Чӑваш Енре пӑлхар-чӑвашсен XV ӗмӗрӗн иккӗмӗш чӗрӗкӗнчи историне халалласа фильм ӳкересшӗн. Ҫак ӗҫшӗн республикӑн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерстви 2,95 миллион тенкӗ тӳлеме хатӗр. Фильм ячӗ — «Тайна древней Волги». Ӗҫе «Чӑвашкино» патшалӑх киностудийӗ пурнӑҫлӗ.

Фильм Вӑтам Атӑл тӑрӑхӗнчи пӑлхар-чӑвашсен кун-ҫулӗпе, ҫав саманари социаллӑ политика лару-тӑрӑвӗпе паллаштарӗ, Пӑлхар хулин шӑпине кӑтартса парӗ.

Фильма ӳкерес кӑмӑллӑ «Чӑвашкино» киностуди кинокартина 40 минутран кая мар пырассине пӗлтернӗ. Ӑна ӳкерес тата монтаж тӑвас ӗҫсене кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне вӗҫлеме палӑртнӑ. Пӑлхар-чӑвашсем ҫинчен ӳкернӗ кинокартина юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗ валли хатӗр пулмалла.

«Язык это великое целое, вековое создание творческой мысли народа...»

(Н.И. Ашмарин).

Тӑван чӗлхемӗрӗн хальхи лару-тӑрӑвӗ те, пуласлӑхӗ те куллен калаҫтарни темскерле кичем шухӑшсене те сирме пулӑшать. Нумаях пулмасть тӑван чӗлхесен эрнинче чӑвашсем те Фейсбукра ӑна тӑтӑш аса илни таҫти шӑплӑха юлмарӗ пулас. Чӑвашлӑхӑн янкӑр тӳпинчи сӳнсех пӗтеймен шевлине чӗртсе тӑратма тӑрӑшакансене чунтанах Тав сӑмахӗ калас килет. Эсир каланисем, палӑртнисем таҫта аякра пулсассӑн та ҫав-ҫавах маншӑн та янӑравлӑ саспах илтӗнеҫҫӗ.

Манӑн малаллахи сӑмахӑм чи паллӑ чӗлхе ӑраскалҫи пирки пулӗ. Пултаруллӑ чӑвашсен ретӗнче унӑн кӳлепи чи малти вырӑнта тӑрать. Ҫак асамҫӑ чӗлхе тӗпчевҫи-сыхлавҫи ҫуралнӑранпа кӑҫал кӗр кунне 150 ҫул ҫитнине хамӑр тӑрӑхра палӑртма пуҫланӑ та ӗнтӗ.

Тӗнчипех паллӑ финн чӗлхеҫи Г.И. Рамстедт (1873-1950) тепӗр пирӗншӗн пушшех паллӑ чӗлхеҫӗ пирки тӑтӑш ҫапларах аса илтернӗ: «So sagt der ausgezeichnete Erforscher und Kenner des Tschuwassischen Aschmarin». Ялан вӑл: «Н.И. Ашмарин кун пирки ҫапла калать», — тенӗ.

Малалла...

sott.net сайтри сӑн

Паянхи кун тӗлне Раҫҫейре коронавируспа чирленӗ 93 ҫынна тупса палӑртнӑ. Пульницӑсенче 79 пациент выртать. 4 ҫын сывалнӑ. Кун пирки РФ вице-пермьерӗ Татьяна Голикова пӗлтерет.

Вӑл каланӑ тӑрӑх, 86 тӗслӗх – ют ҫӗршывран килнӗ хыҫҫӑн чирленисем. 7 пациент Раҫҫейре чирлӗ ҫынпа хутшӑнса аптӑраса ӳкнӗ.

Ку енӗпе Италире лару-тӑру йывӑр. Унта чирлекенсен йышӗ кашни кунах ӳссе пырать. Федераци каналӗпе пӗлтернӗ тӑрӑх, паян кӑна 100-е яхӑн ҫын чирленӗ. Вилекенсен йышӗ те нумайланса пырать.

cap.ru сайтри сӑн

Раҫҫейре кӗпӗрнаттӑрсен нарӑс уйӑхӗнчи ӗҫ-хӗлне тишкерсе танлаштарӑм хатӗрленӗ. Унта Олег Николаев ЧР Элтеперӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлама тытӑннӑранпа иккӗмӗш хут лекет.

