Евгений Борисов ячӗпе Владимир Путин янӑ салам

Евгений Борисова Раҫҫей Геройӗн ячӗсӗр хӑварнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтеретпӗр, нумаях пулмасть Шупашкарти Мускав районӗн сучӗ ултӑ ҫынна «Астармӑш вӑйӑсем йӗркеленӗшӗн тата ирттернӗшӗн», «Сӗтев панӑшӑн» статьясемпе айӑпланӑ. Ҫав шутра, вулакан ӑнланчӗ ӗнтӗ, Евгений Борисов та пулнӑ. Ӑна 6 ҫул ҫурӑллӑха ҫирӗп режимлӑ колоние ӑсатнӑ. Кунсӑр пуҫне унӑн 10 миллион тенкӗ штраф тӳлемелле. Тата ӑна суд Раҫҫей Геройӗн ячӗсӗр хӑвармалла тунӑ.

Ҫак кунсенче Евгений Борисов ячӗпе ҫӗршыв Президенчӗ Ҫӗнтерӳ кунӗпе саламлани ҫитнӗ. Анчах ӑна Евгений Борисова хальлӗхе тытса усракан Шупашкарти следстви изоляторне яманнине, тӑванӗсене панине Александр Борисов журналист хӑйӗн блогӗнче пӗлтерет.

Анатолий Кипеч

Анатолий Кипеч ҫыравҫӑна «Чӑваш Республикин халӑх писателӗ» ят панӑ. Кун пирки хушӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев иртнӗ уйӑхӑн 30-мӗшӗнче кӑларнӑ.

Анатолий Кипеч 1937 ҫулта Канаш районӗнчи Чулкӑмака ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ культура ӗҫченӗ, РФ Писательсен союзӗн членӗ, педагогика ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ. Тӑван тӑрӑхӗнчисем ӑна вӑл енчи ентешлӗх тӑрӑх та пӗлеҫҫӗ.

Пӗлӗвне вара вӑрман техникумӗнче, кайран Канашри педагогика училищинче, И.Я. Яковлев ячӗллӗ пединстиутӑн музыкӑпа педагогика факультетӗнче, аспирантурӑра туптанӑ.

Ҫыравҫӑ евӗр те ӗҫленӗ. 1995 ҫулта унӑн «Пурнӑҫ ҫулӗ такӑр мар» кӗнеке пуҫласа кун ҫути курнӑ. Унсӑр пуҫне вӑл ӑслӑлӑх ӗҫӗсем нумай ҫырнӑ.

Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗн председателӗ Николай Порфирьев

Чӑваш Енӗн Аслӑ сучӗн председательне паян патшалӑх наградипе чысланӑ. Ордена ӑна паян тыттарман-ха, анчах парасси ҫинчен калакан хушӑвне кӑларнӑ.

Республика Элтеперӗн паянхи 40-мӗш номерлӗ Хушӑвӗнче палӑртнӑ тӑрӑх, Николай Порфирьев судьяна «Чӑваш Республики умӗнчи тава тивӗҫлӗ ӗҫсемшӗн» орденпа наградӑлӗҫ.

Николай Петрович — чӑваш. Кӑҫалхи ҫул уншӑн юбилейлӑ. Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрваш ялӗнче 1951 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ҫуралнӑскер ҫитес уйӑхра 65 ҫул тултарать.

Чӑваш Енӗн Аслӑ судне вӑл 2005 ҫултанпа ертсе пырать. 1986 ҫултанпа унта председатель ҫумӗнче тӑрӑшнӑ. Судья ӗҫне 1979-мӗшӗнче Шупашкарти Мускав районӗн тӳринчен тытӑннӑ. Кайран ӑна асӑннӑ район сучӗн ертӳҫине лартнӑ.

Вӑрмар районӗнчи Чупай ял тӑрӑхӗнче асӑннӑ тӑрӑхри "Дружба" хуҫалӑха 34 ҫул ертсе пынӑ Иван Григорьева хисеп туса аса илӳ каҫӗ ирттернӗ.

"И в сердце, и в памяти…" (чӑв. Чӗрере те, асра та...) ят панӑскере Иван Григорьевич ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Иван Григорьевич - производство йӗркелӳҫи. "Дружба" колхоза, маларах асӑнтӑм ӗнтӗ, виҫе теҫетке ҫул ытла ертсе пынӑ. Кайра пынӑ хуҫалӑха мала кӑларнӑ та вӑл колхозпа паллашма республикӑран кӑна мар, ытти регионтан та пырса ҫӳренӗ.

Ӗҫшӗн Иван Григорьева Ленин орденӗпе, Октябрьти революци орденӗпе, Ӗҫлӗх Хӗрлӗ Ялав орденӗпе тата ыттипе чысланӑ. Пӗтӗмпе унӑн наградисен шучӗ 35-пе танлашнӑ.

Аса илӳ каҫне Иван Григорьева пӗлекенсем, унӑн ачисем, вырӑнти тӳре-шара пуҫтарӑннӑ.

Сергей Артамонов министрпа Николай Якимов

Республикӑн ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗнче виҫӗ ҫул тӑрӑшнӑ Николай Якимова виҫӗм кун, ака уйӑхӗн 13-мӗшӗнче, ку должноҫрен кӑларасси пирки хушу пулнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Николай Петрович ял хуҫалӑх отраслӗнче пысӑк опытлӑ пулнине унӑн ӗҫтешӗсем пӗлеҫҫӗ ӗнтӗ. Ӗнертенпе Николай Якимова «Нива» вӗренӳ центрне ертсе пыма шаннӑ. Коллектива ҫӗнӗ ертӳҫӗпе паллаштарнӑ май республикӑн ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов ун пирки ырӑ сӑмахсем самай каланӑ, Николай Якимовӑн агропромышленность комплексӗнчи ӗҫ опытне палӑртса хӑварнӑ.

«Нива» вӗренӳ центрне чылай ҫул ертсе пынӑ Владимир Яковлев нумаях пулмасть «Чӑвашҫӑкӑрпродукт» предприяти пуҫлӑхӗн тилхепине тытса пыма тытӑннӑ.

Александр Магарин

Паянтанпа Чӑваш наци телекуравне Александр Магарин ертсе пыма пӑрахнӑ. Республикӑн Министрсен Кабинечӗн ертӳҫи Иван Моторин кун пирки хушӑва ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче алӑ пуснӑ.

Республикӑн Министрсен Кабинечӗн ертӳҫин ҫумӗ Алла Салаева тӗлӗшпе ӗнер Михаил Игнатьев Элтепер Указ кӑларнинче вӑл урӑх ӗҫе куҫнипе сӑлтавланӑччӗ-ха, Александр Магарин пирки апла калани ҫук. Наци телекуравне вӑл 2014 ҫулхи кӑрлачра ертсе пыма тытӑннӑччӗ. Унччен ку пукан темиҫе уйӑх ҫӗнӗ хуҫине кӗтсе пушӑ ларнӑччӗ.

Ӗнер, сӑмах май каласан, тепӗр хушу та пулнӑ. Вӑл — республикӑн ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗпе ҫыхӑннӑскер. Николай Якимова ку должноҫрен хӑтарма йышӑннӑ. Ку утӑм мӗнпе ҫыхӑннине те премьер-министр хушӑвӗнче ӑнлантарса тӑман.

Николай Шелепи ҫыравҫӑ

Ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче К.В. Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче Чӑваш Енӗн халӑх поэчӗ Николай Шелепи ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнине паллӑ тӑвӗҫ. Ун ячӗпе 14 сехетре литература каҫӗ иртмелле.

Николай Шелепи Тутарстан Республикин Аксу районӗнчи Ҫӗнӗ Ӳселте хресчен кил-йышӗнче 135 ҫул каялла, ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, ҫуралнӑ. Литература вучахне вӑл 1905-1907-мӗш ҫулсенче чӗртсе янӑ. «Ҫӗлен» ятлӑ аллегорилле сӑвви 1907-мӗш ҫулта «Хыпар» хаҫатра кун ҫути курнӑ. Цензура тытса чарасран сӑвва «Тав» ятпа пичетленӗ. Каярах Шелепи «Ваҫанкка», «Ҫарӑмҫанпа Хӑнтӑрҫа» поэмӑсем, «Константинополь хулине туни ҫинчен чӑваш ваттисем калани» сӑвӑ ҫырать. Сатирӑлла хайлавсемпе пӗрлех ҫар темипе те шӑрҫалать, ачасем валли те калӑплать. Тутар ҫыравҫисен хайлавӗсене чӑвашла куҫарать, тутарла та хӑй ҫырать.

Александр Кураков артист

Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗн артисчӗ Александр Кураков паян 55 ҫул тултарнӑ.

Хыпар ятӗнче курак таврӑннӑ чухне ҫуралнӑ терӗмӗр те, тӑван тӑрӑха кӑнтӑр енчен ҫав кайӑксем тата маларах таврӑнаҫҫӗ-ха, Александр Кураков вӗсенчен мӗн тесен те кӑшт юлнӑ.

Патӑрьел районӗнчи Сӑкӑтра ҫуралса ӳснӗ каччӑ 1983 ҫулта Мускаври М.С. Щепкин ячӗллӗ театр училищине вӗренсе пӗтернӗ. Артист ӑсталӑхне ҫӗршывӑн тӗп хулинче туптанӑ нумай ҫын пекех уншӑн та Шупашкарти академи драма театрӗ тӑван пулса тӑнӑ. Ҫав вӑхӑтра вӑл, ытти ӗҫтешӗ пекех, чылай сӑнар калӑпланӑ. Пысӑккине те, пӗчӗккине те юратса вылянӑ. Театр ӳнерне аталантарма тӳпе хывнӑшӑн ӑна Чӑваш Енӗн Культура министерствин Хисеп грамотипе чысланӑ.

Юхма Мишши ҫыравҫӑ

Патӑрьелсем хайсен ентешӗсене асра тытса тата Ӗҫ ҫыннин ҫулталӑкне халалласа «Янӑра, чӑваш сӑмахӗ» сӑвӑ хитре вулакансен конкурсне ирттернине эпир пӗлтернӗччӗ. Вӑл тӑрӑхри культурӑри паллӑ ҫынсенчен пӗри вӑл, аса илтеретпӗр, Юхма Мишши. Сӑкӑтра ҫуралнӑскер кӑҫал 80 ҫул тултарать.

Ыран, ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, 14 сехетре, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче ҫыравҫӑн сумлӑ кунне халалласа юбилей каҫӗ иртмелле.

Республикӑн Культура министерстви Юхма Мишшин пултарулахӗ калӑпӑшлӑ тесе хакланӑ май вӑл писатель те, поэт та, драматург та, академик та, историк та, философ та, публицист та, тӑлмачӑ та тесе палӑртать. Унӑн кӑларӑмӗсен йышӗ 300-тен те иртнине, унӑн хайлавӗсене ҫынсем юратса вуланине пӗлтерет.

Александр Медведев

Паян Федерацин миграци службин республикӑри Управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумне Александр Медведева юлашки ҫула ӑсатнӑ.

Улттӑмӗш теҫеткепе пыракан Александр Иванович ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче яланлӑхах куҫ хупнӑ. Хӑй вӑл Комсомольски район ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗскер пулнӑ.

Унӑн автобиографийӗнчи паллӑрах пулӑмсен шутне 1984-мӗш ҫулта И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнчен историпе общество пӗлевӗн преподавателӗ пулма вӗренсе тухнине кӗртме пулать.

1977-2000-мӗш ҫулсенче Александр Медведев ШӖМ тытӑмӗнче тӑрӑшнӑ май ертсе пыракан пукансене йышӑннӑ. 2012 ҫулхи ҫурла уйӑхӗнче ӑна Федерацин миграци службин республикӑри Управленийӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗ пулма шаннӑ.