Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхне Дмитрий Захарова выговор панӑ. Ҫакӑн пирки паян республикӑн тӗп хулинче иртнӗ ирхи планеркӑра паллӑ пулнӑ.

Алексей Ладыков сити-менеджер ертсе пынипе тунтикунсерен иртекен планеркӑра Шупашкарти шкул ачисен пӗрлехи картти пулассине сӳтсе явнӑ. Алексей Ладыковӑн ҫумӗ Алексей Маклыгин ӑна кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне ӗҫлеттерсе ярассине пӗлтернӗ. Анчах асӑннӑ вӑхӑта ӗлкӗресси пирки хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ иккӗленсе калаҫнӑ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, хула администрацийӗнчи яваплӑ специалистсем техника ыйтӑвӗсене вӑхӑтра татса парайман. Ҫавӑншӑн вӗренӳ управленийӗн пуҫлӑхне Дмитрий Захарова выговор панӑ.

Шкул ачин пӗрлехи карттипе транспортра, шкулта апат ҫинишӗн, хушма пӗлӳ илнишӗн татӑлма май килӗ. Ача шкула турникет витӗр кӗрсе тухни те паллӑ пулӗ. Карттӑпа ҫыхӑннӑ мӗнпур информаци ачан ашшӗ-амӑшӗ патне ҫитӗ.

Ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 434 хӗрарӑм ЭКП (экстракорпораллӑ пӗтӗлентерӳ) пулӑшнипе ача ҫуратма тӗллевленнӗ. Палӑртмалла: ку мелпе халӗ ытларах усӑ курма тытӑннӑ-мӗн.

Процедурӑна Шупашкарти Президент пепкелӗх центрӗнче тӑваҫҫӗ. Кӑҫал квота 650 процедура валли уйӑрнӑ. ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, 2017 ҫулта ЭКП мелӗпе 185 ача ҫут тӗнчене килнӗ. Кӑҫал вара хальлӗхе 100 ытла пепке ҫак мелпа ҫуралнӑ.

Пӗлтӗр Президент пепкелӗх центрӗ ҫапла хыпарланӑ: ЭКПпа усӑ курнӑ 35 ҫул тултарман хӗрарӑмсен 30 проценчӗ ача ҫуратаять. Аслӑраххисене вара йывӑртарах: тӗнчипе илес тӗк, ЭКП мелӗпе усӑ курнӑ хӗрарӑмсен 5-7 проценчӗ ҫеҫ амӑшӗ пулаять.

Ҫурла уйӑхӗн 10-мӗшӗнче ҫурҫӗр иртни 2 сехет ҫурӑра Шупашкарти дежурнӑй чаҫе пӗр арҫын шӑнкӑравланӑ та пӗчӗк ача урам тӑрӑх пӗччен унтине пӗлтернӗ.

Пӗчӗкскер, подгузник тӑхӑннӑскер, Кривов урамӗнчи 3-мӗш ҫурт патӗнче утнӑ. Полицейскисем унта часах ҫитнӗ, ӑна сиплев учрежденине илсе ҫитернӗ.

Тепӗр кун ирхине полицие 19 ҫулти студентка ҫитнӗ. Вӑл ҫывӑракан ачана хваттерте питӗрсе хӑварнине, хӑй тусе патне кайнине пӗлтернӗ. Лешӗ вӑрансан амӑшне шырама кайнӑ. Студентка ача ҫуккине 5 сехетре кӑна, тусӗ патӗнчен таврӑнсан, асӑрханӑ.

Студенткӑран эрех шӑрши кӗнӗ. Амӑшӗн тивӗҫӗсене лайӑх пурнӑҫламаншӑн ун тӗлӗшпе протокол ҫырнӑ. Ку информацие ачалӑха хӳтӗлекен пая ярса панӑ.

Канаш районӗнчи Шӑхасан ялӗнче ача йӗкехӳресене вӗлермелли наркӑмаша ҫинӗ. Юрать, пӗчӗкскер вилмеллех наркӑмӑшланман.

Ҫурла уйӑхӗн 9-мӗшӗнче 3 ҫулти арҫын ача йӗкехӳресене вӗлермелли наркӑмӑша тупнӑ. Ачасемшӗн йӑлтах интереслӗ вӗт, ҫыртса пӑхмалла. Хайхискер эмел евӗр ҫаврака наркӑмӑша тутанса пӑхнӑ.

Ытларах чухне пӗчӗккисем аслисем ҫук чухне шар кураҫҫӗ. Ку тӗслӗхре те ҫав самантра ҫумра аслисем пулман. Арҫын ачана Канаш районӗн тӗп пульницине илсе ҫитернӗ.

Тепӗр хутчен аса илтерер: ачасемпе тимлӗ пулмалла, вӗсене асӑрхасах тӑмалла.

«Про Город» редакцине видео ҫитнӗ. Унта кушак аҫине хӑйӑр ӑшне чавса чикнине ӳкернӗ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, видеона 6-7 ҫулсенчи хӗрача ӳкернӗ, ӑна хӑй ҫулӗсенчи тусӗ, арҫын ача, пулӑшнӑ.

Ачасем хӑйӑр ҫинче вылянӑ. Кушак аҫине мӑйӗ таран хӑйӑр ӑшне чавса чикнӗ. Хӗрача ӑна хӑйӑрпа сапсах тӑнӑ. Юлашкинчен пӗчӗкскер чӗрчунӑн пуҫӗ ҫине вылямалли машина тӑхӑнтартнӑ.

Ача видеона халӑх тетелӗнчи хӑйӗн подписчикӗсем валли ӳкернӗ. Вӑл куншан «лайк» лартма, хӑйӗн страницине ҫырӑнма ыйтнӑ.

Ҫак ачан ашшӗ-амӑшне тупса палӑртайман-ха. Ачине тивӗҫлӗ воспитани паманшӑн вӗсене штраф тӳлеттерме пултараҫҫӗ.

25-мӗш Чапаев дивизийӗ Севастопольте ирттернӗ юлашки, 25-мӗш, ҫапӑҫу вырӑнӗнче Шупашкарти шкулсенче вӗренекенсем шырав ирттерӗҫ. Ушкӑна Чӑваш Енри Ҫарпа тинӗс флочӗн ветеранӗсен союзӗн председателӗ Владимир Крюковский ертсе пырӗ.

Ҫула ахаль тухаймӑн. Хастар ҫын пулӑшу шыраса Чӑваш Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, чӑваш парламенчӗн Социаллӑ политика тата наци ыйтӑвӗсемпе ӗҫлекен комитечӗн пайташӗ Кирилл Ермолаев патне кайнӑ. Парламентари ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» партин ертӳҫин Дмитрий Медведевӑн Шупашкарти йышӑну пӳлӗмӗнче ҫынсемпе калаҫнӑ.

Шыравҫӑсене депутат пулӑшма килӗшнӗ.

Владимир Крюковский ерсте пыракан ушкӑн инҫе ҫула ҫак уйӑхӑн ҫурринче тухса кайӗ. Севастопольте вӗсем ҫурла уйӑхӗн 15-30-мӗшӗсенче пулӗҫ.

Тӑвай районӗнчи Енӗш Нӑрвашри Ленин урамӗнче ача-пӑча валли лапам тунӑ. «Ял ӗҫченӗ» район хаҫачӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, «ятарлӑ лапам йӗркелес шухӑш темиҫе ҫул каяллах ҫуралнӑ. Ку урамра транспорт куҫӑмӗ вӑйлӑ. Пӗчӗкскерсем аслисем асӑрхаман чухне ҫул хӗрринчех выляса лараҫҫӗ. Велосипедпа та ҫул хӗрринех тухса каяҫҫӗ».

Ӗҫе нимелле пурнӑҫланӑ. Ӑна Сергейпа Рада Ивановсем пуҫарнӑ. Вӗсем ӗҫе пуҫласа вӗҫличченех йӗркелесе тӑнӑ. Сергей Иванов асамлӑ юмах пӳрчӗ те пураланӑ. Александр Мижеев, Иван Иванов, Николай Иванов, Дмитрий Леньков, Александр Ефимов, Иван Николаев, Владимир Николаев, Петр Алексеев, Александр Тимофеев та хастарлӑхпа палӑрнӑ. Ырӑ ӗсшӗн укҫа-тенкӗ уйӑрса пулӑшакансем те йышлӑ пулнӑ.

Шупашкарта пурӑнакан Алексеевсен 13-ри ывӑлне тухтӑр наркотикпа айкашать тесе шухӑшланӑ имӗш. Ывӑлне васкавлӑ пулӑшу фельдшерӗ кӳрентерни ҫинчен ҫемье республикӑри электрон МИХсенчен пӗрне евитленӗ.

Яш икӗ ҫултанпах пуҫ ыратнипе аптӑранӑ. ВСД (ҫак аббревиатура вырӑсла «вегето-сосудистая дистония» тесе вуланать) диагноз лартнӑскерӗн пуҫ хытӑ ыратать, хӑсма пуҫлать.

13-ри яш утӑ уйӑхӗн 29-мӗшӗнче 19 сехет тӗлӗнче ҫул ҫинче аптӑранӑ. Ҫавна асӑрханӑ иртен-ҫӳрен васкавлӑ пулӑшу машинине чӗнсе илнӗ. Фельдшер ача наркотик астивнӗ тесе хакланӑ, яша та ҫаплах каланӑ иккен. Ӑна вӑл ҫӗр ҫине вырттарса мӑйне чавсипе пусса лартнӑ-мӗн. Яш сӑмах чӗнейми пулнӑ. Сывлӑш ҫитменнине кура вӑл фельдшер аллине сирме хӑтланса пӳрнине ыраттарнӑ иккен.

Ача патне тухтӑр йӗрке хуралҫисене чӗнсе илнӗ, лешсем хӑйсен ӗҫ вырӑнне илсе кайнӑ. Пакунлисем патне кайнӑ чух ача ашшӗ патне шӑнкӑравласа ӗлкӗрнӗ. Ачан ашшӗ-амӑшӗ ӑна наркодиспансера тата Республикӑн ача-пӑча пульницине илсе кайнӑ. Тухтӑрсем ача наркоман маррине, пӳрнене вара амантнине ҫирӗплетнӗ.

Фельдшера кӳреннӗ ашшӗ-амӑшӗ полицине ҫӑхав ҫырнӑ.

Малалла...

Куславккара инкек пулнӑ. Унта пӗчӗк ача чӳречерен тухса ӳкнӗ. Кунашкал пӑтӑрмахсем, шел те, тӑтӑш пулаҫҫӗ. Асӑрханулӑх пирки яланах асӑрхаттараҫҫӗ. Ҫапах ашшӗ-амӑшӗ ачисене пӳлӗмре пӗччен хӑварма шикленмест.

Утӑ уйӑхӗн 29-мӗшӗнче пилӗк ҫулти ача иккӗмӗш хутри чӳречерен тухса ӳкнӗ. Ҫакна курнӑ ҫын каланӑ тӑрӑх, шӑпӑрлан пӳлӗмре аслисемсӗр пулнӑ. Амӑшӗ ҫав вӑхӑтра ваннӑйӗнче пулнӑ.

Ача ҫурӑм шӑммине хуҫнӑ. Ӑна Хулари ача-пӑча клиника пульницин стационар уйрӑмне вырттарнӑ. Следовательсем вара ӗҫе уҫӑмлатаҫҫӗ.

Муркаш районӗнчи Юнкӑ ялӗнче пурӑнакан 37 ҫулти хӗрарӑм 2004 тата 2011 ҫулсенче ҫуралнӑ икӗ ачине тивӗҫлипе пӑхман, воспитани паман. Амӑшӗ ачасене ҫӑвӑнтарман, таса мар ҫӳретнӗ.

Кил-ҫуртӗнче те антисанитари хуҫаланнӑ, таса мар пулнӑ. Унашкал условисем пӗчӗк ачасене пурӑнтарма юрӑхсӑр. Ҫитменнине, амӑшӗ эрех-сӑрапа туслӑ пулнӑ, ачисем умӗнчех ӗҫнӗ. Шӑпӑрлансене хӗнени те пулнӑ.

Йӑлтах ҫакӑншӑн хӗрарӑмӑн судра явап тытма тивнӗ. Суд ларӑвӗнче вӑл ӳкӗннӗ. Ҫапах ӑна айӑплӑ тесе йышӑннӑ. Приговорпа килӗшӳллӗн, унӑн 180 ытла сехет ӗҫлесе татмалла.