Персона
![]() www.chgign.ru сӑнӳкерчӗкӗ Хӗвелтухӑҫ халӑхӗсене тӗпченӗ Николай Ильминский (05.05.1822-08.01.1892) ҫуралнӑранпа паян 200 ҫул ҫитнӗ. Вӑл Пенза хулинче ҫуралнӑ. Николай Иванович — тюрколог-лингвист, профессор, ҫутӗҫ-миссионер, Питӗрти Император наука академийӗн член-корреспонденчӗ пулнӑ. Николай Ильминский Пензӑри тӗн семинарийӗнче вӗреннӗ. Хусанти тӗн академийӗнче ӗҫленӗ. Чӑвашсене ҫутта кӑларнӑ Иван Яковлева Ильминский нумай пулӑшса пынӑ. Пенза ӑсчахӗн уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ ӗҫӗсен шутӗнче 1965 ҫулта тӗпченӗ «О фонетических отношениях между чувашскими и тюркскими языками» материалне асӑнса хӑварма пулать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Шупашкарта пурӑнакан вӑрҫӑ ветеранӗ юбилейне паллӑ тунӑ. Александр Арсентьев 95 ҫул тултарнӑ. Вӑл вӑрҫа кайнӑ чухне 17 ҫулта пулнӑ. 1948 ҫулччен Хӗрлӗ Ҫар ретӗнче тӑнӑ, ҫар тивӗҫне Инҫет Хӗвелтухӗнче пурнӑҫланӑ. Сусӑр пулсан та Александр Арсентьев ҫӗвӗҫе вӗренсе тухнӑ, ӗҫленӗ. Каярахпа вӑл электрик профессине алла илнӗ. Ветеран паянхи кун та ӑс-тӑнне ҫивӗчлетме тӑрӑшать. 88 ҫулччен вӑл Шупашкарти савутра ӗҫленӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Кӳршӗре
![]() metr12.ru сайтри сӑн Чӑваш Енрен паян самаях сивӗтрӗ. Кӳршӗ Мари Элте вара юр ҫуса лартнӑ. Паян ирхине унта симӗс курӑк юрпа витӗннӗ. Ҫакна ӳкернӗ видеосене тӗнче тетелне вырнаҫтарнӑ. Метеостанци пӗлтернӗ тӑрӑх, кӳршӗ республикӑра юлашки талӑкра 17 миллиметр юр, ҫумӑр ҫунӑ. Ку – ҫур уйӑхри норма. Мари Элте ҫурҫӗр-хӗвелтухӑҫ пайӗнче пушшех те вӑйлӑ юр ҫунӑ. Унта кӗртсем те пулнӑ. Уйрӑмах – Параньга тата Сернур тӑрӑхӗсенче. Синоптиксем лайӑх хыпар пӗлтереҫҫӗ: кун пек урӑх сивӗтмӗ, ҫанталӑк ӑшӑтма пуҫлӗ. Ҫу уйӑхӗн 8-9-мӗшӗсенче 15-20 градус таранах ӑшӑтмалла. Ҫу уйӑхӗн 10-мӗшӗнче кӑштах сивӗрех, 12-14 градус, пулӗ, ҫумӑр ҫӑвӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() 21.мвд.рф сӑнӳкерчӗкӗ Ӗнер, ҫу уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, Комсомольски районӗнче ҫул ҫинчи инкекре водительпе пассажир вилнӗ. Пӑтӑрмах 15 сехет те 30 минут тӗлӗнче «Ҫӗрпӳ-Чӗмпӗр» автоҫул ҫинче пулса иртнӗ. Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствинче малтанласа пӗлтернӗ тӑрӑх, «Citroen» машина автомобильсем хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухса кайнӑ. Унта вӑл «ГАЗель» автомобильпе пырса ҫапӑннӑ. Ют ҫӗршывра туса кӑларнӑ транспортри водительпе пассажир вилнӗ, хамӑр ҫӗршывра туса кӑларнин рульне тытса пынӑ арҫынна пульницӑна ӑсатнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫутҫанталӑк
![]() Геннадий Исаков архивӗнчи сӑн Атӑл леш енче хӑйне евӗр акӑшсем (кликунсем) вырӑн тупнӑ. Кун пирки «Шупашкарти хыпарсем» сайт пӗлтерет. Акӑшсем Атӑл леш енчи пӗр кӳлӗне вӗҫсе килнӗ. Чӗрчунсен тӗнчине сыхлакан дирекци ертӳҫин ҫумӗ Геннадий Исаков каланӑ тӑрӑх, ку сайра тӗл пулакан пулӑм. Мӗншӗн тесен ку таранччен республикӑра унашкал акӑшсем пӗр вырӑнта тӗпленнине ҫеҫ шута илнӗ. Акӑшсем ҫынран хӑрамаҫҫӗ пулин те вырӑнти халӑха вӗсене тӑрантарма сӗнмеҫҫӗ. Вӗсем аяккарах вырнаҫнӑ кӳлле вӗҫсе кайсан лайӑхрах, мӗншӗн тесен унта вӗсемшӗн хӑрушлӑх ҫук. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Спорт
![]() cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫу уйӑхӗн 21-22-мӗшӗсенче Чӑваш Енре хӑвӑрт утас енӗпе Раҫҫей чемпионачӗ тата первенстви иртӗ. Ӑмӑртусем Шупашкарта Мускав ҫыранӗ хӗрринче тата "Олимпийский" стадионта пулӗҫ. Пӗрремӗш кунхине спортменсем Атӑл хӗрринче старта тухӗҫ. Унта арҫынсемпе хӗрарӑмсем, юниорсем 35 тата 20 ҫухрӑмлӑ дистанцисене парӑнтарӗҫ. Тепӗр кунхине стадионта ӑмӑртӗҫ. Унта спортсменсен 3, 5 тата 10 ҫухрӑмлӑ дистанцисене парӑнтарма тивӗ, арҫынсемпе хӗрарӑмсем, юниорсем тупӑшӗҫ. Сӑмах май, Раҫҫей шайӗнчи ҫак ӑмӑртусем пӗлтӗр те Шупашкарта иртнӗччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() https://chuvrdub.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫу уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Чӑваш Енре «Книжный марш Победы» (чӑв. Ҫӗнтерӗвӗн кӗнеке маршӗ) патриотизм акцийӗ иртӗ. Ӑна Чӑваш Енӗн Ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗ ирттерет. Республикӑри районсемпе хуласенче ҫар пулӑмӗсемпе ҫулӗсене халалланӑ 77 кӗнекепе паллаштарӗҫ. Вӗсене йӑтса Нихҫан сӳнми ҫулӑм тата вӑрҫӑра пуҫ хунисене асӑнса лартнӑ палӑк патне ҫитӗҫ. Акцие хутшӑнакан кӗнексен шутӗнче — Юрий Бондаревӑн «Горячий снег», Владимир Богомоловӑн «Иван», Борис Васильевӑн «А зори здесь тихие» тата «В списках не значился», Валентин Катаевӑн «Сын полка», Борис Полевойӑн «Повесть о настоящем человеке», Михаил Шолоховӑн «Судьба человека» кӗнекисем. Чӑваш авторӗсен кӗнекисем те акцие хутшӑнӗҫ. Ҫав шутра — Леонид Агаковӑн «Солдатские дети», Илпек Микулайӗн «Вӑрҫӑпа ҫӗнтерӳ», Иван Лисаевӑн «Вунпиллӗкре эпӗ, комбат...» тата ыттисем. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() gorodnabire.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан пӗр хӗрарӑм хӑйӗн ачи ҫинчен манса кайнӑ тейӗн. Унӑн алимент парӑмӗ пухӑнса кайнӑ, вӑл вара ним пулман пек пурӑннӑ. Суд нумаях пулмасть ӑна пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние ҫур ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ. Алимент тӳлессинчен пӑрӑнса ҫӳрекенсене РФ Пуҫиле кодексӗн статйипе явап тыттарма пулать. Ҫӗнӗ Шупашкарти хӗрарӑм тӗлӗшпе шӑпах ҫапла йышӑннӑ та. Хайхине унччен административлӑ майпа явап тыттарса пӑхнӑ-ха, анчах хӗрарӑм тӑна кӗмен. Вӑл пӗр хутчен 1000 тенкӗ тӳленӗ те ҫырлахнӑ. Пӗчӗк ывӑлӗ умӗнчи алимент парӑмӗ вара хӑйӗн 350 пин тенкӗрен те иртсе кайнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() cap.ru сайтри сӑн Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлисем валли хатӗрленӗ койкӑсен йышӗ сахаллансах пырать. Ку таранччен вӗсен йышӗ 7 хут чакнӑ. Кӑшӑлвирус вӑйлӑ алхаснӑ вӑхӑтра 3,5 пине яхӑн ковид-койка пулнӑ. Паянхи куна илес тӗк, вӗсен йышӗ 449 ҫеҫ юлнӑ. ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, хальхи вӑхӑтра стационарсенче 300 ытла ҫын кӑшӑлвирусран сипленет. Амбулатори мелӗпе 432 ҫын пулӑшу илет. Пандеми пуҫланнӑранпа республикӑра 78747 ҫын чирленӗ. Вӗсенчен 72748-шӗ сывалнӑ, 4611-шӗ чире парӑнтарайман. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() rtvi.com сайтри сӑн Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнче Шупашкарти Богдан Хмельницкий урамӗнчи пӗр хваттерте хӗрарӑм алӑка хӑй тӗллӗн уҫайманни пирки ҫӑлавҫӑсене шӑнкӑравласа пӗлтернӗ. Унӑн инсульт пулма пултарнӑ-мӗн. Ҫӑлавҫӑсем вырӑна часах ҫитнӗ. Вӗсем пусма тӑрӑх хӑпарса балкон ҫине кӗнӗ. Ҫав вӑхӑталла хӗрарӑм урайӗнче тӑнсӑр выртнӑ. . Ҫӑлавҫӑсем хваттер алӑкне шалтан уҫса хӗрарӑма тухтӑрсен аллине панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (13.03.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, ҫумӑр ҫума пултарать, атмосфера пусӑмӗ 741 - 743 мм, 2 - 4 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Кокель Алексей Афанасьевич, чӑваш живописецӗ, графикӗ ҫуралнӑ. | ||
| Константин Иванов, чӑваш сӑвӑҫи ҫут тĕнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Жакова Вера Николаевна, Пӑрачкав районӗнче ҫуралнӑ ҫыравҫӑ (22 ҫулта) вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |