Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Утаркассипе Мишеркасси ял халӑхӗ Ҫимӗк кунӗпе ял уявӗсене Шӗмешке вӑрманӗнче ирттерчӗҫ. Ӗлӗк, совет самани вӑхӑтӗнче, «Искра» хуҫалӑх панкрута тухиччен, ҫурхи уй-хир ӗҫӗсене вӗҫлесен яланах Шӗмешке вӑрманӗнче пухӑнса ӗҫпе юрӑ уявне йӗркелетчӗҫ. Малтанхи йӑла-йӗркесене чӗртсе тӑратас тесе ял тӑрӑхӗпе икӗ ял ҫыннисем самаях тӑрӑшнӑ. Вӑрманӗ те тирпейлӗ, сӗтелӗсем те янтӑ, пушартан сыхланас тесе шыв пички те хатӗр.

Шӗмешке вӑрманӗнче илемлӗ юрӑ-кӗвӗ янӑрани хаваслӑ кӑмӑл-туйӑм ҫуратрӗ, таврана шашлӑк шӑрши сарӑлчӗ. Ӗҫ вӑхӑтне пӑхмасӑрах вӑрмана халӑх йышлӑ пуҫтарӑнчӗ. Тӑвансемпе, юлташсемпе, Мишеркасси шкулӗнче пӗрле вӗреннисемпе, вӗрентекенсемпе чылай ҫул иртнӗ хыҫҫӑн курса калаҫни темрен те паха.

Уява район администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Алексей Порфирьев уҫрӗ, ял уявӗпе, Ҫимӗк ячӗпе саламларӗ. Район шайӗнчи обществӑлла ӗҫсенче палӑрнисене райадминистрацин Хисеп хучӗсене пачӗ. Пантьӑк ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Виталий Музяков уява ирттерме пулӑшнӑ ял ҫыннисене — Наталия Филиппована, Людмила Анчикована, Роза Седована, Михаил Храмова, вӑрӑм ӗмӗрлӗ кинемейсене — Утаркассинчи Евдокия Михатайкинана тата Мишеркассинчи Мария Сидорована, чи нумай выльӑх-чӗрлӗх ӗрчетекен хушма хуҫалӑх хуҫисене — Утаркассинчи Зойӑпа Леонид Лукинсене, Мишеркассинчи Зойӑпа Николай Вазяковсене — Хисеп хучӗсем парса чысларӗ.

Малалла...

Шупашкарти Мускав кӗперӗ

Шупашкарта Мускав кӗперне юсама тытӑннине эпир пӗлтернӗччӗ. Ҫак эрне пуҫламӑшӗнчи пӗр каҫ, ҫӗртмен 9-мӗшӗпе 10-мӗшӗнчи ҫӗрле, пӗр вырӑнта вӑл ишӗлсе аннӑ. Вӑйлӑ ҫумӑр ҫунипе кӗперӗн сулахай енчи тӗревӗсене тытса тӑракан хӑйӑр юхса аннӑ та асфальтпа бетон сийӗ йӑтӑнса аннӑ. Ишӗлнӗ вырӑн 5 метр тӑршшӗпе, 3 метр тӑршшӗ сарлакӑшпа танлашнӑ иккен.

Машинсем шар ан курччӑр тесе ун чух машинӑсене ҫӳреме чарнӑ, кӑштахран ҫынсене те ирӗк пама пӑрахнӑ. Ытларикун кӑнтӑрлахи 12 сехет тӗлне шӑтӑка хӑйӑрпа хупланӑ, ҫиелтен бетон янӑ, анчах вӑйлӑ ҫумӑра пула кун пек туса лартни те тӳсеймен, кӑнтӑрла иртни виҫӗ сехет тӗлӗнче тепре ишӗлсе аннӑ. Ишӗлнӗ лаптӑк 9 метр тӑршшӗпе, 3 метр сарлакӑшпа танлашнӑ. Кун пирки хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑх хуҫалӑх тата хӑтлӑх кӗртекен управленийӗн тӗп инженерӗ Андрей Дьяков тӗплӗн ӑнлантарса панӑ. Каҫхи сакӑр сехет тӗлне юсав ӗҫӗсене вӗҫленӗ те транспорта кӗпер урлӑ каҫарма ирӗк панӑ.

Украинӑран килекен таркайсене Чӑваш Ен йышӑнма хатӗр

Украинӑран килекен таркайсене (тарса килекенсене) вӑхӑтлӑх пурӑнма вырӑн тупса пама ыйтать Чӑваш Енӗн Сывлӑх сыхлав министерстви. Ҫапла тума ведомство «Украина регионӗсене, ҫавӑн пекех ялан пурӑнакан вырӑнтан тухса кайнӑ Украина ҫыннисене пулӑшас тӗллевпе» тӗмсӗлет.

Хӑйсен килне пурӑнма ярас кӑмӑл пуррисене 8 (8352) 26-13-49 номерпе шӑнкӑравласа е soc12@cap.ru элеткронлӑ адреспа ҫырса ярса пӗлтерме ыйтаҫҫӗ. Унта ҫынсен хӑйсемпе ҫыхӑнмалли телефона тата пурнӑҫ условине кӑтартмалла.

Маларах каланӑ министерствӑна пӑхӑнса тӑракан предприятисем те Украина таркайӗсене йышӑнма хатӗр иккен. Шкул ҫулӗнчи 50-а яхӑн шӑпӑрлана ачасен канӑвне йӗркелекен организацисенче усрама, пӗччен пурӑнакан ватӑсене, 30-а яхӑн ҫынна, ваттисен ҫуртне яма (халӗ вӑл ҫуртсене халӑха социаллӑ пулӑшу кӳрекен центрсен вӑхӑтлӑх пурӑнмалли уйрӑмӗсем теҫҫӗ-ха) хатӗр. Вӑй питтисене, 15 ҫынна, тата 51 ачана «Вӑрман юмахӗ» ача-пӑча санаторийӗнче вырӑн тупса пама хатӗр.

Ку информацие илтнӗ хыҫҫӑн ку йыша камсем кӗни пирки паллаканӑмсем те хытах пуҫ ватрӗҫ-ха. Чӑваш Енӗн сывлӑх министрӗ Алла Самойлова страхлакан медицина организацийӗсем пӗлтӗр ҫынсем хушшинче ыйтӑм ирттерни тӑрӑх пӗлтернӗ. Ара, пур ҫын та ыйтӑма хутшӑнман курӑнать те пустуях тӗлӗнчӗҫ пулас пӗлӗшӗмсем.

Юрӗ, айккинелле пӑрӑнар мар-ха. Тухтӑрсен ӗҫ-хӗлӗпе кӑмӑллисем пиркиех калаҫар. Хайхи ыйтӑма хутшӑннисен 71,1 проценчӗ тухтӑрсен пулӑшӑвне пысӑка хурса хаклаҫҫӗ-мӗн. Ҫав вӑхӑтрах кӑмӑлсӑррисем те тупӑннӑ. Анчах пустуйран чан ҫапакансем те пур имӗш. Акӑ, эмелпе тивӗҫтернин пахалӑхӗ пирки ҫӑхавлакансенчен 3,7 проценчӗ кӑна сӑлтав пуррипе кӑмӑлсӑрланнӑ пулать. Ыттисем ҫӑвар тутине сая яраса шавланӑ пек пулса тухать-ши вара? Ҫӑмӑллӑ рецепт ҫырса паманнишӗн ҫынсен 9 проценчӗ кӑмӑлсӑрланнӑ. Эмелне пӗтӗм тӗнчери патентламан ятпа ҫырса паманни те час-часах тӗл пулать иккен. Ҫӑхавсен 46 проценчӗ ҫавӑнпа ҫыхӑннӑ.

Хисепе тивӗҫме яланах кӑмӑллӑ

Ятарлӑ автомобильсем кӑларакан Ҫӗмӗрлери савут нумаях пулмасть 85 ҫулхине паллӑ тунӑ. Паллӑ кунпа предприятие Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев саламланӑ.

Ҫӗмӗрлери ҫав предприяти хула хыснине укҫа-тенкӗ илсе килекен тӗп организаци шутланать. Ҫӗмӗрлен социаллӑ пурнӑҫӗнче те вӑл тӗп вырӑн йышӑнать.

