Канашри пӗр нумай хваттерлӗ ҫурта 2006 ҫултах авариллисен йышне кӗртнӗ. Экспертиза палӑртнӑ тӑрӑх, вӑл пурӑнма юрӑхсӑр. Ҫурта ишсе антармалла, анчах унта 4 ҫынран тӑракан ҫемье халӗ те пурӑнать.

Прокуратура пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Канаш хулин администрацийӗ авариллӗ ҫуртра пурӑнакнсене урӑх ҫӗре куҫарас енӗпе нимӗн те туман.

Канашри районсен хушшинчи прокурор ыйтнипе суд администрацие хӑтлӑ ҫурт памалла тунӑ. Суд йышӑнӑвӗпе килӗшӳллӗн, ҫемьене черетсӗр куҫармалла. Вӗсем малашне те, хальхи пекех, хваттерте социаллӑ найм мелӗпе пурӑнӗҫ.

«Кугеси.рф/Общественный совет» (чӑв. Кӳкеҫ.рф/Халӑх канашӗ) ушкӑнра ҫырнӑ тӑрӑх, асӑннӑ поселокра пурӑнакансенчен хӑшӗсем вӗри шыв час юхманнипе нушаланаҫҫӗ.

«Ыйтас килет — пирӗнни пек ыйту камӑн та пулин тата пур-и: вӗри кранран вӗри шыв 10 минутран ҫеҫ юхать, ӑна кӗтсе укҫа шывпа юхса каять. Яваплисем патне икӗ хут та заявлени ҫыртӑм. Юсанӑ хыҫҫӑнах йӗркеллӗ, кӑштахран каллех ҫавӑн пек пулса каять», — тесе ҫырнӑ Лилия Егорова ятлӑ хӗрарӑм.

«Лилия, пирӗн 84-мӗш ҫуртӑн 1-мӗш корпусӗнче те ҫавӑн пек. Ун пекки, ман шутпа, — Кӳкеҫӗпех», — хуравланӑ ҫак калаҫӑва хутшӑннисенчен пӗри. Вӑл та ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх отраслӗнче ӗҫлекенсем патне заявлени ҫырнӑ-мӗн, анчах ыйту хальлӗхе татӑлса пӗтеймен.

Чӑваш Енре пурӑнакан тӑлахсем валли ҫурт-йӗр тума уйӑрнӑ укҫапа пур ҫӗрте те кирлӗ пек усӑ курайман. Ҫакӑн пирки ӗнер Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Правительство пайташӗсемпе ирттернӗ канашлура ҫивӗч калаҫу пулнӑ.

Раҫҫейӗн Вӗренӳпе ӑслӑлӑх министерствипе пирӗн республика тунӑ килӗшӳ тӑрӑх федераци хыснинчен пирӗн региона 53,5 миллион тенкӗ субсиди уйӑрма пӑхнӑ. Республикӑн 55 ачана ҫурт-йӗрпе тивӗҫтермелле пулнӑ. Ҫакӑн валли республика хыснинчен 3,4 миллион тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ. Ҫав вӑхӑтрах Чӑваш Ен хыснинчен тӑлӑхсене ҫурт-йӗрпе тивӗҫтерме пӗлтӗр 93,1 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Ку вӑл маларах асӑннӑ килӗшӳре пӑхса хӑварнинчен 30 хута яхӑн нумайрах.

2018 ҫулта пӗтӗмпе 146 миллион тенкӗпе 150 тӑлӑха пурӑнмалли кӗтеспе тивӗҫтерме палӑртнӑ. Ҫав вӑхӑтрах 111 миллиона яхӑн тенкӗпе ҫеҫ усӑ курнӑ, 119 ачана хваттер панӑ.

Шупашкарта пурӑнакан пӗр ҫемье тӗнче тетелӗнчи «Правды ПФО» хаҫата хӑйсен нуши ҫинчен ҫырса кӑтартнӑ. Икӗ ачаллӑскерсем 2005 ҫулхи чӳк уйӑхӗнче пушарта пӳртсӗр тӑрса юлнӑ. Вӗсен ҫурчӗ Шупашкарти Ермак урамӗнче вырнаҫнӑ. Кил хуҫи водительте ӗҫленӗ, арӑмӗ ачасемпе ларнӑ. Вӑхӑтлӑха вӗсем Ермак урамри пӗр хӗрарӑм патӗнче пурӑнма пуҫланӑ.

Кӗҫех ҫемьере виҫҫӗмӗш ача ҫуралнӑ. Амӑш капиталӗпе Ермак урамӗнче кивӗ пӳрт туяннӑ. Унта газ та, шыв та ҫук-мӗн. Ҫурта хӑвӑрт юсайманран стройматериал пӗчӗкшерӗн туяннӑ. Стройматериала никам та ан вӑрлатӑр тесе ӑна хӑйсен вӑхӑтлӑх пурӑнакан ҫӗре пушатнӑ. Ҫавӑ кӳршӗсене килӗшмен мӗн те Шупашкар хулин Калинин район администрацине ҫӑхавпа тухнӑ. Тара илнин килӗшӗвне таттарассишӗн администраци суда ҫитнӗ. Унта ҫурта саккунлӑ мар майпа туса лартнине палӑртнӑ.

Ҫапла вара виҫӗ ачаллӑ ҫемьен хӗл кунӗнче хӑтсӑр та хутса ӑшӑтма кӑмака ҫук сивӗ ҫурта куҫма тивнӗ.

Ҫӗрпӳ районӗнчи Вӑрманкас Кӗҫтемӗр ялӗнче регистрациленнӗ пӗр усламҫӑ Йӑлӑмри Первомайски поселокӗнче коттеджсем хӑпартма ӗмӗтленет.

Шупашкар хула администрацийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл ҫын икӗ лаптӑк, пурӗ 1 гектар ытларах ҫӗр ҫинче, стройка пуҫарасшӑн. Хулан прессс-служби ҫӗр лаптӑкӗсенче халӗ хырлӑх пулнине пӗлтернӗ. Хӑйӑрлӑ ҫав вырӑнтан Атӑл хитреен курӑнса ларнине те палӑртнӑ.

Атӑл леш енчи ҫӗр ҫинче ҫурт-йӗр хӑпартма «Торговый Домъ Хорошавина Андрея Васильевича» (чӑв. Хорошавин Андрей Васильевичӑн суту-илӳ ҫурчӗ) тулли мар яваплӑ общество ӗмӗтленет.

Территорие хатӗрлесси ҫинчен калакан йышӑнӑва Шупашкар хула администрацийӗ сити-менеджерӗ Алексей Ладыков алӑ пуснӑ ӗнтӗ. Халӗ уйрӑм ҫынсемпе предприяти-организацисен сӗнӗвне йышӑнаҫҫӗ.

Пӗлтӗр Шупашкарта ҫурт-йӗр хӑпартас енӗпе рекорд лартнӑ. Уйрӑмах ку кӑтарту ҫӗртме, юпа тата раштав уйӑхӗсенче пысӑк пулнӑ.

Пӗлтӗр Шупашкарта 405 пин ытла тӑваткал метр ҫурт-йӗр хӑпартнӑ. Вӗсенчен 398,5 пин тӑваткал метрӗ – нумай хваттерлӗ ҫуртсем, 6,5 пин тӑваткал метрӗ – харпӑр ҫуртсем. 2017 ҫулпа танлаштарсан, кӑтарту 25,5 процент ӳснӗ.

Стройкӑпа палӑрнӑ микрорайонсем ҫаксем: Хӗвеллӗ, Ҫӗнӗ хула, Университет, Садовый, Радужный, Ҫӗнӗ кӑнтӑр районӗнчи 14 микрорайон, 2А Центр, IV микрорайон Центр, Кувшинка.

Кӑҫал 430 пин тӑваткал метр ҫурт-йӗр хӑпартма палӑртнӑ.

Шупашкар хулинчи тӳре-шара хваттер тара паракансене тӗрӗсленӗ. Республикӑн тӗп хулинче кун пек акцисене тӑтӑшах ирттереҫҫӗ-ха. Черетлӗ рейда чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче тухнӑ.

Тӗрӗслевҫӗсем патшалӑха налук тӳлемесӗр тупӑш куракансене палӑртас тӗллев лартнӑ. Чӑн та, ун пеккисем сахал мар. Пушӑ хваттерсене вӗсен хуҫисем ют ҫынсене укҫалла хваттере яраҫҫӗ, анчах тупӑшшӑн налук тӳлемеҫҫӗ.

Чӳк уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Шупашкар хулинчи мускав районӗнчи 45 хваттере ҫитнӗ, вӗсенчен 25-шӗнче хваттер алӑкне уҫса кӗртекен тупӑнман. Ҫапах та тӗрӗслевҫӗсем сакӑр хваттер хуҫи хӑйсен куҫман харпӑрлӑхне тара панине палӑртма пултарнӑ. Вӗсем налук тӳленипе тӳлеменнине налукҫӑсем тӗрӗслӗҫ. Тӳлемен пулсан налук хурса парӗҫ.

Чӳк уйӑхӗн 24-мӗшӗнче, уйӑхӑн 4-мӗш шӑмат кунӗнче республикӑри пульницӑсенче Уҫӑ алӑксен кунӗ иртӗ.

Республикӑри клиника онкологи диспансерӗн поликлиникинче Уҫӑ алӑксен кунне простата парӗн шыҫӑ умӗнхи тата шыҫӑ парӗн патологине халаллӗҫ. Ҫынсем ирхи 8 сехетрен пуҫласа 13 сехетчен онколог-уролог консультацине илейӗҫ. Вӗсем патне е электрон регистратура, е 26-05-05 телефонпа шӑнкӑравласа ҫырӑнма пулать.

Шупашкарти клиника центрӗнче ирхи 7-рен 14 сехетчен йышӑнӗҫ, Шупашкарти хула пульницин поликлиникисенче — 8-тан 13-ччен.

Ҫӗнӗ Шупашкарти медицина центрӗн ача-пӑча поликлиникинче ирхи 8-тан 12-ччен невролог, аллерголог тата окулист йышӑнӗ.

Шупашкарти ача-пӑча клиника пульницин 1-мӗш, 2-мӗш, 4-мӗш поликлиникисенче невролог, детский хирург, оториноларинголог, психиатр детский, офтальмолог, акушер-гинеколог, детский стоматолог, травматолог-ортопед, уролог, аллерголог-иммунолог, гастроэнтеролог, фтизиатр, эндокринолог, дерматолог, кардиолог патне лекме май килӗ.

Кӗркунне ҫитнӗ май хваттер тара илме хакланнӑ. Ҫапла пӗтӗмлетнӗ «МИР КВАРТИР» (чӑв. Хваттер тӗнчи) портал эксперчӗсем. Вӗсем хваттер тара илсе пурӑнни хӑш хулара мӗн хака ларнине пӗтӗмлетнӗ. 300 пин ҫынтан ытларах ҫын пурӑнакан 69 пысӑк хулана тишкернӗ.

Чи хаклӑ хула — Мускав. Унта пӗр пӳлӗмлӗ хваттер тара илме уйӑхсерен вӑтамран 32 пин те 907 тенкӗ кӑларса хумалла. Сочи тата Питӗр хулисенче те йӳнӗ мар. Вӗсенче 22 пине яхӑн ыйтаҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтрах Шупашкар вӑл енчен йӳнӗ хуласен йышне лекнӗ. Кунта уйӑхсерен вӑтамран 6 пин те 954 тенкӗ тӳлесе хваттер тара илме пулать. Шупашкар виҫӗ пӳлӗмлӗ чи йӳнӗ пилӗк хула йышне те кӗнӗ. Ҫав вӑхӑтрах икӗ пӳлӗмлисен хуҫисем кӗр енне хаксене хӑпартнӑ иккен.

Патшалӑхӑн ҫурт-йӗр фондӗнче пурӑнакансен Ҫӗнӗ ҫултан хаклӑрах тӳлеме тивӗ. Патшалӑхран (тӗрӗсрех каласан, Чӑваш Ен харпӑрлӑхӗнчен) хваттер тара илсе пурӑнакансем 2019 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен пуҫласа кашни тӑваткал метршӑн 93 тенкӗ тӳлеме пуҫлӗ. Паян вӗсем ҫак лаптӑкшӑн 57 тенкӗ кӑларса хураҫҫӗ.

Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗ кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 12-мӗшӗнче хак ӳстерме йышӑннӑ. Республикӑн Юстици тата пурлӑх хутшӑнӑвӗсен министерствинче ҫакӑ «ирӗксӗртен тунӑ йышӑну» пулнине палӑртаҫҫӗ. Патшалӑхӑн ҫурт-йӗр фондӗнчи хваттерсене тытса тӑма республика хыснинчен самай тӑкакланать иккен.

Патшалӑхӑн ҫурт-йӗ фондӗнчи хваттере туянма май пуррине те аса илтернӗ. Ун пек хваттерте ҫын ҫулталӑкран мар пурӑнать пулсан, ӑна 10 ҫулта тӳлесе татма ирӗк параҫҫӗ.