Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чернобыльти аварире вилнисене асӑнасси йӑлана кӗнӗ. Шупашкарта та ҫак кун «Ҫӗнтерӳ» асӑну паркӗнче «Чернобыльти тата ытти радиаци катастрофине пӗтерме пулӑшнӑ паттӑр ентешсем» палӑк обелискӗ патне пухӑннӑ.

Хурлӑхлӑ мероприятие республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев, ЧР Министрсен Кабинечӗн председателӗн ҫумӗ тата ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Алла Самойлова, ытти тӳре-шара хутшӑннӑ.

Чӑваш Республикинчи сусӑрсен «Союз Чернобыль» общество организацийӗн президенчӗ Виктор Байдулов хӑрушӑ куна аса илнӗ май катастрофӑна пӗтерме пулӑшнисем ҫулран-ҫул сахалланса пынине каланӑ. Рациаци авринче вилнисене тата шар курнисене пӗр минут шӑп тӑрса асӑннӑ. Унтан палӑк обелискӗ патне чечексем хунӑ.

Сӑнсем (15)

Шупашкарти Питтукасси ҫӳп-ҫап купи инноваци технологийӗсене тӗрӗслемелли центр пулса тӑнӑ. Нумаях пулмасть хула пуҫлӑхӗ Леонид Черкесов ISP Group инжиниринг компанийӗн представителӗсемпе тӗл пулнӑ, унта республикӑна коммуналлӑ технологисен паркне тӗрӗслемешкӗн илсе килме калаҫса татӑлнӑ. Хальлӗхе шредерпа ҫӳп-ҫап турттаракан машинӑна тӗрӗслесшӗн.

Ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне Шупашкарти ҫулсене тасатмашкӑн вакуумлӑ машина пылесос та ҫитмелле. Шредер ҫӳп-ҫап калӑпӑшне пӑхмасть — пӗтӗмпех пӑчкӑ кӗрпи евӗр ваклать. Сӗтел-пукана та, пластика та… Вӑл икӗ кунра турттарнӑ ӑпӑр-тапӑра 8 сехет хушшинче ваклама пултарать. Аван япала! Уйрӑмах — ҫуркунне. Ара, шӑпах халӗ экологи акцийӗсем пыраҫҫӗ, кунсерен 800 машина ҫӳп-ҫап турттараҫҫӗ. Тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн ҫак техникӑсене Шупашкар валли туянма пултарӗҫ.

Шупашкарти Иван Яковлев проспекчӗ

Ҫу уйӑхӗн 1–10-мӗшӗсенче Шупашкарти Иван Яковлев проспектӗнчи ҫула пӳлӗҫ. Анчах ку троллейбуссене пырса тивмӗ. Постановление Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑха пурнӑҫлакан Алексей Маклыгин алӑ пуснӑ.

Проспекта ирхи 6 сехетрен пуҫласа каҫхи 6 сехетчен пӳлӗҫ. Ҫулпа тролллейбуссем тата кунти ӗҫе пурнӑҫлакан транспортсем ҫеҫ кайма пултарӗҫ. Ыттисен тавран ҫӳреме тивӗ.

Ҫак постановление пурнӑҫлас ӗҫе Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Герман Александров тӗрӗслӗ.

Ача пахчисенче ушкӑнсем пухма пуҫланӑ. Шупашкарта кивӗ ача пахчисене ҫӗнетнӗ, икӗ ҫӗнни тунӑ май 3 ҫултан аслӑрах шӑпӑрлансен йышӗнче черет ҫук. Иртнӗ ҫул тӗп хулара пӗтӗмпе ачасем валли ҫӗнӗ 5 пин вырӑн хатӗрленӗ. Черете кӗскетес ӗҫ кӑҫал малалла тӑсӑлӗ.

Планпа килӗшӳллӗн, авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне Шупашкарта 9 пин пепкене ача пахчинче вырӑн памалла. Вӗсенчен 5 600-шӗ выпускниксем кайнипе пушанӗ. Тепӗр 3 000 вырӑна тӗрлӗ мелпе хатӗрлӗҫ. Ача пахчисенче хушма ушкӑнсем йӗркелӗҫ. Кунсӑр пуҫне тепӗр иккӗшӗ реконструкциленӗ ҫуртра ӗҫлеме тытӑнӗ. Пирогов урамӗнче вара вӗр ҫӗнӗ садик уҫӑлӗ.

Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ Елена Сахарова каланӑ тӑрӑх, авӑнӑн 1-мӗшӗ тӗлне 3 ҫул тултаракан ачасене вырӑнпа тивӗҫтерӗҫ. Ҫак ӳсӗме юпа-чӳк уйӑхӗсенче ҫитекенсене те ача пахчине ямашкан май туса парӗҫ.

Срециалистсем палӑртнӑ тӑрӑх, ача пахчисенче ушкӑн пухасси электрон черете пула та хӑвӑртланать. Ашшӗ-амӑшӗ пепкине килтен тухмасӑр, тӗнче тетелӗ урлӑ, черете тӑратма пултарат-ҫке. Тепӗр ҫӗнӗлӗх те кӗртнӗ: Шупашкарта халӗ ашшӗ-амӑше тӳрех 5 ача пахчи суйлама пултарать.

Малалла...

Михаил Игнатьев Элтепер урамра иртен-ҫӳренпе те тӑрсах калаҫнӑ

«Сӑмса айӗнчи курӑнмасть» теҫҫӗ-и-ха? Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Ҫӗнӗ Лапсарта пулнине хирӗҫлени тесен те пысӑк йӑнӑш мар-тӑр. Унта вӑл Пӗрлехи информаци кунне ирттернӗ май ӗнер ҫитнӗ.

«Сӑмса айӗнчи» ҫав поселокра ыйтӑвӗсем ҫук мар иккен. Сӑмахран, Совхоз тата Дубравнӑй урамсенчи нумай хваттерлӗ 19 ҫурта тытса тӑракан «Лапсарская» управляющи компани ресурспа тивӗҫтерекен организацисен умӗнче 11 миллион тенкӗ ытла парӑма кӗрсе кайнӑ иккен. Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑхӑн управляющи компанине Элтепер ҫынсен ҫӑхавне вӑхӑтра ӑша хывма хушнӑ. Хваттер укҫине вӑхӑтра тӳлеменнисемпе епле ӗҫленипе те кӑсӑкланнӑ.

Ишӗлекен ҫурт-йӗртен ҫынсене куҫарас ыйтӑва та хускатнӑ. Акӑ, унти совхоз урамӗнчи 2/2-мӗш ҫуртра пурӑнакансен ыйтӑвне тӗплӗн тишкерме хушнӑ. Кӗр ҫитиччен урамри юпасем ҫине хунар ҫакма та республика Пуҫлӑхӗн хушма тивнӗ.

Ҫӗнӗ Лапсара ҫитнӗ май хулан тӗп пульницин уйрӑмне, пуҫламӑш шкула — ача пахчине, ачасемпе ҫамрӑксен спорт шкулне, вӑтам шкула кӗрсе тухнӑ.

Сӑнсем (41)

Паянхи кӳлмек / Н. Плотников тунӑ сӑн

Шупашкар кӳлмекне тата Хӗрлӗ тӳреме ҫӗнетмелли проект ӗҫсене тумашкӑн 34 миллион тенкӗ тӑкакланӗ. Вӗсенчен 8 миллон тенки республика тата муниципалитет хыснисенчен пулӗ.

Транспорт, инженери инфратытӑмне, Шупашкарӑн тӗп пайне реконструкцилеме палӑртнӑ. Ҫаксене 2019 ҫул тӗлне, Шупашкар 550 ҫул тултарнӑ уяв валли, вӗҫлемелле.

