн 1924 ҫулта Ульяновск ята куҫарнӑ, ас тивтерет ИТАР-ТАСС.
+17.3 °C