Ыран, чӳк уйӑхӗн 14-иӗшӗнче, паллӑ чӑваш ҫыравҫи Лидия Сарине 75 ҫул тултарать.
Ҫак кунсенче А. Гайдар ячӗллӗ вулавӑшпа ҫыравҫӑпа тӗлпулу иртнӗ. Унта Шупашкарти 22-мӗш вӑтам шкулта 4-мӗш класра вӗренекен кадетсене йыхравланӑ.
Лидия Михайловна ачалӑхри самантсене аса илсе каласа кӑтартнӑ, хӑйӗн сӑввисене вуласа панӑ. Лидия Михайловна халӑх юррисене те илемлӗ юрлать.
Ку канмалли кунсенче, чӳкӗн 15-мӗшӗнче, Шупашкарти «Пехет» агромаркетра Патӑрьел округӗн кунӗ иртӗ.
Унта пыракансене пуян программа кӗтет: «Пашьел»: «Чемен», «Умарина», «Ялкын», «Гармония» халӑх ансамблӗсен пултарулӑхӗпе киленме май пулӗ. «Паттӑр» спор шкулӗн спортсменӗсем фитнес-аэробика номерӗпе паллаштарӗҫ.
Ҫавӑн пекех аслисемпе ачасем ал ӗҫӗ енӗпе ӑсталӑх класӗсене хутшӑнайӗҫ. Сцена ҫинче чӑваш эстрада ҫӑлтӑрӗсем те юрӑсемпе савӑнтарӗҫ – Алексей Московский тата Сергей Лекеров пулӗҫ.
Паян Чӑваш кӗнеке издательстви 105 ҫул тултарать. Юбилей тӗлне «С книгой по жизни. Кӗнекепе пурӑнатпӑр: Чувашскому книжному издательству — 105 лет» кӗнеке кун ҫути курнӑ. Ӑна Ольга Федорова тата Ольга Иванова хатӗрленӗ. Ӳнерҫи – Наталия Орлова, макет оригиналӗ – Екатерина Васильевӑн.
Чӑваш кӗнеке издательстви 1920 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче йӗркеленнӗ. Ҫав кун Шупашкарта чӑвашсен хушшинчи II Пӗтӗм Раҫҫейри канашсен съезчӗ уҫӑлнӑ. Унта пӗлтерӗшлӗ ыйтӑва пӑхса тухнӑ – Чӑваш патшалӑх издательствине уҫма йышӑннӑ. Унӑн пӗрремӗш ертӳҫи Александр Иванов (Ванюшке, 1897-1942) пулнӑ.
Паян Патшалӑх истори архивӗнче Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 80 ҫул ҫитнине халалласа «С пером и оружием» документлӑ курав уҫӑлать. Унти документсем фронтра пулнӑ чӑваш ҫыравҫисен кун-ҫулӗпе паллаштараҫҫӗ.
Вӑрҫа Чӑваш Енрен 208 пин ытла ҫын тухса кайнӑ. Вӗсен йышӗнче – ҫыравҫӑсемпе журналистсем те. Вӗсем ҫапӑҫнӑ вӑхӑтра та ҫырма чарӑнман, салтаксене хавхалантарнӑ.
Куравра Петӗр Хусанкайӑн, Яков Ухсайӑн, Леонид Агаковӑн, Илпек Микулайӗн, Василий Алагерӑн, Василий Алентейӗн, Александр Алкан, Алексей Талвирӑн, ҫавӑн пекех Василий Долгов литературоведӑн пурнӑҫӗпе тата ӗҫӗ-хӗлӗпе паллашма пулать.
Курав 14 сехетре ҫак адреспа уҫӑлӗ: Шупашкар хули, Уруков урамӗ, 2-мӗш «а» ҫурт.
59 ҫулти Зинаида Тепеева Пӗтӗм Раҫҫейри «Мастерс» категорири чи лайӑх спортсмен» конкурс финалисчӗ пулса тӑнӑ.
Вӑл – СССР спорчӗн тава тивӗҫлӗ мастерӗ, тӗнче класлӑ спорт мастерӗ, Раҫҫейӗн нумай хут чемпионки, рекордсменка. Кӑҫал Зинаида Пӗтӗм тӗнчери ветерансен вӑййисене хутшӑннӑ, чемпион ятне икӗ хутчен тивӗҫнӗ.
Зинаида Тепеева Муркаш районӗнче ҫуралса ӳснӗ. Спортпа шкулта вӗреннӗ чухне туслашнӑ, Шупашкарта Вячеслав Ермаков тренер патӗнче ӑсталӑхне туптанӑ. Малтан йӗлтӗрпе чупнӑ вӑл, кайран ҫӑмӑл атлетикӑпа туслашнӑ.
Ентешӗме ҫӗнтерме пулӑшас тесен ҫакӑнта сасӑлама пулать: vk.com/wall-6783586_72828.
Ӗнер, чӳкӗн 9-мӗшӗнче, Шупашкарта Ҫамрӑклӑх бульварӗнчи 8-мӗш ҫуртра виҫӗ пӳлӗмлӗ хваттер ҫуннӑ.
Пушар мӗнрен тухнине палӑртнӑ. 46 ҫулти кил хуҫи килтен кайнӑ чухне телевизора розеткӑран кӑларман. Вӑл вара юсавсӑр пулнӑ, ҫулӑм хыпса илнӗ. Пушарта шкап, пластик чӳрече сиенленнӗ. Ҫулӑм пӗтӗмпе 1 тӑваткал метр лаптӑк ҫинче алхаснӑ.
Юрать, ҫӑлавҫӑсем вӑхӑтра ӗлкӗрнӗ. Вӗсем ҫулӑма 4 минутран сӳнтернӗ.
ЧР вӗрентӗвӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Нина Алимасова ӗнер пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 85 ҫулта пулнӑ.
Нина Александровна Брянск облаҫӗнчи Клинцы хулинче ҫуралнӑ. 1956 ҫулта Шупашкара килсе ӳнер училищине вӗренме кӗнӗ. Кун хыҫҫӑн «Чӑвашгражданпроект» проект институтӗнче, «Чӑвашрембыттехника» реклама мастерскойӗнче ӗҫленӗ.
1969 ҫулта Нина Александровна И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУн ӳнерпе графика факультетне вӗренме кӗнӗ. Диплом илсен унта студентсене вӗрентнӗ, чылай ҫул декан ҫумӗ те пулнӑ.
Вӑл педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент, Раҫҫей ӳнерҫисен пӗрлӗхӗн пайташӗ, Чӑваш Республикин вӗрентӗвӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ пулнӑ.
Шупашкарти ҫӑлавҫа Александр Скворцова Пӗтӗм Раҫҫейри «Мой ласковый и нужный зверь» премие илме тӑратнӑ. Вӑл «В ответе за тех…» номинацире кӗрешӗ.
Кӑҫал ҫулла Александр шурӑ кушак аҫине ҫӑлнӑ. Шупашкарти пӗр ҫуртри хваттер ҫунма тытӑнсан ҫӑлавҫӑсем 24 ҫынна урама илсе тухнӑ. Анчах тӑрук пӗр ҫын хваттерте кушак юлнине пӗлтернӗ.
Александр пӗр шухӑшалмасӑр тӗтӗм-сӗрӗм явӑнакан ҫурта кӗрсе кайнӑ. Шурӑ кушак аҫине вӑл балкон ҫинче тупнӑ. Чӗрчун тӑнне ҫухатнӑ ӗнтӗ. Ҫӑлавҫӑ ӑна реанимаци тума тытӑннӑ: чӗрине массаж тунӑ, искусственнӑй майпа сывлаттарнӑ. Кӗҫех кушак тӑна кӗнӗ. Ҫапла вӑл унӑн пурнӑҫне ҫӑлнӑ.
Шупашкарта Чӑваш АССРӗн Аслӑ Канашне 17 ҫул ертсе пынӑ политика, Шупашкарӑн хисеплӗ ҫыннине Семен Ислюкова халалланӑ палӑк пулӗ. Ӑна Ислюков скверӗнче вырнаҫтарӗҫ.
Палӑк авторӗ – Владимир Нагорнов скульптор. Ислюков аллинче – плащ тата шлепке, вӑл ҫӳллех мар пьедестал ҫинче тӑрать. Ҫапла ахальтен туман – скульптор яланах халӑхпа ҫывӑх пулнӑ политикӑн уҫӑ та ансат кӑмӑлне кӑтартасшӑн.
Юпа уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Шупашкарта 9-мӗш Пилӗкҫуллӑх проспектӗнчи картишре ача чуччу-балансирпа ярӑннӑ чухне икӗ аллине хуҫнӑ. Вӑл ҫӗре ӳксе суранланнӑ.
Тӗнче тетелӗнче кун пирки хыпар сарӑлсан Шупашкарти Ленин районӗн прокуратури тӗрӗслев пуҫарнӑ. Кун хыҫҫӑн ӗҫ-пуҫ мӗнле пулса иртнине уҫӑмлатӗҫ, ача-пӑча лапамӗ хӑрушсӑрлӑх мерисемпе килӗшсе тӑнипе тӑманнине палӑртӗҫ.
-0.7 °C