Кемӗрти «Зимняя вишня» (чӑв. Хӗллехи чие) суту-илӳ центрӗнчи пушарта вилнисене асӑнса вӑл тӑрӑхра виҫӗ кунлӑх хурлану тесе пӗлтернине паян федераци телеканалӗсем ирех пӗлтерчӗҫ. Чӑваш Енри пӗр интернет-кӑларӑмра ҫырнӑ тӑрӑх, ӗнер Шупашкарти темиҫе ҫемье Амӑш палӑкӗ умне тухнӑ.

Унта пухӑнас шухӑша халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринче Ольга ятлӑ хӗрарӑм ҫырнӑ иккен, ӑна илтсе виҫӗ ҫемье ҫитнӗ. Татьяна ятлӑ хӗрарӑм ывӑлӗн ҫуралнӑ кунне уявлассине ҫитес эрнене куҫарнине пӗлтернӗ.

Кузбасри инкеке сӳтсе явакансенчен хӑшӗсем шухӑшланӑ тӑрӑх, республикӑра та кемӗрсемпе пӗрле хурлану кунӗ ирттермелле имӗш.

Паян Шупашкарти Амӑш палӑкӗ умӗнче 19 сехетре асӑну акцийӗ иртмелле.

Кемӗрти суту-илӳ центрӗ

Кемӗрти «Зимняя вишня» (чӑв. «Хӗллехи чие») суту-илӳ центрӗнчи хӑрушӑ инкек хыҫҫӑн Шупашкарти хастарсем пӗтӗм суту-илӳ центрне тӗрӗслеме шутланӑ. Чӑннипе, вӗсем хулари пӗр суту-илӳ центрӗнче пушар хӑрушсӑрлӑхӗн йӗркине сӗмсӗррӗн пӑснине пӗлтӗрех тупса палӑртнӑ. Хастарсем каллех унта ҫитме палӑртнӑччӗ. Лавккан иккӗмӗш хутӗнче пиротехника сутаҫҫӗ. «Уҫӑ право» проект юрисчӗ каланӑ тӑрӑх, унти урайне ковролин сарнӑ. Вӑл вара хӑвӑрт ҫунать.

Ҫитменнине хастарсем суту-илӳ центрӗнче эвакуаци планне тупайман. Кунсӑр пуҫне те йӗркене пӑснӑ тӗслӗх пайтах. Ҫаксем пирки вӗсем Вышкайсӑр лару-тӑру министерствине пӗлтӗрех пӗлтернӗ. Анчах, хӑйсем каланӑ тӑрӑх, ведомство хӑнк та туман.

Кемӗрти инкек хыҫҫӑн хастарсем Шупашкарти мӗнпур суту-илӳ центрӗнче пушар хӑрушсӑрлӑхне тӗрӗслӗҫ тата ҫынсене эвакуацилес тытӑм мӗнле ӗҫленине пахалӗҫ. Хастарсем рейда МЧС, прокуратура, йӗрке хуралӗн ӗҫченӗсене чӗнмӗҫ. Кун хыҫҫӑн вӗсем тӗрӗслев органӗсене ҫитменлӗхсене пӗтерме ыйтса ҫырӗҫ.

Кӑҫал пуш уйӑхӗнче юр ирӗлме васкамасть. Управляющи компанийӗсем те ҫурт тӑрринчи юра антарма васкамаҫҫӗ ахӑртнех. Шупашкарти пӗр ҫурт тӑррин пӗр пайӗ ҫавна пула йӑтӑнса аннӑ.

Пуш уйӑхӗн 23-мӗшӗнче каҫхи 7 сехет тӗлнелле тӗп хулари Красин урамӗнчи пӗр ҫуртра пурӑнакансем кӗмсӗртетнӗ сасӑ илтнӗ. Каярахпа ҫынсем ҫурт тӑррин пӗр пайӗ ишӗлсе аннине ӑнланнӑ. Унта 28 тӑваткал метр пысӑкӑш шӑтӑк пулса тӑнӑ.

Ҫав ҫуртра пурӑнакансем управляющи компанине юр антарма пӗрре мар ыйтнӑ. Анчах лешсем хӑнк та туман. Халӗ ав ҫурт тӑрри йывӑр юра чӑтайман – ишӗлсе аннӑ.

Сар.ru сӑнӗ

Шупашкарта «Чи хӑтлӑ та тирпейлӗ ҫурт» конкурса пӗтӗмлетнӗ. Хула администрацийӗн тӳри-шари ӑна малтанах виҫӗ номинацире ирттерме йышӑннӑ: пилӗк ҫултан иртмен, вун пилӗк ҫултан каҫман тата вун ултӑ ҫултан аслӑрах ҫуртсене уйрӑмшарӑн хакласшӑн пулнӑ. Анчах конкурс тӳрисем виҫҫӗмӗш номинацире ҫӗнтерӳҫе палӑртайман.

Тепӗр иккӗшӗнче вара мала тухнисем паллӑ. «Пилӗк ҫултан иртмен нумай хваттерлӗ ҫурт» номинацире «Ҫӗнӗ хула» компани пӑхса-тирпейлесе тӑракан Ҫӗнӗ хула урамӗнчи 36-мӗш ҫурт ҫӗнтернӗ. «Ултӑ ҫултан иртнӗ, анчах вун пилӗк ҫула ҫитеймен нумай хваттерлӗ ҫурт» категорире Трактор Тӑвакансен проспектӗнчи 64-мӗш ҫурт пӗрремӗш вырӑн йышӑннӑ. Ку ҫуртшӑн Юсавпа эксплуатаци управленийӗ яваплӑ. Ҫак икӗ ҫурта хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн хушӑвӗпе килӗшӳллӗн 60-шар пин тенкӗ преми парӗҫ.

Паян Чӑваш Енӗн тӗп хулинче шыв пӑрӑхӗ шӑтса юхнӑ. Яваплӑ тытӑмсем халӗ инкек сӑлтавне палӑртассипе тимлеҫҫӗ.

Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, инкек ҫӗрле пулса иртнӗ. «Чувашия» (чӑв. Чӑваш Ен) хӑна ҫурчӗ тӗлӗнче шыв пӑрӑхӗ шӑтса кайнипе унтан шыв палкаса тухма тытӑннӑ.

Кун пек чухне ятарлӑ тытӑмсем вӑхӑтра ӗҫе кӳлӗнеҫҫӗ те, Шупашкартисем те вырӑна часах персе ҫитнӗ, аварие сирессипе тимлеме пуҫланӑ.

Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, инкек сӑлтавне «Водоканал» акционерсен пӗрлӗхӗ палӑртӗ.

Ҫак кунсенче Чӑваш Ен тӗп хулинче Пӗтӗм Раҫҫейри канашлу ӗҫлет. Унта кӑҫалхи навигаци вӑхӑтӗнчи (пӑрахутсем шыв ҫинче ҫӳренӗ тапхӑрти) турист карапӗсен расписанийӗпе графикне ҫирӗплетӗҫ.

Пӗтӗм Раҫҫейри ҫакӑн пек канашлу икӗ ҫул каяллата Шупашкартах иртнӗччӗ. Апла пулсан Чӑваш Ен тӗп хулин хӑнасене йышӑнас опыт пур. Вӑл ҫеҫ те мар, пирӗн республика туристсене кӑсӑклантарма тӗрлӗ майсем туса параять.

Шупашкарти канашлӑва Мускавран, Питӗртен, Чулхуларан, Самартан, Ярославльтен, Костромараран, Тутарстанран, Карелирен, Удмурт Республикинчен, Краснодар тӑрӑхӗнчен 50 ҫын ытла килсе ҫитнӗ. Вӗсем пурте — туризмпа ӗҫлекенскерсем: е круиз компанийӗн ертӳҫисем, е ҫак енӗпе тӑрӑшакан ытти ӑстаҫӑсем.

Шупашкарти пӗр аслӑ шкул вӗрентекенӗ явап тытӗ. Ҫӑмӑл мелпе пуяс килни ӑна суд сакки ҫине илсе ҫитернӗ. Кун пирки РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн пресс-служби пӗлтерет.

Следовательсем тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, 53 ҫулти вӗрентекен кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 15-17-мӗшӗсенче 46 студентран сӗтев илнӗ. Унӑн кӗсйине пӗтӗмпе 92 пин тенкӗ кӗнӗ. Студентсенчен кашниех 2-шер пин тенкӗ панӑ. Куншӑн вӗрентекен вӗсене хайӗн предмечӗпе зачёт лартса пама шантарнӑ.

Анчах вӗрентекенӗн ҫӑмӑл мелпе пуясси пулман. Кӑрлач уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ӑна йӗрке хуралҫисем тытса чарнӑ. Халь суд пулмалла.

Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри уйрӑмӗн ӗҫченӗсем Шупашкар юханшыв порчӗ ҫывӑхӗнчи «Лимонад» кафене тӗрӗсленӗ те апатланмӑшра санитарипе эпидемиологи йӗркине пӑснине тупса палӑртнӑ.

Апат хатӗрленӗ ҫӗртех пахча ҫимӗҫ ҫунине, ҫӑкӑр-булка пӗҫернӗ вырӑнтах пахча ҫимӗҫ, пулӑ тата аш-какай тирпейленине асӑрханӑ. Унсӑр пуҫне шашлӑка сентре патне таса мар пахча ҫимӗҫ ҫунӑ вырӑнтан йӑтнӑ. Капла вара, йӗрке тӑрӑх, вуҫех хӑтланма юрамасть.

Ҫак сӑлтавсене шута илсе суд юханшыв порчӗ патӗнче вырнаҫнӑ «Лимонад» кафене 25 талӑклӑха хупса хунӑ. Ку тапхӑрта унта кунсерен суд приставӗсем ҫитсе курӗҫ, ӗҫе ҫӗнӗрен тӗрӗс йӗркеленине сӑнаса тӑрӗҫ.

Шупашкар хулинче пурӑнакансем ӗнер республикӑн тӗп хулинче хӑш скверпа парка, тӳреме, халӑх йышлӑ ҫӳрекен ытти вырӑна хӑтлӑх кӳрессипе те хӑйсен шухӑшне палӑртрӗҫ.

Хулана илемлетмешкӗн йышӑннӑ проект — федераци шайӗнчиех. Ҫӗнӗлӗхе пурнӑҫлама регионсене пӗлтӗр укҫа уйӑрма тытӑннӑ. 2017 ҫулта Шупашкарти 25 картише тата халӑх йышлӑ ҫӳрекен 3 лаптӑка хитрелетнӗ.

Шупашкарта кӑҫал 18 вырӑна палӑртса хӑварнӑ. Хӑшне илемлетме маларах пуҫӑнмаллине пӗлес тесе ӗнер танлаштарӑм сасӑлавӗ йӗркелерӗҫ. Унта Чӑваш Енӗн пӗрремӗш президенчӗ пулнӑ Николай Федоров та хутшӑннӑ. Ҫӗршывӑн Президентне суйланипе пӗрлех вӑл Шупашкарта хӑтлӑх кӗртмелли территорисене палӑртассипе те хӑй шухӑшне пӗлтернӗ. Чӑваш Енӗн экс-президенчӗ Геннадий Волков скверне мала хунӑ.

Шупашкарта пурӑнакан нумай ачаллӑ ҫемьене тӳре-шара хваттерсӗр тӑратса хӑварасшӑн пулнӑ. Кун пирки ЧР прокуратури хыпарлать.

Следовательсем ку ӗҫе тӗпченӗ. Нумай ачаллӑ хӗрарӑм Шупашкарти Мускав район администрацине пурӑнмалли кӗтес кирлӗ тесе ыйту ҫырнӑ. Нумай ачаллӑ амӑшӗн унашкал право пулнӑ. Вӑл кирлӗ документсене йӑлтах илсе пынӑ.

Прокуратура палӑртнӑ тӑрӑх, хӗрарӑма пурӑнмалли вырӑн илмешкӗн черете тӑратма хирӗҫленӗ. Унӑн Шупашкарта регистраци ҫук тесе ӑнлантарнӑ. Анчах прокуратура ку йышӑнӑва тӗрӗс мар тесе палӑртнӑ. Ку тӗлӗшпе суд та пулнӑ. Суд администрацие нумай ачаллӑ ҫемьене пурӑнмалли кӗтеспе тивӗҫтермелле тесе йышӑннӑ.