Республикӑра
![]() сайтри сӑн pravdapfo.ru тунӑ сӑн Кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗнче Шупашкарӑн экс-мэрне Ирина Клеменьевӑна суд пӗтӗмӗшле режимлӑ колоние 5 ҫуллӑха ӑсатма йышӑннӑ. Суд палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл страхлав компанийӗн укҫине тӑкакланӑ тесе палӑртнӑ. Тӑкак 20 миллион тенкӗпе танлашнӑ тесе шутланӑ. Ирина Клементьевӑн хӳтӗлевҫи приговорпа килӗшмен, ЧР Аслӑ судне тавӑҫ тӑратнӑ. Суд приговора кӑштах ҫемҫетнӗ – экс-мэра колонирен кӑштах маларах кӑларӗҫ. Аслӑ суд приговорӗпе килӗшӳллӗн, унӑн колонире 4 ҫул та 7 уйӑх ирттермелле. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
![]() Паян республикӑри сумлӑ предприятисенчен пӗрин сайтне кӗме сӑлтав тупӑнчӗ. Сӑмахӑм — сумлӑ кӑна мар, чӑваш ятне ҫӗршывӗпе сарма пулӑшакан вӑрӑм кун-ҫуллӑ организацисенчен пӗрин пирки. Ку вӑл — «Паха тӗрӗ» хапрӑк. Шупашкар районӗнчи Алькешри пӗчӗк хапрӑкран кун-ҫулне пуҫланӑскер пӗлтӗрхи кӗркунне 95 ҫул тултарнине сумлӑн уявларӗ. Предприяти хальхи саманара та чӑваш тӗррине манӑҫтармарӗ. Ӑна сарас тӗллевпе куравсем те вӗҫӗм ирттерет. Ҫав вӑхӑтрах предприяти сайчӗ кӑмӑла пӑсрӗ. Контенчӗ мар-ха. Питӗ лайӑх йӗркеленӗ ӑна. Анчах хыпарсенче, чӑваш эрешӗсемпе паллаштаракан «Вышивка» ярӑмра та, чӑвашла ятсене ҫырнӑ чух чӑваш саспаллийӗсемпе усӑ курман. «Пӗркенчӗк» тата ытти темиҫе сӑмаха ҫеҫ чӑваш саспаллийӗсемпе ҫавӑрттарса хунӑ. Ыттисем — «хаю», «шатакла», «сусе», «шарса»... Текстсенче «Паха тере» тени те куҫа тӑрӑнчӗ. Чӑвашла саспаллисемпе мӗншӗн усӑ курмастӑр тесе ҫак йӗркесен авторӗ шӑнкӑравласах каларӗ. Шута илме шантарчӗҫ... Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() ШӖМ тунӑ сӑн Шупашкарти хула ҫум автовокзалӗнче пӗр ҫын хутаҫ манса хӑварнӑ. Хутаҫра вара – укҫа. Халӗ полицейскисем унӑн хуҫине, арҫынна, шыраҫҫӗ. Хутаҫа автовокзал ӗҫченӗсем асӑрханӑ, кун пирки йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ. ЧР ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, видеосӑнав камерине пӑхсан ҫакӑ паллӑ: хутаҫа раштав уйӑхӗн 11-мӗшӗнче ирхине ватӑ арҫын манса хӑварнӑ. Пакунлисем шӑпах ӑна шыраҫҫӗ. Ҫак ватӑ арҫынна паллакансене 24-38-06 е 102 номерпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Апат-ҫимӗҫ
