culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Чӑваш ҫыравҫи, поэт-прозаик, журналист-публицист Лидия Филиппова пӗтӗм Раҫҫейри общество наградине — «Василий Шукшин» ылтӑн медале — тивӗҫнӗ. Лидия Ивановна пултарулӑхне 2021 ҫулшӑн ҫавӑн пек хаклама Раҫҫей ҫыравҫисен союзӗ йышӑннӑ.

Лидия Филиппова 2003 ҫултанпа — Раҫҫей ҫыравҫисен союзӗн пайташӗ. Вӑл — 18 кӗнеке авторӗ. Лидия Ивановна 100 ытла публикаци ҫырнӑ, ҫав шутра — 4 вӗренӳпе методика тата 11 ӑслӑлӑх ӗҫӗ.

Лидия Михайлован литературӑри псевдонимӗсем — Лидия Филиппова, Амина Турхан, Алла Давыдова.

Андрей Попов. cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Паян, кӑрлач уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин ертӳҫи Олег Николаев Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗн директорне ҫирӗплетнӗ. Культура учрежденийӗн тилхепине Андрей Попова тыттарнӑ. Андрей Викторович пирки ҫак самантра нимех те пӗлместпӗр.

Хыпара каярах ҫӗнетӗпӗр.

PS. «Правда ПФО» тӗнче тетелӗнчи хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, Андрей Попов 36 ҫулта. Пермьри патшалӑх хореографи училищинчен балет артисчӗ пулма вӗренсе тухнӑ, каярах унти патшалӑх ӳнерпе культура академийӗнче балетмейстер-репетитора тата Аслӑ экономика шкулӗнче юриста вӗреннӗ.

2003-2010 ҫулсенче Пермьри П.И. Чайковский ячӗллӗ оперӑпа балет театрӗнче балет солистӗнче ӗҫленӗ. Ҫавӑн пекех вӑл Екатеринбургри оперӑпа балет театрӗнче, Пермьри хореографи училищинче, Пермьри патшалӑх ӳнерпе культура академийӗнче, Питӗрти балет театрӗнче балет труппин заведующийӗнче тата директор заместителӗнче тӑрӑшнӑ. 2020 ҫултанпа вӑл Екатеринбургри «ТанцТеатр» балет труппин филиалне ертсе пынӑ.

Пётр Сымкин. gatd.culture21.ru сӑнӳкерчӗкпе усӑ курнӑ

Ӗнер, кӑрлач уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченне, Раҫҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченне, фотоӑстана, журналиста, Пётр Сымкина, юлашки ҫула ӑсатнӑ.

Хурлӑхлӑ хыпара «Советская Чувашия» хаҫатӑн журналисчӗ Вячеслав Иванов Фейсбукра паян пӗлтернӗ.

Пётр Васильевич 1937 ҫулхи ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Чӗмпӗр облаҫӗнчи Ҫарӑмсан районӗнчи

Анатри Тимӗрҫен ялӗнче ҫуралнӑ. Фотоӳнерпе вӑл шкул ҫулӗсенчех кӑсӑкланма тытӑннӑ. Хусанти инженерипе строительство институтӗнче вӗреннӗ. Партин Чӑвашобкомӗнче, «Молодой коммунист» хаҫат редакцийӗнче, «Коммунизм ялавӗ» хаҫатра хыпарсен пайӗн заведующийӗнче, «Правдӑн» Чӑваш Енпе Мари Элти издательствинче, «Российская газета» хаҫатра тата «Новости» агентствӑсенче тӑрӑшнӑ.

Венера Большова

Паян, кӑрлач уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, Венера Большова телерадиожурналист пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ. Хурлӑхлӑ хыпара Марина Карягина тележурналист Фейсбукра пӗлтернӗ.

Венера Петровна 1936 ҫулхи раштав уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Етӗрне районӗнчи Пӗчӗк Этмен ялӗнче ҫуралнӑ.

1956 ҫулта Етӗрнери педучилищӗрен, 1961 ҫулта И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика институтӗнчи филологи факультетӗнчи вырӑс-чӑваш уйрӑмӗнчен вӗренсе тухнӑ, Партин аслӑ шкулӗнче те ӑс пухнӑ.