Аса илтерер: кӳлмеке тата Хӗрлӗ тӳреме ҫӗнетес концепци пӗлтӗр пуҫланнӑ. Проектпа килӗшӳллӗн, 213 пин тӑваткал метр лаптӑка ҫӗнетӗҫ. Хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков каланӑ тӑрӑх, Тӗп парка, залива «Шупашкар: 500 ҫул» паркпа, Лакрей вӑрманӗпе турист тата велосипед маршручӗпе пӗрлештерме палӑртнӑ. Проекта пурнӑҫлакан Испани архитекторӗ Хосе Асебильо ку концепци хальлӗхе шухӑш кӑна пулнине пӗлтернӗ.

Шупашкарӑн ҫӗнелмеле, анчах унӑн хӑйнеевӗрлӗхне ҫухатмалла мар-мӗн. Архитектор шухӑшӗпе, Хӗрлӗ тӳремре К.В.Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх драма театрӗпе тата культура-курав комплексӗпе юнашар икӗ павильон пулмалла. Тӳрем варринче вара – пысӑк экран. Хосе Асебильо тӳреме ҫапла майпа ҫӗнетме шухӑшлать.

Ҫапларах пӗлтерет «Время Чувашии» (чӑв. Чӑваш Ен вӑхӑчӗ) информаци агенстви. Ҫуртӑн ыйтӑвне татса пама пултаракан хуравсенчен ку пӗри кӑна-ха. Тепӗр меслет: хальхи хуҫан туса ҫитермен ҫурта кама та пулин сутса ямалла. Ҫак пулса ҫитеймен хӑна ҫуртне унччен турккӑсем тата китайсем кӑсӑкланнӑ пулнӑ, анчах «ОДИС-отель» хуҫи вӗсемпе пӗр чӗлхе тупайман имӗш.

«Сувар-отель» хальхи сӑнӗпе таврари пӗтӗм хула илемне пӑсать имӗш. Нумай пулмасть иртнӗ канашлура вара Михаил Игнатьев ҫапларах каланӑ пулать: «Хӑна ҫурчӗ пирки ҫакна калайратӑп. Эпир ун хуҫипе тӗл пулса, ӑна икӗ вариант сӗнсе. Пӗтӗм сӑна пӑснӑран е вӑл ӑна кама та пулин сутса ярать. Е, сутассипе ӗҫ тухмасть пулсан, хӑна ҫуртне ишмелли кӑна юлӗ. Кунпа вара ыйту вӗҫленӗ. Ку ӗҫе пуҫарнӑ чухне ҫурта тума ирӗк паракан хутсем пушшех те пулман».

Шупашкар хула влаҫӗсем велосипедпа ҫӳрекенсем юлашки вӑхӑтра йышланса пынине асӑрханӑ. Ҫак транспорт хатӗрӗн лайӑх енӗсен шутӗнче хӑвӑрт ҫитме май килнине, ӑна туянма йӳннине, усӑ курма ансатне, сывлӑха ҫирӗплетме пулӑшнине асӑнаҫҫӗ. Анчах вырӑна ҫитсен ӑна ӑҫта лартса хӑвармалла-ха? Хуҫасӑр тӑраканскере атту куҫ хывакансем те часах тупӑнӗҫ.

Шупашкарта велосипедпа ҫӳрекенсем валли ятарлӑ парковкӑсем тутарасшӑн. Калинин район администрацийӗн ӗҫченӗсем хӑйсен территорийӗнчи суту-илӳ предприятийӗсен территорийӗсене пӑхса ҫаврӑннӑ. «Мега Молл» суту-илӳ центрне «Спортмастер» лавкка енчен кӗнӗ ҫӗрте, «Мегастроя» «Мега сад» енчен кӗнӗ тӗлте, «Лента» суту-илӳ комплексӗ патӗнче ятарлӑ вырӑнсем пур иккен. «Мадагаскар» суту-илӳ центрӗ те велосипедсене ҫӑрана питӗрсе илмелли вырӑн пӑхса хӑварнӑ. Унпа вӑл хӗлле усӑ курмасть, ҫуркунне вара кӑларать.

«Шупашкар» универмаг, «Дар»–«Шупашкар» пасар» общество, «Кӗрӗк», Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи авторынок, Кӑнтӑр пасарӗн, «Метро» суту-илӳ центрӗн, «ОВАС», «Диапазон», «Тройка» ертӳҫисем те велосипедпа ҫӳрекенсен ыйтӑвӗсене тивӗҫтерме хатӗр-мӗн.

Малалла...

Надежда Бабкина руль умне те ларнӑ

Нумаях пулмасть Шупашкарта «Раҫҫей юррисем» фестиваль-марафон вӗҫленчӗ. Надежда Бабкина чӑваш тата ытти халӑхпа пӗрле Ҫӗнӗ Шупашкарта, хӑш-пӗр районта савӑнчӗ. Надежда Георгиевна Шупашкарта пулнӑ май Трактор историйӗн музейне ҫитсе курнӑ. «Трактор завочӗсем» концерн» ҫак кӗтменлӗхрен тӗлӗннӗ, хаклӑ хӑнана хисеплесе ЧЕТРАТ40 бульдозерӑн макетне парнеленӗ.

Т40 бульдозер копине «Промтрактор» АУО специалисчӗсем 1:43 масштабпа хатӗрленӗ. Надежда Бабкина ҫак парнене пысӑк хак панӑ, вӑл ӑна 4 ҫулти мӑнукне парнелеме шантарнӑ. Юрӑҫ каланӑ тӑрӑх, пӗчӗкскер ҫак тракторпа мӗн тумаллине пӗлетех. Тен, пурӑна киле профессионал бульдозерист пулма шухӑшлӗ.

Артистка тахҫан хӑй те трактор рулӗ умне ларнӑ-мӗн. Шкулта вӑл гусеницӑллӑ техникӑпа каяссипе зачет тытнӑ.

Митингри самант

Ҫӗнӗ Шупашкарта ача пахчисенчи хаксем пирки чылай шавларӗҫ, митинга та тухрӗҫ. Хула администрацийӗн сайтӗнче ашшӗ-амӑшӗн ача пахчине ҫӳрекен шӑпрлансемшӗн тӳлемелли ҫинчен калакан хушӑва улшӑнусем кӗртни пирки пӗлтернӗ. Ку икӗ пункта пырса тивнӗ.

«Тӳлеврен ашшӗ-амӑшӗ ҫырнӑ заявление, ун ҫумне ҫирӗплетнӗ документсене тӗпе хурса хӑтараҫҫӗ» пункт вӑйне ҫухатнине пӗлтернӗ сайтра.

2.6 пунктпа килӗшӳллӗн халӗ шӑпӑрлан ача пахчинче ҫак сӑлтавсене пула ҫук-тӑк — укҫа тӳлеттермеҫҫӗ:

а) ача чирленӗ (медицина справки кирлӗ);

б) ашшӗ-амӑшӗ канура чухне ачи пӗрле чухне (ӗҫрен ҫакна ҫирӗплетекен справка тата заявлени кирлӗ);

в) карантин пулсан;

г) ача пахчине юсав ӗҫӗсем ирттермешкӗн хупнӑ пулсан.

Икӗ ача амӑшӗ ҫак улшӑнусене йышӑнсан савӑннӑ-мӗн. Унӑн шухӑшӗпе, ку ҫивӗч ыйтӑва уҫӑмлатнинче малалла тунӑ утӑм.

Официаллӑ хушӑва Ҫӗнӗ Шупашкарти мӗн пур ача пахчине, ашшӗ-амӑшне пӗлтернӗ.