|
Культура
 cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енре «Чӑвашмультфильм» анимаци кластерӗ йӗркелеме палӑртнӑ. Проекта Григорий Гладков композитор, Раҫҫей Федерацийӗн ӳнерӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Раҫҫейри композиторсен союзӗн членӗ пуҫарса янӑ. Йышра ҫавӑн пекех — Netflix валли Love, Death & Robots анимаци антологине йӗркеленӗ Виталий Шушко; Дмитрий Хаустов телеертӳҫӗ, артист, сасӑ актёрӗ тата «Мельница» (чӑв. Арман) анимаци киновӗн студийӗ валли мультфильмсем хатӗрлекен Олег Маркелов. «Чӑвашмультфильм» коммерцилле мар организацин председателӗ Тахир Мирджапаров палӑртнӑ тӑрӑх, командӑра — пултаруллӑ гейм-дизайнерсем, графика, 3D ӑстисем. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Республикӑра
 kazan.kp.ru сӑнӳкерчӗкӗ Шупашкар районӗнчи Томаккассинче выльӑх-чӗрлӗхӗн урнӑ чирне тупса палӑртнӑ. Ҫавна май ветеринарсем ҫав тӑрӑхра карантин туса хунӑ. Карантин паянтан, авӑн уйӑхӗн 2-мӗшӗнчен, вӑя кӗнӗ. Вӑл ятарлӑ йышӑну кӑларичченех вӑйра тӑрӗ. Урнӑ чире Томаккасси ялӗнчи Вӑрман урамӗнчи 29-мӗш ҫуртра асӑрханӑ. Карантин зони тесе асӑннӑ кил ҫывӑхӗнчен 1,5 километр таран инҫӗшне палӑртнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Сывлӑх
 Сӑкӑтри амбулатори. cap.ru сайтри сӑн Патӑрьел районӗнчи Сӑкӑтра паян ҫӗнӗ тухтӑр амбулаторине уҫнӑ. Ку савӑнӑҫлӑ уява район 95 ҫул тултарнине халалласа ирттернӗ. Амбулаторине уҫнӑ ҫӗре Чӑваш Республикин Элтеперӗ Олег Николаев, республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗ Владимир Степанов тата ыттисем ҫитнӗ. Влаҫ органӗсен порталӗ хыпарланӑ тӑрӑх ҫӗнӗ ҫурта «Сывлӑх сыхлавӗ» наци проекчӗ шутне кӗрекен «Раҫҫей Федерацийӗнчи (Чӑваш Республики — Чӑваш Ен) сывлӑх сыхлавӗн малтанхи пая ҫӗнетесси» регионти проект пулӑшӑвӗпе ҫӗкленӗ. «Проектсем ӑнӑҫлӑ пурнӑҫланаҫҫӗ, ял тӑрӑхӗсенче шкулсемпе пульницӑсене хӑпартатпӑр, юсатпӑр, вӗсен аталанӑвне тӗрлӗ енчен тишкерсе тухатпӑр. Амбулаторире аптека ҫук, ҫапах та эмелсене пульницӑна амбулаторире выртакан чирлӗ ҫынсем ыйтнине шута илсе ҫитерсе тӑрӗҫ», — палӑртнӑ республика Пуҫлӑхӗ медперсоналпа тата ял ҫыннисемпе калаҫнӑ май. Амбулаторине тухтӑр пӳлӗмӗ; процедурӑсем тата прививкӑсем тумалли пӳлӗмсем; тӗрӗсленмелли пӳлӗм; сывӑ ача пӳлӗмӗ тата ытти пӳлӗмсем пур. Кунтах кун ҫутинче икӗ ҫын выртмалӑх палата пур. Амбулаторие Сӑкӑт ҫыннисем валли тунӑ. Ялта вара 1500 патнелле ҫын пурӑнать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Ҫул-йӗр
 Видоери скриншот. «Руль умӗнче» портал хатӗрленӗскер «Руль умӗнче» портал пӗлтернӗ тӑрӑх Чӑваш Республикин Элтепер автобазин механикӗ тӗлӗшӗпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ — ӗҫпе усӑ куракан Genesis G90 машшин ҫине мӗлтлетмӗшсене саккуна пӑсса вырнаҫтарнишӗн явап тыттарӗҫ. Элтепере илсе ҫӳрекен машинӑра хӗрлӗ-кӑвак тӗслӗ мӗлтлетмӗшсемпе усӑ курнине ҫынсем асӑрханӑ та ШӖМе йӗрке пӑсни пирки ҫыру янӑ. Шалти ӗҫсен министерстви ыйтӑва пӑхса тухнӑ хыҫҫӑн К375РК21 номерлӗ машшин ҫине унашкал мӗлтлетмӗшсем вырнаҫтарма ирӗк паманнине тупса палӑртнӑ. Унсӑр пуҫне, «Руль умӗнче» портал палӑртнӑ тӑрӑх, ҫул-йӗр правилисем хӗрлӗ-кӑвак тӗслӗ мӗлтлетмӗшсене граждансен машшинисем ҫине вырнаҫтарма чараҫҫӗ. Вӗсене право хӳтӗлекен органсен транспорчӗ ҫине ҫеҫ (ШӖМ, Росгварди, ФХС, ФСБ тата Ҫар полицийӗ) лартма юрать. Палӑртмалла, К375РК21 номерлӗ Genesis G90 машшинпа Олег Николаева турттарма усӑ кураҫҫӗ. Ӑна тара илнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Статистика
 HeadHunter хатӗрленӗ ӳкерчӗк Ҫынсене ӗҫ вырӑнӗ тупса парас тӗлӗшпе ӗҫлекен HeadHunter онлайн-лапам пӗлтернӗ тӑрӑх ҫурла уйӑхӗнче республикӑра ӗҫ вырӑнӗсен йышӗ самай ӳснӗ. Ку кӑтарту 9,1%-па танлашнӑ. Апла пулин те Атӑлҫи Федераллӑ Округра Чӑваш Ен чи малта мар. Удмурт Республикин ҫак кӑтарту тата та пысӑкрах. Ӗҫ вырӑнӗсен шучӗ унта 15,7% ӳснӗ. Ҫавӑн пекех Мӑкшӑ Республикинче, Самарпа Чулхула облаҫӗсенче вакансисен шучӗ пирӗн республикӑран ытларах йышланнӑ. Атӑлҫи Федераллӑ Округа илес пулсан ҫурла уйӑхӗнче ӗҫ вырӑнӗсен шучӗ вӑтамран илсен 7,4% ӳснӗ. Иртнӗ уйӑхра Чӑваш Енре ӑслӑлӑхпа вӗренӳ сферинче ӗҫ вырӑнӗсен шучӗ самай нумайланнӑ (+47,5%) — ҫакӑ ӗнтӗ вӗренӳ ҫулталӑкӗ пуҫланнипе ҫыхӑннӑ. Унсӑр пуҫне банк сферинче (+22,7%) тата «инсталляци, сервис» професси тытӑмӗнче (+25,6%) ӗҫлекенсем ытларах кирлӗ пулнӑ. |
|
Сумлӑ сӑмах
Чӑваш чӗлхи
Ҫурла уйӑхӗн вӗҫӗнче «Пӗркласрисем» халӑх тетелӗнче хыпар тухрӗ: «Чӑваш хӗрарӑмӗ» хаҫата ҫитес ҫултан хупма палӑртнӑ. Чӑннипех те тӗлӗнмелле хыпар пулчӗ маншӑн. Ара, 2020 ҫулта йышӑннӑ программӑпа килӗшӳллӗн (ӑна эп кунта тишкернӗччӗ) чӑвашла тухакан хаҫатсен тӳпи 70%-ран чакмалла мар-ҫке! Вӑл программӑра (тӗрӗссипе ҫумпрограмма темелле те, анчах каплах калӑпӑр) тӗллевлӗ кӑтартусен пайӗ пур. Шӑп та лӑп 5-мӗш пунктра 2025 ҫул вӗҫӗччен (2021–2025 ҫулсем валли хатӗрленӗ-ха та…) патшалӑх кӑларакан Чӑваш Республикинче чӑвашла тухакан хаҫатсен тӳпи 70 процентпа танлашмалли тӗллеве кӑтартнӑ. Паллах ӗнтӗ, ку хисепе нимӗнле тӗпчев тумасӑр, мӗнле цифра лартас тенӗ ҫавнашкал ҫырса тухнӑ. Ун чухнех ӗнтӗ вӗсем ҫак программӑна пурнӑҫлама вӑй хурас темен пулас. Хуть унта 70 ҫыр, хуть 80, хуть 50... Вӑхӑт иртнӗ хыҫҫӑн программӑна чӑннипе шавлама кӑна хатӗрлени палӑрса пырать. Ҫулталӑк ытла иртнӗ хыҫҫӑн унашкал программа пурри пирки тӳре-шара манса кайнӑ пулас. |
|
Республикӑра
