culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, шӑматкун, 27 мая, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Библионочь» (чӑв. Библиокаҫ) Пӗтӗм Раҫҫейри акци черетлӗ хутчен иртӗ. Кӑҫалхи пулӑмӑн девизӗ — «Пӗрле вулатпӑр».

Вулавӑшра ӗнентернӗ тӑрӑх, библиокаҫра иртекен мероприятисем тӗрлӗ енлӗ пулӗҫ. Библиотекӑна пӗрмай ҫӳрекенсем те, сайра хутра пырса каякансем те унта хӑйсене валли кӑсӑкли тупасса шанаҫҫӗ.

Театр ӳнерне юратакансем валли ҫав каҫ Александр Островскин «Волки и овцы» пьеси тӑрӑх лартнӑ инсценировкӑна тата испани поэчӗн Федерико Гарсиа Лоркӑн «Нить судьбы» лирики тӑрӑх хатӗрленӗ моноспектакле кӑтартӗҫ.

Паян 14 сехетре ЧР Наци влулавӑшӗнче Иван Яковлев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнине халалласа «Ҫутта тухнин вӑраха тӑсӑлнӑ ҫутти» (вырӑсла – «Долгий свет просвещения) курав уҫӑлать. Паян – Славян ҫырулӑхӗн тата культурин кунӗ. Курав паянхи кун уҫӑлни – ахальтен мар. Иван Яковлева ывӑлӗ манаҫлӑ ҫуттакӑларуҫӑпа, гуманистпа танлаштарнӑ. «И.Я.Яковлев чӑваш халӑхӗшӗн тӗттӗм вӑхӑтра шӑпа пӳрни пулнӑ», - тенӗ вӑл.

Курава «Чӑваш халӑхне панӑ Халал» концепци тавра йӗркеленӗ. Ун урлӑ Иван Яковлевӑн педагогика ӗҫне, чӑваш халӑхне ҫутта кӑларнине кӑтартса панӑ. Унта документсемпе те паллашма май пур. Ҫав шутра – Раҫҫей патшалӑх вулавӑшӗнчи «Халалӑн» чӑвашла тата вырӑсла алҫырӑвӗпе те. Чылай экспонат – ЧР Наци вулавӑшӗн фондӗнчен. Ҫав шутра Иван Яковлев чӑвашла куҫарнӑ «Чӑн тӗн кӗнеки – Начальное учение православной христианской веры» кӗнеке те, 1911 ҫулта чӑвашла тухнӑ «Ҫӗнӗ халалӑн» тулли изданийӗ те, 1872-1919 ҫулсенче тухнӑ чӑвашла букварьсем те пур.

cheb-centr.soc.cap.ru/press-centr сӑнӳкерчӗкӗ

Шупашкарта пурӑнакан хастар ватӑсем паян пӗр шухӑшлӑ пулса пысӑк йышпа хулари парксенчен пӗринче пухӑннӑ. Вӗсем Пӗтӗм тӗнчери скандинави уттин кунне ҫавӑн пек паллӑ тунӑ.

Икӗ алла икӗ туя тытса утакансен йышне чӑваш парламенчӗн депутачӗ Виктор Горбунов та тӑнӑ. Вӑл «Аслӑ ӑру» парти проекчӗн республикӑри координаторӗ пулнӑ май кинемейсене сывӑ пурнӑҫ йӑли-йӗркине тытса тӑнӑшӑн ырласа мухтанӑ.

Скандинави уттин кунне хутшӑннисен йышӗнче 83 ҫулти Стаина Гурьева та пулнӑ. Халӑхпа иртекен пысӑк мероприятисене вӑл яланах хастар хутшӑнать иккен. Спортпа та туслӑ, ал ӗҫӗпе аппаланма юратать, хулари культура учрежденийӗсене тухса ҫӳрет.

Шупашкарта кӳлмекре Раҫҫейӗн тӗрленӗ карттин музейӗ пуласси пирки хыпарланӑччӗ. Ӑна ҫитес ҫул хута ямалла.

ЧР Элтеперӗ Олег Николаев ТАСС агентствӑна музей тумашкӑн мӗн чухлӗ укҫа кирлине пӗлтернӗ. 80 миллион тенке яхӑн.

"Строительство валли 40 миллион кирлӗ. Унтан музея хӑтлӑлатма укҫа кирлӗ пулӗ", - тенӗ Олег Алексеевич. Вӑл каланӑ тӑрӑх, кун валли тепӗр 40 миллион тӑкакланӗ.

Аса илтерер: унччен проектпа ӗҫ документацине хатӗрлеме, инженери ывтӑвӗсене татса пама 3,2 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрнӑ.

cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Шупашкар районӗнчи (халӗ округ теме пуҫларӗҫ-ха) Лапсар ял тӑрӑхне кӗрекен Ҫатракасси ялӗнче пурӑнакансене ӗҫмелли шыв ыйтӑвӗ чылайранпа пӑшӑрхантарнӑ. Таса шыва ял ҫыннисем хуларан канистрӑпа турттарса пурӑннӑ, пахча шӑварма вара ҫӑлкуҫ алтнӑ. Анчах унти шыв акшарлӑ пулнӑ.

Яла йӗркеллӗ шывпа тивӗҫтерес тесе 2013 ҫулта проект хатӗрленӗ-ха, анчах унтанпа вӑл кивелнӗ. 2019 ҫулта проекта ҫӗнетес ыйтупа тепӗр хутчен ҫине тӑма тивнӗ.

Вырӑнти хастарсем ҫине тӑнипе ҫав ӗҫе вӗҫлеме май килнӗ. Халӗ 460 ҫурта шывпа тивӗҫтерес ыйту вӗҫленсе пырать. Кун пирки ялти хастар хӗрарӑмсенчен пӗри Алина Малова каласа кӑтартнӑ.

Укҫа-тенкӗ енӗпе республика хыснинчен пулӑшмалла.

chuvbook.ru сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк

Чӑваш кӗнеке издательствинче нумаях пулмасть «Уйӑх юлташне ҫӑлни» ятлӑ кӗнеке пичетленсе тухнӑ. Унӑн авторӗ – Ирина Кошкина. Кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑларӑма «вӑтам ҫулти ачасем валли хатӗрленӗ, унта ҫичӗ калав кӗнӗ».

Иринӑн ачасем валли ҫырнӑ хайлавӗсем маларах «Пирӗшти патне янӑ ҫыру», «Куҫукпа Хураҫка. Потеряшка», «Ҫул кайӑкӗ» сборниксенче кун ҫути курнӑ.

Ирина Кошкина 1994 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Патӑрьел районӗнчи Нӑрваш Шӑхаль ялӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче вырӑс тата чӑваш филологийӗпе журналистика факультетӗнче вӗреннӗ. «Ҫамрӑксен хаҫачӗн» корреспонденчӗ пулса ӗҫлет. 2023 ҫултанпа вӑл – «Чӑваш Республикинчи профессионал писательсен союзӗ» общество организацийӗн членӗ.

chuvbook.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Хветӗр Уярӑн «Ҫырнисен пуххин» виҫҫӗмӗш томӗ пичетленсе тухнӑ.

Чӑваш кӗнеке издательстви Хветӗр Уярӑн тӑватӑ томран тӑракан «Ҫырнисен пуххине» кӑларма пуҫланӑ. Пӗрремӗш том 2021 ҫулта кун ҫути курнӑ. Унта «Шурча таврашӗнче» историлле романӑн пӗрремӗш кӗнеки – «Таната» – кӗнӗ. 2022 ҫулта пичетлесе кӑларнӑ иккӗмӗш томра асӑннӑ романӑн иккӗмӗш кӗнеки – «Таркӑн» – вырнаҫнӑ.

Нумаях пулмасть вара «Ҫырнисен пуххин» виҫҫӗмӗш томӗ пичетленсе тухнӑ. Чӑваш кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, унта тӑватӑ повеҫпе ҫирӗм калав кӗнӗ.

Кӑларӑма пухса хатӗрлекенӗ тата редакторӗ – Валерий Алексеев, ӳнерҫи – Светлана Бритвина. Тиражӗ – 1000 экземпляр.

Ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ тата ЧР Вӗренӳ институчӗ чӑваш лексикографӗ тата педагогӗ Михаил Иванович Скворцов ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитнине халалласа Пӗтӗм Раҫҫейри ӑслӑлӑхпа практика конференцине йӗркелеҫҫӗ. Вӑл "Лексикографин, терминологин тата куҫару теорийӗн ҫивӗч ыйтӑвӗсем" ятлӑ.

Конференцие ӑслӑлӑх тата ӑслӑлӑхпа тӗпчев организацийӗсен ӗҫченӗсем, аслӑ шкулсен вӗрентекенӗсем, аспиранчӗсем, магистранчӗсем, вӑтам професси пӗлӗвӗ паракан учрежденисен тата шкулсен педагогӗсем хутшӑнӗҫ.

Конференци Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн акт залӗнче 10 сехетре пуҫланӗ.

cap.ru сайтри сӑн

Йӗпреҫ районӗнче лесничествӑра пушар тухнӑ. Кун пирки «Вӑрман хуралӗ» диспетчер службине паян ирхине 6 сехет те 26 минутра пӗлтернӗ.

Лесничество ӗҫченӗсем пӗр тӑхтамасӑр инкеке сирме пуҫланӑ. 6 сехет те 55 минутра пушара сарӑлма чарнӑ. Кӑштахран ҫулӑма вуҫех сӳнтернӗ.

Юрать-ха, пушар вӑйлӑ сарӑлма ӗлкӗреймен. Ҫулӑм 0,01 гектар ҫинче кӑна алхаснӑ. Телее, ку инкек Йӗпреҫ лесничествине пӗр пус та тӑкак кӳмен. Йывӑҫ-тӗм те шар курман.

Шупашкар хулинче пурӑнакан 77 ҫулти Светлана Патшина урама кунсерен уҫӑлма тухса кӗрет. Пӗччен мар. Хӑйне пӑхакан социаллӑ ӗҫченпе.

Ватӑ хӗрарӑма икӗ ҫула яхӑн ӗнтӗ Ирина Чернова социаллӑ ӗҫчен пӑхать.

Урамра уҫӑлса ҫӳрени кирек камшӑн та усӑллӑ. Анчах та ватӑ ҫынсемпе сусӑрсене пӗччен тухса кӗме ҫӑмӑл мар. Ун пек чухне вӗсене социаллӑ ӗҫченсем пулӑшаҫҫӗ. Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен комплекслӑ центрта, ав, ҫав тӗллевпе «Майсене аталантарса» проект шухӑшласа кӑларнӑ.

Светлана Патшинӑпа Ирина Чернова хӗлле те, ҫулла та, ҫумӑр е юр ҫусан та уҫӑлма тухса кӗреҫҫӗ. Уншӑн кинемей социаллӑ сллужбӑна тем пекех тав тӑвать. Ватӑ хӗрарӑмӑн хӗрӗ аякра, Греци ҫӗршывӗнче пурӑнать. Амӑшӗн пурнӑҫӗпе вӑл кӑсӑклансах тӑрать, видеоҫыхӑну урлӑ пӗлсе тӑрать.