Ҫутҫанталӑк
![]() Чӑваш Енре пӑлан шучӗ пилӗк хут чакнӑ, пӑшисен – икӗ хут. Ҫакӑ вӗсен йышне шутласа кӑларнӑ хыҫҫӑн ҫиеле тухнӑ. Пӑлансемпе пӑшисен йышне специалистсем кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗччен шутланӑ. Ӑна вӗсем чӗрчунсен йӗрне кура палӑртаҫҫӗ. Специалистсем 270 маршрутпа 2874,6 километр тӑршшӗ утнине ӗнентереҫҫӗ. Чӗрчунсен йышне шутлама Чӗрчунсене тата уйрӑмах асӑрхамалли ҫутҫанталӑк вырӑнӗсене тӗрӗслекен дирекци инспекторӗсем те кӑҫал хутшӑннӑ. Ҫавна май тӗрӗс цифрӑна палӑртма май килнӗ. 2021 ҫулта пирӗн республикӑра 1095 пӑши тата 282 палан пуррине палӑртнӑ. Пӑшисем Йӗпреҫ, Пӑрачкав, Улатӑр тата Канаш районӗсенче йышлӑ, пӑлансем – Пӑрачкав, Йӗпреҫ тата Канаш районӗсенче. «Шел те, 2019 ҫулта ҫурҫӗр пӑланне Чӑваш Республикин Хӗрлӗ кӗнекинчен кӑларчӗҫ», – тенӗ «Ҫыхӑнура» форум журналистне эпир маларах асӑннӑ дирекци пуҫлӑхӗн ҫумӗ, биологи наукисен кандидачӗ Геннадий Исаков. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Ҫӗнӗ Шупашкарти Юрий Гагарин ячӗллӗ Тӗп вулавӑшра «Асамат вулавӗсем» мероприяти иртӗ. Ӑна хулари шкулсемпе пӗрле йӗркелӗҫ. Конкурса вулавӑшсемпе шкулсен ҫыхӑнӑвне йӗркелес тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Илемлӗ вулакансен «Асамат вулавӗсем 2021» ӑмӑртӑвне хула шайӗнче ирттереҫҫӗ. Пултарулӑх тупӑшӑвне хутшӑнакан чӑваш чӗлхипе литературин вӗрентекенӗсен эпир маларах асӑннӑ поэтӑн «Хӗрарӑм чӗри» кӗнекине кӗнӗ хайлавӗсене вулама тивӗ. Кам хӑшне суйласа илесси учительсенчен хӑйсенчен, вӗсен чунне мӗн ҫывӑхраххинчен килет. Конкурс пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче вулавӑшӑн вулав залӗнче 15 сехетре пуҫланӗ. Унта поэтӑн пултарулӑхне хаклакансем те кайса курма пултараҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() Эрмитаж. «Питерские заметки» сайтран илнӗ сӑн Петӗрти Эрмитажра COVID-19 пандеми вӑхӑтӗнче унта ӗҫлекен 26 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Кун пирки музейӗн «Контактра» официаллӑ ушкӑнӗнче пӗлтерни тӑрӑх, «Питерские заметки» (чӑв. «Питер ҫырӑвӗсем») портал хыпарлать. 2020 ҫулхи пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнчен пуҫласа Эрмитаж 4 уйӑхлӑха ҫынсене йышӑнма чарӑннӑ, онлайн-режимра ӗҫлеме пуҫланӑ. Ҫак вӑхӑтра, ӗҫ-хӗле кирлӗ таран хӑрушсӑрлатнӑ пулин те, Эрмитажра ӗҫлекен 26 ҫыннӑн — ҫав шутра наука ӗҫченӗсен, музей пӑхаканӗсен, инженерсен, реставраторсен тата хӑрушсӑрлӑх службин ӗҫченӗсен — пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Хальхи вӑхӑтра, ирӗксӗртен чарусем кӗртме тивет пулин те, Эрмитаж алӑкӗсем куракансем валли уҫӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Шупашкарти Ефремов купса бульварӗнче вырнаҫнӑ Ехрем хуҫа ҫуртне юсӗҫ. Халӗ проектпа смета документацине хатӗрлеме уҫӑ конкурс ирттерессине пӗлтернӗ. Контрактӑн пуҫламӑш хакӗ – 3 миллион те 82 пин тенкӗ. Конкурса ултӑ уйӑхра ирттерсе ӗлкӗрмелле. Объектӑн историпе культура экспертизине тӑвассине те палӑртса хӑварнӑ. Ефремов купса бульварӗнчи 10-мӗш ҫурт культура эткерлӗхӗ шутланать. Асӑннӑ ҫуртра 1919 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 9-мӗшӗнче ӗҫ ҫыннисем умӗнче Надежда Крупская тухса калаҫнӑ. Ҫурта 1884 ҫулта туса лартнӑ. Унӑн хуҫи малтан Прокопий Ефремов пулнӑ, кайран – унӑн ывӑлӗ Сергей. Революци хыҫҫӑн унта РКП (б) Шупашкарти уес комитечӗ, Халӑх ҫурчӗ, Шупашкар ӗҫтӑвкомӗ, НКВД, патшалӑх политика управленийӗ, хӑрушсӑрлӑх комитечӗ, В.И. Ленин музейӗ, 1991 ҫултанпа Чӑваш наци музейӗ вырнаҫнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() sochistream.ru сайтри сӑн 2020 ҫулта Чӑваш Енре килсӗр чӗрчунсене тытма, вӗсене пӑхма хыснаран 6 миллион ытла тенкӗ уйӑрнӑ. Пӗлтӗр республикӑра 573 чӗрчуна тытнӑ. Шупашкарта – 332, Канашра – 136, Ҫӗмӗрлере – 38, Тӑвай районӗнче – 9, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче – 8, Канаш районӗнче 32 чӗрчуна тытнӑ. Пӗр чӗрчуна тытмашкӑн 6093,7 тенкӗ уйӑраҫҫӗ. Кӑҫал хыснаран уйӑракан укҫа виҫине пысӑклатма палӑртнӑ, 8,9 миллион тенке ҫитересшӗн. Килсӗр чӗрчунсене курсан вырӑнти администрацие кайса заявка ҫырмалла. Вӗсем вара чӗрчунсене тытакан организаципе килӗшӳ тӑваҫҫӗ. Сӑмах май, нумаях пулмасть, пушӑн 13-мӗшӗнче, Шупашкарта ҫапкланчӑк йытӑ хӗрарӑма тапӑнса уринчен вӑйлах ҫыртса илнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() yar.mk.ru сайтри сӑн Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Шупашкарта пурӑнакан арҫын патне палламан арҫын шӑнкӑравланӑ. Хайхискер банк ӗҫченӗ-мӗн. Ҫав ҫын пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын ячӗпе такам кредит илесшӗн имӗш. Ку ӗҫе банкра ӗҫлекен ҫынсемех, усал шухӑшлисем, тӑвасшӑн-мӗн. Укҫа-тенке сыхласа хӑварас тесе арҫынна нухрата хӑрушсӑр счет ҫине куҫарма сӗннӗ. Ку ҫапла тунӑ та. Анчах ҫакна пурнӑҫличчен кредит учрежденийӗсенче кивҫенсем илнӗ. Ҫапла майпа Шупашкар арҫынни темиҫе кунра ултавҫа 6 миллион тенке яхӑн куҫарса панӑ. «1 миллион тенки хамӑнччӗ, 5 миллионӗ – кивҫен илни», - тенӗ арҫын йӗрке хуралҫисене. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫул-йӗр
![]() pravdapfo.ru сайтри сӑн Чӑваш Ен урлӑ иртекен федераци ҫулӗсем ҫинче авари сахалрах пултӑр тесе ЧР Транспорт министерстви видеокамерӑсем ытларах вырнаҫтарма йышӑннӑ. Кун пирки Владимир Осипов министр пӗлтернӗ. Ведомство палӑртнӑ тӑрӑх, кӑҫал 2 уйӑхра республикӑра ҫул-йӗр ҫинче 154 авари пулнӑ, вӗсенче 20 ҫын вилнӗ. Вӗсенчен 15-шӗ – федераци ҫулӗ ҫинче. Ҫавна май чи малтан авари тӑтӑш пулакан вырӑнсенче камера лартасшӑн. Хальхи вӑхӑтра 336 ҫухрӑма тӑсӑлакан федераци ҫулӗ ҫинче унашкал 5 вырӑн. Камерӑсене вырнаҫтариччен ҪҪХПИ сӗнӗвӗсене шута илӗҫ. Транспорт минстерстви пӗтӗмлетӳ тунӑ: пысӑк хӑвӑртлӑхпа пыракан водительсемпе камерӑсем витӗмлӗ кӗрешеҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() pravdapfo.