Чӑваш Енре Глаукома центрӗ уҫасшӑн. Ҫакӑн пирки ӗнер, авӑн уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Республикӑн клиника офтальмологи пуььницинче сӑмах хускатнӑ. Сывлӑх сиплев учрежденийӗнче глаукома диагнозӗллӗ пациентсем валли уҫнӑ шкулӑн черетлӗ занятийӗ иртнӗ.
Мероприятие пуььницӑн тӗп врачӗ, ЧР Сывлӑх сыхлав министерствин штатра тӑман тӗп специалисчӗ-офтальмологӗ Дмитрий Арсютов уҫнӑ. Вӑл ӗнентернӗ тӑрӑх, республикӑра глаукомӑпа чирлисен реестрне йӗркеленӗ. Ҫывӑх вӑхӑтра Глаукома центрне уҫасшӑн. Унта чирлисем ҫулталӑкра сахалтан та пӗр хут тӗрӗсленейӗҫ.
«Глаукома — куҫӑн хӑрушӑ чирӗсенчен пӗри. Вӑл суккӑрлатма пултарать. Пирӗн пульницӑра ӗҫлекенсем ҫав чирпе аптӑракансемпе кунсерен тӗл пулаҫҫӗ. Чи кирли — пациентсемпе вӗсен ҫывӑх ҫыннисене глаукомӑн аталанӑвне чарса лартма май пуррине ӑнлантарасси», — тенӗ Дмитрий Арсютов.
Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗ патӗнчен Атӑл кӳлмекӗ патне анакан катлашкана кӳлмек патӗнчен республикӑн Правительство ҫурчӗ енне сарнӑ картлашкапа ҫыхӑнтарасшӑн. Ун валли кӳлмек урлӑ кӗпер хывмалла.
Ӗнер, авӑн уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Строительство, архитектура, ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх министерствинче канашлу иртнӗ. Ӑна Алексей Грищенко министр ертсе пынӑ. Унта архитекторсене пухнӑ. Канашлура, тӗпрен илсен, Чӑваш автономине туса хунӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалласа туса ирттермелли ӗҫсене сӳтсе явнӑ.
Маларах асӑннӑ кӗпер пирки калаҫнӑ май ӑна наци хӑйне евӗрлӗхне палӑртакан арт-объект евӗр йӗркелемелле тесе калаҫнӑ. Шупашкарта пурӑнакансем кӗпер тума тахҫанах сӗннӗ-мӗн.
Шупашкарта пурӑнакан пӗр амӑшӗ патне опека органӗсем тӗрӗслевпе ҫитнӗ. Хӗрарӑм ачисене пӑхманни, хӑй сиенлӗ йӑласемпе тусли пирки кӳршисем ҫӑхавланӑ-мӗн.
Анчах тӗрӗслев ҫакна ҫирӗплетмен: ҫемьере йӑлтах йӗркеллӗ. Кӳршисем ҫӑхавланӑ тӑрӑх, амӑшӗ эрех ӗҫет, ачисене пӑхмасть, вӗсем ҫине пӗрмай кӑшкӑрать.
Опека органӗсем тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн ҫакӑ суя пулнине палӑртнӑ. Хӗрарӑм ачисене пӗчченех ӳстерет, пурӑнмалли условисем пур. Ачисем тутӑ, амӑшӗ эрех-сӑра ӗҫмест, ӗҫлет. Амӑшӗ ӑнлантарнӑ тӑрӑх, шӑпӑрлансем питӗ «чӗрӗ», пӗр вырӑнта лармаҫҫӗ, ишме ҫӳреҫҫӗ.
Авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗнче авантюрлӑ детектив авторӗпе Татьяна Поляковӑпа тӗлпулу иртӗ. Вӑл хӑйӗн пултарулӑхне кӑмӑллакансемпе курнӑҫӗ. Унпа тӗл пулас текенсене пурне те тӳлевсӗр кӗтеҫҫӗ. Ҫыравҫӑпа вӗсем калаҫма, асӑнмалӑх сӑн ӳкерӗнме пултарӗҫ. Автора вӗсем хӑйсем вуланӑ хайлавсем ҫинчен каласа кӑтартайӗҫ. Автограф та илме май пур.
Татьяна Полякова 90-а яхӑн кӗнеке пичетлесе кӑларнӑ. Вӗсен пӗтӗмӗшле тиражӗ — 35 миллион ытла экземпляр. Унӑн хайлавӗсемпе «Тонкая штучка», «Чёрта с два» фильмсем, «Как бы не так», «Строптивая мишень», «Тень стрекозы», «Выйти замуж любой ценой», «Мавр сделал свое дело», «Барышня и хулиган» тата ытти сериал ӳкернӗ.
