Ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, шӑматкун, 27 мая, Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Библионочь» (чӑв. Библиокаҫ) Пӗтӗм Раҫҫейри акци черетлӗ хутчен иртӗ. Кӑҫалхи пулӑмӑн девизӗ — «Пӗрле вулатпӑр».
Вулавӑшра ӗнентернӗ тӑрӑх, библиокаҫра иртекен мероприятисем тӗрлӗ енлӗ пулӗҫ. Библиотекӑна пӗрмай ҫӳрекенсем те, сайра хутра пырса каякансем те унта хӑйсене валли кӑсӑкли тупасса шанаҫҫӗ.
Театр ӳнерне юратакансем валли ҫав каҫ Александр Островскин «Волки и овцы» пьеси тӑрӑх лартнӑ инсценировкӑна тата испани поэчӗн Федерико Гарсиа Лоркӑн «Нить судьбы» лирики тӑрӑх хатӗрленӗ моноспектакле кӑтартӗҫ.
Шупашкарта кӳлмекре Раҫҫейӗн тӗрленӗ карттин музейӗ пуласси пирки хыпарланӑччӗ. Ӑна ҫитес ҫул хута ямалла.
ЧР Элтеперӗ Олег Николаев ТАСС агентствӑна музей тумашкӑн мӗн чухлӗ укҫа кирлине пӗлтернӗ. 80 миллион тенке яхӑн.
"Строительство валли 40 миллион кирлӗ. Унтан музея хӑтлӑлатма укҫа кирлӗ пулӗ", - тенӗ Олег Алексеевич. Вӑл каланӑ тӑрӑх, кун валли тепӗр 40 миллион тӑкакланӗ.
Аса илтерер: унччен проектпа ӗҫ документацине хатӗрлеме, инженери ывтӑвӗсене татса пама 3,2 миллиона яхӑн тенкӗ уйӑрнӑ.
Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ Иркутскри сцена ҫине тухӗ. Ҫӗртме уйӑхӗн 3-мӗшӗнче вӗсем унта Н. Гоголь повеҫӗ тӑрӑх лартнӑ «Шинель» романтикӑлла драмӑна кӑтартӗҫ.
Аса илтерер: асӑннӑ спектакль Культура.рф порталӑн чи лайх трансляцийӗсен йышне лекнӗччӗ. Чӑвашсен «Шинель» спектакльне пӗр каҫра 58 604 хутчен пӑхнӑччӗ.
Шупашкарти артистсем «Байкал талисманӗ» театр фестивальне хутшӑнма хатӗрленеҫҫӗ.
Телеграмри «Пуринчен малтан. Ҫывӑрса юлмасан» каналта пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫав вӑхӑтрах йӑхташӑмӑрсем «Чӑвашсен ҫӗр ӗҫӗ Акатуйран Чӳклеме таран» фестиваль ирттерме палӑртнӑ.
Чӗмпӗр хулинче Акатуя пуҫтарӑнӗҫ. Ӑна ҫак эрнере, ҫу уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, ирттерме палӑртса хунӑ.
Аса илтерер: Акатуя ҫурхи уй-хир ӗҫне вӗҫленӗ хыҫҫӑн уявлаҫҫӗ. Паянхи кун ӑна республика тулашӗнчи чӑвашсем тӑван халӑхӑмӑр йӑли-йӗрине тытса пырас, упраса хӑварас тӗллевпе йӗркелеҫҫӗ.
Чӗмпӗрти уявра Акатуй йӑли-йӗркине кӑтартса парӗҫ, куракансене фольклор коллективӗсем юрӑ-ташӑпа савӑнтарӗҫ. Вӑйпиттисем кӗрешсе тупӑшӗҫ, кире пуканӗ йӑтӗҫ.
Ал ӑстисем хӑйсен ӗҫӗсемпе паллаштарӗҫ. Акатуйра чӑвашсен апат-ҫимӗҫне ас тивсем пӑхма та май килӗ.
Чӑваш наци вулавӑшӗнче Иван Яковлев пирки ӳкернӗ фильм премьери пулнӑ. Вӑл «Пирӗнтен пӗри» ятлӑ.
Кинолентӑна 3 кун ӳкернӗ. Ҫак тапхӑрта сценӑсене виҫӗ регионта ӳкернӗ: Чӑваш Енре, Тутарстанра тата Чӗмпӗр облаҫӗнче.
Иван Яковлева халалласа тепӗр пысӑк проекта пурнӑҫа кӗртӗҫ. Кун пирки ЧР Патшалӑх Думин финанс рынокӗ енӗпе ӗҫлекен председателӗ Анатолий Аксаков пӗлтернӗ. Вӑл ыйтнипе «Культура» телеканал Иван Яковлев пирки фильм ӳкерет. Ҫывӑх вӑхӑтра ӳкерӳ ушкӑнӗ кунта килмелле. Вӗсем Иван Яковлевич вӗреннӗ вырӑнсене те кайса курӗҫ: Чӗмпӗр облаҫне тата Тутарстана.
2024 ҫулта Шупашкарти Хӗрлӗ лапамра Раҫҫейӗн тӗрленӗ карттин музейӗ пулӗ. Ҫапла пӗлтернӗ ЧР Элтеперӗ Олег Николаев.
Музей документацине 2020 ҫултах хатӗрленӗ, кун валли 4 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Проектра палӑртнӑ тӑрӑх, музей пӗр хутлӑ пулӗ. Унта экспозици тата суту-илӳ зонисем, кафетери, гардероб, туалет пулмалла.
Сӑмах май, кӑҫал республикӑра тӗрленӗ карттӑсен фесивалӗ иртӗ, унта 55 регионран кая мар хутшӑнӗ. Пирӗн Чӑваш Енӗн тӗрленӗ картти Чӑваш наци музейӗнче упранать.
Ҫу уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци библиотекинче «Варкӑш» клубӑн хастарӗсем Георгий Федоровӑн «Суйласа илнисем» кӗнекине сӳтсе явма пуҫтарӑнӗҫ.
Георгий Федоров – чӑвашсен паллӑ тӗпчевҫи, прозаикӗ, сӑвӑҫи, филологи наукисен докторӗ, профессорӗ. Вӑл 250 ытла ӑслӑлӑх ӗҫӗсен, 4 монографи, учебниксен, вӗренӳ кӗнекисен авторӗ.
Вулавӑшра пӗлтернӗ тӑрӑх, унӑн 2022 ҫулта пичетленсе тухнӑ «Ай, мӑнтарӑн хир мулкачи» (У нас колесница одна) кӗнеки «Литературӑллӑ Чӑваш ен: ҫулталӑк кӗнеки-2022» республикӑри фестиваль-конкурсра мала тухнӑ.
Тӗлпулура «Суйласа илнисем» кӑларӑмпа тата ҫыравҫӑн пултарулӑхӗпе ҫывӑхрах паллашӗҫ.
Сергей Павловӑн «Шӑпчӑк ҫӗрӗпех юрлать» романӗ кун ҫути курнӑ. Ӑна Чӑваш кӗнеке издательствинче пичетлесе кӑларнӑ.
Хальхи вӑхӑтри чӑваш литературине юратакансем ҫыравҫӑн «Сӗлкӗш», «Авӑр», «Тан таппи», «Тӗтре», «Сарӑ хӑмӑш, сар хӑях», «Сулӑнчӑк» романӗсене аван пӗлеҫҫӗ.
Кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, автор ватӑ амӑшӗ каласа панисене тӗплӗн ҫырса пынӑ, каярахпа ҫак асаилӳсене тӗпе хурса илемлӗ произведени шӑрҫаланӑ. Малтанах ӑна «Анне калавӗ» ят пама палӑртнӑ, анчах писателе пӗр ҫемье виҫи кӑна ҫырлахтарайман.
Ҫӗнӗ кӗнеке 1000 экземпляр тиражпа пичетленсе тухнӑ.
Чӑваш кӗнеке издательствинче Валентина Кириллова ҫыравҫӑн «Сас пачӗ ывӑлӑм» кӑларӑмӗ кун ҫути курнӑ.
Кӗнекене аслӑ класра вӗренекенсем валли хатӗрленӗ, унта повеҫсемпе калавсем кӗнӗ.
Кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, «хайлавсенче тӗпре – паянхи ял ҫыннин пурнӑҫӗ».
Валентина Кириллова («Елчӗк Ен» хаҫат тусӗсем ӑна Тимӗр Алюш Вали ятпа та пӗлеҫҫӗ иккен) 1963 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Чӑваш Енри Комсомольски районӗнчи Нӗркеҫ ялӗнче ҫуралнӑ. И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче историпе филологи факультетӗнче пӗлӳ пухнӑ. 1982 ҫулта вӑл Комсомольски районӗнчи «Октябрь ялавӗ» хаҫатра ӗҫлеме пуҫланӑ, 1988 ҫулта Елчӗке куҫсан унти «Елчӗк Ен» район хаҫатӗнче мӗн тивӗҫлӗ канӑва тухиччен тӑрӑшнӑ. Валентина Кириллова – Раҫҫей Федерацийӗн Журналистсен союзӗн (2001), «Чӑваш Республикинчи Профессинал писательсен союзӗ» общество организацийӗн членӗ (2019).
Кӑҫал Чӑваш Енре ҫурла уйӑхӗн 18-21-мӗшӗсенче Шупашкарта «Раҫҫейӗн тӗрленӗ картти» фестиваль пӗрремӗш хут иртӗ. Унта регионсем алӑпа тӗрленӗ карттисене кӑтартӗҫ.
Хальлӗхе фестивале 55 регион хутшӑнасси палӑ. Адыгея Республикин, Белгород, Брянск, Курган, Псков облаҫӗсен карттисем хатӗр ӗнтӗ. Кӗҫех Чукотка, Сахалин, Камчатка, Магадан, Приморье крайӗ туса пӗтерӗҫ. Ҫитес вӑхӑтра Пушкӑртстан, Иваново облаҫӗ, Якути тӗрленӗ карттисене хӑтлӗҫ.
Палӑртмалла: Чӑваш Енӗн тӗрленӗ карттине 2021 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче хӑтланӑ.
-1.7 °C