Владимир Филиппов

Чӑваш Республикин транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министрне Владимир Филиппова ҫирӗплетнӗ. Ҫапла Хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ака уйӑхӗн 5-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.

Унччен министрта тӑрӑшнӑ Михаил Янковские урӑх ӗҫе куҫнӑ май хӑтарнине /news/5426.htmlэпир пӗлтернӗччӗ.

Владимир Филиппов Вӑрнар районӗнчи Элмен Сунар ялӗнче 1966 ҫулта ҫуралнӑ. 1985 ҫулта вӑл Шупашкарти строительство техникумӗнче «Промышленноҫ тата граждан строительстви» специальноҫа алла илнӗ. 2001 ҫулта Чӑваш патшалӑх университетӗнче вӗренсе тухнӑ, унта вӑл «Наци экономики» специальноҫа алла илнӗ. 2011 ҫултанпа Шупашкар хулинчи Ленин район администрацине ертсе пынӑ.

Чӑваш Ен Элтеперӗн маларах асӑннӑ кунхи тепӗр Хушӑвӗпе Олег Марков строительство министрне ЧР Министрӗсен Кабинечӗн Председателӗн ҫумӗ пулма ҫирӗплетнӗ.

Кӑҫал Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗ 20 ҫул тултарать. Унта ӗҫлекенсем паллӑ кун тӗлне асӑнмалӑх медаль тата кӑкӑр ҫине ҫакмалли кӑларма йышӑннӑ. Анчах унта Чӑваш Республикин Патшалӑх Гербне усӑ курма Геральдика канашӗнчен ирӗк илмелле. Асӑннӑ канашӑн нумаях пулмасть иртнӗ черетлӗ ларӑвӗнче ҫав ыйтӑва пӑхса тухнӑ та.

Ларура республикӑн Ял хуҫалӑх министерствин «Нива» вӗренӳ центрӗ Чӑваш Республикин автошкулсен ассоциацине йӗркелес шут тытнӑ иккен. Анчах ҫак ятра «Чӑваш Республики» тенине усӑ курма каллех Геральдика канашӗ ырлани кирлӗ.

Геральдика канашӗнчен «Чӑваш Республики» ята усӑ курма инвестиципе финанс компанийӗсенчен пӗри те ирӗк ыйтнӑ. Вӑл «Чӑваш Республикин аталанӑвӑн корпорацийӗ» ятпа акционерсен тулли мар обществине йӗркелесшӗн иккен. Унсӑр пуҫне Патшалӑх ялавӗпе Патшлаӑх гербне усӑ курма ыйтнӑ.

Геральдика канашӗ никама та кӳрентермен — вӗсен кашнин ыйтӑвнех тивӗҫтернӗ.

Ыран СССР художниксен союзӗн членӗ Алексей Майраслов скульптор-монументалист ҫуралнӑранпа 75 ҫул ҫитет. Хӑйӗн пултарулӑхӗпе вӑл Чӑваш Енӗн наци скульптурин шкулӗнче ырӑ йӗр хӑварнине палӑртаҫҫӗ республикӑн Культура министерствинче. Хӑйӗн хайлавӗсенче скульптор культурӑри тата историри ӗҫченсене сӑнланӑ. Палӑксем те, монументсем те тунӑ вӑл. Унӑн ӗҫӗсем Чӑваш Ен урамӗсене кӑна мар, хамӑр ҫӗршывӑн тата Украинӑн тӗрлӗ кӗтесне те илем кӳреҫҫӗ.

Хӑй вӑл Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрваш ялӗнче ҫуралнӑ. Харьковри тата Кейӳри патшалӑх университечӗсенче вӗреннӗ. 1978 ҫулта Мускаври Суриков ячӗллӗ художество институчӗн кӳлепе факультетӗнче пӗлӳ илнӗ. 1978–1999 ҫулсенче вӑл РСФСР художество фончӗн скульптор-монументалисчӗ пулса тӑрӑшнӑ.

Майрасловӑн тӗп хайлавӗсен шутне «Йӗтӗн. Чӑваш хӗрарӑмӗ», «Шупашкар хулинчи Тракторостройӑн монтажникӗсем», «Салтаксем килеҫҫӗ», «Чӑваш хӗрарӑмӗ Рая», «Космонавт-3», «Василий Фёдоров актёр», «Ҫӗнтерӳ салтакӗсем», «Ҫеҫпӗл Мишши», «И.Я. Яковлев», «Константин Иванов», «Чӑваш халӑх поэчӗ Порфирий Афанасьев», «Сетнерпе Нарспи ҫӑл патӗнче» тата ыттине асӑнаҫҫӗ.

Малалла...

Ҫӗнӗ Шупашкарти 2-мӗш шкулта вӗренекен Владлена Халитова пирки асӑннӑ хула администрацийӗ ыттисенчен уйрӑлса тӑраканскер тесе хыпарлать. Хӗр пӗрчӗк 10 ҫулта кӑна пулин те 7-мӗш класа ҫитнӗ иккен. Икӗ ҫулта хӗр пӗрчӗк пуҫламӑш шкулӑн программине экстерн программипе ӑша хывнӑ-мӗн. Халӗ вӑл куҫӑнсӑр майпа вӗренет. Хӗрача чӑвашла, хрантсусла, китайла, акӑлчанла пӗлет иккен.

Шкул программине пуҫа лайӑх чикнипе пӗрлех хӗрача музыка шкулне ҫӳрет-мӗн: флейтӑпа, скрипкӑпа, гитарӑпа, фортепианӑпа калать. Республикӑри конкурссенче те ҫӗнтерет иккен вӑл. Кӗҫех вӑл Волгоград хулинче иртекен ҫамрӑксен Дельфи вӑййинче Чӑваш Республикин чысне хӳтӗлӗ. Унта тӗрлӗ музыка инструменчӗпе вылякансем пуҫтарӑнӗҫ.

Чи лайӑх хӳтӗлевҫӗ — 5-мӗш номерлӗ Сергей Павлов

Паян Пӗтӗм тӗнчери сывлӑх кунне палӑртаҫҫӗ. Ҫавна май шӑматкун республикӑн влаҫ органӗсенче ӗҫлекенсем Шупашкарти «Спартак» ача-пӑчапа ҫамрӑксен спорт шкулне пухӑннӑ. Унта вӗсем волейбол турнирӗ ирттернӗ.

Вӑййа тӑватӑ ушкӑн хутшӑннӑ: республикӑн Правительствин, Патшалӑх Канашӗн, Шупашкар хула администрацийӗн тата районсемпе хула пуҫлӑхӗсен пӗрлештернӗ ушкӑнӗсем. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев кашни студентӑн, кашни шкул ачин спорт мероприятийӗсене хутшӑнмаллине палӑртнӑ. Элтепер шучӗпе ҫывӑх вӑхӑтра халӑхӑн 40 проценчӗ спортпа туслашӗ.

Турнирта Чӑваш Енӗн Правительствин ушкӑнӗ ҫӗнтернӗ, вӑл куҫса ҫӳрекен Кубока тивӗҫнӗ. Республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Павлов пирки чи лайӑх хӳтӗлевҫӗ тесе йышӑннӑ, чи лайӑх тапӑнакан — ӗҫлӗх службинче тӑрӑшакан Сергей Викторов, чи лайӑх вылякан — ЧР Патшалӑх канашӗн депутачӗ Игорь Кушев, чи лайӑх хӳтӗлевҫӗ — Шупашкар хулинчи Калинин администарцийӗнче ӗҫлекен Вадим Мальцев, чи лайӑх универсаллӑ вӑйӑҫ — Ҫӗнӗ Шупашкар администрацийӗн ӗҫченӗ Александр Сироткин.

«Чарӑн!» акци йӗркелӳҫисем автоавӑрлав станцийӗсене ахальтен суйламан. Ара, кашни водитель станцие эрнере 1–2 хут та пулин кӗрет-ҫке-ха. Кунта вӗсем водительсене ҫул урлӑ каҫмалли ятарлӑ вырӑнта чарӑнмаллине тепӗр хут аса илтересшӗн.

Заправкӑсенче канихвет автомачӗсем вырнаҫтарӗҫ. Вӗсем тормоз педалӗ евӗр пулӗҫ. Водитель ун ҫине пусӗ ҫеҫ — канихвет тухӗ. Унӑн хуппи ҫине акци йӗркелӳҫисем чарӑнмалли правилӑсене ҫырса хунӑ. Кун пирки РФ ШӖМӗн Санкт-Петербургри тата Ленинград облаҫӗнчи тӗп управленийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ.

Кампани паллиллӗ тум тӑхӑннӑ волонтерсем водительсене чарӑнмалли физикӑпа паллаштарӗҫ. Автозаправкӑсенчи ҫакнашкал мероприяти Питӗрте, Чӑваш Енре, Пермь енӗнче, Владимир, Калуга, Мускав, Чулхула, Новгород, Омск, Ярославль облаҫӗсенче иртнӗ.

Шупашкарти Вырӑс драма театрӗпе Мари Республикинчи Г.Константинов ячӗллӗ академи вырӑс театрӗ гастрольпе ылмашӑнӗҫ. Гастроль ака уйӑхӗн 8–11-мӗшӗсенче иртӗ.

Икӗ республика халӑхӗ театрсен чи лайӑх постановкисемпе киленӗҫ. Тӑватӑ кунра Йошкар-Олари вырӑс театрӗ Шупашкарта виҫӗ камит кӑтартӗ. Вӗсем — «Примадонна» (К.Людвиг), «ДеВИШНИк» (Л.Каннингем), «Точка зрения» (В.Шукшин). Гастроль вӑхӑтӗнче театр сцени ҫинче ачасем валли куллен «Белоснежка и семь гномов» музыка юмахӗ (П.Устинов тата О.Табаков) пулӗ.

Шупашкарти вырӑс драма театрӗ Мари Эл тӗп хулине 2012 тата 2013 ҫулсенчи ҫӗнӗ спектакльсемпе кайӗ. Унти сцена ҫинче асла ӳсӗмрисем валли А.Островскин «Бешеные деньги», С.Лобозеровӑн «По соседству мы живем», М.Оррӑн тата Р.Дэнемӑн «Шарады Бродвея» спектаклӗсем пулӗҫ. Мари Республикин ачисем «Одни в городе, или Веселые уроки ОБЖ» (И.Широкобокова) постановка курӗҫ.

Палӑртмалла: Мари Республикинчи Г.Константинов ячӗллӗ вырӑс драма театрӗ Шупашкарти вырӑс драма театрне час-часах килет. Юлашки хут кунта вал 2012 ҫулхи юпа уйахӗнче хӑнара пулнӑ.

Технологи предметне вӗрентекен Татьяна Волкова

Вӑрнар районӗнче «Ҫулталӑкри вӗрентекен — 2014» конкурсӑн финалӗ пулнӑ. Татьяна Волкова Туҫи Ҫармӑс шкулӗн чысне хӳтӗленӗ. Вӑл унта технологи предметне вӗрентет, ҫав вӑхӑтрах директорӑн вӗрнӳ енӗпе ҫумӗн тивӗҫне пурнӑҫлать.

Конкурсҫӑсене ҫӑмӑл пулман. Вӗсен вӗренӳри инноваци мелӗсемпе усӑ курнине, ҫав вӑхӑтрах шкулти йӑлана кӗнӗ йӗркесене сыхласа хӑварнине кӑтартмалла пулнӑ.

Конкурс икӗ тапхӑрпа иртнӗ. Пӗрремӗш кунхине унта хутшӑнакан учительсем уҫӑ урок тата методканашлу ирттернӗ. Тепӗр кунхине «класс сехечӗ» тата «ашшӗ-амӑшӗн пухӑвне» йӗркеленӗ. Финала тухнӑ вӗрентекенсем педагогикӑри тӗрлӗ лару-тӑру пирки тавлашу ирттернӗ.

Туҫи Ҫармӑс шкулӗн вӗрентекенӗ Татьяна Волкова чи нумай балл пухса конкурс ҫӗнтерӳҫи пулса тӑнӑ. Конкурсра ӑна тарӑн пӗлӗвӗ, ачасемпе хутшӑнма, пӗр чӗлхе тупма пӗлни питӗ пулӑшнӑ.

Татьяна Геннадьевна Вӑрнар районӗн чысне республика шайӗнче хӳтӗлӗ. Ӑна виҫе ывӑлӗ, Туҫи Ҫармӑсри вӗрентекенсемпе ачасем хавхалантарӗҫ.

Республикӑри чылай район-хула «Чӑваш Ен литератури: ҫулталӑкри чи вуланакан кӗнеке — 2012» конкурса хутшӑнчӗ. Хӑш-пӗр тӑрӑхра пӗтӗмлетӳсем тунӑ ӗнтӗ. Трак енре те конкурса пӗтӗмлетнӗ.

Красноармейски районӗнчи вулавӑшсенче кӑҫалхи кӑрлач-пуш уйӑхӗсенче «Чӑваш Ен литератури: ҫулталӑкри чи вуланакан кӗнеке — 2012» конкурс иртнӗ. Унта пӗтӗмпе 15 вулавӑш хутшӑннӑ. Конкурспа килӗшӳллӗн ҫыравҫӑсемпе тӗлпулусем, конференцисем, кӗнеке хӑтлавӗсем, конкурссем, поэзи сехечӗсем, викторинӑсем, куравсем иртнӗ.

Вулавӑшсенче формулярсене тишкернӗ, ыйтӑм ирттернӗ. Пӗтӗмпе 400 респондент хутшӑннӑ. Ҫӗнтерӳҫӗсене тӗрлӗ номинацире палӑртнӑ.

«Чӑваш кӗнеки» номинацире Улькка Эльменӗн «Упраймарӑм сана…» кӗнеки ҫӗнтернӗ. «Чи лайӑх прозӑра» Хӗветӗр Уярӑн «Близ Акрамова» хайлавӗ мала тухнӑ. «Асамлӑ йӗрке» номинацире Николай Ишентейӗн «Планетӑпа чӗре» тата Любовь Петровӑн «И грусть, и радость, и мечты…» кӗнекисем ҫӗнтернӗ. «Ача-пӑча тӗнчи» номинацире Юрий Сементерӗн «Килӗр, килӗр, кайӑксем» тата Людмила Васильевӑн «Зайкина семья» кӗнекисем палӑрнӑ.

Малалла...

Наркотик сиенӗ пирки шкул ачисене ӑнлантараҫҫӗ-ха, анчах чӑваш ҫыртса пӑхмасӑр ӗненмест темелле-ши… Ку тӗслӗхре шӑпах ҫавӑн пек пулса тухнӑ. «Шурӑ вилӗм» сутакансемпе тӳре-шара май килне таран кӗрешет, анчах чи малтанах ҫыннӑн хӑйӗн наркотик сиенӗ пирки ӑнланмалла. Ҫамрӑк чухне вара, шухӑ вӑхӑтра, усалли хыҫҫӑн каясси те инҫех мар.

Йӗпреҫ районӗнчи пӗр шкулта ӑс пухакан 17 ҫулти арҫын ача тӗлӗшӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. 10-мӗш класра вӗренекенскере наркотик хутӑшне саккунсӑр майпа туяннӑшӑн тата упранӑшӑн айӑплаҫҫӗ.

Следстви версийӗ тӑрӑх, кӑҫалхи ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Йӗпреҫ районӗнчи пӗр шкулта учительсем арҫын ачан йӑлтӑркка хутлӑ чӗркем пулнине асӑрханӑ. Унта спайс пулни ҫиеле тухнӑ. Кун пирки ҫийӗнчех йӗрке хуралне пӗлтернӗ. Арҫын ачаран 0,3 грамм наркотик хутӑшӗ туртса илнӗ.

17 ҫулти арҫын ача каланӑ тӑрӑх, спайса вӑл Шупашкарта палламан ҫынсенчен тӗнче тетелӗ урлӑ туяннӑ. Лешсем каярахпа спайс ӑҫта пулнине пӗлтерсе электрон ҫыру янӑ. Шкулта вӗренекенскер кӑтартнӑ вырӑнтан наркотик хутӑшне кайса илнӗ.

Халӗ следстви пырать.

Малалла...