«Медиалоги» пӗлтернӗ тӑрӑх, Олег Алексеевичӑн позицийӗ аялалла аннӑ. Пӗтӗмӗшле списокра вӑл 15-мӗш вырӑнтан 4 йӗрке аннӑ. Атӑлҫи федераци округӗнче вара 4-мӗш вырӑнтан 6-мӗшне ҫитнӗ.

Чи малти йӗркесене унчченхи пекех (Атӑлҫи федераци округӗнче) Тутарстан президенӗ Рустам Минниханов, Чулхула облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ Глеб Никитин, Пушкӑртстан пуҫлӑхӗ Радий Хабиров йышӑннӑ.

forum.na-svyazi.ru сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк

Мурманск облаҫӗнче вӗренӳ министрӗн тивӗҫӗсене Чӑваш Енри ҫын – Анна Головина – пурнӑҫлани пирки пӗлтернӗччӗ. Ҫак регионта пурӑнакансем министр вырӑсла тӗрӗс ҫырма пӗлменнишӗн кӑмӑлсӑрланнӑ.

Анна Головина Инстаграмри страницине постсем лартать. Подписчиксем вӑл ҫырнӑ текстсенче йӑнӑшсем пуррине асӑрханӑ. Анна Головина хӑй хутшӑннӑ пӗрремӗш мероприяти пирки ҫырса хунӑ. Страницӑна пӑхса тӑракансем текстра, 5 предложенире, 8 йӑнӑш асӑрханӑ. Тӗслӗхрен, вӑл хӳреллӗ пӑнчӑсем лартман. «Чтобы» сӑмаха икӗ сӑмахпа ҫырнӑ.

Подписчиксем кун тӗлӗшпе комментарисем хӑварнӑ, анчах Анна Головина вӗсем ҫине нимӗн те хуравламан.

"Про Город" сайтри сӑн

Паян, пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче, М-7 ҫул ҫинче арҫын виллине тупнӑ. Кун пирки «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗ пӗлтернӗ.

Ҫав арҫын – дальнобойщик. Вӑл Ҫатракасси ҫывӑхӗнчи стоянкӑра чарӑннӑ. Паян 8 сехет те 20 минутра унӑн виллине тупнӑ. Вӑл йывӑр тиевлӗ машина ҫумӗнче выртнӑ.

Вырӑна йӗрке хуралҫисем, васкавлӑ медпулӑшу машини килнӗ. Ҫав арҫын – Тӗментен, вӑл 55-60 ҫулсенчи пек курӑнать. Унӑн кӗлетки ҫинче пусмӑрласа вӗлернӗ йӗр пулман. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, арҫын чӗре чирӗпе вилме пултарнӑ. Сӑлтавне халӗ уҫӑмлатаҫҫӗ.

versiya.info сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Енре ӗҫлесе пурӑнакансен уйӑхри вӑтам шалӑвӗ 30 пин тенке ҫывхарнӑ.

Республикӑн Правительство ҫуртӗнче тунтикунсерен ирттерекен ирхи канашлура сӳтсе явнӑ ыйтусем шутӗнче экономика аталанӑвӗпе ҫыхӑнни те пулнӑ. ЧР экономика аталанӑвӗн министрӗ Иван Моторин пӗлтерчӗ унта каланӑ тӑрӑх, кӑҫалхи кӑрлач-нарӑс уйӑхӗсенче уйӑхри вӑтам шалу 7,8 процент ӳснӗ. Тепӗр майлӑ каласан, вӑл 29,2 пин тенке ҫитнӗ.

Промышленность предприятийӗсене илсен, производство калӑпӑшӗ «Трактор завочӗсем» концернра ӳснӗ. Унта тракторсем тата вакунсем туса кӑларасси нумайланнӑ. Электротехника предприятийӗсем те аван ӗҫлеҫҫӗ. Ял хуҫалӑхӗ пирки каласан, сӗт суса илесси 6 процент ӳснӗ, аш-какай туса илесси 3 процент чакнӑ.

cap.ru сайтри сӑн

Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Лидия Андеевна Горбунова пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗнче 102 ҫул тултарнӑ. Ӑна саламлама тӳре-шара та ҫитнӗ.

Лидия Андеевна Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Мӗшӗл ялӗнче кун ҫути курнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче вӑл тӑван колхозра вӑй хунӑ. Унтан вӑл фельдшерпа акушер шкулӗнче ӑс пухнӑ, кун хыҫҫӑн Хӗрлӗ Чутай районне ӗҫлеме вырнаҫнӑ.

Иртнӗ ӗмӗрӗн 70-мӗш ҫулӗсенче Нина Андреевна ҫемйипе Ҫӗнӗ Шупашкара куҫса килнӗ, вӗсем 2 ачана ура ҫине тӑратнӑ. Халӗ вӑл 5 мӑнукӗпе, вӗсен 3 ачипе киленсе пурӑнать.

Лидия Горбунова «Ӗҫ вӗтеранӗ» медале тивӗҫнӗ.

Олег Николаев

Коронавирус инфекцийӗ пирки халӗ мӗнпур массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче сӳтсе яваҫҫӗ. Чылай ҫӗршыва кайма чарчӗҫ. Туристсем ҫавна пула тарӑхса хӑйсен блогӗсемпе социаллӑ ушкӑнсенчи страницӑсенче ҫыраҫҫӗ.

Коронавирус инфекцийӗнчен асӑрханас ыйтӑва Чӑваш Ен Правительствинче тунтикунсерен иртекен ирхи канашлура та хускатнӑ. Кун пирки ЧР Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫин ҫумӗ — ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов Фейсбукра пӗлтернӗ.

Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ку чир пирки халӗ питӗ нумай информаци, ҫав вӑхӑтра суя хыпар та, сарӑлнине пӗлтернӗ. Аптекӑсенче медицина маскисем ҫитмесҫӗ тесе халӑх пӑшӑрханать. Пӗр хут усӑ курмалли маскӑсене Чӑваш Ене кӳрсе килес ыйтӑва Раҫҫейӗн Промышленность тата суту-илӳ министерствипе ҫывӑх вӑхӑтра татса памалла. Куншӑн республикӑри профиль министерствисем яваплӑ.

Олег Николаев шухӑшланӑ тӑрӑх, Раҫҫейре маска ҫителӗклех кӑлараҫҫӗ. Теприсем дефицит пек юри кӑтартаҫҫӗ, рынокра спекуляци сисӗнет.

Пуш уйӑхӗн 13-мӗшӗнче Шупашкарта иртнӗ ӗмӗрӗн 80-90-мӗш ҫулӗсенчи ҫӑлтӑрӗн, Юрий Шатуновӑн, концерчӗ иртнӗ. Республикӑри МИХсенчен пӗринче ӗҫлекенсем асӑрханӑ тӑрӑх, юрӑҫа Шупашкар ҫыннисен хӑш-пӗр ыйтӑвӗ кулӑшлан туйӑннӑ. Ҫапла-ҫапла. Юрий Шатунов юрланӑ ҫеҫ мар, куракансемпе те кӑмӑлтан калаҫнӑ. Тӗрӗсрех каласан, вӗсен ыйтӑвӗсене хуравланӑ. Хӑшӗсем ыйтса ҫырнӑ, теприсем тӑрса ыйтнӑ.

Шупашкар ҫыннисенчен пӗри 13-мӗшӗнче концертпа килме шикленмен-и тесе кӑсӑкланнӑ. Юрий Шатунов хӑйне тӗшмӗшлӗ тесе шухӑшламасть пулин те хӑш чух хӑш-пӗр япалана кӑштах ӗненет-мӗн.

Залрисем хӑйсене килӗшнӗ юрӑсене шӑрантарма та ыйтнӑ. «Ҫӑкӑр-булка пӗҫерекенсем валли, анчах мӗнлине астумастӑп», — тенӗ пӗри. Капла каласан зал ахӑлтатса кулнӑ, сцена ҫинчисем те тӳссе тӑрайман.