Ыран, ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, 12 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен, К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ артисчӗпе, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗпе Геннадий Большаковпа сывпуллашаҫҫӗ.
Чӑваш сценин хальхи вӑхӑтри ҫутӑ ҫӑлтӑрӗсенчен пӗри Шӑмӑршӑ районӗнчи Хӗрлӗ Васан ялӗнче ҫуралнӑ. Пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗн 5-мӗшӗнче вӑл 55 ҫул тултарнӑ. 1983 ҫулта Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ Аслӑ театр училищине (институтне) вӗренсе пӗтернӗскер чӑн-чӑн сцена ӑсти пулса тӑнӑ. Ӑна куракансем ялан ӑшшӑн йышӑннӑ. Кирек епле сӑнара та ӗнентерӳллӗ тата чуна парса калӑплаканскере курассишӗнех вун-вун ҫын театр енне ҫул такӑрлатнӑ. Ватти те килӗштернӗ ӑна, яшши те. Арҫыннин чунне те тыткӑнланӑ вӑл, хӗрарӑмминне те. Мӗнех, йывӑр тӑпру ҫӑмӑл пултӑр, юратнӑ артистӑмӑр...
Шупашкарта ЧР тава тивӗҫлӗ архитекторӗпе Анатолий Орешниковпа сывпуллашаҫҫӗ. Вӑл — Ҫӗнӗ Шупашкарти Владимир чиркӗвӗн проекчӗн авторӗ. Анатолий Борисович Шупашкарти шыв управӗн аталану концепцине хатӗрленӗ ҫӗре те хутшӑннӑ. Ҫавӑн пекех вӑл Анне палӑкне хатӗрленӗ ҫӗрте хӑйӗн тӳпине хывнӑ. Унӑн ӗҫне нумайӑшӗ пӗлет. Шупашкарти ют ҫӗршыв специалисчӗсен ҫурчӗ те унпах ҫыхӑннӑ. Мускав проспектӗнчи, Университет, Талвир, Лебедев урамӗсенчи ҫуртсем тӑрӑх та ӑна пӗлеҫҫӗ.
Анатолий Орешников пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Вӑл 72 ҫулта пулнӑ. 1992–1995 ҫулсенче вӑл Шупашкарӑн тӗп архитекторӗ пулнӑ. Вӑл хулан генеральнӑй планне, Шупашкарпа Ҫӗнӗ Шупашкара пӗрлештерессине хатӗрленӗ ҫӗре хутшӑннӑ.
Анатолий Орешниковпа пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Граждан урамӗнчи 19-мӗш ҫуртра 11–12 сехетсенче сывпуллашаҫҫӗ.
Журналистсен — пысӑк ҫухату. РФ Журналистсен пӗрлӗхӗн пайташӗ, 90 ҫула кайнӑ Михаил Иванов пирӗнтен уйрӑлса кайнӑ.
Михаил Иванович МИХсенче 45 ҫул ытла ӗҫленӗ. Вӑл Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Хуракасси ялӗнче ҫуралнӑ. 1944 ҫулта ӑна Хӗрлӗ Ҫара илнӗ. Вӑл Япони вӑрҫине хутшӑннӑ.
Михаил Иванов Ленинградри Ленин орденӗллӗ А.А.Жданов ячӗллӗ патшалӑх университетӗнче журналиста вӗреннӗ. Унтах вӑл пулас мӑшӑрӗпе Валентина Андреевнӑпа паллашнӑ. Вӑл ҫак ҫӗр ҫинче ҫулталӑк ытла ҫук ӗнтӗ. Валентина Иванова 1978 ҫултанпа Чӑваш Енри ИТАР-ТАСС корреспонденчӗ пулнӑ.
Михаил Иванов «Советская Чувашия» хаҫат редакторӗнче те ӗҫленӗ. Вӑл И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУра студентсене вӗрентнӗ.
Михаил Ивановпа нарӑсӑн 22-мӗшӗнче 13-14 сехетсенче Шупашкарти Граждан урамӗнчи 19-мӗш ҫуртра сывпуллашӗҫ.
«Советская Чувашия» хаҫата вулакансем Александр Егорова, унӑн спорт ҫинчен ҫырнӑ статйисене лайӑх пӗлеҫҫӗ. Шел те, вӑл паян, нарӑсан 21-мӗшӗнче, пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Александр Афанасьевич 57 ҫулта пулнӑ.
Александр Егоров 1998 ҫулта «Сашка» хаҫат редакторӗнче ӗҫлеме пуҫланӑ. «Советская Чувашия» хаҫата вӑл 2006 ҫулта килнӗ. Малтан – корреспондентра, кайран аслӑ корреспондентра тӑрӑшнӑ.
Александр Егоров журналист ӑсталӑхӗпе иртнӗ республика конкурсӗсене нумай хутшӑннӑ, малти вырӑнсене йышӑннӑ.
Спорт тишкерӳҫи Раҫҫейри, республикӑри аслӑ шкулсенчи студентсемпе, редакцие практикӑна килнӗкерсемпе, ӗҫленӗ. «Саша Егорова ҫӑлма май килмен. Редакци Саша вилӗме парӑнтарасса юлашки тумлам юличчен ӗненчӗ», — тенӗ «Советская Чувашия» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Владмир Васильев.
Чӑваш Енӗн телерадиокомпанине хӑйӗн пурнӑҫӗн 47 ҫулне халалланӑ Вячеслав Телятов телеооператор пурнӑҫран уйрӑлнӑ.
Чулхула облаҫӗнче ҫуралнӑскер пирӗн республикӑна 24-ра килнӗ. Вӑл кинооператорта та тӑрӑшнӑ. Хӑйӗн ӗмӗрӗнче Чӑваш Енри мӗн чухлӗ паллӑ ҫынна ӳкермен-ши! Унӑн ӗҫтешӗ, Зинаида Паршагина тележурналист пӗлтернӗ тӑрӑх, Вячеслав Телятов тӑрӑшнипе утмӑла яхӑн спектаклӗн телеверсине куракан патне ҫитернӗ. Мӗнпур ӗҫ телекомпанин фондӗнче упранать. 1980 ҫулта Мускавра иртнӗ Олимпиадӑна та вӑл ӳкернӗ.
Иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче Вячеслав Телятов кинокомплекс пуҫлӑхӗ пулнӑ. «Штатив 350 килограмм таятчӗ, камера – 150 килограмм ытла. Вӗсене тӗксе куҫарма тиветчӗ», – аса илсе каласа кӑтартнӑ каярах паллӑ телеооператор. Телевиденири ӗҫе вӑл 2008 ҫулта, ҫитмӗл урлӑ каҫсан, пӑрахнӑ.
Телеооператорпа ыран, нарӑсӑн 15-мӗшӗнче, Шупашкарти Граждан урамӗнчи 19-мӗш ҫуртра вырнаҫнӑ Ритуал залӗнче 12 сехетре сывпуллашӗҫ.
Тутар Республикин тата Чӑваш Республикин культура тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Чӑваш халӑх ӳнер академийӗн пайташӗ Василий Афанасьевич Дедушкин паян пирӗнтен уйрӑлса кайнӑ.
Василий Дедушкин 1933 ҫулхи кӑрлачӑн 14-мӗшӗнче Пӑва районӗнчи Элшел ялӗнче ҫуралнӑ. Аттестат илсен вӑл Ҫӗпрел районӗнчи Шланкӑри шкулта тата Чӑваш Ҫӗпрелӗнчи ача ҫуртӗнче вырӑс чӗлхине вӗрентнӗ. 1955 ҫулта Хусанти медицина училищине вӗренме кайнӑ, ун хыҫҫӑн фельдшерта ӗҫленӗ. Ҫав хушӑра Медицина институтӗнче санитари факультетӗнче вӗреннӗ.
1968–1985 ҫулсенче Василий Афанасьевич тӗрлӗ ҫӗрте тӑрӑшнӑ. Тивӗҫлӗ канӑва тухсан та вӑл Хусанти ҫӑкӑр пӗҫерекен 4-мӗш савутра вӑй хунӑ. Василий Афанасьевич халӑх сӑмахлӑхӗпе, таврапӗлӳпе кӑсӑкланнӑ. 1993 ҫултанпа вӑл Хусанти П.Хусанкай ячӗллӗ Чӑваш наципе культура центрӗн председателӗн ҫумӗ пулнӑ.
Василий Дедушкинпа кӑрлач уйӑхӗн 31-мӗшӗнче Хусанти Декабристсен урамӗнчи 99-мӗш ҫуртра сывпуллашӗҫ. Пурӑннӑ чухне вӑл вилсен хӑйне Элшел ялӗнче пытарма ыйтнӑ. Унӑн юлашки сӑмахне ҫапла пурнӑлӗҫ те.
Чӑваш Енре шкул умӗнхи вӗренӗве пуҫарса янӑ Рената Кузьмина пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Рената Борисовна Шупашкарти педагогика колледжне уҫнӑ тата И.Я.Яковлев ячӗллӗ ЧППУра шкул умӗнхи вӗренӳпе коррекци педагогикине пуҫарса янӑ.
Рената Борисовна кӑрлачӑн 20-мӗшӗнче куҫне хупнӑ. Вӑл хӑйӗн карьерине 1955 ҫулта Ҫӗмӗрлере пуҫланӑ. Тепӗр 10 ҫултан ӑна ЧР Вӗренӳ министерствин шкул умӗнхи вӗренӳ воспитанийӗн инспекторӗн тивӗҫне шаннӑ. Унта вӑл 35 ҫул ӗҫленӗ.
Вӑл тӑрӑшнипе ача пахчисем, ача ҫурчӗсем уҫӑлнӑ. Вӑл ку тытӑма пысӑк тӳпе хывнӑ. Рената Кузьмина 80 ҫулта пулнӑ.
| КӐР | 22 |
Кӑрлачӑн 16-мӗшпе 22-мӗш кунӗсенче пирӗн сайт ҫак чи пӗлтерӗшлӗ хыпарсене ҫутатрӗ (чи нумай пӑхни тӑрӑх йӗркеленӗ):
• Пирӗн сайтҫӑсем суйланӑ Ҫулталӑк ҫыннине палӑртрӑмӑр (вӑл ята икӗ ҫын тивӗҫрӗ);
• Светлана Петровӑна мӗн сӑлтава пула канма яма пултарнине пӗлтертӗмӗр;
• Пирӗнтен яланлӑхах паллӑ вӗҫевҫӗ тата фотограф Тимофеев уйрӑлса кайрӗ;
• Дмитрий Михлеев 75 тултарнине те пӗлтертӗмӗр;
• Телеграмм мессенджерта чӑвашла интерфейс пуласси чылайӑшне килӗшрӗ ӗнтӗ;
• Энтип Ваҫҫине те 80 ҫул тултарнӑ ятпа саламлама ӗлкӗртӗмӗр;
• Шупашкарта та авиабомба кӑларасси вара пире шухӑша ячӗ;
• Г. Тусли Упи шкулӗнчи ачасемпе тӗл пулни пирки пӗлтертӗмӗр;
• Кашмашсене кам шкул туса парасси пирки те каласа патӑмӑр;
• Ҫавӑн пекех Раиса Терюкова ӳкерчӗкне мӗнле министр туянни пирки пӗлтертӗмӗр.
Аса илтеретпӗр, пирӗн сайтра кашни кун ҫӗнӗ хыпар.
Хура тинӗсре ӳкнӗ РФ Хӳтӗлев министерствин Ту-154 самолетӗнче Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче пӗлтӗр лартнӑ «Дитя и волшебство» ӗҫӗн режиссерӗ Максим Иванов кӑна мар, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче ӳнер факультетӗнче вӗренекен Андрей Кочемасов та пулнӑ. Мускав каччи кунта куҫӑмсӑр майпа пӗлӳ туптанӑ.
Аса илтеретпӗр, самолет Сирине кайма тухнӑ, ҫул ҫинче вӑл катастрофӑна лекнӗ. Бортра журналистсем, РФ Ҫарӗн А.В. Александров ячӗллӗ юрӑпа ташӑ ансамблӗн артисчӗсем пулнӑ. Маларах каланӑ Максим Иванов тата Максим Кочемасов та ушкӑнпа Сирие концертпа пуҫтарӑннӑ, ансамбльте юрланӑ.
Республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та ҫухатушӑн куляннине пӗлтернӗ. 12 сехетре Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ умӗнче Хурлану кунне халалланӑ митинг иртнӗ.
Хура тинӗсе ӳкнӗ РФ Хӳтӗлев министерствин ТУ-154 самолетӗнче Шупашкарта спектакль лартнӑ режиссер та пулнӑ. Аса илтеретпӗр, ҫав инкекре журналистсем, Александров ячӗллӗ юрӑпа ташӑ ансамблӗн артисчӗсем, ҫар ҫыннисем вилнӗ. Пысӑк хуйхӑ пирки ҫӗршыв Президенчӗ паян Хурлану кунӗ тесе йышӑннӑ.
Инкеке лекнӗ самолетра хрантсус композиторӗ Морис Равель кӗвӗленӗ «Дитя и волшебство» лирикӑлла фантазие Шупашкарти Оперӑпа балет театрӗнче лартнӑ Максим Иванов режиссер пулнӑ. «Ҫамрӑксен хаҫатӗнче» ҫулталӑк каялла ун пирки Дмитрий Моисеев ҫырнӑ тӑрӑх, вӑл — чӑваш каччи. Пушкӑртстанри Ӗпхӳ хулинче ҫуралса ӳснӗскер Мускаври ГИТИСран пӗлтӗр вӗренсе тухнӑ.
Максим Иванов ӗҫне куракан патне ҫулталӑк каялла Ҫӗнӗ ҫул умӗн ҫитернӗччӗ. «Дитя и волшебство» проект — Раҫҫейӗн Культура министерстви ҫамрӑк режиссерсене пулӑшассишӗн ирттернӗ конкурсра ҫӗнтернӗскерччӗ.
+12.5 °C