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнче кадр улшӑнӑвӗ пулса иртнӗ. Хальхинче промышленность тата энергетика министрӗн ҫумӗ пулма ҫӗнӗ ҫынна ҫирӗплетнӗ. Хушӑва республика ертӳҫи Олег Николаев паян, пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ. Промышленноҫпа энергетика министрӗн ҫумӗ пулма Александр Кондратьева шаннӑ. Асӑннӑ пукан кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗнче пушаннӑ. Министр ҫумӗ пулса тӑрӑшнӑ Андрей Германов ун чухне ӗҫрен пӑрахнӑ. Халӗ Евгений Герасимов министрӑн каллех икӗ ҫум: Сергей Лекарев тата паян ҫирӗплетнӗ Александр Кондратьев. Пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче ӗҫлев тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗн ҫумӗ пулма Алексей Григорьева шаннӑччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() ШӖМ тунӑ сӑн Самар облаҫӗнче пурӑнакан 18 ҫулти хӗр тӗнче тетелӗнче хушма тупӑш тума пулӑшасси пирки пӗлтерӳ вырнаҫтарнӑ. Ҫакӑ Шупашкарти хӗрарӑма кӑсӑклантарнӑ. Хайхискер унпа ҫыхӑннӑ. Лешӗ ӑнлантарнӑ тӑрӑх, малтан 15 пин тенкӗ хывмалла, унтан пысӑкрах укҫа таврӑнӗ. Шупашкар хӗрарӑмӗ укҫа куҫарса парсанах тӗнче тетелӗнчи пӗлтерӳ те ҫухалнӑ, хуҫи те ҫыхӑнӑва тухма пӑрахнӑ. Уголовлӑ шырав ӗҫченӗсем ку преступление Самар облаҫӗнчи 18-ти хӗр тума пултарнине палӑртнӑ. Вӗсем унта кайса ӑна тытса чарнӑ, Чӑваш Ене конвойпа илсе килнӗ. Хӗр айӑпне йышӑннӑ, тӑкакӑн пӗр пайне саплаштарнӑ. Вӑл унччен судпа пӗрре те айӑпланман. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Кӳршӗре
![]() Тутарстанри чӑваш наци культурин автономийӗ Хусанта отчетпа суйлав конференцине ирттернӗ. Унта Тутарстан президенчӗн наци политикин департаменчӗн шалти политика енӗпе ӗҫлекен управлени пуҫлӑхӗ Данил Мустафин, Тутарстанри Ассамблея Канашӗн ӗҫ тӑвакан комитечӗн ертӳҫи Константин Яковлев, Тутарстанри Халӑхсен туслӑхӗн ҫурчӗн директорӗ Ирек Шарипов, Чӑваш наци конгресӗн вице-президенчӗ Владимир Тяпкин, чӑваш хаҫачӗсен элчисем тата ыттисем хутшӑннӑ. Данил Мустафин республикӑри чӑваш обществи чӑваш культурине, чӗлхине упрас тата аталантарас тӗлӗшпе тухӑҫлӑ ӗҫленине каланӑ. Константин Яковлев общество ӗҫне ачасемпе ҫамрӑксене явӑҫтарни пӗлтерӗшлӗ пулнине палӑртнӑ. Владимир Тяпкин Тутарстанри чӑваш обществин хастарӗсене чӑваш чӗлхипе культурине упрас тӗлӗшпе пысӑк ӗҫ тунӑшӑн тав тунӑ, Тав хучӗсем панӑ. Тутарстанри чӑваш наци культурин автономийӗн председателӗ Дмитрий Самаренкин автономин 2017–2020 ҫулсенчи ӗҫӗ пирки доклад тунӑ. Тухса калаҫнисене итлесен организаци Уставне сӳтсе явнӑ, Канаш, ревизи комиссийӗн пайташӗсене, автономи председательне, унӑн ҫумне суйланӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (10.04.2025 03:00) уяр ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 0 - -2 градус сивӗ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Воскресенский Виталий Григорьевич, артиллерин генерал-лейтенанчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Юхма Мишши, чӑваш ҫыравҫи, сӑвӑҫи, драматургӗ ҫуралнӑ. | ||
| Нухрат Антонина Ивановна, чӑваш журналисчӗ, общество ӗҫченӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |