Культура
sovch.chuvashia.com сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Ен Элтеперӗ Олег Николаев СССР летчик-космонавчӗн А.Г. Николаевӑн мемориал комплексне уҫнӑранпа 50 ҫул ҫитнӗ ятпа музейҫӑсене саламланӑ. Республика ертӳҫи палӑртнӑ тӑрӑх, космонавтика музейӗ паян культура тата наукӑпа ҫутӗҫ центрӗ пулса тӑрать. Унта Совет Союзӗн икӗ хут Геройӗн, авиацин генерал майорӗн, Чӑваш Республикин хисеплӗ ҫыннин Андриян Николаевӑн пурнӑҫӗпе тата ӗҫӗ-хӗлӗпе ҫыхӑннӑ, истори тӗлӗшӗнчен паха экспонатсем упранаҫҫӗ. Шуршӑлта паян, раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, музейӑн ҫур ӗмӗрхине халалласа «От школьного музея до Мемориального комплекса» (чӑв. Шкул музейӗнчен пуҫласа Мемориал комплексӗ таран) курав уҫӑлӗ тата «Музей вчера, сегодня, завтра…» (чӑв. Музей ӗнер, паян, ыран....) ҫавра сӗтел иртӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
anisijaignateva.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Республикин Вӗренӳ институчӗ чӑваш чӗлхипе, литературипе тата культурипе интернет олимпиада ирттернӗ. Олимпиадӑна 5-11 классенче вӗренекен 679 ача хутшӑннӑ. «Пӗтӗмӗшле илсен, интернет-олимпиадӑна ҫулсерен Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенчи, Патӑрьел, Ҫӗрпӳ, Елчӗк, Муркаш, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Тӑвай, Сӗнтӗрвӑрри районӗсен шкул ачисем хастар хутшӑнаҫҫӗ», — хыпарланӑ институтра. Интернет-олимпиадӑн тӗллевӗ — ачасене халӑх культурипе, ӑс-хакӑлпа шухӑш-кӑмӑл пуянлӑхӗпе паллаштарасси, шкул ачисене чӑваш чӗлхипе, литературипе тата культурипе тӗпчев ӗҫне явӑҫтарасси. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
Паян, раштав уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗн Хальхи вӑхӑтри ӳнерӗн центрӗнче Александр Дымников сӑнӳкерчӗкӗсен куравӗ уҫӑлӗ. Александр Дымников 1961 ҫулта Ленинградра (халӗ — Питӗр) ҫуралнӑ. Ленинградри патшалӑх университетӗнчи физика факультетӗнче вӗреннӗ. Паян вӑл — физик, куҫман пурлӑх специалисчӗ, фотограф, ҫулҫӳревҫӗ, Раҫҫейри фотохудожниксен союзӗн Питӗрти филиалӗн председателӗ. 1980 ҫултанпа физик ту туризмӗпе кӑсӑкланма тытӑннӑ, ту туризмӗн ӑмӑртӑвӗсене те хутшӑннӑ. Ҫулҫӳреве вӑл велосипедпа та, йӗлтӗрпе те тухса кайнӑ, байдаркӑпа тинӗс тӑрӑх ҫӳренӗ. Авалхи цивилизаци йӗрӗсене тупса палӑртас тӗллевпе Перу, Боливи, Египет, Сири, Ливан, Иран, Турци, Греци тата Израиль ҫӗршывӗсенче экспедицисенче пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ ЧР Ял хуҫалӑх министерстви ҫӗршывӑн тӗп хулинче "Мускав ярмӑркки" лапамра хамӑр регионти ял хуҫалӑх продукцине сутмалли павильон уҫасшӑн. Халӗ кун пирки мускавсемпе калаҫаҫҫӗ. Павильона "Верхние Лихоборы" метро станцийӗн районӗнчи ҫуртра вырнаҫтарасшӑн. "Мускав ярмӑркки" патшалӑх учрежденийӗ унта 14 суту-илӳ вырӑнӗ, холодильниксемпе тарасасем хатӗрленӗ. Чӑваш Енри ял хуҫалӑх продукцине сутакан павильон Ҫӗнӗ ҫул тӗлне ӗҫлесе кайма пултарать. Малтан унта нумай вӑхӑт упранакан ҫимӗҫсене сутма палӑртнӑ. Халӑх нумай туянсан кӗске вӑхӑт упранаканнисене те сутасшӑн. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
Паян Сӑр юханшывӗ урлӑ хӗлле каҫмалли кӗпере уҫнӑ. Вӑл Ҫӗмӗрле хулипе Чулхула облаҫӗнчи Пильна районӗнчи Нават ялне ҫыхӑнтарать. Сӑр урлӑ ҫак кӗперпе каҫмашкӑн тӳлевлӗ: 150-200 тенкӗ. Хакӗ машина йывӑрӑшӗнчен килет. Унта 3 тоннӑран ытларах тайман транспорта кӗртеҫҫӗ. Пассажирсен пулмалла мар. Палӑртмалла: машинӑсем тата ҫуран ҫӳрекенсем валли хатӗрленӗ кӗпер 150 метр тӑршшӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
Шупашкарта ҫынсем газпа наркӑмӑшланнӑ тӗслӗх нумайланнӑ. Ав раштав уйӑхӗн 12-мӗшӗнче тепӗр тӗслӗх пулнӑ. Хальхинче – Карл Маркс урамӗнчи 46-мӗш ҫуртра. 41 ҫулти хӗрарӑм, унӑн 12-ри ачи газ сӗрӗмӗпе наркӑмӑшланнӑ. Вӗсене Васкавлӑ медпулӑшу пульницине илсе ҫитернӗ. Пациентсен сывлӑхӗ йывӑр. Аса илтерер: нумаях пулмасть Кривов урамӗнчи 9-мӗш ҫуртра тата Энтузиастсен урамӗнчи 7-мӗш ҫуртӑн 1-мӗш корпусӗнче ҫынсем газпа наркӑмӑшланнӑ. Кривов урамӗнче пурӑнакан ҫемьере 8 ҫулти арҫын ача вилнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Статистика
Раштав уйӑхӗн 12-мӗшӗ тӗлне республикӑра 4349 ҫын ӗҫсӗр пулнине шута илнӗ. Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа 29,4 пин ҫынна ӗҫ вырӑнӗ тупма пулӑшнӑ. Халӑха ӗҫпе тивӗҫтерекен центрта ӗҫсӗр пек регистрациленекенсене уйӑхсерен пособи параҫҫӗ. Хальхи вӑхӑтра унӑн чи пысӑк виҫи 12792 тенкӗпе танлашать, чи сахалли – 1500 тенкӗпе. Чӑвашстат пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал ҫурла-юпа уйӑхӗсенче, МОТ методологийӗпе шутласан, ӗҫсӗрлӗхӗн вӑтам шайӗ 2,8 процентпа танлашнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
t.me/Chuv_today сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енри педагогсем Раҫҫейре иртекен тӑван чӗлхе учителӗсен ҫӗршыври съездне хутшӑнаҫҫӗ. Съезда Шупашкарти 40-мӗш вӑтам шкулта ӗҫлекен Александр Степанов, Ҫӗнӗ Шупашкарти 2-мш вӑтам шкулти Оксана Ильина, Шупашкарти сывлӑх енчен хавшак ачасене вӗрентекен 2-мӗш шкулти Ираида Матьянова тата Йӗпреҫри 2-мӗш вӑтам шкулти Алёна Ядрицова тухса кайнӑ. Мероприятире педагогсем «Тӑван чӗлхе тата тӑван литература», «Тӑван чӗлхе тата тӑван чӗлхепе литература вулавӗ» предметсене вӗрентессине, ҫак ӗҫ пахалӑхне ӳстерессине сӳтсе явӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
Александр Ганичев страницинчен илнӗ скриншот «Жар Птица» вырӑс халӑх каналӗ (кун пекки те пур иккен. — Т.Т.) Чӑваш Енри пултарулӑх коллективӗсемпе паллаштарӗ. Ку хыпара Александр Ганичев хуткупӑсҫӑ «Контактра» пӗлтернӗ. Маларах асӑннӑ каналта пирӗн тӑрӑхри Родион Петров купӑсҫӑпа, «Ямаш» тата «Шуҫӑм» пултарулӑх ушкӑнӗсемпе паллаштарӗҫ. Кӑларӑм эфира темиҫе хутчен тухӗ: раштав уйӑхӗн 17-мӗшӗнче 12 тата 22 сехетсенче, раштав уйӑхӗн 18-мӗшӗнче 12 тата 18 сехетсенче, раштав уйӑхӗн 20-мӗшӗнче 12 тата 18 сехетсенче. Кӑларӑма Александр Ганичев тата Сергей Ижукин ертсе пырӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
Паян ирхи 7 сехет валли республикӑра 12 муниципалитетри 79 ял ҫутӑсӑр пулнӑ: Вӑрнар, Канаш, Йӗпреҫ, Куславкка, Хӗрлӗ Чутай, Сӗнтӗрвӑрри, Муркаш, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Шӑмӑршӑ, Ҫӗмӗрле, Етӗрне районӗсем. Аса илтерер: шӑматкун каҫхине пӑрлӑ ҫумӑра пула 17 муниципалитетра электроэнерги сӳннӗ. Раштавӑн 12-мӗшӗ тӗлне 214 ялти 55 пин ҫын ҫутӑсӑр ларнӑ. Бригадӑсем талӑкӗпех ӗҫлеҫҫӗ. Хамӑраннисем ӗлкӗрейменрен кӳршӗ регионсенчен те специалистсене чӗннӗ. Хальхи вӑхӑтра энергетиксен 72 бригади ӗҫлет. Пӗтӗмпе – 235 специалист, 92 техника. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (15.01.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, -3 - -5 градус сивӗ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Михайлов Спиридон Михайлович, чӑваш историкӗ, этнографӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
| Пуклаков Николай Иванович, ҫӑмӑл атлетика енӗпе тӗнче шайӗни спорт мастерӗ ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |