Кристина Кускова

Красноярск хулинче пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пуҫланнӑ XXIX Пӗтӗм тӗнчери хӗллехи Универсиадӑра Чӑваш Енӗн тӑватӑ спортсменӗ вӑй виҫнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ_.

Пирӗннисенчен ӑмӑртӑва чи малтан Кристина Кускова хутшӑннӑ. Чӑваш Енӗн Спорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, йӗлтӗрпе тупӑшакансем персьютра 5 тата 10 километра ирӗклӗ мелпе чупнӑ. Пирӗн ентешӗмӗр ҫиччӗмӗш вырӑна тухнӑ. Апла пулсан Кристина Кускова XXIX Пӗтӗм тӗнчери хӗллехи Универсиадӑра чи вӑйлӑ 10 йӗлтӗрҫӗ шутне лекнине эпир хӑпартлансах пӗлтеретпӗр.

Аса илтерер, Чӑваш Республикинчен кӑҫалхи хӗллехи Универсиадӑна Лана Прусаковӑпа Дмитрий Мулендеев фристайлҫӑсем, Кристина Кускова йӗлтӗрҫӗ тата Алексей Петров биатлонист хутшӑнаҫҫӗ.

Пуш уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Шупашкарта патшалӑхӑн паллӑ ӗҫченне, Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ Леонид Астапова халалласа асӑну хӑми уҫнӑ. Ӑна Леонид Астапов 1960-2000-мӗш ҫулсенче пурӑннӑ ҫурт ҫине вырнаҫтарнӑ.

Мероприятине уҫма тӗрлӗ тӳре-шара пырса ҫитнӗ. Чӑваш Енӗн агропромышленность комплексӗн ветеранӗсен пӗрлешӗвӗн ертӳҫи Петр Ивантаев Леонид Игнатьевичӑн шӑпипе паллаштарнӑ, кун-ҫулӗ пирки кӗскен каласа хӑварнӑ, унӑн паллӑ ӗҫӗсем ҫинчен чарӑнса тӑнӑ, республикӑра пысӑк объектсене уҫма сахал мар витӗм кӳнине палӑртнӑ. Хӑй вӑхӑтӗнче пулнӑ ҫитӗнӳсенче Астаповӑн тӳпи самай тесе хакланӑ вӑл.

Леонид Игнатьевич Астаповӑн ывӑлӗ Александр Леонидович хӑйӗн ашшӗне ҫакӑн пек чыс туса пухӑннӑшӑн, ырӑ ятне ҫӳле ҫӗкленӗшӗн тав тунӑ.

Ҫӗрпӳре вырнаҫнӑ 9-мӗш юсанмалли колонин ҫамрӑк ӗҫченӗ тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна сӗтев илнӗшӗн айӑпласшӑн.

Следстви версийӗ тӑрӑх, колонире вӑй хуракан 22 ҫулти каччӑ 2018 ҫулхи юпа-чӳк уйӑхӗсенче юсанмалли колоние виҫӗ телефон илсе кӗнӗ. Кун пирки вӑл ҫав учрежденире ларакан пӗр ҫынпа калаҫса татӑлнӑ. Ҫак ӗҫшӗн ҫамрӑксер 13 пин тенкӗ кӗсйине чикнӗ.

Халӗ ун тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе малалла тӗпчеҫҫӗ. Каччӑ ҫак ӗҫе мӗншӗн тата мӗнле условисемпе тунине уҫӑмлатаҫҫӗ.

Шупашкар районӗнчи Ҫӗньял вӑтам шкулӗн директорне судпа айӑпласшӑн. Вӑл тирпейлӳҫе ӗҫе илнӗ, анчах лешӗ хӑйӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫламасӑрах шалу илнӗ. Кун пирки ЧР прокуратурин пресс-служби пӗлтерет.

Следовательсем шутланӑ тӑрӑх, 2016 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче директор тирпейлӳҫе ӗҫе илмелли пирки суя хушу хатӗрленӗ. Анчах вӑл тирпейлӳҫӗ ӗҫлемессине пӗлнӗ, унӑн ӗҫӗсене ыттисем пурнӑҫланӑ. Ҫапла май ҫав ҫын ячӗпе Пенси фондне укҫа куҫарнӑ.

Прокуратура пуҫиле ӗҫе Шупашкар районӗн судне пӑхса тухма ярса панӑ.

Кӑҫалхи ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш Ен цифра телекуравӗ ҫине йӑлтах куҫассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Епле приставкӑпа кабель е мӗн йышши телевизор кирлине пӗлменнисем патне нимеҫӗсем ҫитессине хыпарланӑччӗ. Анчах вӗсем кам патне тата мӗнле майпа каясси ун чухне уҫӑмлӑ марччӗ. Халӗ вара Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗ, информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерстви республикӑра «хӗрӳ лини» телефонне уҫассине пӗлтернӗ. Шӑнкӑравсене (8352) 26-11-11 номерпе пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнчен йышӑнма пуҫлӗҫ.

Ака уйӑхӗн 14-мӗшӗччен шӑнкӑравсене тунти кунпа эрне кун таран ирхи 9-тан пуҫласа 18 сехетчен йышӑнӗҫ. Ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче аналог телекурава сӳнтернӗ хыҫҫӑн ака уйӑхӗн 28-мӗшӗччен шӑмат кун та ӗҫлӗ. Унӑн ӗҫ вӑхӑтне те ун чухне тӑсӗҫ: ирхи 8-тан пуҫласа 20-ччен. Ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнчен тытӑнса ҫӗртмен 2-мӗшӗччен вӑл каллех тунти кунпа эрне кун таран ирхи 9-тан пуҫласа 18 сехетчен ӗҫлӗ.

ЧР ШӖМӗн пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарта пурӑнакан ҫын ют ҫӗршыв ҫыннине хваттерте пропискӑна тӑратнӑшӑн явап тытӗ.

64-ри арҫын 47 ҫулти ют ҫӗршыв ҫыннине саккуна пӑсса пропискӑна тӑратнӑ. Лешӗ вара унпа пурӑнмасть те. Ҫавна май Шупашкар ҫынни тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.

Саккун тӑрӑх, пропискӑна тӑратнӑ ют ҫӗршыв ҫыннин ҫав хваттерте пӗрле пурӑнмалла. Ҫакна шута илмесен пуҫиле ӗҫ пуҫараҫҫӗ. Йӗркене пӑснӑ кунашкал тӗслӗхшӗн 3 ҫул таран ирӗксӗр хӑварма пултараҫҫӗ.

Етӗрне районӗнче пурӑнакан ҫын сывлӑхӗшӗн сиенлӗ алкоголь сутнӑ. Кун пирки ЧР прокуратурин пресс-сулжби пӗлтерет.

Ведомство хыпарланӑ тӑрӑх, 2018 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче ҫак хӗрарӑм хӑйӗн хваттерӗнче сӑмакун кӑларнӑ. Чӳк уйӑхӗн 20-мӗшӗнче вӑл шӗвеке Етӗрне хулинче пурӑнакан ҫынна сутнӑ. Сӑмакунра вара сиенлӗ микрохутӑшсем тупнӑ.

Хӗрарӑм айӑпне йышӑннӑ, хӑйӗн ӗҫӗшӗн ӳкӗннӗ. Суд патшалӑх айӑплавҫипе килӗшсе хӗрарӑма 10 пин тенкӗ штраф пама йышӑннӑ. Приговор хальлӗхе саккунлӑ вӑя кӗмен.

Пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи, виҫӗ кӑларӑмпа тухнӑ «Синонимсен словарӗн» тата чӑвашла-казахла, чӑвашла-удмуртла словарьсен авторӗ Елизавета Фёдоровна Васильева хӑйӗн юбилейне паллӑ турӗ — 85 ҫул тултарчӗ. Ватӑ тӗпчевҫе ӗҫтешӗсем манмаҫҫӗ, ҫуралнӑ кунӗнче ҫулленех Елизавета Фёдоровна патне хӑнана килсе каяҫҫӗ. Кӑҫал та вӗсем ку йӑлана пӑрахмарӗҫ: Андрей Филиппов пулӑшнипе Элӗк районӗнчи Синер ялне ҫитрӗҫ — гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнчен Геннадий Дегтярёв, вӗренӳ институтӗнчен Юрий Виноградов тата «Чӑвашкино» директорӗн ҫумӗ Олег Цыпленков, Чӑваш халӑх сайчӗн тӗп редакторӗ Николай Плотников.

