Тӗрӗслев умӗнхи канашлу

Ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑха реформӑлакан фонд ӗнер пирӗн республикӑра тӗрӗслев пуҫланӑ.

Хаклавҫӑсем нумай хваттерлӗ ҫуртсене тӗпрен юсамалли адреслӑ программӑсем регионсенче епле пурнӑҫланнине палӑртас тӗллев лартнӑ. Кунсӑр пуҫне ишӗлекен ҫурт-йӗртен ҫынсене куҫарасси епле пулса пынине те пӑхӗҫ. Вӗсен тепӗр тӗллевӗ — асӑннӑ фондран укҫа-тенкӗ уйӑрасси республикӑра епле шайрине палӑртасси. Асӑннӑ патшалӑх корпорацийӗн ӗҫченӗсем ҫу уйӑхӗн 23-мӗшӗччен тӗрӗслӗҫ.

Тӗрӗслев пуҫланнӑ май ӗнер Чӑваш Енӗн Стройминӗн, Чӑваш Ен прокуратурин, Раҫҫейӗн Общество палатин, Шупашкар хула администрацийӗн ӗҫченӗсене пухса канашлу ирттернӗ. Фонд элчисем хӑй укҫа уйӑрнӑ муниципалитетсене те ҫитме палӑртать. Ҫав шутра Куславкка, Сӗнтӗрвӑрри, Вӑрмар районӗсене асӑннӑ.

«Ирӗклӗ сӑмах» интернет-хаҫат хӑйӗн сайчӗн официаллӑ версине чӑвашла кун ҫути кӑтартма тытӑннӑ.

Вырӑслинче евӗрех материалсене икӗ тӗрлӗ уйӑрнӑ: пӗрисем — хыпарсем, теприсем — статьясем. Хыпарсен рубрикаторӗ вырӑсла версирен кӑштах уйрӑлса тӑнине пӗлтереҫҫӗ. Хальхи вӑхӑтра унта «Чӑваш Ен», «Политика», «Экономика», «Чӗлхе», «Истори», «Йӑла-йӗрке» категорисене уйӑрнӑ.

Хӑш-пӗр материала (сӑмахран, сылтӑм енчи колонкӑри икӗ статьяна) вырӑсла пичетлемӗҫ, вӗсем чӑвашла версипе паллашакансем валли кӑна пулӗҫ.

Пӗр чӗлхерен тепӗрне куҫмаллине сайтӑн ҫӳлти сылтӑм кӗтессине вырнаҫтарнӑ. Чӑвашла версие хута яриччен ӑна чылай вӑхӑт тӗрӗслев-меслетпе ӗҫлеттернине пӗлтереҫҫӗ.

Каҫалсем вӑййа хатӗр

Ҫамрӑксен Тӑван ҫӗршыва юратас, чӑн-чӑн гражданин пулма пулӑшас тӗллевпе ҫулсерен йӗркелекен «Зарницӑпа» «Орленок» вӑййисене Каҫал тӑрӑхӗнче ӗнер уҫнӑ.

Ӑна районта 46-мӗш хут ирттереҫҫӗ ӗнтӗ. Кӑҫалхине Комсомольски районне йӗркеленӗренпе 75 ҫул ҫитнине те халалланӑ. Вӑййа уҫма райадминистраци пуҫлӑхӗ М.Р. Афанасьев, вӗренӳ пайӗн пуҫлӑхӗ Н.А. Максимов хутшӑннӑ.

Мероприятие ытти ҫулхиллех пуҫланӑ: малтан ушкӑнсем пӗтӗмӗшле тӑрса тухнӑ, республика тата ҫӗршыв ялавӗсене хӑпартнӑ. Халӗ ачасен хӑйсен ӳт-пӳ пиҫӗлӗхне, ӑс-тӑн пултарулӑхне кӑтартма тивӗ. Чи пултаруллисем каярах республикӑра иртекен ҫавӑн пек вӑйӑра район чысне хӳтӗлӗҫ.

Сӑнсем (61)

Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче ыран Алексей Писемский пьеси тӑрӑх лартнӑ «Синкерлӗ шӑпа» спектакль премьери пулӗ. Хайлава чӑвашла Чӑваш халӑх ҫыравҫи Юрий Сементер куҫарнӑ. Ӑна Наталия Сергеева режиссер лартнӑ. Художник-постановщикӗ — Светлана Зверева, костюмсен художникӗ — Анастасия Донова.

«Синкерлӗ шӑпа» пьесӑри ӗҫсем 1862 ҫулта вырӑс ялӗнче пулса иртеҫҫӗ. Ананий ятлӑ хресчен унччен Питӗр хулинче темиҫе ҫул пурӑннӑ. Суту-илӳпе аппаланса пурӑннӑ май ачасӑр ҫамрӑк арӑмне вӑл тӑтӑшах укҫа-тенкӗ ярса тӑнӑ. Ҫав вӑхӑтра Ананий мӑшӑрӗ Лизавета улпута ҫыхланса кайнӑ. Вӗсен ача та ҫуралнӑ. Ҫакна пӗлнӗ хыҫҫӑнхи пӑтӑрмахсем пирки спектакле курнӑ хыҫҫӑн пӗлме май килӗ.

Ҫӑлкуҫ ялне шыв илесрен хӑпартнӑ дамба

Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Ҫӑлкуҫ ялне Эл юханшывӗ сарӑлни ҫуркуннесерен хӑратнӑ. Шыв илесрен иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсенчех тӑпра хӑпартма тытӑннӑ-ха, анчах ӗҫне вӗҫне ҫитереймен. Ҫавна пулах ҫурхи шыв ялӑн хӑш-пӗр урамне илнипе аптӑратнӑ. Ӗҫӗ йӳнӗ маррине кура ун патне ниепле те ал ҫитеймен темелле.

Пӗлтӗр ял старости Анатолий Иванов Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутатӗнчен, «Акконд» предприяти пуҫлӑхӗнчен Валерий Ивановран укҫа ыйтса пӑхнӑ. Лешӗ ял халӑхне пулӑшма килӗшнӗ.

Тӑпра хӑпартассине нумаях пулмасть вӗҫленӗ. Ӗҫ 161 пин те 700 тенке кайса ларнӑ. Тӑкака йӑлтах депутат саплаштарнӑ.

Ултавҫӑ-арҫын

Чӑваш полицейскийӗсем 5 пин тенкӗллӗ суя укҫа сӗнекене тытса чарнӑ. Хальхинче ун пек ҫын Ҫурҫӗр Осетирен килнӗскер пулнӑ. Чӑваш Республики урлӑ «БМВ–750» машинӑпа иртсе каяканскер ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗнче Муркаш районӗнчи автозаправкӑри лавккана кӗрсе туртмалли тата пылак шыв илнӗ. Таваршӑн 5 пин тенкӗпе татӑлнӑ. Заправкӑран тухнӑ чух ӑна ҫул-йӗр инспекцийӗн ӗҫченӗсем тытса чарнӑ. Ку вӑхӑта полицейскисене ку автомашина пирки систернӗ ӗнтӗ.

Инспекторсенчен пӗри водителе полицейскине илсе кайнӑ, вӗсенчен тепри водитель лавккара мӗн тунине пӗлес тӗллевпе лавккана кӗнӗ. Шӑп ҫав вӑхӑтра сутуҫӑ суя укҫи пирки йӗрке хуралне шӑнкӑравлама хатӗрленнӗ иккен.

Арҫын ҫумӗнче суя укҫа тата тепӗр 8 штук пулнӑ. Халӗ ку фактпа пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Улталакан водителе 8 ҫуллӑха хупас хӑрушлӑх пур. Асӑннӑ ҫынтан шар курнисем татах пулсан ШӖМӗн пресс-службин ӗҫченӗ Олег Ашнин йӗрке хуралҫисене 8 (83541) 62-1-56 е 02 номерпе систерме ыйтать.

Тӗнче шайӗнче иртекен «Музейри каҫ» акцие Куславкка та хутшӑннӑ. Ку Европӑри 42 ҫӗршывра иртет, 2000 яхӑн музей ҫӗр ҫывӑрмасть.

Куславккари Н.И.Лобачевский ячӗллӗ музей ҫуртӗнче ку акци тӑваттӑмӗш хут иртнӗ. Кӑҫал унта театр лапамӗ йӗркеленӗ (ҫул ҫитменнисен «Каприз» театр студийӗ, ачасен «Мимиккласс» театр ушкӑнӗ).

Ӑсталӑх класӗсене Куславккари ача-пӑча ӳнер шкулӗн вӗрентекенӗ Татьяна Леснова тата Любовь Скворцова ирттернӗ. Татьяна Александровна «Телей кайӑкӗ» саше тума вӗрентнӗ. Любовь Александровна тӑмран «Чӑваш Ене ырӑ сунса кӗтетпӗр!» сувенир ӑсталма хӑнӑхтарнӑ.

Музейри фотосалонра кашниех чӑваш наци тумӗ тӑхӑнса сӑн ӳкерӗнме пултарнӑ. Музей ӗҫченӗсем «Каҫхине каласа кӑтартнӑ тӑван хула историйӗ» экскурси ирттернӗ, Н.И.Лобачевский ячӗллӗ музей ҫурчӗ 20 ҫул тултарнине халалласа сӑнӳкерчӗксен куравне йӗркеленӗ. Музей 1994 ҫулхи ҫӗртмен 10-мӗшӗнче уҫӑлнӑ.

Хӑнасем курав залӗнче Канашри епархин куравӗпе паллашнӑ, Куславкка пирки видеофильм тата хӑтлав курнӑ. Кунтах «Куславкка тупмалли юмахӗсем» конкурс ирттернӗ. Ачасем хур тӗкӗпе ҫырса та пӑхнӑ.

Малалла...

«Россельхозцентр» специалисчӗ Елена Соколова

Чӑваш Ене саранча килет текен сас-хура ҫӳренине, тен, эсир те илтнӗ пулӗ. Ку хыпар-хӑнар тӗрӗссине е ҫынсем юри пӑлханнине пӗлес тесе эпир «Россельхозцентр» патшалӑх учрежденийӗн республикӑри филиалӗн ӳсентӑрансене хӳтӗлекен пай пуҫлӑхӗпе Елена Соколовӑпа ҫыхӑнтӑмӑр.

Елена Александровна саранча Чӑвашра та пуррине пӗлтерчӗ. Анчах сывлӑш температури ӑна пысӑк йыша ҫаврӑнма май паманнине пула вӑл ушкӑнпа вӗҫеймест.

Чӑваш Енпе кӳршӗллӗ Чӗмпӗр облаҫӗн кӑнтӑр, Тутарстанӑн кӑнтӑр тата кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ пайӗсенче саранча йышӗ нумайланнине асӑрханӑ. Ҫанталӑк шӑрӑх пулсан вӑл сарӑлса кайса ҫилпе пирӗн енне килес хӑрушлӑх пур. Сӑмахран, Волгоград, Ӗренпур облаҫӗсенчен. Унчченхи ҫулсенче пирӗн пата саранча пысӑк ушкӑнпа канӑҫсӑрлантарман. Ытти регионтан пирӗн енне хускалас тӑвас пулсан ӑна вӑхӑтра асӑрхаса ҫийӗнчех эмеллемелле.

Шупашкарти кӳлмек

Общество вырӑнӗсенче алкоголь шӗвекне сутма чарасси — ҫивӗч ыйту. Ӑна паян Шупашкар хула администрацийӗн планеркинче те ҫӗкленӗ.

Хулари кӳлмекре эрех-сӑра сутма чарасшӑн. Кунта автотранспорт ҫӳрени те тӳре-шарана нумай шухӑшлаттарать. Кун пирки те татса парасшӑн.

— Опыт кӑтартнӑ тӑрӑх, алкоголь шӗвекне ӗҫекен ҫынсем кӳлмекре канакансемшӗн харушлӑх кӑларса тӑратаҫҫӗ. Ҫавна май унта эрех-сӑра сутма чарасшӑн. Тӗп пляжра полици талӑкӗпех дежурствӑра пулмалла тӑвасшӑн, — тенӗ АОУ директорӗ Олег Алексеев.

— Ку ыйту кашни ҫул шухӑшлаттарать. Транспортӑн кӳлмекре ирӗклӗ ҫӳремелле мар, мӗншӗн тесен ку вырӑн — канмалли, автомашина ҫӳремелли мар, — тенӗ Леонид Черкесов мэр.

Ку ыйтӑва администрацире ҫитес вӑхӑтра татса пама шантарнӑ.

Нумаях пулмасть Ҫӗрпӳ районӗнчи Ямаш ял тӑрӑхӗнче «Туслӑх кӑшӑлӗ» фольклор фестивалӗ иртнӗ. Кунта кунашкалли пӗрремӗш хут иртнӗ. Концерт умӗн мӗн пур ушкӑн Виҫҫӗмӗш Вӑрманкасси ялӗ патӗнче вырнаҫнӑ Илларион асапҫӑн ҫветтуй ҫӑлкуҫӗ патне ҫитнӗ.

Фестиваль театрализацилесе утассинчен пуҫӑннӑ. Уява республикӑри 7 районти 9 ушкӑн хутшӑннӑ. Праҫник йӗркелӳҫисем — Ямаш ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Юрий Тимофеев, Ҫӗмӗрле районӗнчи Тӑванкасси ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Владимир Васильев, ҫак районти Егоркино ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗ Валерий Григорьев ку уяв республикӑри халӑх пултарулӑхне аталантарма пулӑшнине палӑртнӑ.

Уявра чи малтанах «Ямаш» фольклор ансамблӗ сцена ҫине тухса чӑваш юррисем шӑрантарнӑ. Унтан Ҫӗмӗрле районӗнчи «Шанчӑк» фольклор ушкӑнӗ юрланӑ. Вӗсем хыҫҫӑн — Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи «Кунер» халӑх фольклор ушкӑнӗ, ҫак районти «Шӳлкеме» халӑх фольклор ушкӑнӗ, Элӗк районӗнчи «Шурӑмпуҫ» фольклор ансамблӗ, Муркаш районӗнчи «Сурпан» вокал ансамблӗ, Ҫӗмӗрле районӗнчи «Тӑванлӑх» фольклор ушкӑнӗ, Етӗрне районӗнчи «Сӑр ен» халӑх фольклор ушкӑнӗ, Вӑрнар районӗнчи «Шурӑмпуҫ» халӑх фольклор ушкӑнӗ.

Малалла...