Юхма Мишши хатӗрленӗ «Ылтӑн ҫӳпҫе» кӗнекери статьясемпе малалла паллаштаратпӑр (ку ӗҫе тахҫантанпах тӑвайманччӗ-ха...). Аса илтеретпӗр, кӗнекен иккӗмӗш ячӗ — «Чӑваш сӑмахӗсен вӑрттӑнлӑхӗ». Ӑна 1993 ҫулта кӑларнӑ («Вучах» библиотекинче).

Тӑван чӑваш ҫӗрне хӑйӗн ытарайми шывӗпе чӑпӑл туса юхса выртакан аслӑ юханшыва Атӑл тетпӗр. Тутарсем Идел теҫҫӗ. Ӗлӗкрех ӑна Итил тени те пулнӑ. Пирӗн мӑн асаттесем, пӑлхар-чӑвашсем, ӗлӗк-авал мӗнле каланӑ-ши ҫак мӑнаҫла юханшыва? Ӑна эпир Харьков хулинче пурӑннӑ тӗпчевҫӗ-арабист А.П. Ковалевский хатӗрлесе кӑларнӑ «Книга Ахмеда Ибн-Фадлана» кӗнекере вулама пултаратпӑр. Ҫак кӗнекен 152 страницинче ҫапла ҫырни пур:

«Мы (царь) отправились, пока не увидели на реке Атыл некоего человека — рост его был двенадцать локтей, он имел большую голову и руки, а длина его ноги была размером в две четверти...»

Атыл — урӑхла, чӑваш саспаллисемпе ҫырсан, шӑп та лӑп Атӑл пулса тӑрать.

Ҫак пӗчӗк ҫеҫ тӗслӗх те пирӗн чӑваш чӗлхи авалхи пӑлхар чӗлхине малалла тӑсаканӗ пулнине хӑйне май кӑтартса парать, мӗншӗн тесен, вырӑн, тавралӑх ячӗ (топонимика) хӑвӑрт улшӑнакан япала мар, пин-пин ҫул хушши халӑх чӗлхинче ним улшӑнмасӑр пурӑнать.

Малалла...

Нарӑс уйӑхӗн 19-22-мӗшӗсенче Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсенче QR-кода майӗпен пӑрахӑҫласа пынӑ. Хальлӗхе ҫак йыша Пушкӑртстан, Тутарстан, Удмурт Республики, Киров, Самар, Сарӑту облаҫӗсем кӗнӗ. Сарӑту облаҫӗнче QR-код тытӑмне хӑш-пӗр ҫӗрте ҫеҫ пӑрахӑҫланӑ.

Чӑваш Енре мӗнле? Хальлӗхе ҫавӑн пекех, общество вырӑнӗсенче прививка тутарнине ӗнентерекен сертификата ыйтаҫҫӗ. Лару-тӑру мӗнлерех? Пӗр эрне каялла талӑкра 669 ҫын кӑшӑлвируспа чирленине пӗлтернӗ тӗк паян – 196. Чирлекенсен йышӗ нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнченпе чакса пырать. Ун чухне 1301 тӗслӗх пулнӑ.

Мари Элте, Мӑкшӑ Республикинче, Пенза облаҫӗнче, Пермь крайӗнче, Чӗмпӗр облаҫӗнче те QR-кода пӑрахӑҫламан.

Ҫӗмӗрле район админисрацийӗн сайтӗнчи сӑн

Донецкри ҫынсем кӗҫех Чӑваш Ене ҫитмелле. Пирӗн республика 300 мар, 600 ҫынна йышӑнма хатӗррине пӗлтернӗ.

Ҫӗмӗрлене пӗрремӗш ҫемье килсе ҫитнӗ. Анчах вӗсем хӑйсем тӗллӗн ҫула парӑнтарнӑ. Ҫемьене, амӑшӗпе ачисене, тӑванӗсем йышӑннӑ.

Администраци, социаллӑ пулӑшу центрӗн, мирграци службин ӗҫченӗсем, тухтӑрсем вӗсене пулӑшаҫҫӗ. Халӗ специалистсем регистарци тата пособи ыйтӑвӗсемпе ӗҫлеҫҫӗ. Ҫемье валли ача-пӑча япали, апат-ҫимӗҫ, ытти хатӗр-хӗтӗр пухаҫҫӗ.

Аса илтерер: Донбасран тарса килекенсене Чӑваш Енре санаторисене вырнаҫтарма палӑртнӑ.

cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫанталӑк самай ӑшӑтрӗ, ҫавна май пӑр ҫине тухма та хӑрушӑ. Анчах пулӑҫсене ку хӑратмасть.

Нарӑс уйӑхӗн 24-мӗшӗнче арҫынсем пулӑ тытса ларнӑ хушӑрах Атӑл ҫинчи пӑр катӑлма тытӑннӑ. Пӗр пайӗ катӑлса шалаллах юхма пуҫланӑ. Пулӑҫсем пурте тенӗ пек ҫыран хӗрринче чупса тухма ӗлкӗрнӗ. Пӗри ҫеҫ, ватӑраххи йывӑр тум тӑхӑннӑскер, ӗлкӗреймен.

Тусӗсем ҫӑлавҫӑсем патне шӑнкӑравланӑ. Вӗсем часах ҫитнӗ. Пулӑҫа пӑр ҫинчен ҫыран хӗррине илсе тухнӑ. Юрать-ха, унӑн сывлӑхӗ йӗркеллех.

Пулӑҫсене асӑрхаттараҫҫӗ: пӑр ҫине тухма халӗ хӑрушӑ!

phonoteka.org сайтри сӑн

Оперштабӑн черетлӗ ларӑвӗ иртнӗ. Ҫитес эрнере 5-8-мӗш классем мӗнле май вӗренӗҫ? Унта ҫакна татса панӑ.

Аса илтерер: Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти ачасем кӑрлач уйӑхӗн вӗҫӗнченпе дистанци мелӗпе вӗреннӗ. Ҫӗмӗрлери тата Канашри шкул ачисем те ҫак мелпех ӑс пухнӑ. Ку кӑшӑлвирус сарӑлнипе ҫыхӑннӑ. Икӗ эрне каялла 1-4-мӗш, 9-11-мӗш классем парта хушшинче вӗренме пуҫланӑ.

Оперштбра пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫитес эрнерен 5-8-мӗш классем шкулта парта хушшинче вӗренме пуҫлӗҫ. Вӗренӳ министрӗ Дмитрий Захаров пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗр эрнере шкул ачисен хушшинче чирлекенсен йышӗ 200-тен 100-е ҫитнӗ.

Шупашкарти троллейбус

Автобуспа республикӑри 1720 пурӑну вырӑнӗнчен 1068-шне (62%) ҫитме пулать. Кун пирки Чӑваш Республикин Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑх министерствин пресс-служби пӗлтерет.

«Ҫыхӑнура» портал палӑртнӑ тӑрӑх, 1068 хисепе «Чӑвашавтотранс» пысӑк предприяти ӗҫленӗ чухнех, 2013 ҫултах, пӗлтернӗ.

Минтрансӑн пресс-релизӗнче палӑртнӑ тӑрӑх, иртнӗ ҫул Чӑваш Енӗн тӗп хулинче тата Ҫӗнӗ Шупашкарта кивелнӗ троллейбус паркне улӑштарас ӗҫе пурнӑҫланӑ. Чӑваш Ен электротранспорта сыхласа хӑварнӑ йышлах мар регионсенчен пӗри пулнине палӑртнӑ. Троллейбуссемпе турттарнӑ пассажирсен шучӗ 2020 ҫулхипе танлаштарсан ӳснӗ.

Дмитрий Краснов вице-премьер тата республикӑн промышленность министрӗн тивӗҫне пурнӑҫлакан Александр Кондратьев «Трансэнергопром» тӗп директорӗпе Елена Климашевскаяпа тӗл пулнӑ. Тӗлпулура электротранспорт валли республика лаптӑкӗнче заправка станцийӗсен йышне вырнаҫтарас ыйтӑва сӳтсе явнӑ.

Экономика аталанӑвӗн министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑра 2030 ҫул тӗлне 160 станци таран тума палӑртнӑ. Вӗсемпе электромобильсене ҫеҫ мар, юлашки вӑхӑтра анлӑ сарӑлнӑ самокатсене те авӑрлама май пулӗ.

Ҫавӑн пекех республикӑра электромобильсен каршерингне йӗркелесе ярас план пирки пӗлтернӗ. Асӑннӑ пуҫарусен тӗллевӗ — углерод йӗрне чакарасси.

Инкелӗ лару-тӑру министерстви тунӑ сӑн

Ҫӗнӗ Шупашкарти Совет урамӗнчи 9-мӗш ҫурт адреспа вырнаҫнӑ общежитире пушар алхаснӑ. Ку нарӑс уйӑхӗн 23-мӗшӗнче 13 сехетре пулнӑ.

Ҫулӑм общежитири пӗр пӳлӗмре тухнӑ. Унта кравать ҫунса кайнӑ. Ҫулӑм шалти отделкӑна та сиенлетнӗ.

Пушарнӑйсем вырӑна часах ҫитнӗ. Вӗсем кӳршӗре пурӑнакан тивӗҫлӗ канури ҫынна, 61 ҫулти хӗрарӑма, урама илсе тухнӑ. Пӳлӗмри пушара 20 минутран сӳнтернӗ. Унта виҫӗ техника хутшӑннӑ.

Халӗ, Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулӑм мӗнрен тухнине уҫӑмлатаҫҫӗ.

cap.ru сайтри сӑн

Катастрофа медицинисен тата васкавлӑ медпулӑшу республика центрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енре 10 кунра ҫурт тӑрринчен юр антарнӑ чухне 13 ҫын ӳкнӗ. Вӗсем - 40-73 ҫулсенчи ҫынсем.

Пурне те васкавлӑ медпулӑшу панӑ, ҫийӗнчех пульницӑна илсе ҫитернӗ. Юрать, вилекенсем пулман.

Тухтӑрсем ҫакна асӑрхаттараҫҫӗ: ҫӳллӗшӗнчен ӳкнӗ ҫынна хӑвӑр тӗллӗн тӑратмалла мар, мӗншӗн тесен унӑн шӑмми хуҫӑлма пултарнӑ. Васкавлӑ медпулӑшу тухтӑрӗсем киличчен ӑна ӑшӑ япалапа витмелле, май пулсан вӗри чей ӗҫтермелле.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Республикӑра культура училищи текех пулмӗ. Чӑваш Енӗн Культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министерствин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтне реорганизацилес ӗҫ вӗҫленнӗ. Асӑннӑ вӗренӳ заведенийӗ ҫумне республикӑн культура училищине пӗрлештернӗ. Ҫак пулӑм нарӑс уйӑхӗн 22-мӗшӗнче пулса иртнӗ.

Училище уйрӑм вӗренӳ заведенийӗ евӗр ӗҫлеме пӑрахнӑ. Анчах вӑл институт тытӑмӗнче пулӗ. Вӑл аслӑ шкулӑн структура подразделенийӗ пулса тӑрса колледж евӗр ӗҫлӗ.