Ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗнче Элӗкре чӑваш эстрада юррин регионсем хушшинчи XIX фестивалӗ иртмелле. Кӑҫал унта Пушкӑртстанри, Чӗмпӗр тата Сарӑту облаҫӗсенчи, Красноярск енӗнчи тата хамӑр тӑрӑхри (Улатӑр, Элӗк, Патӑрьел, Канаш, Куславкка, Комсомольски, Хӗрлӗ Чутай, Муркаш, Вӑрмар, Ҫӗрпӳ, Шупашкар, Шӑмӑршӑ, Елчӗк, Етӗрне, Ҫӗмӗрле, Тӑвай районӗсенчи) юрӑҫсем хутшӑнмалла. Йӗркелӳҫӗсем пурӗ 27 заявка ҫитнине хыпарлаҫҫӗ. Фестивале 16 ҫултан пуҫласа 35 ҫул таранхисене пухма шутланӑ иккен.

Конкурса пынисен чӑвашла икӗ юрӑ шӑрантармалла. Жанрӗ тӗрлӗрен пулма пултарать: хальхи вӑхӑтри эстрада юрри те, автор юрри те, аранжировкӑпа поп, рок, хип-хоп, джаз евӗр илемлетнӗ чӑваш халӑх юрри те.

Юрӑҫсен ӑсталӑхне «Гран-при», «Чи лайӑх вокалист», «Хӗрарӑмсен чи лайӑх вокал ансамблӗ», «Арҫынсен чи лайӑх вокла ансамблӗ», «Чи лайӑх вокалпа инструмент ансамблӗ» номинацисемпе хаклӗҫ.

«ЮТВ» телеканал тулай чӑвашсем патӗнче

Телевидени ӗҫченӗсене Севастопольти чӑвашсен наципе культура обществин пайташӗсем Любовь Тавлуй ертӳҫӗпе пӗрле кӗтсе илнӗ. «ЮТВ» канал вӑл тӑрӑхри тӗрлӗ ҫынпа тӗл пулма май килни пирки пӗлтерет. Сӑмахран, Симферополь ҫывӑхӗнчи Гвардейский хулинчи Ҫарпа тинӗс флочӗн авиаци пайӗнче. Е тата Севастополь ҫывӑхӗнчи Сахарная Головка поселокра. Унта Вӑрнарти ял хуҫалӑх техникумне иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсен вӗҫӗнче вӗренсе пӗтернӗ хыҫҫӑн направленипе ҫавӑнти совхоза ӗҫлеме янӑ хӗрарӑмсем тӗпленнӗ. ҫавӑнта направленипе янӑ 34 пикерен 20-шӗ унта ҫемье ҫавӑрнӑ. Вырӑнтисене вӗсем хӑйсен ӗҫченлӗхӗпе тыткӑнланӑ иккен.

Севастопольте тата Крымра тӗрлӗ наци пӗрлешӗвӗсем пур-мӗн. Ҫав ассоциацие пирӗн чӑвашсем те кӗнӗ. Хӑйсем тӗллӗн ӗҫлесе пурӑнаҫҫӗ иккен вӗсем унта: чӑваш тумне ҫӗлеттереҫҫӗ, юрри-ташшине, йӑли-йӗркине упраҫҫӗ.

«Ентешсем» проекта "ЮТВ" телеканал малашне те тытса пырасшӑн. Ҫывӑх вӑхӑтра вӑл Питӗр, Мускав, Красноярск, Саратов хулисене ҫитсе унти мухтавлӑ ентешӗмӗрсем пирки кӑларӑмсем ӳкересшӗн.

Ҫу уйӑхӗн 31-мӗшӗнче «Шупашкар: 500 ҫуллӑх» паркра теттесен ярмӑркки иртӗ. Мероприятие 15:00–18:00 сехетсенче хутшӑнма май пур. Тӳлевсӗрех.

Мӗн-ха вӑл теттесен ярмӑркки? Вӑл — ачасен суту-илӗвӗ. Унта килте кирлӗ мар теттесене сутӗҫ. Кашни ача хӑйӗн валли туянма пултарӗ.

Чи интересли — ачасем хаксене хӑйсемех палӑртаҫҫӗ. Хӑйсемех сутаҫҫӗ, шутлаҫҫӗ, суйлаҫҫӗ, туянаҫҫӗ.

Ашшӗ-амӑшӗсем валли асӑрхаттару: ярмӑрккӑра теттесем, сӗтелҫи вӑййисем, лайӑх кӗнекесем ҫеҫ сутма юрать. Ҫӗмӗрӗлнӗ, пахалӑхсӑр япаласене, 20 сантиметртан ҫӳллӗрех ҫемҫе теттесене, пысӑк теттесене, дисксене, апат-ҫимӗҫе, тумтире, 100 тенкӗрен ытларах тӑракан теттесене сутма юрамасть.

Ашшӗ-амӑшӗн унта пыриччен ачисене япӑх теттесене мӗншӗн сутма юраманнине ӑнлантармалла. Хаксен пысӑк пулмалла мар: 5, 10, 50 тенкӗ ҫеҫ.

Тата: аслисен пӗчӗккисене тетте сутма, туянма, суйлама чӑрмантармалла мар. Ачасем хӑйсемех шухӑшлаччӑр.

Покуратура Хӗрлӗ Чутай районӗнчи тӗп пульницӑра тӗрӗслев ирттернӗ хыҫҫӑн йӗркене пӑснине тупса палӑртнӑ. Вӗсем — апатлану блокӗнче. Санитарипе эпидемиологи нормисене пахӑнманни пациентсен пурнӑҫӗпе сывлӑхӗшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратнӑ.

ЧР Прокуратурин пресс-службинчен пӗлтернӗ тӑрӑх, апатлану блокӗнчи пӳлӗмсен капӑрлӑхӗ кирлӗ пек пулман. Пахча ҫимӗҫ, аш-какай, пулӑ цехӗсем вара пачах ӗҫлемен. Ҫавӑн пекех учрежденире ятарлӑ канаш ҫирӗплетнӗ эрнери сиплев апатланӑвӗ те пулман.

Апатри типӗ япаласем, белоксем, углеводсем, ҫусем йышӑннӑ нормӑна пӑханман. Йӗркене пӑхӑнманнине кура пульницӑн тӗп тухтӑрӗ тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ.

Республика кунне уявлас умӗн Культура ҫулталӑкӗпе килӗшӳллӗн чӑваш юррисене итлеме, чӑваш ташшисене курма май пулӗ: ачасен «Ача-пӑча Акатуйӗ» хула фестивальне ирттерӗҫ.

Акатуя чӑвашсем ҫурхи ӗҫсем вӗҫленсен уявлаҫҫӗ, тӗрлӗ йӑла-йӗрке ирттереҫҫӗ. «Ача-пӑча Акатуйне» те ҫаксене тӗпе хурса ирттерӗҫ.

Кӑҫал фестиваль анлӑрах пулӗ. Ӑна «Шупашкар: 500 ҫул» культурӑпа кану паркӗнче йӗркелӗҫ. Уяв ҫӗртме уйӑхӗн 20-мӗшӗнче иртӗ, ирхи 10 сехетре пуҫланӗ. Программӑра — чӑваш юррисемпе ташшисен конкурсӗсем (фольклор, халӑх тата эстрада енӗпе), «Шупашкарти Мускав районӗн паттӑрӗ» (арҫын ачасем хушшинче иртӗ), вӑйӑсем, викторинӑсем, фестивале хутшӑнакансен вӑйӑ карти. Аттракционсем те ӗҫлӗҫ, билет хакӗсене 50% чакарӗҫ.

novostienergetiki.ru сайтри сӑн

Чӑваш Енре утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа газ хакӗ 4,1% ӳсет. Ҫапла майпа 1 пин кубла метршӑн 4688,54 тенкӗ кӑларса хума тивӗ. Ҫак йышӑнӑва ӗнер Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче ырланӑ.

Чӑваш Енри тариф тата конкурентлӑ политикӑн патшалӑх служби пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫал пӗрремӗш ҫурҫулта газ хакӗ ӳсмен. Утӑ уйӑхӗнче хак ӳснӗ хыҫҫӑн НДСа шутламасан 1 пин кубла метршӑн 3973,34 тенкӗ тӳлемелле. Вӗсенчен 3 057 тенки — курттӑмӑн туянмалли хак. Газа куҫармалли хак — 704,31 тенкӗ.

Патшалӑх служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Атӑлҫи тӑрӑхӗнче пурӑнакансем газшӑн 3 905 тенкӗрен (Мӑкшӑ Республикинче ҫакӑн чухлӗ тӳлеҫҫӗ) пуҫласа 7 900 тенкӗ таран (Сарӑту облаҫӗ) тӳлеҫҫӗ.

Баллонри газшӑн вара (1 килограмшӑн) 29,18 тенкӗ кӑларса хумалла. Потребитель патне илсе ҫитерес тӗк — 30,41 тенкӗ. Ҫапла майпа хак 4,2% ӳсет. Баллонри газа курттӑмӑн туянмашкӑн 1 тоннӑшӑн 10 480 тенкӗ тӳлеме тивӗ. Пӗлтӗрхипе танлаштарсан ку — 422 тенкӗ ытларах.

Ҫӗнӗ Шупашкар хулине хӑпартма тытӑнсан, 1964 ҫулта «Химпром» предприятие хута яма пуҫласан санитари зонине кӗнӗ 13 ял Ҫӗр питӗнчен ҫухалнӑ. Халӑхӑн ирӗксӗрех урӑх ҫӗре куҫма тивнӗ. Тосинкасси ялне те ҫакнашкал шӑпа кӗтнӗ. Вӑл 1961 ҫулччен Сӗнтӗрвӑрри районне кӗнӗ.

«Шордан» ентешлӗх пуҫарнипе ҫак ял пулнӑ вырӑнта ял уявне паллӑ тунӑ. Кунта Ҫӗр питӗнчен ҫухалнӑ ытти ялсен ҫыннисем те хутшӑннӑ. Мероприятие Сӗнтӗрвӑрринчи культурӑпа туризм ҫурчӗн халӑх хорне чӗннӗ.

Ял уявӗнче ентешсем тӗл пулса калаҫнӑ, пӗрле асӑнмалӑх сӑн ӳкерӗннӗ, иртнине аса илнӗ…

Петров-Орловсен ҫемйин тӑванӗсем — Патшалӑх Канашӗнче ӗҫлекен Елена Беляева тата чӑваш хорӗн хормейстерӗ Роза Ракова — Тосинкасси ял пурнӑҫне аса илнӗ. Роза Ракова пиччӗшӗсемпе ҫуллахи каникула асламӑшӗ патӗнче ялта ирттернӗ. Кунти ачасемпе калаҫса вӑл чӑваш чӗлхине вӗреннӗ. Елена Беляева пиччӗшӗпе ҫак ялта ашшӗ-амӑшӗпе, асламӑшӗпе пурӑннӑ. Унтан вӗсен Шупашкар районӗнчи Тутаркасси ялне куҫма тивнӗ.

Малалла...

Вӑрмарти Г.Е.Егоров ячӗллӗ шкулта вӗренекенсем

Вӑрмар районӗн ачисене пӗр иккӗленмесӗрех маттур теме пулать. Ҫак уйӑхра Вӑрмарти Г.Е. Егоров ячӗллӗ шкулта 6-мӗш «б» класра вӗренекенсем — Оксана Христофорова, Евгения Петрова, Эльвира Трифонова, Даниил Михайлов, Максим Романов — Пӗтӗм тӗнчери «Bookworms» конкурса хутшӑннӑ. Ӑна Релод вӗренӳ компанийӗ ирттернӗ.

Финал Мускавра Вӗрентекенсен ҫуртӗнче ҫу уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пулнӑ. Вӑрмар районӗн ачисем финала тухнӑшӑн питӗ хӗпӗртени пирки пӗлтерет район сайчӗ!

Ҫу уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ҫӳлерех асӑннӑ ачасем акӑлчан чӗлхине вӗрентекен Л.П.Петровапа Мускава ҫула тухнӑ. Финал турнирне Раҫҫейри пилӗк команда тухнӑ. Вӑрмарти Г.Е. Егоров ячӗллӗ шкулта вӗренекенсем «Чи лайӑх дебютшӑн» номинацире ҫӗнтернӗ, Чӑваш Ене Дипломпа, Oxford издательство кӗнекисемпе таврӑннӑ. Самантпа усӑ курса ачасем Мускаври Хӗрлӗ тӳремре пулса курнӑ.

Ҫу уйӑхӗн 28-мӗшӗ — чикӗ сыхлакансен кунӗ. Ӑна пирӗн ҫӗршывра 1918 ҫултанпа уявлаҫҫӗ. Хальхи вӑхӑтра пирӗн ҫӗршыв 18 ҫӗршывпа чикӗленет. Уяв ячӗпе Хӗрлӗ Чутайри Ҫӗнтерӳ тӳремӗнче Чикӗ сыхлакансен кунне паллӑ турӗҫ. Пухӑннисене районти администраци пуҫлӑхӗ Александр Башкиров, районти прокурор Валерий Шоркин, военкомат представителӗ Владимир Мареев, пирӗн ентеш Забайкальере хӗсметре тӑракан прапорщик Людмила Кандейкина саламларӗҫ.

Районти ветеран-пограничниксем тӑрӑшнипе кунта патшалӑх чиккин символне — чикӗ юпине вырнаҫтарнӑ. Вӑл чӑн юпаран нимӗнпе те уйрӗлса тӑмасть: ӳкерчӗкӗпе те, тӗсӗпе те, виҫипе те. Ҫак асӑну палли тӗрлӗ ҫулсенче хӗсметре тӑнисене, халӗ унта ҫар тивӗҫне пурнӑҫлакансене пӗрлештерсе тӑрасса шанаҫҫӗ. Чике юпине савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫрӗҫ. Уяв ячӗпе тӗрлӗ сӑвӑ-юрӑ янӑрарӗ.

Сӑнсем (43)

Шурча пӑлхавӗн ахрӑмӗ 172 ҫулта (1842–2014). Муркаш районӗнчи Шурча ялӗ ҫумӗнчи сӑртра — тӑванла вил тӑпри. Кунта халӑх ӗҫӗшӗн пуҫне хунӑ 36 хресчене пытарнӑ. Выльӑх ҫӑви ҫине, пӗр шӑтӑка чӑвашне те ҫармӑсне те пӗрле хунӑ. Владимир Геннадьевич (Тимӗр) Тяпкин «Сӑвар» фончӗн вице-президенчӗ йӗркеленипе ҫу уйахӗн 28-мӗшӗнче пӗчӗк ушкӑн пӑлхава хутшӑннисене сума суса, 1962 ҫулта патшапа улпутсене хирӗҫ ҫапӑҫнӑ паттӑрсене асӑнса лартнӑ тӑванла вил тӑпри ҫине, чӗрӗ чечексем хучӗ. Чӑваш йӑлипе икерчӗпе, ҫӑмартапа тата ҫӳхӳпе вилнисене асӑнчӗ. Вилнисене пуҫ тайнӑ май ҫак вырӑнта ҫӗнӗ палӑк лартма май тупмалли ҫинчен сӑмах хускатрӗҫ. Ҫитес ҫулсенче шкул ачисене те илсе килсе тӑван халӑх историйӗпе паллаштармалли пирки калаҫрӗҫ.