 Зоя Григорьева. t.me/mintrud_21 сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енӗн Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерствин Ача-пӑча реабилитаци центрӗн директорӗ пулма Зоя Григорьевӑна шаннӑ. Зоя Алексеевна — Чӑваш Республикин сывлӑх сыхлавӗн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ. Ӗҫ биографине врач-педиатртан пуҫӑннӑ. Патшалӑхӑн граждан службинче 1996 ҫулта ӗҫлеме пуҫӑннӑ. Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерствинче амӑшӗпе ачисене медицина пулӑшӑвӗ паракан пай пуҫлӑхӗнче чылай ҫул ӗҫленӗ. Ача-пӑча реабилитаци центрӗн директорӗнче унччен Елена Шафейкина тӑрӑшнӑ. Сывлӑх сыхлав тата социаллӑ аталану тытӑмӗнче Елена Васильевна 40 ҫул ытла ӗҫленӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Республикӑра
 Евгений Теллин. chgtrk.ru сӑнӳкерчӗкӗ «Чӑваш Республикинче промышленноҫа тата инвестици ӗҫӗ-хӗлне аталантаракан фонд» автономи учрежденине ертсе пыма Евгений Теллина ҫирӗплетнӗ. Асӑннӑ организаци Чӑваш Енӗн Промышленность тата энергетика министерствине пӑхӑнать. Евгений Теллин 1982 ҫулта Елчӗк районӗнче ҫуралнӑ, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче «Тӗнче экономики» специальноҫа алла илнӗ. 2004-2020 ҫулсенче банк тытӑмӗнче ӗҫленӗ. 2020 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗнче Промышленность аталанӑвӗн фондӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ, 2021 ҫулхи юпа уйӑхӗнче Фонд директорӗн заместителӗ пулма шаннӑ. Евгений Ардалионовича должноҫре ҫирӗплетесси ҫинчен калакан йышӑнӑва республика ертӳҫи Олег Николаев ӗнер авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче алӑ пуснӑ. Документа республикӑн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче вырнаҫтарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Вӗренӳ
 21.мвд.рф сӑнӳкерчӗкӗ Шупашкарти экономикӑпа технологи колледжӗнче пулас йӗрке хуралҫисене вӗрентсе кӑларма тытӑнӗҫ. «Правӑна сыхлас ӗҫ-хӗл» специальноҫпа икӗ ушкӑн вӗренме тытӑннӑ. Колледжра пулас полицейскисене хатӗрлеме тытӑнма республикӑн Шалти ӗҫсен министерстви пулӑшнӑ. Малтанласа пӗр ушкӑн кӑна йӗркелеме шухӑшланӑ. Анчах 25 ача вырӑнне 50 ҫамрӑк йӗрке хуралҫи пулма вӗренме кӑмӑл тунӑ. Ҫапла вара колледжра икӗ ушкӑн йӗркеленӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Политика
 «Ҫыхӑнура» форумран илнӗ сӑнӳкерчӗк Чӑваш Енӗн Наци телерадиокомпанийӗн директорӗ кам пуласси паллӑ тесе Чӑваш халӑх сайчӗ унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер: конкурсра Алексей Гурьянов ҫӗнтернӗччӗ. Паян Алексей Юрьевича должноҫра ҫирӗплетнӗ. Хушӑва Олег Николаев Элтепер алӑ пуснӑ. Алексей Гурьянов – «ЮТВ» телеканал пуҫлӑхӗн Юрий Гурьяновӑн ывӑлӗ. Вӑл 1989 ҫулта ҫуралнӑ. РФ Оборона министерствин Ҫар университетӗнче ҫарпа гуманитари факультетӗнче ҫар журналистикине вӗреннӗ. Унччен Алексей Юрьевич Шупашкар хула администрацийӗнче МИХсемпе ӗҫлекен пай пуҫлӑхӗнче тӑрӑшнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
-7.7 °C
