Нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх ӳнер музейӗнче «Синяя птица» (чӑв. Кӑвак кайӑк) курав уҫӑлӗ. Ӑна чӑваш халӑх художникӗн Раиса Терюкалован юбилейне халалланӑ. Экспозицире ӳнерҫӗн килӗнче тата музейре упранакан ӗҫсем пулӗҫ.
Раиса Фоминична 1939 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Улатӑр районӗнчи Кувакино ялӗнче ҫуралнӑ. Ӳкерессипе хӗрачана ашшӗ кӑсӑклантарса янӑ. Ҫавӑнпа та вӑл пӗчӗкренех художник пулма ӗмӗтленнӗ. 1961 ҫулта Шупашкарти ӳнер училищинчен вӗренсе тухсан пӗлӗвне Ленинградри ӳнерпе промышленность училищинче туптанӑ. Унта вӑл сӗтел-пукан пусмине хитрелетме вӗреннӗ.
Алла диплом илсен Раиса Терюкалова Шупашкарти пир-авӑр комбинатӗнче виҫӗ ҫул ытларах тӑрӑшнӑ хыҫҫӑн Ӳнер фондне куҫнӑ, кӑштахран каллех пир-авӑр комбинатне таврӑннӑ. Художник ытларах гобеленпа ӗҫленӗ.
«Патшалӑх знакӗ» Шупашкар 555 ҫул тултарнӑ тӗле сувенир банкнотине кӑларӗ. Тираж нумаях пулмӗ.
Кам тивӗҫӗ-ха ӑна? Сувенирлӑ укҫана Шупашкарӑн ҫуралнӑ кунне паллӑ тунӑ ҫӗре пысӑк тӳпе хывакансем илейӗҫ. Ҫавӑн пекех хула конкурсӗнче ҫӗнтернисем, хӑнасем тивӗҫӗҫ. Ӑна хулан юбилейлӑ ҫулӗнче ҫуралнӑ ачасене те, ҫемье чӑмӑртанӑ мӑшӑрсене те парӗҫ. Банкнота ҫине вырӑнти паллӑ вырӑнсене сӑнлӗҫ.
Аса илтерер: Шупашкар хӑйӗн ҫуралнӑ кунне ҫурла уйӑхӗнче паллӑ тӑвать.
Чӑваш Енӗн тӗп хули кӑҫал 555 ҫулхине уявлӗ.
Паллӑ датӑна республика сумлӑн уявласшӑн. Ӑна хатӗрленсе ирттерме ӗҫлӗ ушкӑн туса та хунӑ ӗнтӗ. Документа республика ертӳҫи Олег Николаев паян, нарӑс уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ.
Ӗҫлӗ ушкӑна Павел Данилов вице-премьер ертсе пырӗ.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Геннадий Айхи (1934-2006) поэт ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитнине халалласа пысӑк курав уҫӑлӗ.
Курав нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнче уҫӑлӗ те ака уйӑхӗн 10-мӗшӗччен ӗҫлӗ. Вӑл поэтӑн хамӑр ҫӗршывра тата чикӗ леш енче пичетленнӗ кӑларӑмӗсемпе, поэтӑн пурнӑҫӗпе, пултарулӑхӗпе, кӑсӑклӑ тӗрлӗ фактпа паллаштарӗ.
Геннадий Айхин сӑввисене С. Губайдулина, В. Сильвестров, А. Айги тата ыттисем юрра хывнӑ хайлавсемпе, Гюнтер Юккер, Николай Дронников, Александр Маслов, Григорий Молчанов тата ыттисен ӳнер ӗҫӗсем те куравра пулӗҫ.
Паллӑ чӑваш поэчӗ Ҫеҫпӗл Мишши ҫуралнӑранпа 125 ҫул ҫитнине халалласа «Поэзи ҫеҫпӗлӗ» конкурс иртӗ. Унта чӑвашла сӑвӑсене илемлӗ вулакансем хутшӑнӗҫ.
Пултарулӑх ӑмӑртӑвне Чӑваш наци музейӗпе Чӑваш наци конгресӗ ирттерӗҫ.
Регионсем хушшинчи конкурса икӗ номинаципе йӗркелӗҫ: «Ҫеҫпӗл Мишшин чӑвашла хайлавӗсем» тата «Ҫеҫпӗл Мишшине халалласа ҫырнӑ сӑвӑсем».
Кӳкеҫре пурӑнакан Валентина Васильева балетмейстер нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗнче 90 ҫул тултарнӑ.
«Тӑван Ен» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, Валентина Евлампьевна ача чухне тухтӑр пулма ӗмӗтленнӗ. Чӑваш патшалӑх педагогика институчӗн биологипе хими факультетӗнче вӗренсе тухсан Кӳкеҫ шкулӗнче ачасене биологипе хими вӗрентнӗ.
Мӗн пӗчӗкренех музыкӑна кӑмӑлланӑскер, ташлама юратнӑскер К. Иванов ячӗллӗ Чӑваш музыкӑпа драма театрӗн балет студине вӗренме кӗнӗ.
«Эпӗ ташлама яланах юратнӑ. Манӑн сӑн-питре вӗренес туртӑм ялкӑшнӑ пулас, мана суйлав витӗр тухнӑ хыҫҫӑн тӳрех балет студине илчӗ», – аса илсе каласа кӑтартнӑ Валентина Васильева район хаҫачӗн корреспондентне.
Лаврентий Таллеров паллӑ публицист, куҫаруҫӑ, чӑваш халӑх писателӗ ҫуралнӑранпа 95 ҫул ҫитнине халалласа Шупашкарти Литература музейӗнче «Калав ӑсти те, сумлӑ романист та» ятпа литература каҫӗ иртнӗ.
«Лаврентий Таллеров Комсомольски тӑрӑхӗнчи Нӗркеҫ ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑтам шкул, библиотека техникумне пӗтернӗ, ун хыҫҫӑн Урал патшалӑх университетне куҫӑмсӑр майпа вӗренме кӗнӗ. Район хаҫатӗнче яваплӑ секретарь тата редактор пулнӑ. Пӗр вӑхӑт Чӑваш радио корреспондентӗнче тӑрӑшнӑ. 1969-мӗш ҫулта «Коммунизм ялавӗ» хаҫат редакцине куҫнӑ, ҫавӑн пекех 10 ҫул «Тӑван Атӑл» журналта ӗҫленӗ. Лаврентий Таллеров тӑван литературӑра прозаик тата публицист пек палӑрнӑ», — тесе пӗлтернӗ «Чӑваш Ен» ПТРК.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Антонина Степанова 100 ҫул тултарнӑ. Вӑрҫӑ пуҫланнӑ чухне вӑл 17-ре пулнӑ.
Антонина Кирилловна Рязань облаҫӗнче ҫуралнӑ. Вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче медсестрасем кирлӗ тесе медтехникума вӗренме кӗнӗ. Вӗренӳ хыҫҫӑн кашни кун госпитале аманнисене пӑхма ҫӳренӗ.
Вӑрҫӑ хыҫҫӑн Антонина Василипе пӗрлешнӗ. Малтан вӗсем Украинӑра пурӑннӑ, кайран - Абхазире. Мӑшӑр ывӑлпа икӗ хӗр ӳстернӗ. Упӑшкинчен тӑлӑха юлсан Антонина Ҫӗнӗ Шупашкара аслӑ хӗрӗ патне куҫса килнӗ.
Тӑвай салинче пурӑнакан Зинаида Овчинникова 90 ҫул тултарнӑ. Тӑзхӑр теҫетке ҫула ҫитнӗ хӗрарӑм ҫамрӑк сӑн-питлӗ, йӑлтах астӑвать, шӳтлеме юратать.
Зинаида Овчинникова Елчӗк районӗнче хресчен ҫемйинче ҫуралнӑ. Ҫемьере пурӗ пилӗк ача пулнӑ. Вӑрҫӑ ҫулӗсенче хӗрача вӑй ҫитнӗ таран колхозра ӗҫленӗ, унтан та вӑл колхозникра тӑрӑшнӑ.
Качча кайса ҫемьеллӗ пулнӑ хыҫҫӑн хӗрарӑм тӑхӑр ача ҫуратнӑ. Унӑн паян 11 мӑнук, мӑнукӗсен 14 ача.
90-ри хӗрарӑм ывӑлӗпе пурӑнать.
Кӑрлач уйӑхӗн 27-мӗшӗнче Лавентий Таллеров (1929-2013) чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑранпа 95 ҫитнӗ.
Вӑл Комсомольски районӗнчи Нӗркеч ялӗнче ҫуралнӑ. Комсомольски районӗнчи «Октябрь ялавӗ» хаҫатра, «Коммунизм ялавӗ» хаҫатра, «Тӑван Атӑл» журналта ӗҫленӗ, Чӑвашрадио корреспонденчӗ пулнӑ.
Лаврентий Таллеров — паллӑ прозаик, очеркист, публицист, куҫаруҫӑ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 60-70-мӗш ҫулӗсенчи поэзине вӑл истори темине халалланӑ.
+3.7 °C