1961 ҫулта вӑл Телерадиовещани комитетӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Малтан радиора корреспондентра, ҫырусем енӗпе кӗҫӗн редакторта, ҫамрӑксен кӑларӑмӗнче редакторта, политпропаганда енӗпе аслӑ редакторта тӑрӑшнӑ. 1971 ҫулта ӑна телевиденин председателӗн заместителӗ пулма шаннӑ, 1984–1991 ҫулсенче ЧАССР Патшалӑх телерадиовӑн председателӗ пулнӑ.

Галина Мадеева. Театр архивӗнчи сӑнӳкерчӗксемпе Таисия Ташней хатӗрленӗ коллаж

Паян, кӑрлач уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, Чӑваш АССР халӑх артистки Галина Мадеева (06.01.1922 –24.01.2010) ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнӗ.

Галина Тимофеевна Шупашкар районӗнчи Шупашкарҫин ялӗнче (хальхи вӑхӑтра – Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Аксарин) ялӗнче ҫуралнӑ. 1927 ҫулта пулас артисткӑн ҫемйи Шупашкара куҫса кайнӑ. Вӑтам шкула пиллӗк паллӑсемпе вӗренсе пӗтернӗ хӗр артист пулма ӗмӗтленнӗ. Ҫавӑнпах вӑл чӑваш чӗлхине ҫине тӑрса вӗреннӗ. Тӑрӑшни сая кайман. А.В. Луначарский ячӗллӗ ГИТИСри актёр факультетне, Чӑваш студине, вӗренме кӗнӗ. Чи лайӑх студентсен шутӗнче пулнӑ, О.Л. Книппер-Чехова тата Сталин стипендийӗсене тивӗҫнӗ.

Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче Галина Мадеева 36 ҫул (1947-1983 ҫулсенче) ӗҫленӗ.

Л. Пэленичӑн Фейсбукри страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк

Раштав уйӑхӗн 28-мӗшӗнче истори ӑслӑлӑхсен кандидачӗ, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхсен институчӗн филологи енӗпе ӗҫлекен ӑслӑлӑх ӗҫченӗ, «Хыпар» издательство ҫуртне чылай ҫул ертсе пынӑ Алексей Леонтьев 65 ҫул тултарнӑ.

Вӑл Чӑваш Республикинчи Комсомольски районӗнчи Анат Тимӗрчкасси ялӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнчи историпе филологи факультетӗнче, Раҫҫейӗн социаллӑ политика институтӗнче вӗреннӗ.

Алексей Петрович — 60 ытла ӑслӑлӑх ӗҫӗн авторӗ. Ҫав шутра Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи халӑхсен историйӗпе этнографине тӗпченӗ Николай Никольский пурнӑҫӗпе ӗҫӗ-хӗлне, вӑл «Хыпар» хаҫат кун-ҫулӗнче епле йӗр хӑварнине тӗпченине уйрӑммӑн асӑнса хӑврма пулать.

Cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Раштав уйӑхӗн 27-мӗшӗнче чӑваш халӑх художникӗн Виктор Немцевӑн (1936-2018) ячӗпе асӑну хӑми уҫнӑ. Ӑна Гагарин урамӗнчи ҫуртсен пӗрин ҫине вырнаҫтарнӑ. Унта хӑй вӑхӑтӗнче художник пурӑннӑ.

Асӑну хӑмине уҫма чылай ҫын пуҫтарӑннӑ. Вӗсене сивӗ ҫанталӑк та хӑратайман. Тӳре-шараран Чӑваш Енӗн культура, национальноҫсен ӗҫӗсен, архив ӗҫӗн министрӗн ҫумӗ Георгий Богуславский пулнӑ. Виктор Немцевӑн хӗрӗ Лариса Захарова та унта ҫитнӗ.

Асӑну хӑмин никӗсӗнче – художникӑн сӑнӳкерчӗкӗ. Портрет бронза рельефне 700х1200 виҫеллӗ гранит плита ҫине вырнаҫтарнӑ. Текста вырӑсла тата чӑвашла ҫырнӑ. Ӗҫӗн авторӗсем: Чӑваш Енӗн тава тивӗҫлӗ художникӗсем В.А. Зотиков тата Л.Я. Тихонов.

@hypar1906 сӑнӳкерчӗкӗ

Маргарита Гартфельдер «Раҫҫей Федерацийӗн тава тивӗҫлӗ журналисчӗ» ята тивӗҫнӗ. Ҫавӑн ҫинчен калакан Указа Раҫҫей Президенчӗ чӳк уйӑхӗн 18-мӗшӗнчех алӑ пуснӑ иккен. Ку пирки «Хыпар» издательство ҫурчӗ халӗ пӗлтернӗ.

Асӑннӑ МИХ хыпарланӑ тӑрӑх, Маргарита Гартфельдер – Чӑваш Енри опытлӑ тележурналистсенчен пӗри. Телевиденире ҫав хӗрарӑм 1992 ҫулта ӗҫлеме тытӑннӑ. Чӑваш Енӗн телевиденийӗнче «Местное время» кӑларӑма ертсе пынӑ, «Час президента» программа ертӳҫи те пулнӑ, «Эрне» информаципе аналитика программин те, «Прямая речь» культурӑпа ҫӳтӗҫ программин те. 2001–2010 ҫулсенче «Чебоксары-ТВ» студие ертсе пынӑ. Нацителерадиокомпанин пӗрремӗш директорӗ пулнӑ.

Лидия Горячкина Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи чи лайӑх неонатолог пулса тӑнӑ. Вӑл Президент пепкелӗх центрӗнче вӑхӑтсӑр ҫуралнӑ ачасен уйрӑмӗнче ӗҫлет. Ку тытӑмра вӑл 40 ҫул тӑрӑшать.

Нумаях пулмасть Пушкӑрт оперӑпа балет театрӗнче Атӑлҫи федераци округӗнчи чи лайӑх специалистсен ятне – вӑхӑтсӑр ҫуралнӑ ачасен «Алӑ тупанӗ ҫинчи телей» ятлӑ преми ҫӗнтерӳҫисене палӑртнӑ. Ӗпхӗве 7 регионта 49 ҫын пынӑ. Пурте чи лайӑх специалист ятне илтессишӗн кӗрешнӗ.

«Неонатолог пирӗшти» номинацире Лидия Горячкина ҫӗнтернӗ.

Фейсбукри Леонид Пэленич страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗксем

Филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ Леонид Пэленич (Петров-Атлай) Фейсбукра раштав уйӑхӗн 19-мӗшӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, ӗнер паллӑ чӑваш ҫыравҫипе, драматургпа тата тӑлмачӑпа Федор Коноваловпа (Хӗветӗр Агиверпа) сывпуллашнӑ.

Хӗветӗр Агивер Комсомольски районӗнчи Нӗркеҫре ҫуралнӑ. Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ ӳнер ӗҫченӗ ята тивӗҫнӗ, Ҫемен Элкер ячӗллӗ журналистсен премийӗн лауреачӗ.

Чӑвашрадиора, «Тӑван Атӑл», «Ялав», «Капкӑн» журналсен редакцийӗсенче, Чӑваш Енри Писательсен союзӗн правленийӗн председателӗн заместителӗнче, «Хурӑнташ» писательсен союзӗн председателӗнче ӗҫленӗ.

«Чӑваш тӗнчин йӗркине пит лайӑх пӗлнӗренех пулӗ, ҫӗр ытла калавпа повӗҫ, сӑвӑпа статья пичетленӗ. Ас тӑватӑп, студентсем те курс тата диплом ӗҫӗсене ҫырнӑ чухне унӑн хитре сӑмахне кӑмӑллатчӗҫ. «Сар ачапа сарӑ хӗр» кӑна мӗне тӑрать!

Шел, чӑвашлӑх тӳпинче тата тепӗр ҫут ҫӑлтӑр сӳнчӗ. Унӑн Пурнӑҫ Кӗнекийӗсем пурри ҫеҫ хальлӗхе пире ҫухалма памӗ-ха!» — тесе ҫырнӑ Леонид Пэленич.