![]() Раштав уйӑхӗн 11-мӗшӗнче Россельхознадзорӑн Чӑваш Енри тата Чӗмпӗр облаҫӗнчи управленийӗн тата Шупашкарти Ленин районӗн прокуратурин специалисчӗсем тӗп хулари «Николаевски» суту-илӳ комлексне тӗрӗсленӗ. Пӗр вырӑнта паллӑ мар тӑрӑхран кӳрсе килнӗ панулми сутнине тупса палӑртнӑ. Ҫимӗҫ курупки ҫинче маркировка этикетки пулман – ӑна татса илме пултарнӑ, мӗншӗн тесен йӗрсем курӑннӑ. Кунсӑр пуҫне сутуҫӑ кирлӗ документсене кӑтартайман. Ҫаксене кура панулми партине санкци ҫимӗҫӗсен йышне кӗртнӗ, «Муркаш» полигона илсе тухса тӗп тупнӑ. Пӗтӗмпе – 141 килограмм панулми. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Кӑҫал ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнче пурӑнакан пӗр хӗрарӑм пӗр ҫынна пӗчӗк кӗленчепе сӑмакун сутнӑ. Экспертиза палӑртнӑ тӑрӑх, шӗвек хӑрушсӑрлӑх требованийӗсемпе килӗшсе тӑман. 53 ҫулти хӗрарӑма куншӑн явап тыттарма йышӑннӑ. Хайхискер полицейскисене тавӑрас тесе хӑйсене айӑплама хӑланнӑ: лешсем килӗнче ухтарнӑ чухне укҫа вӑрланӑ-мӗн. Анчах тӗрӗслев ҫакна ҫирӗплетмен. Хӗрарӑм судра айӑпне йышӑнман. Судья ӑна 1 ҫул та 2 уйӑх та 25 кунлӑха тӗрмене хупмасӑр айӑплама палӑртнӑ Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() http://www.grani21.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫӗнӗ Шупашкар хулинче троллейбуспа ҫӳреме ҫул укҫи хакланӗ. Ҫапла йышӑнӑва асӑннӑ хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ раштав уйӑхӗн 4-мӗшӗнче алӑ пуснӑ, документа Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ӗнер, раштав уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, вырнаҫтарнӑ. Ҫул укҫине ятарлӑ карттӑпа тӳлесен йӳнӗрех ларӗ. Ҫапла майпа усӑ куракансен 18 тенкӗ тӑкакланӗ. Аллӑн укҫа тӳлесен 20 тенкӗ кӑларса хума тивӗ. Пӗр уйӑх ҫӳремелли билет та хакланнӑ. Малашне ку билета уйрӑм ҫынсемпе организацисем 850 тенкӗпе туянма пултарӗҫ, шкул ачисемпе студентсене 600 тенкӗпе сутӗҫ. Троллейбусри ҫӗнӗ хаксем раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, шӑматкун, вӑя кӗрӗҫ. Сӑмах май каласан, маршруткӑсене кӑмӑллакансем 23 тенкӗ тӳлеҫҫӗ, аллӑн укҫа тыттармасан, карттӑпа усӑ курсан — 19 тенкӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑвашлӑх
![]() «Чӑваш ятне илесси паян ҫӑмӑл ӗҫ мар, анчах та Никита Тӗнче https://vk.com/tenche_travel хыҫҫӑн тепӗр хастар чӑваш Андрей Суварин https://vk.com/id305371751 ятне те, хушаматне те улӑштарать!» Ҫапла хыпарланӑ «Хавал» ушкӑн страницинче. Ятпа хушамата ылмаштарни ҫинчен калакан хут сӑнӳкерчӗкне те (ҫыннӑн уйрӑм даннӑйӗсене пӗлтерме те юрать тесе ҫуралнӑ кунне тата вырӑнне эпир хуратас терӗмӗр) вырнаҫтарнӑ. Вӑрнар районӗнче ҫуралнӑ, Шупашкарта пурӑнакан, пӗр предприяти пуҫлӑхӗнче тӑрӑшакан Андрей Суваринӑн «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи страницине эпир юриех кӗрсе пӑхрӑмӑр. Чӑн та, унта та ҫӗнӗ ят кӑтартнӑ. Халӗ вӑл — Вырак Митясен. Аса илтерер, 2018 ҫулта паллӑ чӑваш велоҫулҫӳревҫӗ Никита Васильев хушаматне улӑштарнӑччӗ. Халӑх ушкӑнӗсенчи аккаунтсене те Nikita Tenche тесе ылмаштарчӗ вӑл. Халӗ ӑна тӗнче, Инҫет Хӗвелтухӑҫӗнчен пуҫласа Америка таранах, Никита Тӗнче ятпа пӗлет. Хушамата улӑштарнин сӑлтавне те ӑнлантарнӑччӗ Никита. «Ачамсем хушамат пирки ыйтсан чӑвашсене тӗне кӗртнӗ чух вырӑнти пачӑшкӑ пирӗн несӗлӗмӗре Вася ят панӑ, эпир унран пуҫланса кайнӑ тес-и?», — тенӗччӗ чӑваш ялавӗпе тӗнче курса ҫӳреме кӑмӑллакан ҫамрӑк. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Чӑваш чӗлхи
![]() ЧР Наци вулавӑшӗнче «Чӑваш чӗлхипе культурине тӗпченӗ ҫӳтлӑх ҫынни» ятпа ҫавра сӗтел иртнӗ. Ӑна чӑваш халӑхне ҫутта кӑларассишӗн нумай тӑрӑшнӑ Николай Иванович Золоницкий ҫуралнӑранпа 190 ҫул ҫитнине халалланӑ. Ҫавра сӗтеле хутшӑннӑ ӑсчах лингвистсем Шупашкарти пӗр урама Николай Золотницкий ятне пама сӗннӗ. Вӗсем ҫакна палӑртнӑ: этнографӑн, тюркологӑн ячӗпе Шупашкарта халӗ те нимӗн те хисепленмест. Ҫавра сӗтелре Н.И.Егоров, В.Г.Родионов тата ыттисем этнограф пирки тухса калаҫнӑ. |
Сывлӑх
![]() Шупашкарта Русфонд ирттерекен акци пуҫланнӑ. «Пурнӑҫа ҫӑл – шӑмӑ сӑссин донорӗ пул» ятлӑскер малтан Йошкар-Олара иртнӗ. Чӑваш Енре вӑл раштавӑн 13-31-мӗшӗсенче пулӗ. Акцие Йошкар-Олари 5 ҫулти Мария Капрановӑна пулӑшас тӗллевпе ирттереҫҫӗ. Вӑл чирлет, унӑн шӑмӑ сӑссине куҫарса лартмалла. Раҫҫей регистрӗнче вара кирлӗ донор ҫук. Хальлӗхе тухтӑрсем Машӑн ашшӗне донор тӑвас шухӑшлӑ, анчах вӗсен пӗрпеклӗх 100 проценчӗпех мар. Акцие хутшӑнакансен Инвитро лабораторире юн памалла. Е «Промедик» медицина центрӗсен сечӗсене ҫитмелле. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() pravdasevera.ru сайтри сӑн Мускаври пӗр хваттерте тӑванӗсем 20 ҫулти хӗрӗн виллине тупнӑ. Вӑл Мускаври пӗр аслӑ шкулта филологи факультетӗнче вӗреннӗ. Ҫак тискер ӗҫе Чӑваш Енри каччӑ, унччен те судпа айӑпланнӑскер, тунӑ тесе шутлаҫҫӗ. 23 ҫулти каччӑпа ҫак хӗр 2018 ҫулхи ҫулла темиҫе эрне тӗл пулнӑ. Каччӑ пикен телефонне вӑрласан вӗсем уйрӑлнӑ. Кун хыҫҫӑн йӗкӗте ҫулталӑк ытларахлӑха юсанмалли колоние ӑсатнӑ. Каччӑ унтан кӑҫал кӗркунне тухнӑ. Вӑл хӗре подъезд умӗнче тӗл пулнӑ, каллех савнисем пулма сӗннӗ. Хӗр малтанах килӗшмен, кайран хирӗҫлемен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (02.05.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 750 - 752 мм, 3 - 5 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 5-7 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.