Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрваш ялӗнче СССР халӑх артисткине Вера Кузьминана халалланӑ музей кӗтесӗ уҫасшӑн. Кун пирки нарӑс уйӑхӗн 6-мӗшӗнче асӑннӑ ялта иртнӗ ҫавра сӗтел вӑхӑтӗнче сӳтсе явнӑ. Унта вырӑнти тӳре-шара та, культура учрежденийӗсенче ӗҫлекенсем те пуҫтарӑннӑ. Артистсенчен вара чӑваш халӑх артисчӗсем Иван Иванов тата Сергей Иванов хутшӑннӑ.
Енӗш Нӑрваш ялӗнче чылай ҫул халӑх театрӗ ӗҫлет. Унта Вера Кузьминана халалланӑ музей кӗтесӗ уҫсан вӑл ҫав тӑрӑхра тӗп культура центрӗ пулса тӑрӗ.
«Вера Кузьминична ҫамрӑк артистсемшӗн яланах тӗслӗх пулса тӑнӑ, унӑн ӗҫченлӗхӗ тата театра парӑнни пире хавхалантарса тӑнӑ. Музей кӗтесӗ уҫни — унӑн эткерлӗхне упарса хӑварассинче пӗлтерӗшле утӑм пулса тӑрӗ», — тенӗ Чӑваш академи драма театрӗн артисчӗ Иван Иванов.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче (халӗ ӑна «Атӑл Опера» теҫҫӗ) музей уҫасшӑн.
Иртнӗ эрнере учрежденире коллективӑн пухӑвӗ иртнӗ. Ҫавӑн чухне Андрей Попов илемлӗх ертӳҫи, директор тивӗҫне пурнӑҫлакан Андрей Попов иртнӗ ҫула пӗтӗмлетнӗ, кӑҫалхи плансемпе паллаштарнӑ.
Кӑҫал театрта музей уҫасшӑн. Калӑпӑшлӑ ҫак проекта Раҫҫейӗн Культура министерствипе татаА.А. Бахрушин ячӗллӗ Патшалах тӗп театр музейӗпе пӗрле пурнӑҫа кӗртесшӗн. Музей кашни кунах ӗҫлӗ.
Нарӑс уйӑхӗн 7-мӗшӗнче К. А. Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче «Чӑваш позийӗн ҫӑлтӑрӗ» курав уҫӑлӗ. Ӑна вилӗмсӗр «Нарспи» авторӗ, питех те кӗске кунҫулӗнче ӗмӗрлӗхе ят хӑварнӑ Константин Иванов ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.
Курав Константин Ивановӑн тӗрлӗ енлӗ пултарулӑхӗпе: фольклортан пуҫласа фото ӗҫӗ таран —паллаштарӗ.
Чӑваш яшӗн идеалӗ Леонардо да Винчи пулнӑ иккен. Михаил Лермонтов пекех вӑл темпе те кӑсӑкланнӑ. Этнограф, фольклорист, чӗлхеҫӗ, литератор, тӑлмачӑ, педагог, художник, музыкант, фотограф, инженер — ҫакӑн пек тӗрлӗ енлӗ ҫын пулнӑ вӑл.
Кӑрлач йӑхӗн 31-мӗшӗнче Чӑваш тӗррин музейӗнче Анастасия Андреева тӗрӗҫе асра тытса «Вышивка длиною в жизнь» (чӑв. Ӗмӗре пына тӗрӗ) курав уҫӑлӗ.
Анастасия Андреева «Паха тӗрӗ» фирмӑра ӗҫлесе ӗмӗрленӗ. 2021 ҫулта вӑл Шупашкар районӗн тӗрленӗ карттине хатӗрлеме хутшӑннӑ, тепӗр ҫулхине — Раҫҫейӗн тӗрленӗ карттине.
«Пӗлтӗр эпир Анастасия Васильевнӑпа унӑн 65 ҫулхине халалланӑ курава уҫассине сӳтсе явма тытӑннӑччӗ. Анчах вӑл пурнӑҫран пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн 15-мӗшӗнче уйрӑлса кайрӗ», – каласа кӑтартнӑ Чӑваш тӗррин музейӗн заведующийӗ Надежда Сельверстрова.
И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнче археологипе истори музейӗ пур-мӗн. Кун пирки Шупашкарти шкулсенчен пӗринче чӑваш чӗлхи учителӗнче ӗслекен Александр Степанов халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче пӗлтернӗ.
«Чӑннипе каласан официаллӑ майпа ӑна уҫман-ха, анчах та уҫма пӗтӗмпех хатӗр. Экскурсие Николай Мясников, истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ирттерчӗ — чӑн-чӑн специалист, чӑн-чӑн экскурсовод. Музей ҫав тери пуян. Тӗлӗнмелли япаласем те пур. Вӗсенчен пӗри гуннсен хуранӗ. Ӑна Тутарстанри пӗр чӑваш ялӗ ҫумӗнче тупнӑ», — хыпарланӑ вӑл.
Кӑрлач уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Чӑваш тӗррин музейӗнче «От древности до современности» (чӑв. Аваллӑхран паянхи кунччен) курав уҫӑлӗ. Унта Анастасия Зимина, Ксения Туктарова тата Алёна Ефимова ҫамрӑк художниксен ӗҫӗсемпе паллашма май килӗ.
Вӗсем халӑх пултарулӑхне тӗпе хурса ӗҫлеҫҫӗ. Хӗрсен ӗҫӗсенчи пӗрпеклӗх — мифсемпе легендӑсем, чӑваш халӑхӗн историйӗпе культури. Ҫав вӑхӑтрах кашни авторӑн хӑйӗн стилӗ.
Кураври экспонатсен шутӗнче – шӑрҫаран тата пӑхӑр жетонсенчен хатӗрленӗ капӑрлӑхсем, тӗрлӗ тӗслӗ керамика, графика, фотопичет.
Курав 16 сехетре уҫӑлӗ.
Музей адресӗ: Шупашкар хули, К. Маркс урамӗ, 32-мӗш ҫурт. Ыйтса пӗлмелли телефон номерӗ +7 (8352) 62-03-44.
Кӑрлач уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Шупашкарти К.В.Иванов ячӗллӗ литература музейӗнче «Ачасен чи ҫывӑх тусӗ» курав уҫӑлӗ.
Ӑна Николай Ытарай ҫыравҫӑ, халӑх фольклорне пухнӑ, Раҫҫейри писательсен союзӗ членӗ Николай Ытарай ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халаллӗҫ. Курав 14 сехетре уҫӑлӗ.
Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артистки Валентина Ситова раштав уйӑхӗн 18-мӗшӗнче хӑйӗн паллӑ тӑванӗ Хветӗр Ҫитта вӑрҫӑра ҫырнӑ ҫырӑвӗсене Чӑваш наци музейне парнеленӗ. Кун пирки Чӑваш патшалӑх академи драма театре пӗлтернӗ.
Чӑваш халӑх артисчӗ Геннадий Медведев та Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ ашшӗн историне каласа панӑ.
Валентина Петровна Федот Александровичӑн сӑввисен, калавӗсемпе ҫырӑвӗсен пуххине «Пӑшалпа та, перопа та …» кӑларнине Чӑваш халӑх сайчӗ те пӗлтернӗччӗ.
Раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗнче чӑваш юрӑҫи, проазикӗ тата куҫаруҫи Валентин Урташ (20.12.1924 — 18.04.1973) ҫуралнӑранпа ҫул ҫитет. Ҫавна май Шупашкарти К.В. Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче астӑвӑм каҫӗ иртӗ.
Мероприяти ыран, раштавӑн 18-мӗшӗнче, 14 сехетре пуҫланӗ. Литература музейӗ Ленинград урамӗнчи 29-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ.
«Пуринчен малтан» телеграм-канал пӗлтернӗ тӑрӑх, Тайгари ялта, Иркутск облаҫӗнчи Тайшет районӗнчи Джогино ятлӑ чӑваш ялӗнче, чӑваш культурин музейӗ уҫӑлнӑ. Вӑл пысӑках мар пулин те хӑтлӑ.
Музейра ӗлӗк чӑвашсем усӑ курнӑ хатӗр-хӗтӗре курма, пулать. Вӗсене ку тӑрӑхра пурӑнакан ҫынсем парнеленӗ.
Музей уҫӑлнӑ хыҫҫӑн лармана пухӑннӑ. Унта ачасене наци кухнипе, йӑли-йӗркепе паллаштарнӑ, юрланӑ-ташланӑ.
Хальхи вӑхӑтра Джогино ялӗнче 600 яхӑн ҫын пурӑнать. Ӑна 1912 ҫулта Чӑваш Енрен куҫса кайнӑ ҫынсем пуҫарса янӑ.
+9.3 °C