Чӑваш Енри шкулсенче вӗренекенсем математикӑпа патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне мӗнле тытни паллӑ. 2020 ҫулта математикӑпа (профиль шайӗнче) Чӑваш Енри 3274 ҫын экзамен тытнӑ. Вӗсенчен 217-шӗ (6,6 проценчӗ) чи пӗчӗк балл та пухайман. 279 ҫамрӑк (8,5 процент) 80 ытларах балл пухнӑ.

Математикӑна пирӗн республикӑри 6 ача питӗ лайӑх пӗлет. Шӑпах ҫавӑн чухлӗ ача экзамена 100 баллӑх тытнӑ. Вӗсем – Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти вӗренекенсем. Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне 100 баллӑх тытнисенчен иккӗшӗ Шупашкарти 3-мӗш лицейра, 2-шӗ – 2-мӗш лицейра вӗреннӗ, тепӗр иккӗшӗ – Ҫӗнӗ Шупашкарти 6-мӗш гимназире.

Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалласа Шупашкарта стела уҫӑлмалла. Унӑн эскиз проектне Шупашкарти хула тӑвакан канаш пӑхса тухмалла.

Обелиск 11 метр ҫӳллӗшӗ гранит юпа пулӗ. Ун ҫине Чӑваш Республикин бронза гербне вырнаҫтарӗҫ. Ҫӳле – икӗ метр тӑршшӗ икӗ пуҫлӑ ӑмӑрткайӑка. Стелӑн пӗтӗмӗшле ҫӳллӗшӗ 13,85 метр пулмалла.

Стелӑна Республика лапамӗнче, унчченхи Правительство ҫурчӗ енче вырнаҫтарма шухӑшлаҫҫӗ.

Обелиск чӑваш тата вырӑс халӑхӗн хӑватне, пӗрлӗхне палӑртмалла. Проекта «Минерал» тулли мар яваплӑ общество хатӗрленӗ.

Чӑваш автономи облаҫӗн 100 ҫулхине халалланӑ анлӑ мероприятисем ҫурла уйӑхӗнче иртмелле. Юбилея ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче сумлӑн уявлама кӑшӑлвирус кансӗрлерӗ.

moygorod-online.ru архивӗнчи сӑн

Ҫӗртме уйӑхӗнче Чӑваш Енре вируслӑ ӳпке шыҫҫипе 2254 ҫын чирленӗ. Кун пирки Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн ертӳҫи Надежда Луговская пӗлтернӗ.

Чирленисен 33,2 проценчӗн сӑлтавӗ кӑшӑлвирус пулнӑ. Ытти тӗслӗхре чир урӑх вируса пула аталаннӑ. Надежда Луговская пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ ӳпке шыҫҫипе чирлекенсем кӑштах сахалланнӑ. ОРВИпе тата гриппа чирлекенсен йышӗ те чакса пырать-мӗн. Ҫӗртме уйӑхӗнче пӗр эрнере 4 пин ытла ҫын чирленӗ тӗк утӑ уйӑхӗн 13-19-мӗшӗсенче – 2906 ҫын.

Кӑшӑлвирусран сывалнисем – 34845 ҫын. Анчах Луговская ку хисеп тӗрӗс пулнинче иккӗленет. Кунсерен 20-30 ҫын сывалать, статистикӑна стационартан киле кайнисем ҫеҫ кӗреҫҫӗ, килте сипленсе сывалнисем вара – ҫук.

stolica-s.su сайтри сӑн

Шупашкарта пурӑнакан 33 ҫулти арҫынна влаҫ ҫыннине хирӗҫ тӑнӑшӑн суд тунӑ. Вӑл приставӑн аллине машина кантӑкӗпе хӗстернӗ.

Следстви тата суд палӑртнӑ тӑрӑх, пӗлтӗр раштав уйӑхӗн 5-мӗшӗнче суд приставӗсемпе ҪҪХПИ ӗҫченӗсем рейд ирттернӗ. Хулари пӗр картишре приставсем парӑмҫӑн машинине асӑрханӑ, хуҫи шалтах ларнӑ. Пристав уҫӑ кантӑкран ӑна удостоверени кӑтартнӑ.

