Чӑваш Енре «Таса сывлӑш» экотехнопарк тӑвасшӑн. Кластер йышши экотехнопарк пирки, чӑннипе, 2018 ҫултах калаҫма тытӑннӑ. Халӗ ку тӗллевпе федераци хыснинчен укҫа уйӑрӗҫ.
Вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарти промышленноҫ зонинче тата Шупашкар агломерацийӗнче вырнаҫӗ. Унӑн йышне халӗ ӗҫлекен «Управление отходами» АУ /ҫӳп-ҫап уйӑрать/ кӗрӗ. Проектпа килӗшӳллӗн, резин, полиэтилен япаласене, пленкӑна, йывӑҫ каяшӗсене, Tetra Pak упаковкӑсене тепӗр хутчен хута ярасшӑн. Вӗсенчен тротуар тата мачча плиткисем, ӑшӑ тытакан хатӗрсем, полимер тарӑсем тата ытти япала туса кӑларасшӑн.
Ку проект 2020-2024 ҫулсенче Чӑваш Енри социаллӑ экономикӑна аталантармалли проекта кӗнӗ. Раҫҫей правительстви кун вали ака уйӑхӗнче 5 миллиард тенкӗ уйӑрнӑ, ҫак укҫан пӗр пайӗ шӑпах экотехнопарк тунӑ ҫӗре кайӗ.
Шупашкар хулинче ӗнер кӑнтӑр кунӗнче инкек пулса иртнӗ. Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн патшалӑх инспекцийӗн республикӑри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, пӑтӑрмах Ленин проспектӗнче сиксе тухнӑ.
ҪЙХПИ инкеке кӑтартакан видеокадр вырнаҫтарнӑ. Ҫул урлӑ каҫакан хӗрарӑма хура тӗслӗ ҫӑмӑл автомашина ҫапса хӑварать. Хӗрарӑм асфальт ҫине ӳкет. Машина инкек вырӑнӗнчен тапса сикмест. Темиҫе метртанах вӑл чарӑнса ларать.
Инкекӗн чӑн сӑлтавне пакунлисем палӑртӗҫ. Малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, хӗрарӑм светофорӑн хӗрлӗ ҫути ҫуннӑ чух ҫул урлӑ каҫма васканӑ. Ҫакӑн пирки Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн патшалӑх инспекцийӗн республикӑри управленийӗ куракансем пӗлтерни тӑрӑх хыпарланӑ май ҫулта-йӗрте тимлӗ пулмаллине чӗнсе каланӑ.
Шупашкарти аэропорт ҫӗртме уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ӗҫлеме пуҫлӗ. Аса илтерер: ҫав уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче «Победа» (чӑв. Ҫӗнтерӳ) авиакомпани самолечӗсем Шупашкара Мускавпа ҫыхӑнтарӗҫ. Малтанхи вунӑ кунта – икӗ кунта пӗрре, каярах, билетсем, лайӑх сутӑнсан, кашни кун вӗҫме тытӑнасса шанаҫҫӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 14-мӗшӗнчен пирӗн республикӑран Сочине самолетпа кайма май килӗ, ҫӗртме уйӑхӗн 23-мӗшӗ хыҫҫӑн – Питӗре.
Халӗ вара Крыма та Чӑваш Енрен самолетсем ҫӳреме пуҫлассине пӗлтӗмӗр. Шупашкарти аэропортра хыпарланӑ тӑрӑх, унта икӗ авиакомпани илсе ҫӳрӗ. «Smartavia» авиакомпани Симферополь хулине ҫӗртме уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен эрнекунсерен вӗҫме тытӑнӗ, «Nordwind Airlines» – ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнчен. Юлашкинчен калани авиапассажирсене эрнере икӗ хут: тунтикунпа эрнекун – турттарма палӑртать.
Билетсене халех туянма май пур.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паян «Яхтинг» предприятире пулнӑ. Анатолий Шатиков пуҫлӑх Олег Николаева медицина маскисем туса кӑларас ӗҫ епле пынипе паллаштарнӑ.
Виҫӗ сийлӗ медицина маскисене хатӗрлес ӗҫе ҫу уйӑхӗн 9-мӗшӗнче пурнӑҫа кӗртме пуҫланӑ. «Пӗрремӗш партипе 100 пин штук хатӗрлесе кӑларма тӗллев лартнӑ. Паха тавар нефть тытӑмӗнче тӑрӑшакансем патне ҫитӗ», — илсе кӑтартнӑ Чӑваш Ен влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пуҫлӑх сӑмахӗсене. Маскӑна Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарпа Етӗрне хулисенчи лавккасенче сутаҫҫӗ. Пӗр маскӑн хакӗ — 20 тенкӗ.
Предприяти уйӑхра 3 млн медицина маски кӑларма пултарать. Анатолий Шатиков ӗнентернӗ тӑрӑх, маскӑсем вирусран 92% хӳтӗлеҫҫӗ.
Предприятире ҫывӑх вӑхӑтра респираторсем кӑларма тытӑнас енӗпе ҫине тӑраҫҫӗ.
Кӑҫал Шупашкарти «Ҫӗнӗ хула» микрорайонта ҫӗнӗ шкул уҫӑлмалла. Строительство ӗҫӗсем мӗнле пыраҫҫӗ? Вӗҫленеҫҫӗ-и?
Ӗнер унта ЧР строительство министрӗ Александр Героев, ЧР вӗренӳ министрӗ Сергей Яковлев пулса курнӑ. Шкулти ӗҫсене ҫӗртме уйӑхӗн 30-мӗшӗ валли вӗҫлеме палӑртнӑ. Шкул тӑватӑ блокран пулӗ. Бассейн, акт залӗ, спортзал, футбол уйӗ, хоккей лапамӗ пулӗҫ.
Палӑртмалла: шкула 2019 ҫулта ҫӗклеме пуҫланӑ. Вӑл хулара чи пысӑкки – унта 1600 ача ҫӳрӗ. Ҫӗнӗ шкул 65-мӗш номерлӗ пулӗ.
Шупашкарта пурӑнакан 26 ҫулти хӗрарӑм тин кӑна паллашнӑ арҫынна ҫаратнӑ. Халӗ вӑл кӳнӗ тӑкака саплаштарнӑ ӗнтӗ.
Ҫак арҫын унпа паллашу сайтӗнче паллашнӑ. Хайхискер хӗрарӑма хӑнана чӗннӗ. Часах кил хуҫи ҫывӑрса кайнӑ. Ҫакӑнпа хӗрарӑм усӑ курнӑ та: 15 пин тенкӗ тӑракан телефонне йӑтса тухса кайнӑ. Арҫын кун пирки полицие пӗлтернӗ.
Оперативниксем ҫав хӗрарӑма лартса кайнӑ таксиста шыраса тупнӑ. Ун хыҫҫӑн хӑйне те тытса чарнӑ. Арҫынна кӳнӗ такакшӑн вӑл укҫа тӳленӗ ӗнтӗ.
Ҫак хӗрарӑм – нумай ачалӑ амӑшӗ, унччен судпа айӑпланман. Калинин районӗн сучӗ ӑна 5 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.
Чӑваш Енре ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗ хыҫҫӑн лавккасемпе аптекӑсене маскӑсӑр кӗме юрамасть, общество транспортне ларас тесен те ҫав хатӗр кирлӗ. Республикӑра йӗркеленӗ ятарлӑ ушкӑнсем (вӗсен йышӗнче — вырӑнти администрацисенче, право хуравлӗнче ӗҫлекенсем, Роспотребнадзор специалисчӗсем) маска режимне республикӑра епле пӑхӑннине тӗрӗслеҫҫӗ.
Общество транспортӗнче, таксире, лавккасенче, аптекӑсенче, парикмахерскисенче тутапа сӑмсана маскӑпа е респираторпа хупламалла.
Тӗрӗслевҫӗсем йӗркене пӑхӑнмалли пирки аса илтереҫҫӗ. Хӑш-пӗр чухне административлӑ майпа явап тыттарма та пултараҫҫӗ тесе пӗлтернӗ Чӑваш Ен Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-службинче.
Сӑмах май, ҫу уйӑхӗн 15-18-мӗшӗсенче Шупашкарта пилӗк ушкӑн ӗҫленӗ. Вӗсем 74 суту-илӳ точкине кӗрсе тухнӑ, темиҫешер теҫетке автобуспа троллейбуса тӗрӗсленӗ. Йӗркене пӑсни ҫинчен 5 акт тата 6 протокол ҫырнӑ.
Кӑшӑлвируса пула санитарипе эпидемиологи лару-тӑрӑвӗ япӑхса кайнӑ вӑхӑтра массӑллӑ мероприятисене инҫет ҫыхӑну мелӗпе ирттереҫҫӗ.
Шупашкарти шкулсенче юлашки шӑнкӑрава ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче онлайн ирттерӗҫ. Вӗренӳ учрежденийӗсен директорӗсем шкулпа сывпуллашакан ачасене видеотрансляци мелӗпе ырӑ сунӗҫ.
Ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗнче уҫӑлнӑ «Шкул эфирӗсен марафонӗ» ҫак уйӑхӑн 29-мӗшӗччен пырӗ.
Ҫӗртме уйӑхӗнче шкул ачисем валли онлайн-уйлӑхсем уҫма палӑртнӑ. Вӗсене Шупашкарти шкулсенче 12-шер кунлӑ сменӑпа йӗркелӗҫ. Ҫавсенче ачасем тӗрлӗ ӑсталӑха дистанци мелӗпе кружоксенче тата ӑсталӑх класӗсенче алла илӗҫ, ҫав мелпех онлайн экскурсисенче пулӗҫ.
Ҫул ҫинчи инкексенче ҫак кунсенче виҫӗ ача аманнӑ. Красноармейски районӗнчи Карай ялӗнче ҫу уйӑхӗн 17-мӗшӗнче мотоблокпа пыракан арҫын пӑрӑх ҫине пырса кӗнӗ. Каярах мотоблок хуҫин 13-ри хӗрне тухтӑрсен пулӑшӑвӗ кирлӗ пулнӑ. Ахальлӗн ку инкек ҫиеле тухмасан та пултаратчӗ.
Ҫу уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Етӗрне районӗнче 28 ҫулти хӗрарӑм «Фольсваген-Пассат» машинӑпа кювета чӑмнӑ. Автомобильте хӗрарӑмӑн 9 ҫулти хӗрӗ пулнӑ. Вӗсене иккӗшне те пульницӑна ӑсатнӑ.
Шупашкарта 6 ҫулти ача ура хуҫнӑ. Вӑл пӗр картишӗнчи машинӑсен хушшинчен чупса тухнӑ. Вӑл «Лада-Калина» машина айне пулнӑ. Руль умӗнче 61 ҫулти водитель пулнӑ. Чӑваш Ен Шалти ӗҫсен министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ӳсӗр пулнине палӑртнӑ.
Ҫак кунсенче илемлӗ ӳкерекен ачасен «Манӑн тӑван тӑрӑхӑм – манӑн Чӑваш Ен» республикӑри онлайн-конкурсӗ иртет. Конкурса Акцыновсем ячӗллӗ Шупашкарти 6-мӗш художество шкулӗ тата Чӑваш Енри художник-педагогсен пӗрлешӗвӗ ирттереҫҫӗ.
Ӑмӑртӑва 7 ҫултан пуҫласа 17 ҫулчченхи 359 ача хутшӑнма кӑмӑл тунӑ. Вӗсем паллӑ ентешъмърсемпе, чӑваш халӑхӗн культурипе, йӑли-йӗркипе, наци уявӗсемпе паллаштаракан тематика, сюжетлӑ ӗҫсем тӑратнӑ.
Ачасен ӳнер пултарулӑх ӑмӑртӑвне 2012 ҫултанпа ирттереҫҫӗ. Кӑҫалхине Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ.
«Ачасен ӗҫӗсене Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ художникӗ Виктор Бритвин ертсе пыракан сумлӑ комисси тишкерет. Ҫӗнтерӳҫӗсене ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнче пӗлӗпӗр», – тенӗ Шупашкарти 6-мӗш художество шкулӗн методисчӗ Дмитрий Ефимов.
+8.3 °C