Детектив жанрӗсене юратакансене тӗлпулӑва вулавӑшри акт залӗнче 17 сехет те 30 минутра кӗтеҫҫӗ.
Ҫитес ҫул Шупашкарта хӑш вырӑнсене хӑтлӑлатӗҫ? Ку сирӗнтен те килет – сасӑлава хутшӑнӑр.
Сасӑлав «Уҫӑ хула» порталта иртет. Унта 13 сквертан, паркран тата ытти общество территорийӗнчен пӗрне суйлама пулать. Списока ҫак вырӑнсем кӗнӗ: Мускав ҫыранӗ, «Салют» культура керменӗ умӗнчи сквер, М.Горький проспектӗнчи сквер, Чапаев поселокӗнчи Ҫӗнтурӳ лапамӗнчи парк, Кадетсен скверӗ, Ашмарин урамӗнчи парк, Айзман урамӗнчи аллея, Стрелоксен 324-мӗш дивизийӗн урамӗнчи аллея, Юман рашчи, Чапаев скверӗ, «Чӑвашгражданпроект» патӗнчи сквер, Республика лапамӗнчи сквер,
Сасӑлав пӗтӗмлетӗвӗпе килӗшӳллӗн, виҫӗ общество вырӑнне «Хулана хӑтлӑлатасси» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн илем кӗртме суйласа илӗҫ. Сасӑлав юпан 25-мӗшӗччен пырӗ.
Эх, ҫав ӗҫкӗ! Мӗн чухлӗ ҫынна минретсе тӑнран кӑлармасть-ши тульккӑш... Элӗк районӗнчи Писӗп ялӗнче ҫуралнӑ каччӑ та эрехе пула минренӗ.
Унччен те судпа айӑпланма ӗлкӗрнӗскер ҫурла уйӑхӗн пӗр кунхине пӗлӗшӗ патӗнче хӑналаннӑ. Кӗҫех вӑхӑт ҫурҫӗр енне ҫывхарнӑ. Тусӗпе эрех ӗҫнӗ хыҫҫӑн юлташӗ ҫывӑрса кайнӑ. Хӑна кил хуҫин телевизорне куҫ хывнӑ. Ытарайми туйӑннӑ-ши — йӑтса тухса кайнӑ. Пурлӑха 20 пин тенкӗлӗх хакланӑ.
Урӑлсан, тен, ӳкӗннӗ пулӗ. Анчах чавса ҫывӑх та ҫыртма ҫук. Вӑрра кӗҫех тытса чарнӑ. Ҫамрӑк ҫын хӑй айӑпне йышӑннӑ. Ют пурлӑха хуҫине тавӑрса панӑ. Судпа унччен те айӑпланнине кура каччӑна ҫирӗп режимлӑ колоние ҫулталӑклӑха ӑсатма йышӑннӑ. Приговор саккунлӑ вӑя хальлӗхе кӗреймен-ха.
Шупашкарта пурӑнакан ҫамрӑк арҫын пӗлӗш хӗрне тавӑрас тесе унӑн сӑнӳкерчӗкне тӗнче тетелӗнчи сайтсенчен пӗринче вырнаҫтарнӑ. Калӑн, сӑнӳкерчӗк. Анчах вӑл интимлӑскер пулнӑ. Ун пек сӑнӳкерчӗке хӗр каччӑна иккӗшӗ туслӑ чухне, халӑх ушкӑнӗсенчен пӗри ҫыру ҫӳретнӗ май, ярса панӑ. Кайран икӗ чун тем пайлайман. Хирӗҫсе кайнӑ. Хӗре тавӑрас тесе 29-ти арҫын унӑн хайхи сӑнӳкерчӗкне тӗнче тетелне кӑларса лартнӑ.
Уйрӑм ҫыннӑн пурнӑҫне ҫын ҫине кӑларма юрамасть. Кутӑнла хӑтлансан явап тыттарӗҫ. Ҫавна РФ Пуҫиле кодексӗнче пӑхса хӑварнӑ. Сӑмах май, тӗпчевҫӗсем Шупашкарти ҫамрӑк арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ та. Арҫына 200 пин тенкӗ таран штрафлама, 360-а яхӑн сехет таран ӗҫлеттерме, ҫулталӑк таран ӗҫлеттерсе юсантарма е тата 2 ҫуллӑха хупма ирӗк парать саккун.
Шупашкарта пурӑнакан 18 ҫулти студента суд ҫирӗп режимлӑ колоние 7 ҫул та 1 уйӑхлӑха ӑсатма йышӑннӑ. Хайхискер хӑй пурӑнакан ҫуртӑн подъездӗнче выртса тӑракан килсӗр-ҫуртсӑр ҫынна хӗненӗ. Кунсӑр пуҫне студент унччен те судпа айӑпланнӑ-мӗн.
Следстви тата суд пӗлтернӗ тӑрӑх, ку 2018 ҫулхи раштав уйӑхӗн 15-мӗшӗнче ҫӗрле пулнӑ. Каччӑ ҫав каҫ ҫапкаланчӑка вӑйлах хӗненӗ. Ирхине лешӗ тӑнсӑр выртнине пӗр хӗрарӑм асӑрханӑ, вӑлах васкавлӑ медпулӑшу чӗннӗ. Килсӗр-ҫуртсӑр ҫын пульницӑра та тӑна кӗмен, кӑҫал ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче вилнӗ.
Суд приговорӗ вӑя кӗмен-ха.
Шупашкар хулинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, вӑл шӑматкуна лекет, ӑшӑ парӗҫ.
Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче ятарлӑ хушӑва алӑ пуснӑ. Документа хула мэрийӗн сайтӗнче пичетленр. Унта ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсен хваттерсене тата социаллӑ пӗлтерӗшлӗ объектсене ӑшӑ хӑҫан ҫитересси пирки каланӑ.
Хутса ӑшӑтмалли сезон республикӑн тӗп хулинче авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче пуҫланӗ. Ӑшша чи малтанах пульницӑсене, ача пахчисене тата шкулсене ҫитерӗҫ.
Аса илтерер: ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхра кӗрхи тата хӗллехи тапхӑра епле хатӗрленнине тунтикун Чӑваш Ен Правительство ҫуртӗнчи канашлура тишкернӗччӗ. Элӗк, Патӑрьел, Вӑрнар, Йӗпреҫ, Комсомольски, Красноармейски, Муркаш, Пӑрачкав, Вӑрмар, Шӑмӑршӑ, Етӗрне, Елчӗк районӗсенче ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх предприятийӗсем ҫуртсене ӑшӑ пама хатӗррине пӗлтернӗччӗ.
«Наци кросне» ирттересси йӑлана кӗнӗ ӗнтӗ. Кӑҫал вӑл авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнче иртӗ. Мероприяти републикӑри районсемпе хуласенче иртӗ. Чи пысӑк старт Шупашкарта пулӗ.
Кӑҫал та, ытти ҫулсенчи пекех, мероприяти кӳлмекре, Юрламалли уйра, иртӗ. Кроса хутшӑнакансене 8 сехет ҫурӑран пуҫласа 11-ччен регистрацилӗҫ. 11 сехет те 45 минутра мероприятие савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӗҫ.
Чи малтан 3 ҫухрӑм чупакансем старта тухӗҫ. Вӑл 12 сехетре пуҫланӗ. Кун хыҫҫӑн тӗрлӗ ӳсӗмрисем тӗрлӗ дистанцие чупӗҫ. Юлашкинчен ҫӗнтерӳҫӗсемпе призерсене чыслӗҫ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (18.01.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, -1 - -3 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Евсевьев Макар Евсевьевич, ҫыравҫӑ, этнограф, мордва чӗлхин ҫыруллӑхне никӗслекенни ҫуралнӑ. | ||
| Данилов-Чалдун Максим Николаевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Абрамов Иван Кузьмич, РСФСР тава тивӗҫлӗ тухтӑрӗ ҫуралнӑ. | ||
| Василий Краснов-Асли, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Антонов Иван Захарович, чӑваш ҫыравҫи, журналисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| Чаппан вӑрҫи пуҫланнӑ. | ||
| Ленский Леонид Александрович, тава тивӗҫлӗ ӑслӑлӑх ӗҫченӗ ҫуралнӑ. | ||
| Михлеев Дмитрий Никонорович, чӑваш кинорежиссёрӗ, ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Ярды Валерий Николаевич, чӑваш спортсменӗ, тӗнче чемпионӗ ҫуралнӑ. | ||
| Галкин Андрей Петрович, чӑваш кӗвӗҫи ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |