Португалири Барселона хулинче хальхи вӑхӑтра Европӑн ҫӑмӑл атлетика чемпионачӗ иртет. Паян ирхине хӑварт утас енӗпе хӗрарӑмсем ӑмӑртрӗҫ. 20 ҫухрӑм тӑршшӗ ҫула утса тухса пӗтӗм малти вырӑнсене пирӗн Раҫҫей хӗрӗсем йышӑнчӗҫ — вӗсен шутӗнче Вера Соколова та.
Пӗрремӗш вырӑна Ольга Каниськина тухрӗ, иккӗмӗшне — Анися Кирдяпкина. Вера Соколова вара виҫҫӗмеш утса тухрӗ. «Весь спорт» хыпар агентстви пӗлтернӗ тӑрӑх Вера юлашки самантра ҫеҫ испанпа нимӗҫ спортсменкисене иртсе кайма май тупнӑ. 20 ҫухрӑм утса тухма ӑна 1 сехет те 29 минут та 32 ҫеккунт кирлӗ пулнӑ (Олгӑран минут та 48 ҫеккунт каярах ҫитнӗ).
Хальхи вӑхӑтра Раҫҫей спортсменӗсем Барселонӑри чемпионатра пурӗ 5 ылттӑн медаль ҫӗнсе илнӗ.
Вера Соколова 1987 ҫулхи ҫертмен 8-мӗшӗнче Муркаш районӗнчи Анаткас Апаш ялта ҫуралнӑ. Чуманкасси вӑтам шкулне вӗренсе пӗтернӗ. Ҫӑмӑл атлетикӑн тӗнче шайенчи спорт ӑсти. 2003 ҫулта тӗнче ӑмартӑвӗнче хӗрсен хушшинче 5 ҫухрӑм утса мала тухнӑ.
Акан 16-мӗшӗнче Мускавра «Электронлӑ регион: информациллӗ обществӑна аталантармалли мероприяти планӗсене хатӗрлесси тата пурнӑҫласси, электронлӑ правительсвӑна йӗркелесси» («Электронный регион: Организация работ по подготовке и реализации планов мероприятий по развитию информационного общества и формированию электронного правительства») меслет семинарӗ шутӗнче ирттернӗ ӑмӑртӑва пӗтӗмлетнӗ. Чӑваш Ене «Информаципе ҫыхӑну технологисен аталанӑвӗн тата усӑ курассин тытӑмӗ» номинацире Раҫҫей Федерацийӗн президент ҫумӗнчи информаци обществине аталантаракан Канашӑн «Информаципе ҫыхӑну технологийӗсен сферинче чи вӑйлӑ регион — 2010» дипломӗпе чысланӑ.
ИҪТ сферинче чи лайӑххисен шутне ҫаван пекех Питӗрпе Мускав хули, Мурманск, Чулхула, Томск, Тӗмен облаҫӗсен, Карелипе Тутарстан республикисем тата Ханты-Манси автономлӑ округ кӗнӗ.
Вӗрентӳ учрежденийӗсем хушшинче чи лайӑх сайт — вӗсен. «Ҫӗнӗлле ӗҫлекен ҫулталӑкри чи лайӑх учреждени», «Аслӑ Атӑл ҫамрӑклӑхӗ», «Объектив», киновидео творчествин «Ҫамрӑксем кӑтартаҫҫӗ...» республикӑри конкурссенче кӗмӗле тивӗҫнӗ. 2009 ҫул Вӑрнарти 29-мӗш училище коллективӗпе вӗренекенӗсемшӗн тухӑҫлӑ та ӑнӑҫлӑ иртрӗ. Маларахри ҫулсене илес пулсан та, кӑтартуллӑ ӗҫлени куҫ умӗнче — тӗрлӗ Кубоксем, дипломсемпе грамотӑсем ҫитӗнӳсене мӑнаҫлӑхпа ҫирӗплетеҫҫӗ.
Вӗрентӳпе воспитани процесӗ ҫулсерен ҫӗнелсе пырать, професси вӗрентӗвӗ пурнӑҫ ыйтнине тивӗҫтерет, кунтан тухакансем ӗҫе вырнаҫасси тивӗҫлӗ шайра, культурӑпа массӑллӑ ӗҫ — лайӑххисен шутӗнче. Туслӑ коллектив палӑртнӑ задачӑсене пурнӑҫлассипе тӗллевлӗ ӗҫлет. Корпоративлӑ культурӑна аталантарассипе темиҫе ҫуллӑха хатӗрленӗ программа училище имиджне ӳстерессине кӑна мар, вӗренекенсен пур енлӗ аталанӑвне, вӗсен ӗҫ рынокӗнчи тупӑшаслӑх вӑйне ӳстерессине те тӗпе хывнӑ. Вӗрентӳ пахалӑхне пӗтӗм тӗнчери стандарта ҫитерессипе чылай тимлеҫҫӗ.
Ульяновск облаҫӗнче пресса фестивалӗ иртрӗ. "Изданипе паллаштарасси" номинацире чӑвашла тухса тӑракан "Канаш" хаҫат ҫӗнтерчӗ, облаҫри массӑлла коммуникаци департаменчӗн дипломне тивӗҫрӗ. Канашҫӑсем куракансем умне кӑҫалхи хаҫат номерӗсене, редакцире кӑларнӑ кӗнекесене, УОЧНКА альбомне, Чӗмпӗр чӑвашӗсен энциклопедине кӑтартма хунӑччӗ. Ҫаплах сӗтел ҫинче тухья, сурпан пурччӗ. Чӑвашла тӑхӑннӑ хӗрсем вара курма пыракансене тӗрӗллӗ йывӑҫ витререн эрешле алтарпа чӑваш сӑрипе сӑйларӗҫ. Комисси ҫакна асӑрхарӗ, чӑваш хаҫачӗн сӗтелӗ чи лайӑххи тесе палӑртрӗ.
Хыпар ҫӑлкуҫӗ: "Канаш" хаҫат
Трак ене Мускавран савӑнӑҫлӑ хыпар ҫитрӗ: Пӗтӗм тӗнчери «Симӗс планета» экологи форумӗ ирттерекен конкурсӑн лауреачӗсене пӗлтерчӗҫ. Вӗсенчен пӗри — Красноармейски иккӗмӗш шкулӗнче 9-мӗш класра вӗренекен Михайлов Алексей (сӑмах май, вӑл «Трак ен» сайтӑн администраторӗ те). Алеша хӑйӗн «Вӑрмана хӳтӗлер» сайчӗпе «Хальхи технологисем - ҫутҫанталӑка хӳтӗлес ӗҫре" (экологи тата ҫут ҫанталӑка хӳтӗлес темӑпа хатӗрленӗ сайтсен тата Internetри web-страницӑсен конкурсӗ) ятлӑ номинацире лауреат ятне ҫӗнсе илнӗ. Ку проект ӗҫӗн ертӳҫи — ҫак шкули обществознани предметне вӗрентекен Михайлов В.М.
Ҫавӑн пекех Пӗтӗм Раҫҫейри «Симӗс планета — 2009» форумра «Вӑрман пурнӑҫӗ тата ҫын шӑпи» (литература конкурсӗ) номинацире Жукова Анастасия (Трак чӑвашла-нимӗҫле гимнази) тата Михайлова Татьяна (Шывпуҫ шкулӗ) лауреат пулса тӑнӑ.
Конкурс оргкомитетне пултарулӑх ӗҫӗсене Раҫҫейри 73 регионтан тата тӗрлӗ ют ҫӗршывран тӑратнӑ. Ҫав шутра: Арменирен, Беларуҫран, Болгарирен, Бразилирен, Индирен, Италирен, Казахстанран, Кипртан, Китайран, Молдовӑран, Румынирен, Словакирен, Туркменистанран, Турцинчен, Узбекистанран, Украинӑран, Уругвайран.
Википедин чӑваш уйрӑмӗнчи статья шучӗ 10 пинрен иртрӗ. Ӗнер, акан 6-мӗшӗнче 10 пинӗмӗш статья ҫырӑннӑ — вӑл Хайдеггер Мартин ятлӑ нимӗҫ философӗ ҫинчен пулчӗ.
Википеди — пӗтӗм тӗнче шайӗнчи ирӗклӗ энциклопеди. Ӑна пурте тултарма, тӳрлетме пултараҫҫӗ. Чӑваш уйрӑмӗ 2005 ҫулхи ака уйӑхӗнче аталанма пуҫланӑ. Ҫак пӗтӗм тӗнче шайӗнчи проектра пурӗ 260 ытла чӗлхе уйрӑмӗ пур, вӗсенчен 13 уйрӑмӗ тӗрӗк чӗлхисен шутне (чи пысӑк уйрӑм — турккӑсен, унта 125 пин ытла статья тупма пулать) кӗрет. Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи халӑхсен уйрӑмӗсем те пур: тутар (3,7 пин), удмурт (400 патнелле), пушкӑрт (430), ҫармӑс, мӑкшӑ (300 ытла), ирҫе (700 патнелле) уйрӑмӗсем.
Эсир те пирӗн чӑваш уйрӑмне ҫӗнӗ статьясемпе тултарма, пуррисене анлӑлатма пултаратӑр! Ыттисем тӑвасса ан кӗтӗр, хӑвӑр ӗҫлесе пӑхӑр. Чӑваш калашле, куҫ хӑрать те ал тӑвать!
Юпан 24-мӗшӗнче Чӑваш Республикин президенчӗ 108№ хушу пусса Николай Аверкиевич Исмукова Чӑваш Енӗн халӑх поэчӗ ята панӑ.
Николай Аверкиевич 1942 ҫулхи пушӑн 2-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Чаплӑ сӑвӑҫ Патӑрьел районне кӗрекен Аслӑ Арапуҫра кун ҫути курнӑ. 1994 ҫулта философи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ ятне, 1995 ҫулта профессор ятне илнӗ. Професиллӗ ҫыракан ҫыравҫӑсен пӗрлешӗвӗн пайташӗ. 1993 ҫултанпа Шупашкарти кооператив институчӗн философи кафедрин декан вырӑнӗнче вӑй хурать.
Николай Исмуковӑн тӗп ӗҫӗсем: «Тӑван кӗтес» (1985), «Ҫӗр юрри» (1990), «Ахӑр самана» (1992), «Суйласа илнӗ сӑвӑсем» (1997), «Тӑват йӗркен» (1997), «Тӗнче ытамӗнче» (2003), «Хӗрлӗ пилеш сапаки» (2003), «Хура пилеш сапаки» (2003), «Венок терновый» (2004), «Парӑм» (2005), «Астивсе илмелӗх» (2006).
Эпир те Николай Исмукова ку ята тивӗҫнишӗн саламлатпӑр, ӗҫре ӑнӑҫу сунатпӑр! Пултарулӑх хӗлхемӗ тата та вӑйлӑрах ялкӑшса тӑтӑр!
Ҫапла, паян, нарӑсӑн 18-мӗшӗнче «Чӑваш тӗнчи» сӑн галерейинчи сӑнӳкерчӗксен шучӗ 7 пине ҫитрӗ. 7 пинӗмӗш сӑнӳкерчӗкне «Нарспи» поэмӑна ҫырнӑранпа 100 ҫул ҫитнине палӑртнӑ мероприятинче ӳкернӗ — ку та пирӗн шутпа питӗ палӑртуллӑ пулӑм.
«Чӑваш тӗнчи» — пысӑк калӑпӑшлӑ галерея. Эсир унта Чӑваш Енри нумай ялсемпе паллашма пултаратӑр. Унтах тӗрлӗ музейсене, мероприятисене виртуаллӑ майпа ҫитсе курма май пур. Галерея пӗтӗм чӑваш тӗнчипе ҫыхӑннӑ. Унта Чӑваш Ен кӑна мар, чӑвашсем пурӑнакан ытти вырӑнсем те пур.
Сайт адресӗ:: http://gallery.chuvash.org
«Чӑваш тӗнчи» фотогаллерейинчи сӑнӳкерчӗксен шучӗ 6 пинрен иртрӗ! Юлашки хутӗнче галерейӑна Ишек муйзейӗнче тата Шупашкар районӗнче тунӑ сӑнӳкерчӗксене кӗртнӗ — вӗсен шучӗпе 6 пине яхӑн сӑнӳкерчек пулса тӑчӗ.
«Чӑваш тӗнчи» фотогалерейӑра эсир чӑвашсемпе ҫыхӑннӑ сӑнӳкерчӗксене тупма пултаратӑр: Чӑваш Ен районӗсене, ялӗсене, тавралӑхне. Ҫавӑн пекех Чӑваш Енре иртнӗ мероприятисемпе те паллашма пулать. Унсӑр пуҫсӑр фотогалерейӑра чӑвашсем пурӑнакан ытти тӑрӑхри сӑнӳкречӗксем те вырнаҫнӑ — Тутарстан, Мускав, Самар Ен.
2006 ҫулта Чӑваш Енре 854,5 тӑваткал метр пурӑнмалли ҫурт-йӗр, 2005 ҫулхинчен 16,6% ытларах хута кӗртнӗ. Вӗсенчен 63,7% хӑпартма халӑх хӑйӗн укҫипе, е банк кредичӗпе усӑ курнӑ. Федераллӑ бюджетран уйӑрнӑ укҫапа пӗтӗм калӑпӑшӗнчен 0,3%, республикӑн тата вырӑнти бюджетпа — 0,8%, ипотека урлӑ — 1,9% хута кӗртнӗ.
Ялсенче пурӗ 426,7 пин тӑваткал метр /50% патнелле/ лаптӑк ҫурт хӑпартнӑ.
Ҫавӑн пекех ҫакна палартмалла: 2006 ҫулта 165,59 ҫухрӑм (вӗсенчен 145,98 ҫухрӑм ялсенче) газ пӑрӑхӗсене хута кӗртнӗ. Куславккара 366 вырӑнлӑ шкул, Улатӑрпа Канаш районӗнчи Шӑхасан ялӗнче ишмелли байсейнлӑ физкультурӑпа сывлӑх комплексне, Муркаш районӗнчи Вомпӑкасси ялӗнче 50 вырӑнлӑ клуб хута янӑ. Шупашкарта 8,4 ҫухрӑмлӑ ҫӗнӗ троллейбус линине тунӑ.
+0.3 °C