Савутра хӳтӗлев тата граждан тӗллевӗллӗ, медицинӑра тата ытти отрасльте кирлӗ техникӑна юсамалли пайсем, тӗрлӗ тӗллевлӗ модульсемпе контейнерсем кӑлараҫҫӗ. Ун продукцине ытларах чух Раҫҫейӗн Хӳтӗлев, Шалти ӗҫсен тата Инкеклӗ ӗҫсен министерствисем усӑ кураҫҫӗ.

Чӑваш Ен Элтеперӗ савута юбилейпа саламланӑ май 2011 ҫулхинчен продукци кӑларасси 2 хут ӳстернине палӑртнӑ.

Кирек епле уяври пекех унта ӗҫлекенсене те тӗрлӗ шайри Хисеп гармотисемпе тата ытти наградӑпа чысланӑ.

Ҫапла шухӑшлать курӑнать вӗренӳре йӗрке тӑвакан тӳре-шара. Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне пӗлтӗр тытакансен сахалтан та 36 балл пухмалла пулнӑ тӑк, кӑҫал ӑна 12 балл пӗчӗклетнӗ. Ун пирки паян Рособрнадзорӑн пресс-служби пӗлтернӗ иккен. Ҫапла вара вырӑс чӗлхипе те, математикӑпа та сахалтан та 24 балл пухсан аттестатлӑ пулӑн.

Ҫапла йышӑну тума кӑҫалхи тата пӗлтӗрхи кӑтартусен статистикине тишкернӗ хистенӗ-мӗн. Ытти предметпа ведомство чи пӗчӗк балсене чакарасшӑн мар. Тепӗр тесен, вӗсем аттестатлӑ пулассипе пулмассине витӗм кӳмӗҫ-ха, вӗренме кӗме тӑрсан кӑна кирлӗ. Ҫапла вара химипе, физикӑпа тата биологипе сахалтан та 36 балл пухмалла, информатикӑпа – 40 балл, обществознанипе — 39 балл, историпе тата литературӑпа — 32 балл, географипе — 37 балл, ют чӗлхесемпе — 20 балл. Шкула 11 ҫул утса та пурин те тытмалли математикӑпа вырӑс чӗлхипе 24 балл таранлӑх та пӗлӳ пухайманнисене шкул пӗтерни ҫинчен свидетельство кӑна тыттарӗҫ.

Маларах асӑннӑ вырӑс чӗлхи патне таврӑнсан, ҫӗршывӗпе 334 ӗҫе пӑрахӑҫланӑ, вӗсенчен 172-шне — карас телефонӗпе усӑ курнӑшӑн.

Ҫывӑх кунсенче Хура тинӗсе НАТОн тӗпчевҫӗ икӗ карапӗ — итальянсен «Эллетра» тата хрантсуссен «Дюпюи-де-Лом» ятлӑскер — Хура тинӗсе кӗмелле иккен. Вӗсем Раҫҫейӗн Хура тинӗс флочӗн ҫар объекчӗсене тӗпчемелле. Кун пирки пирӗн ҫӗршывӑн ҫарпа тинӗс флочӗн Тӗп штабӗ пӗлтерни тӑрӑх паян ИТАР-ТАСС хыпарланӑ.

Италин «Элеттра» карапӗ Хура тинӗс акваторине виҫӗм кунах кӗмелле пулнӑ. Анчах тем сӑлтава пула ун чух кӗмен. Апла тӑк вӑл халь тесен халь пырса кӗрӗ. Ҫывӑх вӑхӑтра Францин «Дюпюи-де-Лом» карапӗ тӗпчеме тытӑнӗ. Сӑмах май, юлашкинчен асӑнни Хура тинӗсрен ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнче кӑна тухса кайнӑ, халӗ вӑл тата каялла таврӑнасшӑн.

Ҫапла вара Хура тинӗсре НАТОн тӑватӑ карапӗ, кунсӑр пуҫне хрантуссен «Сюркуф» фрегачӗ тата Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсен «Велла Галф» ракета крейсерӗ пулӗҫ. «Сюркуф» тинӗсӗн хӗвеланӑҫ пайне йышӑннӑ, «Велла Галф» — румынсен Констанц портӗнче.

Монтре конвенцийӗпе килӗшӳллӗн Хура тинӗс патшалӑхӗн мар карапсен унта 21 кунтан ытла тытӑнса тӑма юрамасть. Тепӗр майлӑ каласан, «Велла Галфӑн» тинӗсрен ҫӗртмен 13-мӗшӗнче тухса каймалла, «Сюркуфӑн» ҫӗртмен 18-мӗшӗччен тытӑнса тӑма ирӗк пур.

Малалла...

uralskweek.kz сайтри сӑн

Шупашкарта каллех пӑтӑрмах пулнӑ. Ачасем нумай хутлӑ ҫурт чӳречисенчен ӳкни ЧР следстви комитетне пӑшӑрхантармаллипех пӑшӑрханатарать. Ара, кунашкал тӗслӗх Чӑваш Енре тӑтӑшах пулать-ҫке-ха.

Хальхинче 10-мӗш хутран ҫулталӑкри хӗрача ӳкнӗ. Ку ӗҫ ӗнер Ярмӑрккӑ урамӗнчи пӗр ҫуртра пулнӑ. Пӗчӗкскер ҫавӑнтах вилнӗ.

Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫывӑрма выртас умӗн ашшӗ-амӑшӗ пӳлӗме уҫӑлтарма шухӑшланӑ. Москитлӑ сетка вырнаҫтарнӑ чӳречене уҫнӑ. Аслисем пӳлӗмре 1,5 ҫулти тата 3-ри ачана хӑварнӑ, хӑйсем тӗпеле кайнӑ. Кӗҫӗнреххи чӳрече янахӗ ҫине хӑпарнӑ, москитлӑ сетка ҫине таяннӑ та аялалла ӳкнӗ.

Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Халӗ ӑна уҫӑмлатаҫҫӗ. Следстви комитечӗ ашшӗ-амӑшне тимлӗрех пулма ыйтать. Пӗчӗккисене пӳлӗмре пӗччен хӑварма юрамасть.

Вӑхат унталла та кунталла вылятнине ҫутӑна перекетлеме май парать тесе сӑлтавланине астӑватӑп-ха. Анчах каярах перекетленни-мӗнне ытлашиши калама пӑрахрӗҫ, ҫынсем вара канса илеймеҫҫӗ теме тытӑнчӗҫ.

Вӑхӑта хӗллехи ҫине куҫарасси пирки саккуна проектне РФ Патшалӑх Думине либерал демократсен партийӗн пайташӗ Сергей Калашников тӑратнӑ. Ҫӗршыв Правительстви ӑна йышӑнма васкасшӑн мар-мӗн, хальхи вӑхӑт шутлавне кура хакласшӑн имӗш.

РФ Патшалӑх Думинчи «Пӗрлехлӗ Раҫҫей» фракци саккуна пӗрремӗш вулавпа (ӑна паян думӑн ларӑвӗнче пӑхса тухӗҫ) пӗрремӗш вулавпа ырлама хатӗр. «Саккун проектне эпир ырлатпӑр, ӑна хӑҫан пӑхса тухассине думӑн канашӗ палӑртӗ», — тенӗ Госдумӑн вице-спикерӗ Александр Жуков.

«Чӑвашавтротрансӑн» черетлӗ ертӳҫи

Республикӑра предприяти-организаци нумай та, пурин ертӳҫи улшӑнни-ылмашни пирки ҫырса пӗтереймӗн. Анчах «Чӑвашавтотранс» патшалӑхӑн унитарлӑ предприятийӗн ертӳҫисем юлашки ҫулсенче ҫулталӑкра пӗрре тенӗ пек ылмашса тӑнине массӑллӑ информаци хатӗрӗсемпе блогерсем хытах сӳтсе яваҫҫӗ. Ҫулталӑкра тесе тӗрӗс мартарах каларӑмӑр пуль-ха: 12 ҫулта — 11 ертӳҫӗ ылмашнӑ. Хальтерех пулса иртнӗ кадр улшӑнӑвӗ Князькин депутат хушамачӗпе ҫыхӑннӑ. Ӑна сӑлтавне ӑнлантармасӑр ӗҫрен хӑтарни те шӑв-шав ҫӗклерӗ.

Халӗ «Чӑвашатвотрансӑн» ҫӗнӗ ертӳҫине лартнӑ. Должноҫе малтанхи пуҫлӑхӑн ҫумӗ пулнӑ Евгений Мореплавцева шанса панӑ.

Конкурс ҫӗртмен 2-мӗшӗнче иртнӗ. Ҫӗнтерӳҫӗ камне паян пӗлтернӗ.