Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Хуракассинче асӑну комплексне уҫма хатӗрленеҫҫӗ. Ҫурла уйӑхӗн 18-мӗшӗнче яла Хурланакан амӑшӗн палӑкне илсе пырса вырнаҫтарса лартнӑ.
Унӑн авторӗ – чӑваш халӑх художникӗ Владимир Нагорнов. Палӑк 4 метр ҫӳллӗш.
Хуракассинчи шкулта пушар пулнӑранпа кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче 60 ҫул ҫитӗ. Хӑрушӑ инкекре 106 ачапа 4 вӗрентекен пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Пушар пирки чылай ҫул пӗлтермен, ун пирки шарлама юраман. Вӑхӑт иртсен те вырӑнтисен суранӗ тӳрленсе пӗтеймен, ҫухату чуна ыраттарнӑ. Асӑну комплексне туни леш тӗнчене сарӑмсӑр вилӗме пула ӑсаннисене асра тытнине пӗлтернӗ. Ӑна чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче уҫма палӑртнӑ.
Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев чӑваш ҫырулӑхне халалланӑ палӑка тума укҫа парса пулӑшнӑ. Ӑна вӑл шалуран уйӑрнӑ.
Аса илтерер: чӑваш алфавитне халалласа Чӗмпӗрте палӑк лартасшӑн. Шӑпах унта «Раҫҫейри чи пысӑк этноссенчен пӗрин ҫырулӑхне чӗртсе тӑратнӑ». Асӑннӑ тӑрӑхри чӑвашсем хальхи вӑхӑтри чӑваш алфавитне йӗркеленӗренпе 150 ҫул ҫитнине халалласа хулара палӑк вырнаҫтарас сӗнӳпе тухнӑ. Вырӑнтисем конкурс ирттерсе палӑкӑн чи лайӑх проекчӗ тесе Виктор Егоров (Аванмарт) скульпторӑн ӗҫне суйланӑ. Виктор Аванмарт палӑка ҫаврашкана ҫырнӑ Ӑ саспалли евӗр хатӗрлесшӗн.
Каярах ҫав палӑк валли укҫа пухнине пӗлтерчӗҫ.
Палӑк проекчӗн хакӗ — 1,8 миллион тенкӗ.
«Пирӗн халӑхӑн «ниме» йӑли пур. Палӑк укҫи пӗр ҫыншӑн пысӑк сумма. Анчах пӗрле пулса эпир укҫа пухайӑпӑр. Ҫавӑнпа эпӗ шалӑвӑн пӗр пайне уйӑрса парас терӗм», — тенӗ Элтепер.
Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккисене чавнӑ ҫынсен паттӑрлӑхне халалланӑ палӑк Куславкка районӗнчи Куснар ялӗ ҫывӑхӗнче пулӗ. Пӗрремӗш чула ҫурла уйӑхӗн 6-мӗшӗнче хунӑ. Унта ЧР Элтеперӗ Олег Николаев та хутшӑннӑ.
Анчах палӑк ҫитес ҫул ҫеҫ пулӗ. «Пысӑк объектсене, Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккисене, пирӗн ентешсем виҫӗ уйӑх ҫурӑра чавса пӗтернӗ. Ҫавна май асӑну палӑкне те ҫавӑн чухлӗ вӑхӑт тума палӑртатпӑр», - тенӗ Олег Алексеевич.
Ҫапах палӑка кӑҫалхи юпа уйӑхӗнче уҫмӗҫ. Строительство министрӗ Павел Данилов пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал пӗрремӗш тапхӑр ҫеҫ – лапама хатӗрлесси, хӑтлӑх кӗртесси – вӗҫленӗ. Палӑка ҫитес ҫул хӑпартӗҫ.
Чӑваш алфавитне халалласа палӑк пулассине эпир унччен пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: палӑк Чӗмпӗрте пулӗ, мӗншӗн тесе шӑпах унта «Раҫҫейри чи пысӑк этноссенчен пӗрин ҫырулӑхне чӗртсе тӑратнӑ». Асӑннӑ тӑрӑхри чӑвашсем хальхи вӑхӑтри чӑваш алфавитне йӗркеленӗренпе 150 ҫул ҫитнине халалласа хулара палӑк вырнаҫтарас сӗнӳпе тухнӑ. Вырӑнтисем конкурс ирттерсе палӑкӑн чи лайӑх проекчӗ тесе Виктор Егоров (Аванмарт) скульпторӑн ӗҫне суйланӑ. Виктор Аванмарт палӑка ҫаврашкана ҫырнӑ Ӑ саспалли евӗр хатӗрлесшӗн.
Халӗ вара «Хыпар» издательство ҫурчӗн Инстаграмри страницинче палӑк валли укҫа пухнине пӗлтернӗ. Ыйтса пӗлмелли телефон номерне те кӑтартнӑ: 8 (8422) 73-75-82. Укҫана Перекет банкӗн картти ҫине те, ӑна 8 927 270 77 29 телефон номерӗ ҫумне ҫирӗплетнӗ (асӑннӑ телефон номерӗн хуҫи Олег Николаевич М. тесе тухать), куҫарса пама пулать.
Шупашкар хулинче тата тепӗр скульптура вырнаҫтарнӑ. «МедвЕжонок» кӳлепе — Скворцов лапамӗнче. Чуччу ҫинче Юрий Норштейнӑн совет саманинчи мультфильмӗнчи сӑнарсем — чӗрӗп тата упа ҫури.
Композицие хатӗрлеме Мари Элти «Неолитпласт» компани сӗннӗ. Асӑннӑ компани маларах Шупашкара Пӗчӗк принц парнеленӗ, ӑна Арбатра вырнаҫтарнӑ.
Ҫӗнӗ проект авторӗсен шухӑшӗпе, Скворцов лапамӗнчи скульптура ҫын ҫул ҫӳреме, тӗнче курса ҫӳреме ӑнтӑлнине, ҫапах та вӑл тӑван тӑрӑха таврӑнма кӑмӑл тунине палӑртмалла. Пӗчӗк принцӑн та, хальхи арт-объектӑн та скульпторӗ – пӗр ҫынах, вӑл — Дмитрий Соколов.
Семен Ислюковӑн палӑкӗ пулӗ-и? «Уҫӑ хула» порталта иртнӗ сасӑлава пӗтӗмлетнӗ.
Унта 2604 ҫын хутшӑннӑ. Вӗсенчен чылайӑшӗ, 1586 ҫын, патшалӑх деятельне Семен Ислюкова халалланӑ палӑк пулмалла тесе шутлать.
1018 ҫын палӑк лартассине хирӗҫ. Сасӑлав пӗтӗмлетӗвне Шупашкар хула администацийӗн архитектура тата хула строительствин управленине панӑ.
Сӑмах май, Шупашкарта Семен Ислюкова халалланӑ урам пур. Вӑл – ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ районӗнче.
Чӑваш алфавитне халалласа палӑк пулӗ. Ку хыпара Инстаграмри @hypar1906 страницӑра паян пӗлтернӗ.
«Раҫҫейри чи пысӑк этноссенчен пӗрин ҫырулӑхне чӗртсе тӑратакан вырӑн Чӗмпӗр пулнӑ. Асӑннӑ тӑрӑхри чӑвашсем хальхи вӑхӑтри чӑваш алфавитне йӗркеленӗренпе 150 ҫул ҫитнине халалласа хулара палӑк вырнаҫтарас сӗнӳпе тухнӑ», — тесе пӗлтернӗ вырӑсла хыпарта.
Вырӑнтисем конкурс та ирттернӗ иккен. Палӑкӑн чи лайӑх проекчӗ тесе комисси Виктор Егоров (Аванмарт) скульпторӑн ӗҫне суйланӑ. Виктор Аванмарт палӑка ҫаврашкана ҫырнӑ Ӑ саспалли евӗр хатӗрлесшӗн.
«Ӗҫ паттӑрлӑхӗн хули» стела ӑҫта вырнаҫӗ? «Уҫӑ хула» порталта иртнӗ сасӑлава пӗтӗмлетнӗ.
Сасӑлава хутшӑннисен 40 проценчӗ палӑкӑн Ленин проспектӗнче Тӗп почта умӗнче лармалла тесе шухӑшлать. Куншӑн 1792 ҫын сасӑланӑ.
1127 ҫын Ҫӗнтерӳ паркне суйланӑ. Респондентсен 20,4 проценчӗ палӑка Чукунҫул вокзалӗ умне лартма сӗннӗ, 11 проценчӗ – Президент бульварӗпе 30-мӗш автоҫул хӗресленнӗ вырӑна.
Палӑртмалла: 2 эрнене тӑсӑлнӑ сасӑлава 4407 ҫын хутшӑннӑ. «Ӗҫ паттӑрлӑхӗн хули» ята Шупашкара кӑҫалхи ҫу уйӑхӗнче панӑ.
Чӑваш Енри агропромышленноҫ комплексӗн ветеранӗсем патшалӑх деятельне Семен Ислюкова халалласа палӑк лартма сӗннӗ. Ку сӗнӳпе вӗсем Шупашкар хула администрацине тухнӑ.
Палӑртмалла: Семен Ислюков республикӑна 1955-1985 ҫулсенче – 30 ҫул – ертсе пынӑ, Чӑваш АССРӗн Аслӑ канашӗн президиумӗн председателӗ, РСФСР Аслӑ канашӗн президиумӗн председателӗн ҫумӗ пулнӑ. Ӑна Ленин, Октябрь Революцийӗн тата ытти орденпа чысланӑ. Вӑл – Шупашкар хулин хисеплӗ ҫынни.
Халӗ «Уҫӑ хула» порталта сасӑлав пырать. Ӑна халалланӑ палӑк кирлӗ-и е ҫук-и – эсир те шухӑша пӗлтерӗр.
Пушкӑртстанри Стерлитамакра пурӑнакан Вячеслав Ерохин таврапӗлӳҫӗ Гурий Комиссаров-Вантер ют ҫӗрте выртнишӗн тахҫанах пӑшӑрханни пирки эпир унччен пӗлтернӗччӗ. Вячеслав Ерохина Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Сергей Беккер пулӑшма шантарнӑччӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Ҫӗрпӳ районӗнчи Патӑрьелти ҫӑва ҫине Гурий Комиссарова асра тытса палӑк вырнаҫтарнӑ. Ӑна вырнаҫтарма Гурий Комиссаровӑн тӑванӗсем тата Шупашкарпа Пушкӑртстанри чӑвашсем укҫа уйӑрса пулӑшнӑ.
Палӑка уҫма Ҫӗрпӳ район администрацийӗн пуҫлӑхӗ Сергей Беккер, Ӑслӑлӑхпа ӳнер академийӗн президенчӗ Евгений Ерагин, Николай Ишентей поэт, Сергий пачӑшкӑ, Николай Лукианов юрист, Муркаш районӗнчи этнопарк ертӳҫи Юрий Туринке, «Чӑвашкино» патшалӑх киностудийӗн директорӗн ҫумӗ Олег Цыпленков, педагогсем, журналистсем тата ыттисем хутшӑннӑ.
Гурий Комиссаров-Вантер — чӑваш фольклористикине, чӑваш этнологине, историне тата краеведенине тӗпченӗ. Писатель, публицист, тӑлмач, литературовед, чӗлхеҫӗ, педагог, философ, историк. Гурий Комиссаров-Вантер 1883 ҫулхи юпа уйӑхӗн 3-мӗшӗнче хальхи Ҫӗрпӳ районӗнчи Патӑрьел ялӗнче ҫуралнӑ.
+12.5 °C