Шупашкартан ҫитнӗ хӑнасене Елизавета Фёдоровнӑпа пӗрле ывӑлӗ Сергей Викторович тата кӳршӗри хурӑнташӗ Нина Дмитриева хапӑл кӗтсе илчӗҫ.

Елизавета Фёдоровна хӑнасене паянхи кун мӗн ӗҫпе пурӑннине каласа пачӗ. Сывлӑхӗ хавшанӑ пулин те ҫуртӑн иккӗмӗш хутӗнче вырнаҫнӑ ӗҫ пӳлӗмне чӑнкӑ пусмапа кунне аллӑ хутран кая мар хӑпарса анать. Хӑй каланӑ тӑрӑх ҫакӑ ӑна хавшаклӑха сирме пулӑшать.

Ҫулла пулсан сакӑрвуннӑран иртнӗ тӗпчевҫӗ вӑхӑта ытларах пахчара ирттерет — унӑн йӑранӗсем ҫинче пӗр ҫум та вӑй илеймест.

Малалла...

Cусӑрсен хушшинче йӗркелекен «Абилимпикс» конкурсӑн республикӑри тапхӑрне кӑҫал ҫу уйӑхӗн варринче ирттерме палӑртаҫҫӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерстви пӗлтерет.

Конкурса сусӑр пулнине пӑхмасӑрах ӗҫре ӑста сипециалистсене йыхравлаҫҫӗ. Чире парӑнман тата ӑна пула пуҫ усман ҫынсене ҫакӑ хавхалантарать кӑна мар, ӗҫпе тивӗҫтерекенсем те вӗсене урӑхла хаклама пуҫлаҫҫӗ.

«Абилимпикс» конкурсӑн регионти тапхӑрне хутшӑнакансене виҫӗ ушкӑна пайласа тупӑштарӗҫ: «шкул ачисем», «студентсем» тата «65 ҫултан иртмен специалистсем».

2017 ҫулта «Абилимпикс» олимпиадӑн Раҫҫей шайӗнчи тапхӑрӗнче Шупашкарти экономикӑпа технологи колледжӗнче ӑс пухакан Илья Леонтьев иккӗмӗш вырӑн йышӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ хӑй вӑхӑтӗнче пӗлтернӗччӗ.

Чӑваш халӑх сайтне эпӗ ирӗкӗ площадка пек куратӑп. Ҫавна май ман принцип: килӗшеҫҫӗ-и хама ҫыраканӑн шухӑшӗсем е ҫук — эп лартмаллах тесе шутлатӑп. Теприсем манпа килӗшесшӗнех мар — ҫав-ҫавах пур материал та пичете юрӑхлӑ пулма пултараймасть теҫҫӗ.

Вырнаҫтарма чаракан сӑлтавсем чылай — калӑпӑр, материал ҫывӑх ҫын пирки пырать, ӑна япӑх енчен сӑнласа парать (хӑвӑрӑн юратнӑ ҫыннӑр пирки япӑххине илтме тата йышӑнма йывӑррине пурте пӗлеҫҫӗ пуль). Е политика тӗлӗшӗнчен тивӗҫтермест — паянхи ҫулпуҫсен тӗллевне хирӗҫ пырать. Унсӑр пуҫне пахалӑхсӑр материалсем те пулма пултараҫҫӗ — вӗсене те пичетрен хӑтармалла имӗш. Сӑмах кунта, калӑпӑр, альтернативлӑ майпа йӗркеленнӗ шухӑшсем пирки (кусен шутне, калӑпӑр, эпӗ «чӗлхе вӑййине» кӗртетӗп — тӗрлӗ ют сӑмахсене чӑваш чӗлхинчен пулса кайнӑ тесе ӗнентерме хӑтланнине). Тӑваттӑмӑшӗсем кӑмӑл-сипет тӗлӗшпе вырӑнлӑ мар пулма пултараҫҫӗ — пӗри теприн ҫине кӳреннӗ те ун пирки тем те пӗр шыраса тупса ҫавна кӑларса тӑратма хӑтланать, мӗнле те пулин майпа ятне варалама тӑрӑшать.

Хыпарсене илес пулсан — кунта нимӗнле йывӑрлӑх та ҫук.

Малалла...