Раштав уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Чӑваш тӗррин музейӗнче «Ҫынсене илем кӳрӗр» курав уҫӑлӗ.
Унта хӑйӗн касса хатӗрленӗ хитре япалисемпе – шкатулкисемпе, вазисемпе, ламписемпе, арламалли ураписемпе тата ыттипе – Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ учителӗ Валерий Кудряшов тата унӑн вӗрентекенӗсем паллаштарӗҫ.
Валерий Кудряшов Шупашкарти 49-мӗш шкулта технологи учителӗнче тӑрӑшать. 2000 ҫулта шкулта «Наследие» (чӑв. Эткерлӗх) ача-пӑча производство пӗрлешӗвне уҫнӑ. Унӑн хӑйӗн уставӗ, бизнес-планӗ, тавар бренчӗ пур. 2003 ҫултанпа компани Чӑваш Енри Ремеслениксен гильдийӗн пайташӗ.
Раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче Зинаида Осипован «Любимая кукла. Юратнӑ пукане» ача-пӑча кӗнекине хӑтлама пуҫарӑннӑ. Унта ачасем тата ваттисем пухӑннӑ.
Хӑтав тӗлне музей «Поэтесса Зинаида Осипова» курав хатӗрленӗ. Унта ҫыравҫӑ мӑшӑрӗпе — паллӑ чӑваш ҫыравҫипе тата драматургӗпе, врачпа, Петр Осиповпа — сӑнланнӑ ӳкерчӗксем йышлӑ. Вӗсенче Оисповсен ачисем, мӑнукӗсем. Мӑнукӗсенчен пӗри, Ирина Иваницкая, – пианист.
«Любимая кукла. Юратнӑ пукане» – поэтӑн иккӗмӗш кӗнеки. Пӗрремӗшне автор пурӑннӑ вӑхӑтра, 1967 ҫулта, «Золотое детство» ятпа кун ҫути кӑтартнӑ.
Куславкка районӗнчи Куснар ялӗ ҫывӑхӗнче уҫӑлнӑ ҫӗнӗ музей аслӑ ҫул хӗрринче аякранах курӑнса ларать.
Кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ӗҫлесе кайнӑскер «Чӗмсӗр чикӗсен строителӗсем» мемориалта вырнасӑ.
Чӑваш наци музейӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, унта йӑлана кӗнӗ музей формачӗсемпе пӗрлех хальхи вӑхӑтри техника майӗсемпе те усӑ курнӑ.
Пысӑк ҫутӑ экранӗ Сӑрпа Хусан хӳтӗлев чиккисене тунисене халалланӑ видеопа ҫӗрӗпех паллаштарса тӑрать. Ҫавӑ «М7» ҫул ҫинченех курӑнса ларать.
Музейра – мультимеди информаци сӗтелӗсем, плазма панель, лазер проектор, акустика тытӑмӗ.
«Чӑваш Енӗн спорт легендисем» музей ҫӗнӗ экспозиципе пуянланнӑ. Асӑннӑ музей «Шупашкар Арена» пӑр керменӗнче вырнаҫнӑ.
Спорткомплексӑн иккӗмӗш хутӗнче республикӑн тӗп спорт ведомствин ертӳҫисенче ӗҫленӗ ҫынсен сӑнӗсен портрет галерейине вырнаҫтарнӑ. Спорт ведомствине пирӗн республикӑра, сӑмах май каласан, 1923 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче йӗркеленӗ. Ӑна физкультурӑн облаҫри канашӗ тенӗ.
Чӑваш Енӗн Спорт министрествинче пӗлтернӗ тӑрӑх, музей кӑҫал спортсменсен спорт экипировкисемпе тата наградисемпе пуянланнӑ.
Шупашкарта пурӑнакан ватӑсем Чӑваш тӗррин музейне ҫӳресе хавхаланаҫҫӗ. Кун пирки асӑннӑ центрта пӗлтереҫҫӗ.
Пирӗн халӑхӑмӑрӑн тӗрри чӑннипех те илемлӗ, унӑн кашни эрешӗн хӑйӗн пӗлтерӗшӗ пур.
Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центра ҫӳрекенсем Шупашкарти Чӑваш тӗррин музейне час-часах ҫӳреҫҫӗ. Чӑваш тӗррин кунӗ тӗлӗнче вӗсем кунта каллех кайнӑ. Музей ертӳҫи Надежда Сельверстрова экспонатсемпе хавхалантарса паллаштарнӑ.
Кинемейсене XVIII ӗмӗрти хӗрарӑм кӗпи хӑйӗн илемӗпе тыткӑланӑ. «Кӑкӑр ҫине ҫакмалли те питӗ илемлӗ», — , тенӗ втатисем.
Чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Чӑваш наци музейӗ Раҫҫей этнографи музейӗнче упранакан япаласен куравне уҫӗ.
«Сохраненная красота: раритеты чувашской культуры из собрания Российского этнографического музея» (чӑв. Упраса хӑварнӑ илем: Раҫҫей этнографи музейӗн пуххинче чӑваш культурин раритечӗсем) ят панӑ куравра XVIII-XIX ӗмӗрсенчи чӑвашсен япалисемпе паллашма май килӗ. Питӗре каймасӑрах.
Асӑннӑ этнографи музейӗнче чӑваш коллекцийӗнче 6 пине яхӑн япаларан тӑрать иккен. Вӑл Чӑваш наци музейӗнчинчен те маларах йӗркеленме пуҫланӑ. Туй тутӑрӗсене, сӑмахран, III Александрӑн Вырӑс музейӗн этнографи пайне 1902 ҫултах Хусанти университечӗн профессорӗ Иван Смирнов панӑ.
Ҫак кунсенче Кӳкеҫри «Бичурин тата хальхи самана» музейра хӑйсен чаплӑ ентешӗ ҫуралнине палӑртса хатӗрленӗ «Г.Ф. Трифонов» фотокурав ӗҫлет.
Чӑваш наци вулавӑшӗнче 2023 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче чӑваш халӑхӗн шанчӑклӑ ывӑлӗ, геологӗ, философӗ, профессорӗ Геннадий Федорович Трифонов /1938-2020/ ҫуралнӑранпа 85 ҫул ҫитнине паллӑ турӗҫ. Унта философ пурнӑҫӗпе пултарулӑхӗ ҫинчен хӗрӗсемпе мӑнукӗсем, студентсем, ентешӗсемпе тӗпчевҫӗсем тухса калаҫрӗҫ, ятарласа кӑларнӑ кӗнекене хӑтларӗҫ.
Хаваслӑ каҫ 18 сехетре веҫленчӗ. Унта халӑх йышлӑ пулчӗ.
Чӑваш халӑх художникӗ Станислав Михайлов (Юхтар) хӑйӗн ӗҫӗсене Чӑваш патшалӑх ӳнер музейне парнелеме йышӑннӑ. Учреждение вӑл хӑйӗн 100 картинине парнеленӗ. Ҫав шутра — живопись тата графика.
Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗн директорӗ Геннадий Козлов ӑстана музей коллекцине пуянлатма пулӑшнӑшӑн тав тунӑ май вӑл художник ӗҫӗсем чӑваш халӑхӗн культурине упраса хӑварассинче пӗлтерӗшлине палӑртса хӑварнӑ.
Музея парнеленӗ ӗҫсемпе куравсем йӗркеленӗ чух усӑ курӗҫ. Хӑш-пӗр ӗҫ Раҫҫейӗн музей фондӗнче упранӗ, вӗсемпе госкаталог.рф сайтра паллашма май килӗ.
Юпа уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкарти К.В. Иванов ячӗллӗ литература музейӗнче республикӑри Художниксен союзӗн «Танец красок» (чӑв. Сӑрӑсен ташши) пленэр куравӗ уҫӑлӗ. Курав пултарулӑх пӗрлешӗвӗ ирттернӗ 10 ҫулти уйрӑмах ӑнӑҫлӑ ӗҫсемпе паллаштарӗ. Вӗсен авторӗсем — Анна Брагина, Анатолий Головинский, Инна Лялина, Наталия Соловьева, Валентина Илем, Владимир Галошев, Вагиза Камалетдинова.
Союз, аса илтерер, юлашки 10 ҫулта пӗрмаях ун пек пленэрсем йӗркелет, ӗҫсемпе Литература музейӗнче паллаштарать. Художниксем Муркаш тӑрӑхне тухса ӳкерме кӑмӑллаҫҫӗ. Хитре вырӑнсене вӗсене Игорь Каргин тупса парать.
Шупашкар муниципаллӑ округӗнчи Ишекри Тӗп урамри 7-мӗш ҫурта регион пӗлтерӗшлӗ культура эткерлӗхӗ тесе йышӑннӑ.
Асӑннӑ икӗ хутлӑ ҫурта 1870 ҫулта туса лартнӑ. Унӑн хуҫи Александр Иванов Костин купса пулнӑ. Ишекри чиркӗве пыракансем ҫав ҫуртра ҫӗр каҫма пултарнӑ. Пӗрремӗш хутра апатланма май туса панӑ, иккӗмӗшӗнче — ҫӗр каҫма.
Ҫав купсан вулӑсра пӗртен пӗр кирпӗч савучӗ пулнӑ. Вӑл ҫавӑн пекех пир тӗртмелли савут тата шыв арманӗ тытнӑ. Хӑй вара вулӑсри судья пулнӑ. Унӑн ҫемйи Чанкассинче пурӑннӑ. Кил хуҫи вилсен ҫемье Шупашкара тухса кайнӑ, Ишекри пӳрт самай вӑхӑт пушӑ ларнӑ.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин ҫулӗсенче унта блокадӑри Ленинградран илсе килнӗ ачасене усранӑ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 50-мӗш ҫулсенче хӑлхасӑр-чӗлхесӗр ачасен интерначӗ пулнӑ. Ишеке аякри ялсенчен вӗренме ҫӳрекен ачасем те унта пурӑннӑ. 1983 ҫулта вырӑнти «Слава» совхозӑн музейне уҫнӑ. Хальхи вӑхӑтра унта Ишекри таврапӗлӳлӗх музейӗ вырнаҫнӑ.
+9.3 °C