Паян, пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, Чӗмпӗрти Николай Кондрашкин скульптора 75 ҫул тултарнӑ.
Николай Григорьевича Чӑваш наци ӑслӑлӑхпа ӳнер академийӗн президиумӗпе президенчӗ Евгений Ерагин тӗнче тетелӗнчи ушкӑнсенчен пӗринче саламланӑ.
«Тӑван халӑхӑн мухтава тивӗҫ ывӑлне, ҫуралнӑ кунпа чун-чӗререн саламлатпӑр!
Иксӗлми вӑй-хӑват, ҫирӗп сывлӑх, тӑнӑҫлӑхпа ырлӑх, телей сунатпӑр.
Сирӗн хастарлӑх, чунри пуянлӑх тӗлӗнтерет, савӑнтарать. Малалла та тӑван халӑхшӑн нумай ырӑ ӗҫ тума пултарулӑх ҫӑлкуҫӗ тапсах тӑтӑр», — тесе ҫырнӑ саламра.
Шупашкарта пурӑнакан Ефросиния Александрова паян 100 ҫул тултарнӑ.
Ефросиния Александровна Ҫӗрпӳ районӗнчи Вӑрманкас Пайкилт ялӗнче ҫуралнӑ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин ҫулӗсенче ҫурлапа ыраш вырнӑ, ҫӑматӑ йӑваланӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑн вӑл Шупашкара килсе ӗҫе вырнаҫнӑ.
Шупашкарти пир-авӑр комбинатӗнче пир тӗртекенте вӑл нумай ҫул ӗҫленӗ. «Ҫавӑнтах куҫ вӑйӗ чакрӗ, унтан ӗҫлеме пӑрахрӑм», — каласа кӑтартнӑ кинемей.
Ефросиния Александровнӑн ачи-пӑчи ҫук. Ӑна паян ҫывӑх тӑванӗсенчен пӗрин хӗрӗ пӑхать.
Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ «Ҫул хыҫҫӑн ҫул ӑнӑҫлӑн утса тухнӑ» ятлӑ программӑпа вӑрӑм вӑхӑтлӑх гастроле тухса кайӗ. Тур Екатеринбургра пуҫланса Чулхулара вӗҫленӗ. Гастроль ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче пуҫланса ака уйӑхӗн 20-мӗшӗнче вӗҫленӗ.
Ансамбль утӑ уйӑхӗн 6-мӗшӗнче пӗр ӗмӗр тултарӗ. Ҫав куна вӑл чӳк уйӑхӗн 1-мӗшӗнче паллӑ тӑвӗ.
Канаш округӗнчи Юмансар ялӗнче пурӑнакан Анна Никитина паян 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ. Ӑна сумлӑ уявпа саламлама вырӑнти артистсем те килнӗ.
Анна Никитична нумай ачаллӑ ҫемьере ҫуралнӑ. Шкул пӗтерсен колхозра ӗҫлеме тытӑннӑ, шкулта техслужащире чылай вӑхӑт тӑрӑшнӑ.
Христофор Максимовичпа ҫемье ҫавӑрсан вӗсем 8 ача ҫуратса ӳстернӗ. Хальхи вӑхӑтра Анна Никитична ывӑлӗн ҫемйипе пурӑнать. Унӑх халӗ 17 мӑнук, 12 кӗҫӗн мӑнук пур.
Шупашкарти К.В. Иванов ячӗллӗ Литература музейӗнче иртнӗ эрнере Алексей Талвире халалланӑ литература каҫӗ иртнӗ тата «Кивелми кӗнекесен авторӗ» курав уҫӑлнӑ.
Алексей Филиппович 1909 ҫулхи пуш уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Пӑва уесӗнчи Аслӑ Патӑрьел вулӑсӗнчи Аслӑ Патӑрьелте (халӗ Патӑрьел муниципаллӑ округне кӗрет) ҫуралнӑ. Мускаври М. Ломоносов ячӗллӗ патшалӑх университетӗнче вӗреннӗ.
Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче вӑл взвод командирӗ, рота политрукӗ, «Комсомольская правда» хаҫат корреспонденчӗ пулнӑ. Кайран СССР халӑхӗсен тӗп издательствин чӑваш секцйӗнче, ВЛКСМ Теп комитетӗнче пропагандӑпа агитаци пайӗнче пичет инструкторӗнче, «Коммунизм ялавӗ» хаҫатӑн корреспондентӗнче, Чӑваш АССР Писательсен союзӗн правленийӗн писателӗнче ӗҫленӗ.
Алексей Талвир пултарулӑхӗнче Чӑваш Енри индустриализаци тӗп вырӑн йышӑннӑ. Ҫав вӑхӑтрах унӑн «Пӑва ҫулӗ ҫинче» повеҫӗ халӑхра уйрӑмах анлӑ сарӑлнӑ, ӑна темиҫе чӗлхепе куҫарса пичетленӗ.
Чӑваш Енри паллӑ ҫыравҫӑ, Чӑваш АССР тата Раҫҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Аркадий Лукин ҫуралнӑранпа паян, пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, 90 ҫул ҫитет. Ҫавна май Элӗкри тӗп вулавӑшра «Аркадий Лукин – чӑваш поэчӗ» поэзи сехечӗ иртнӗ. Аркадий Лукинӑн пурнӑҫӗпе тата пултарулӑхӗпе библиотека ӗҫченӗсем паллаштарнӑ. Уяв каҫӗнче ентешӗн сӑввисемпе чӑваш композиторӗсем хайланӑ юрӑсем те янӑранӑ.
Аркадий Лукин Элӗк районӗнчи Лутра Пакӑш ялӗнче 1934 ҫулхи пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Шкул пӗтерсен район хаҫатӗнче ӗҫленӗ. Тӗп комсомол шкулӗнче журналистика курсӗнче тата СССР Писательсен союзӗн Аслӑ литература курсӗнче вӗреннӗ. Унтан Чӑваш кӗнеке издательствинче консультантра тата аслӑ редакторта, «Тӑван Атӑл» тата «Ялав» журналсенче ӗҫленӗ.
Пушӑн 12-мӗшӗнче республикӑри икӗ кинемей 100 ҫулхи юбилейне паллӑ тунӑ.
Раиса Никифорова Шупашкар округӗнчи Тури Макаҫ ялӗнче пурӑнать. 9 ҫултанпа фермӑра дояркӑра ӗҫлеме пуҫланӑ, вӑрҫӑ вӑхӑтӗнче савутра ӗҫленӗ, фронт валли ҫӑматӑ йӑваланӑ. Кайран колхозра вӑй хунӑ.
Мария Степанова Вӑрмар тӑрӑхӗнчи Анаткас ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл малтан совхозра, кайран сӗтел-пукан хапрӑкӗнче тӑрӑшнӑ. Паянхи кун вӑл пӗчченех пурӑнать. Тӑванӗсемпе ҫывӑх ҫынннисем ун патне килсех ҫӳреҫҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан, Канашра ҫуралнӑ Анатолий Смирнов ватӑ пулин те хӑйӗн пурнӑҫне кӑсӑклӑрах пурӑнса ирттерме тӑрӑшать.
Канашра ҫуралнӑскерӗн ашшӗ-амӑшӗ ывӑлӗ иккӗре чухне Шупашкара куҫса килнӗ. Хӗсметре Куйбышев хулинче (халӗ Самара) тӑнӑ чухне вӑл сывлӑш оборонин пайне лекнӗ. Шӑпах ҫавӑ унӑн малашлӑхне витӗм кӳнӗ те. Ҫавӑнта вӑл радиотехникӑпа кӑсӑкланма пуҫланӑ. 1962 ҫулта каччӑ Хусанти авиаци институтне вӗренме кӗнӗ, электроника тата радиотехника енӗпе специалист пулма вӗренсе тухнӑ. Унтан вӑл Шупашкарти тӗрлӗ заводра ӗҫленӗ, профтехучилищӗре ҫамрӑксене вӗрентнӗ.
Пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Анатолий Смирнов 85 ҫул тултарнӑ. Ҫав ятпа ӑна Шупашкар хулинчи халӑха социаллӑ пулӑшу кӳрекен комплекслӑ центрӗн соцаллӑ ӗҫченӗ Анжелика Веселова саламланӑ.
Паян, пуш уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Чӑваш Енри паллӑ балалайка ӑсти, музыкант, дирижёр, педагог Эдуард Борисов 85 ҫул тултарнӑ.
Эдуард Борисов — Чӑваш АССРӗн тата Раҫҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Пулас музыкант Ижевскра ҫуралнӑ, Хусанти патшалӑх консерваторийӗнче вӗреннӗ. 1966 ҫулта Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинче преподавательте ӗҫлеме тытӑннӑ. Унта вӑл балалайка класне пуҫарса янӑ, халӑх инструменчӗсен оркестрӗн ертӳҫи тата дирижёрӗ пулнӑ. Пӑнтӑртаттарса каламалли халӑх инстурменчӗсен уйрӑмӗнче ӗҫленӗ. 1999-2017 ҫулсенче училищӗн симфони оркестрне ертсе пынӑ.
Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ артисчӗ Нестор Виноградов ҫуралнӑранпа 115 ҫул ҫитнӗ.
Вӑл Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ӗҫленӗ. Унпа пӗрле тӑрӑшнисем аса илнӗ тӑрӑх, артист пултарулӑхне хаклакансем ӑна урамра, театрта ӗҫченӗсем кӗрсе ҫӳремелли алӑк патӗнче, чечек ҫыххипе кӗтсе илнӗ, вӑл вылянӑ рольсене кӑмӑлтан йышӑннӑ.
Пулас артист Етӗрне уесӗнчи (кайран Муркаш районне кӗнӗ) Тивӗш ялӗнче 1909 ҫулхи пуш уйӑхӗн 6-мӗшӗнче ҫуралнӑ. 1927 ҫулта Чӑваш театрӗ ҫумӗнчи театр студине вӗренме кӗнӗ. Ҫартан таврӑнсан хальхи ГИТИСра (ун чухне Театр ӳнерӗн тӗп техникумӗ шутланнӑ) вӗреннӗ.
Нестор Виноградовӑн театрти пӗрремӗш ролӗ – Пётр Осиповӑн «Ылханнӑ йӑх» спектаклӗнчи Максим сӑнарӗ. Пётр Осиповӑн «Икӗ каччӑн пӗр шухӑш», «Трахом юрри», «Кушар», «Айтар» пьесисемпе лартнӑ ӗҫсенче каярах вӑл тӗп рольсене калӑпланӑ Театрта ӗҫленӗ ҫулсенче ӑна 100 ытла сӑнар шанса панӑ.
Нестор Петрович 1995 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 29-мӗшӗнче пурнӑҫран уйӑлса кайнӑ. Ӑна Шупашкарти Мухтав аллейинче пытарнӑ.
+3.7 °C