Чӑвашсен паллӑ ҫыравҫи, Чӑваш тата Пушкӑрт республикисен тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ, пушкӑртсен Ф. Карим ячӗллӗ преми лауреачӗ Виталий Енӗш ҫак кунсенче 80 ҫул тултарчӗ. Сумлӑ юбилей ячӗпе ӑна Чӑваш кӗнеке издательствинче чысларӗҫ.

Издательствӑн генеральнӑй директорӗ А.С. Иванов ҫыравҫӑн пултарулӑх ҫулӗпе паллаштарчӗ. В.Г. Григорьев (Енӗш) Канаш районӗнчи Пратьякас Енӗш ялӗнче 1941 ҫулхи юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Совет Ҫарӗнчен таврӑнсан вӑл Пушкӑртстана тухса кайнӑ, Старлитамак тата Авӑркас районӗсен хаҫачӗсенче ӗҫленӗ. Кӗҫех ӑна Шупашкара «Капкӑн» журнал редакцине ӗҫлеме чӗнсе илнӗ, кунта вӑл пай пуҫлӑхӗ тата радактор ҫумӗ пулса нумай ҫул вӑй хунӑ.

Виталий Енӗш ытларах кулӑшпа сатира жанрӗсенче ӗҫлесе палӑрнӑ. Вӑл ачасем валли те нумай ҫырнӑ тата куҫарнӑ. Ҫавӑн пекех православи тӗнӗн кӗнекисене чӑвашла куҫарса тата якатса ҫитерес ӗҫре нумай тимленӗ, «Вырӑсла-чӑвашла православи словарӗ» (1995), «Чиркӳ ҫулӗ» (2002), «Чӑн тӗн букварӗ» (2006) «Суйласа илнисем» (2011) тата ытти кӗнекесем пичетлесе кӑларнӑ.

Тӗлпулура В. Енӗш хӑй пултарулӑхӗн малтанхи тапхӑрӗ, куҫару ӗҫӗн йывӑрлӑхӗ пирки каласа панӑ, ыйтусене хуравланӑ.

Малалла...

Ӗнер пулӑҫсем Атӑла пулӑ тытма кайнӑ та ҫӑлавҫӑсенчен пулӑшу ыйтнӑ. Вӗсен моторсӑр резина кимми юханшыв тӑрӑх ишсе кайнӑ. Пулӑҫсем ӑна ҫыран хӗрринче кӑкарма манса кайнӑ-мӗн.

Вӗсем кимӗ патне хӑйсем тӗллӗн ишме шикленнӗ, ҫавӑнпа 15 сехет те 15 минутра «Куславкка» ҫӑлав станцине шӑнкӑравланӑ.

Ҫӑлавҫӑсем вырӑна килсе кимме хӑваласа ҫитнӗ, ӑна тимсӗр пулӑҫсем патне илсе ҫитернӗ.

Юрий Васильев. pravdapfo.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ӗнер Чӑваш Енри тӳре-шара культурӑна аталантарас енӗпе пысӑк тӳпе хывнисене уйӑхсерен патшалӑх пособийӗ парса тӑрассипе ҫыхӑннӑ ыйтӑва тишкернӗ.

ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫи Вячеслав Борислв ертсе пынипе иртнӗ ларура 9 ходатайство пӑхса тухнӑ. Укҫана культурӑра пысӑк ҫитӗнӳсем тунисене парса тӑраҫҫӗ. Ларурисем ҫавӑн пек ҫын Раҫҫей халӑх артисчӗ Юрий Васильев тесе йышӑннӑ.

Юрий Васильевич Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗн илемлӗх ертӳҫи тата дирижёрӗ пулса 40 ҫул ытла ӗҫленӗ. Пултарулӑх ушкӑнӗ тӗнче шайӗнчи фольклор фестивалӗсен темиҫе хут та хутшӑннӑ.

Чӑваш Енре чи лайӑх участковӑя суйланӑ. Нумаях пулмасть республика шайӗнче иртнӗ «Халӑх участковӑйӗ» конкурса пӗтӗмлетнӗ.

Сасӑлав вӗҫленнӗ. Канаш районӗнчи Сергей Ипатьев чи нумай сасӑ пухнӑ. Уншӑн 4 пин ытла ҫын сасӑланӑ. Сергей Ипатьев Асхва тата Сухайкасси ял тӑрӑхӗсемшӗн яваплӑ. Унта 5136 ҫын пурӑнать. Иккӗмӗш вырӑна Шупашкарти Айрат Умеров тухнӑ, виҫҫӗмӗшне – Патӑрьел районӗнчи Алмаз Юнусов.

Республикӑри чи лайӑх участоковӑй Раҫҫей шайӗнче тупӑшӗ. Сасӑлав чӳк уйӑхӗн 1-10-мӗшӗсенче иртет. Сергей Ипатьевшӑн «Комсомольская правда» издательство ҫурчӗн порталӗнче сасӑлама пулать.

Станислав Юхтар. www.nbchr.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Станислав Юхтар – паллӑ та хӑйне евӗр художник ҫеҫ мар, унпа калаҫма та кӑсӑклӑ. Ҫапла хыпарланӑ Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнчепултаруллӑ ҫынпа ирттернӗ паблик-тока пӗтӗмлетсе.

Культура учрежденийӗнче йӗркелекен «Книги моей жизни: библиотеки ярких людей» (чӑв. Манӑн пурнӑҫӑмри кӗнекесем: асра юлмалли ҫынсен библиотекисем) паблик-ток хӑни пулнӑ Станислав Николаевич — график, живопись ӑсти, Раҫҫей художникӗсен союзӗн пайташӗ, этнофутуризм енӗпе ӗҫлекен ӑста. Ӑна чӑваш мифолологийӗ тата чӑвашсен авалхи культури питех те кӑсӑклантарать. Вӑл тӗнче, ҫӗршыв шайӗсенчи куравсене хутшӑннӑ. Геннадий Айхи, Ҫеҫпӗл Мишши, Марина Карягина, Валери Туркай кӗнекисене сӑнӳкерчӗксемпе пуянлатнӑ.

Станислав Юхтар 30 ҫул ытла шкулта ӗҫленӗ, ачасене ӳкерме хӑнӑхтарнӑ, ҫавӑн пекех ӗҫ тата черчени урокӗсене вӗрентнӗ. Шупашкарти 5-мӗш ӳнер шкулӗн директорӗ пулнӑ, Ҫӗрпӳ районӗнчи Вӑрӑмҫутри тата Кушкӑри шкулсенче ӗҫленӗ. Ҫамрӑксене вӑл кӗнеке нумай вулама сӗнет. Кӗнеке ӑс-тӑна чӑннипех те пуянлатать тесе шухӑшлать.

Игорь Улангин. nbchr.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче паблик-ток мелӗпе ирттернӗ тӗлпулӑва Игорь Улангина йыхравланӑ. Вулавӑш хӑни — график, живопись ӑсти, Раҫҫей художникӗсен союзӗн пайташӗ, «Free poetry» издательство директорӗ.

Игорь Улангин пӗлтернӗ тӑрӑх, кӗнеке кӑларакан пулса ӗҫленӗ май унӑн питӗ нумай вулама тивет, уйрӑмах — хальхи вӑхӑтри литературӑна. Вӑл нумай кӗнекене сӑнӳкерчӗксемпе илемлетет, хӑш чухне текстсене те ҫырать.

Игорь Шупашкарта ҫуралнӑ. Унӑн ачалӑхӗпе яшлӑхӗ Ленин проспектӗнчи ҫуртра иртнӗ, ӑна хирӗҫех вулавӑш вырнаҫнӑ. Малтан ҫв учреждени М. Горький ячӗллӗ республика библиотеки шутланнӑ, самана улшӑннӑ май ячӗ ылмашнӑ. Вулавӑшран пулас ӳнерҫӗ ачаранах тухма пӗлмен тесен те йӑнӑш мар.

Кӗнеке издательствине ертсе пынӑ май халӗ вӑл Раҫҫейри, Италири, Польшӑпа Швецинчи тата ытти ҫӗршыври авторсен кӗнекисене кун ҫути кӑтартать. Чӑваш халӑх поэчӗпе Геннадий Айхипе туслӑ пулнине те Игорь Улангин ӑшшӑн аса илнӗ.

Сергей Артамонов тата Сергей Павлов. @sergey.artamonov21 страницӑран илнӗ скриншот

Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх тата Ҫутҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министерствисене ертсе пынӑ Сергей Павлов ӗнертенпе ҫӗнӗ вырӑнта пуҫлӑх пулса ӗҫе кӳлӗннӗ. Вӑл малашне «Россельхозцентр» федерацин хысна учрежденийӗн Чӑваш Енри филиалне ертсе пырӗ. Унпа коллектива республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов паллаштарнӑ. Кун пирки министр Инстаграмри хӑйн страницинче ӗнер хыпарланӑ, Сергей Павлова ӑнӑҫу суннӑ.

Сергей Павлов 1974 ҫулта Вӑрнар районӗнчи Кульцав ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑрнар район администрацийӗнче 5 ҫул ӗҫленӗ хыҫҫӑн ӑна ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗ пулма шаннӑ, каярах вӑл вице-премьер — министр пуканне йышӑннӑ. Ку должноҫре 2010-2015 ҫулсенче тӑрӑшнӑ, 2015-2016 ҫулсенче ҫутҫанталӑк ресурсӗсен тата экологи министрӗ пулнӑ. 2016-2021 ҫулсенче Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗнче экономика политики, агропромышленность комплексӗ тата экологи енӗпе ӗҫлекен комитечӗн председателӗ пулнӑ.

Екатерина Казакова. culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Юпа уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Екатерина Казакова пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ.

Екатерина Георгиевна культурӑпа ӳнер сферинче ӗҫлесе ӗмӗрне ирттернӗ. Куславккари ача-пӑча ӳнер шкулӗнче вӑл тӑватӑ теҫетке ҫул ытла тӑрӑшнӑ. Ҫав шутран 30 ҫул ытла Екатерина Казакова учреждение ертсе пынӑ. Чӑваш Енӗн Культура, нацинальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерствинче Екатерина Георгиевна пултаруллӑ ертӳҫӗ пулнине, ӗҫе тӗплӗ йӗркелеме пӗлнине палӑртаҫҫӗ.

Хастар хӗрарӑм Куславкка районӗнчи Депутатсен пухӑвӗн тӑваттӑмӗш, пиллӗкмӗш тата улттӑмӗш созывӗсенче депутата суйланнӑ.

Никита Тӗнчесен машини. Nikita Tenche Ютубри каналӗнчи видеоран илнӗ скриншот

«Эпӗ кӗтмен ҫӗртен ӗҫсӗр тӑрса юлтӑм. Ку вӑл кӗтменлӗх пулчӗ. Юсав ӗҫӗпе аппаланакан предприятире водительте ӗҫленӗччӗ. Начар ӗҫлемен. Ӗҫрен мӗншӗн хӑтарнине тавҫӑратӑп-ха. Тепӗр тесен темех мар. Мана вӑл сфера килӗшместчӗ. Эпӗ — ҫулҫӳревҫӗ вӗт, ирӗке юратакан ҫын. Эпир Настьӑпа, ҫемьепе, палӑртнине маларах пурнӑҫлама тивӗ. Автоҫулҫӳреве хӗл енне тухса каясшӑнччӗ. Халӗ маларах тухма тивӗ, пире Питтсбургра нимӗн те тытса тӑмасть. Ку хула килӗшместчӗ», — ҫапларах пӗлтернӗ икӗ ача ашшӗ Ютубри хӑйӗн каналӗнче.

Ҫак йӗркесен авторӗ Никитӑн пурнӑҫӗпе кӑсӑкланса тӑнӑ май вӑл маларах машина туяннине пӗлет-ха. Халӗ ҫемье АПШри Пенсильвани штатӗнчи Питтсбург хулинчен «Тойотӑпа» ҫула тухма хатӗрленет. Унччен туяннӑ пурлӑха май килнӗ таран сутса ярӗҫ, сутайманнине ҫынсене парнелӗҫ е тухса перӗҫ. Ҫапла вара ҫемьен пурнӑҫӗнче черетлӗ ҫӗнӗ тапхӑр пуҫланӗ.

Юрий Бабаев. cheb.ru сӑнӳкерчӗкӗ

«Фармаци» патшалӑхӑн унитарлӑ предприятине директор пулса Юрий Бабаве ертсе пырӗ. Йышӑнӑва республика ертӳҫи Олег Николаев иртнӗ эрнерех, юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ иккен.

Аса илтерер: унпа коллектива пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 15-мӗшӗнче гендиректор тесе паллаштарнӑччӗ. Халӗ Юрий Бабаев — гендиректор мар, директор.

Юрий Бабаев Хусанти патшалӑх медицина институтӗнчен 1991 ҫулта вӗренсе тухнӑ. Унта вӑл «стоматолог» специальноҫӗн дипломне алла илнӗ. Медицина наукисен кандидачӗ. Врачсен пӗлӗвне ӳстермелли институтра пӗлӳ шайне ӳстернӗ.