Водитель унӑн аллине кантӑкпа хӗстернӗ, ҫапла ӑна ҫур сехете яхӑн тытса тӑнӑ. Арҫынна суд тӗрмене хупмасӑр 1 ҫуллӑха айӑпланӑ.

Тӗнче тетелӗнче ултавҫӑсем сахал мар. Вӗсем аккаунта ҫӗмӗрсе кӗреҫҫӗ те урӑх ҫын ячӗпе укҫа ыйтаҫҫе.

Шупашкар районӗнче пурӑнакан 40 ҫулти хӗрарӑм ав тусӗнчен Инстаграмра ҫыру илсен нумай шутласа тӑман, 500 тенкӗ куҫарса панӑ. Хайхи тус ачи аварие лекни пирки, ӑна часрах хаклӑ йышши операци тумалли ҫинчен ҫырнӑ. Ку ӗненнӗ, укҫа куҫарсан ҫеҫ тусӗ патне шӑнкӑравланӑ. Лешӗн йӑлтах йӗркеллӗ иккен, хӗрӗ сып-сывах. Халӗ йӗрке хуралҫисем ултавҫӑ кам иккенне палӑртаҫҫӗ.

Ултавҫӑсем сӑн ӳкерчӗк илеҫҫӗ те унпа усӑ кураҫҫӗ, укҫа ыйтаҫҫӗ. Чылай чухне вӗсем пӗр пек текстпах усӑ кураҫҫӗ. Ҫавӑнпа асӑрхануллӑ пулмалла.

Шупашкарти «Ҫеҫпӗл» кинотеатр» чарӑну ятне ылмаштарасшӑннине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: чарӑну ятне ылмаштарас сӗнӳпе яваплисем патне Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ҫитнӗ. Тата тӗрӗсрех каласан, театрӑн директорӗ Елена Николаева чарӑнӑва «Ҫамрӑксен театрӗ» ят пама ыйтнӑ.

Сӗнӗве халӑхпа сӳтсе явмӗҫ, чарӑну ятне унсӑрах ылмаштарӗҫ.

«Сеспель» кинотеатр 2014 ҫулхи ҫулла хупӑннӑ. 2016 ҫул вӗҫӗнче ҫурта Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрне пачӗҫ. Театрта калӑпӑшлӑ юсав ӗҫӗсем туса ирттерчӗҫ, халӗ те ун тавралли территорие тирпей-илем кӗртессипе ӗҫленине эпир пӗлтернӗччӗ.

Ҫӗмӗрлери «Проектэлектротехника» предприяти вунӑ ҫул ӗнтӗ хӑйӗн трансформаторӗсене ҫӗршывӗпех сутать, чикӗ леш енне те ӑсатать.

Ҫӗмӗрле – калӑпӑшӗпе Чӑваш Енри пиллӗкмӗш хула. Унта 28 пин ҫын пурӑнать, вӗсенчен 1,5 пине яхӑн ҫын «Проект-техника» корпорацинче тӑрӑшать. Асӑннӑ корпораци – машина тӑвакан Раҫҫейри чи пысӑк компанисенчен пӗри. Корпорацие 1988 ҫулта Мускавра йӗркеленӗ, 1993 ҫулта ун йышне ытти предприятипе пӗрле Ҫӗмӗрлери спецавтомобильсен савучӗ кӗнӗ. Вӑл вара 1929 ҫултанпа ӗҫлекенскерех.

Унта хальхи вӑхӑтра виҫӗ фазӑллӑ трансформаторсем туса кӑлараҫҫӗ. Продукци тӗнчери 21 ҫӗршыва ӑсанать. Предприятире кунсерен икшер трансформатор пухса хатӗрлеҫҫӗ, ҫулталӑкра – 400-е яхӑн.

Чӑваш Енре кӑшӑлвирус сарӑлнине хирӗҫ йышӑннӑ чару мерисен иккӗмӗш тапхӑрне куҫасси пирки калаҫаҫҫӗ-ха. Ҫав вӑхӑтрах ҫак вируспа чирлекенсем ҫав-ҫавах йышлӑ.

Официаллӑ статистикӑна ӗненсен, иртсе кайнӑ талӑкра пирӗн республикӑра кӑшӑлвирус диагнозне тата тепӗр 44 ҫынӑнне шута илнӗ. COVID-19 диагнозне пӗтӗмпе 6484 тӗслӗх тупса палӑртнӑ. Сӑмах май каласан, социаллӑ учрежденисенче те пысӑк йышпа чирлекенсем пур. Аса илтерер: Кӳкеҫри ваттисемпе сусӑрсен ҫуртӗнче 22 ҫын кӑшӑлвируспа чирленӗ, ҫав шутра 11 ҫын – ваттисен ҫуртӗнче ӗҫлекенсем.

3516 ҫын сывалнӑ, ҫав шутран 31-шӗ – юлашки тапхӑрта.

Кӑшӑлвирус 51 ҫыннӑн пурнӑҫне татнӑ. Юлашки талӑкра вилнисене шута илмен.

Паян, утӑ уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Чӑваш Ен Элтеперӗн суйлавне хутшӑнма кӑмӑл тунӑ кандидатсенчен документсене юлашки кун йышӑннӑ. Политика партийӗсем сӗннипе суйлава хутшӑнакансенчен тӑваттӑшӗ те Тӗп суйлав комиссине документсене тӑратнӑ.

Аса илтерер: ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев тата Сергей Матвеев («Раҫҫей патриочӗсем») хӑйсемшӗн сасӑ пухса документсене Чӑваш Ен Тӗп суйлав комиссине тӑратнӑ. Унсӑр пуҫне Николай Степанов («Пенсионерсен социаллӑ тӗрӗслӗхӗшӗн партийӗ»), Александр Андреев (Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗ) тата Константин Степанов (либерал-демократсен партийӗ) кирлӗ чухлӗ сасӑ пухайнӑ.

Ҫапла вара суйлава хӑй тӗллӗн хутшӑнас тенӗ мӗнпур кандидат тенӗ пекех кирлӗ чухлӗ сасӑ пухайман. Юрий Шакеев сасӑ пухма хӑтланнӑ, анчах документсене Тӗп суйлав комиссине тӑратман. Ыттисем муниципалитет «али» витӗр тухма тӑрӑшман та. Николай Коклейкин темиҫе ял тӑрӑхне ҫитнине ӗнентернӗ-ха. Андрей Ильдеменов та ҫине тӑман курӑнать. Юрий Сидоров хӑйӗн заявленине каялла илнӗ. Роман Васильев, Максим Чепель тата Петр Петрянкин сасӑ пухма та тӑрӑшман теҫҫӗ.

Малалла...

Чӑваш Енри Профессионал писательсен союзӗн правленийӗн ертӳҫи Лидия Филиппова Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнӗ кун, ҫӗртме уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, Шупашкарти Богдан Хмельницкий урамӗнчи ҫӑва ҫинче пулнине аса илсе Фейсбукра ҫырнӑ.

«Темшӗн чун туртрӗ», — тенӗ вӑл. Журналист тата публицист республика аталанӑвӗнче йӗр хӑварнӑ ҫынсен вил тӑприсем ҫинче пулнӑ. Даниил Эльмен патне те ҫитнӗ.

Даниил Эльмен Хусанта национальноҫсен ӗҫӗсен Халӑх комиссариачӗн чӑвашсен уйрӑмӗн пуҫлӑхӗнче тата «Канаш» хаҫат редакторӗнче ӗҫленӗ. Юлташӗсемпе пӗрле вӑл Чӑваш ӗҫ коммунине тӑвассишӗн тӑрӑшнӑ. Каярах Чӑваш автономи облаҫӗн ревкомӗн пуҫлӑхӗ пулнӑ.

Лидия Филиппова журналиста Эльмен сӑнӳкерчӗкӗ чӗрмеленсе пӗтни тӗлӗнтернӗ. Паянхи-ӗнерхи чӗрӗк мар тесе пӗтӗмлетнӗ вӑл. Тата журналист Республика кунӗнче Эльмен вил тӑпри ҫине никам та чечек хуманнинчен тӗлӗннӗ.