Чӑваш Енри паллӑ ҫыравҫӑ, Чӑваш АССР тата Раҫҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Аркадий Лукин ҫуралнӑранпа паян, пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, 90 ҫул ҫитет. Ҫавна май Элӗкри тӗп вулавӑшра «Аркадий Лукин – чӑваш поэчӗ» поэзи сехечӗ иртнӗ. Аркадий Лукинӑн пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе библиотека ӗҫченӗсем паллаштарнӑ. Уяв каҫӗнче ентешӗн сӑввисемпе чӑваш композиторӗсем хайланӑ юрӑсем те янӑранӑ.
Аркадий Лукин Элӗк районӗнчи Лутра Пакӑш ялӗнче 1934 ҫулхи пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Шкул пӗтерсен район хаҫатӗнче ӗҫленӗ. Тӗп комсомол шкулӗнче журналистика курсӗнче тата СССР Писательсен союзӗн Аслӑ литература курсӗнче вӗреннӗ. Унтан Чӑваш кӗнеке издательствинче консультантра тата аслӑ редакторта, «Тӑван Атӑл» тата «Ялав» журналсенче ӗҫленӗ.
Пушӑн 12-мӗшӗнче республикӑри икӗ кинемей 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ.
Раиса Никифорова Шупашкар округӗнчи Тури Макаҫ ялӗнче пурӑнать. 9 ҫултанпа фермӑра дояркӑра ӗҫлеме пуҫланӑ, вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче савутра ӗҫленӗ, фронт валли ҫӑматӑ йӑваланӑ. Кайран колхозра вӑй хунӑ.
Мария Степанова Вӑрмар тӑрӑхӗнчи Анаткас ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл малтан совхозра, кайран сӗтел-пукан хапрӑкӗнче тӑрӑшнӑ. Паянхи кун вӑл пӗчченех пурӑнать. Тӑванӗсемпе ҫывӑх ҫынннисем ун патне килсех ҫӳреҫҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан, Канашра ҫуралнӑ Анатолий Смирнов ватӑ пулин те хӑйӗн пурнӑҫне кӑсӑклӑрах пурӑнса ирттерме тӑрӑшать.
Канашра ҫуралнӑскерӗн ашшӗ-амӑшӗ ывӑлӗ иккӗре чухне Шупашкара куҫса килнӗ. Хӗсметре Куйбышев хулинче (халӗ Самара) тӑнӑ чухне вӑл сывлӑш оборонин пайне лекнӗ. Шӑпах ҫавӑ унӑн малашлӑхне витӗм кӳнӗ те. Ҫавӑнта вӑл радиотехникӑпа кӑсӑкланма пуҫланӑ. 1962 ҫулта каччӑ Хусанти авиаци институтне вӗренме кӗнӗ, электроника тата радиотехника енӗпе специалист пулма вӗренсе тухнӑ. Унтан вӑл Шупашкарти тӗрлӗ заводра ӗҫленӗ, профтехучилищӗре ҫамрӑксене вӗрентнӗ.
Пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Анатолий Смирнов 85 ҫул тултарнӑ. Ҫав ятпа ӑна Шупашкар хулинчи халӑха социаллӑ пулӑшу кӳрекен комплекслӑ центрӗн соцаллӑ ӗҫченӗ Анжелика Веселова саламланӑ.
Паян, пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Енри паллӑ балалайка ӑсти, музыкант, дирижёр, педагог Эдуард Борисов 85 ҫул тултарнӑ.
Эдуард Борисов — Чӑваш АССРӗн тата Раҫҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Пулас музыкант Ижевскра ҫуралнӑ, Хусанти патшалӑх консерваторийӗнче вӗреннӗ. 1966 ҫулта Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинче преподавательте ӗҫлеме тытӑннӑ. Унта вӑл балалайка класне пуҫарса янӑ, халӑх инструменчӗсен оркестрӗн ертӳҫи тата дирижёрӗ пулнӑ. Пӑнтӑртаттарса каламалли халӑх инстурменчӗсен уйрӑмӗнче ӗҫленӗ. 1999-2017 ҫулсенче училищӗн симфони оркестрне ертсе пынӑ.
Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ артисчӗ Нестор Виноградов ҫуралнӑранпа 115 ҫул ҫитнӗ.
Вӑл Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫленӗ. Унпа пӗрле тӑрӑшнисем аса илнӗ тӑрӑх, артист пултарулӑхне хаклакансем ӑна урамра, театрта ӗҫченӗсем кӗрсе ҫӳремелли алӑк патӗнче, чечек ҫыххипе кӗтсе илнӗ, вӑл вылянӑ рольсене кӑмӑлтан йышӑннӑ.
Пулас артист Етӗрне уесӗнчи (кайран Муркаш районне кӗнӗ) Тивӗш ялӗнче 1909 ҫулхи пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче ҫуралнӑ. 1927 ҫулта Чӑваш театрӗ ҫумӗнчи театр студине вӗренме кӗнӗ. Ҫартан таврӑнсан хальхи ГИТИСра (ун чухне Театр ӳнерӗн тӗп техникумӗ шутланнӑ) вӗреннӗ.
Нестор Виноградовӑн театрти пӗрремӗш ролӗ – Пётр Осиповӑн «Ылханнӑ йӑх» спектаклӗнчи Максим сӑнарӗ. Пётр Осиповӑн «Икӗ каччӑн пӗр шухӑш», «Трахом юрри», «Кушар», «Айтар» пьесисемпе лартнӑ ӗҫсенче каярах вӑл тӗп рольсене калӑпланӑ Театрта ӗҫленӗ ҫулсенче ӑна 100 ытла сӑнар шанса панӑ.
Нестор Петрович 1995 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче пурнӑҫран уйӑлса кайнӑ. Ӑна Шупашкарти Мухтав аллейинче пытарнӑ.
Паян, Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунӗнче, Шӑмӑршӑ округӗнчи Палтиел ялӗнче пурӑнакан Феодосия Николаева 100 ҫулхи юбилейне уявланӑ. Кинемее саламлама тӳре-шара та ҫитнӗ.
Феодосия Федоровна нумай ачаллӑ ҫемьере ҫуралнӑ. Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче вӑл хайӗн ирӗкӗпе Улатӑр районне окоп чавма кайнӑ. Анчах ҫамрӑк пулнипе кӗҫех ӑна каялла янӑ.
Вӑрҫӑ хыҫҫӑн Феодосия Леонтий Николаева качча тухнӑ. Вӗсем 7 ача ҫуратса ӳстернӗ. Вӑл тивӗҫлӗ канӑва тухиччен колхозра ӗҫленӗ, «Ӗҫ ветеранӗ» ята илнӗ.
Феодосия Федоровнӑн халӗ 17 мӑнук, 29 кӗҫӗн мӑнук.
Чӑваш Республикин Вӗренӳ институтӗнче паллӑ ӑсчах, филологи ӑслӑлӑхӗн докторӗ Николай Егоров профессор ҫуралнӑранпа 75 ҫул ҫитнине халалласа «Чӗлхе пулмасан халӑх та пулмасть …» ҫавра сӗтел иртнӗ.
Николай Егоров – тюрколог-лингвист, филологи наукисен докторӗ (1992), профессор, Чӑваш Республикин наукӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ (1999), Турккӑ лингвистика обществин член-корреспонденчӗ, Пӗтӗм тӗнчери тюркологсен ассоциацийӗн президиумӗн пайташӗ.
Вӑл Вӑрмар районӗнчи Ҫӳлти Кинчер ялӗнче ҫуралнӑ.
Федерацин Шупашкарта вырнаҫнӑ травматологи, ортопеди тата эндопротезровани центрӗ 15 ҫул тултарнӑ. Ҫав ятпа коллектива Чӑваш Енри тӗп федераци инспекторӗ Григорий Сергеев саламланӑ. Паллӑ кунпа вӑл Раҫҫей Президенчӗн Атӑлҫи федераци округӗн тулли пайталлӑ элчи Игорь Комаров ячӗпе ырӑ суннӑ.
«Паян центр республикӑра ҫеҫ мар, Раҫҫейре сумлӑ учрежденисенчен пӗри пулнинче сирӗн тӳпе пысӑк. Кунта пысӑк шайри профессионалсем ӗҫлеҫҫӗ. Центрта хальхи вӑхӑтри медицина оборудованийӗ пурри тӗнче шайӗнчи тӗпчевсем ирттерме, ҫынсене ҫӗнӗ йышши мелсемпе сиплеме май парать», – тесе палӑртса хӑварнӑ Григорий Сергеев.
Ӗнер, нарӑсӑн 27-мӗшӗнче, Ҫӗмӗрле муниципаллӑ округӗнчи Кӗҫӗн Тӑван ялӗнче пурӑнакан Мария Горланова 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ.
Мария Николаевна хресчен ҫемйинче ҫуралнӑ, мӗн пӗчӗкрен ашшӗ-амӑшне пулӑшнӑ: фермӑра та, уй-хирте те ӗҫленӗ. Вӑл тӑватӑ класс вӗреннӗ.
Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче Мария вӑрман каснӑ, окоп чавнӑ. Ун чухне вӑл 17 ҫулта пулнӑ.
1947 ҫулта вӑл хӑйсен ялӗнчи каччӑпа пӗрлешнӗ. Упӑшкипе виҫӗ ача ҫуратса ӳстернӗ. Пенсие тухиччен Мария Николаевна тӑван колхозӗнче ӗҫленӗ. Вӑл халӗ тӑватӑ мӑнукпа, 6 кӗҫӗн мӑнукпа савӑнса парӑнать, хӗрӗпе кун кунлать.
Елчӗк округӗнчи Таяпа Энтри ялӗнче пурӑнакан Анисия Евдокимова 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Ҫулӗсем пур пулсан та вӑл тӑнпах калаҫать, хаҫат-журнал, кӗнеке вулать.
Анисия нумай ачаллӑ ҫемьере ҫуралнӑ. Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче 17 ҫулти хӗр Улатӑр районӗнче окоп чавнӑ. 1948 ҫулта Анисия ҫемье ҫавӑрнӑ, тивӗҫлӗ канӑва тухиччен колхозра ӗҫленӗ.
Унӑн виҫӗ ача, 8 мӑнук, 12 кӗҫӗн мӑнук.
-11.7 °C